Cwestiynau nawr gan arweinwyr y pleidiau, ac arweinydd yr wrthblaid yn gyntaf, Paul Davies.

Diolch, Llywydd. Prif Weinidog, a ydych chi'n credu bod Cyfoeth Naturiol Cymru yn addas i'w ddiben?

Ydw, mi ydw i.

Wel, gadewch i mi eich atgoffa chi, Prif Weinidog, bod y sefydliad hwn, wrth gwrs, yn atebol yn uniongyrchol i'ch Llywodraeth chi. Mae'n cael £180 miliwn o arian cyhoeddus bob blwyddyn, ac eto mae'n gyfrifol am lu o fethiannau, sydd wedi arwain at gostau sylweddol i'r pwrs cyhoeddus. Mewn dim ond pum mlynedd ers ei sefydlu, mae cyfrifon blynyddol Cyfoeth Naturiol Cymru wedi cael eu cymhwyso am dair blynedd yn olynol, ac maen nhw wedi gwerthu coed Cymru yn rhy rhad heb broses dendro briodol, gan arwain at golled o £1 filiwn i drethdalwyr Cymru. Mae'r cyhoedd yn galw am ddiswyddiadau. Mae angen atebolrwydd arnom ni. A oes unrhyw un yn Cyfoeth Naturiol Cymru wedi ei ddiswyddo am y methiannau hyn?

Wel, bydd ef yn gwybod, wrth gwrs, bod y cadeirydd wedi mynd, a'r cam nesaf fydd penodi cadeirydd newydd. Bydd yn gwybod bod prif weithredwr newydd, sydd wedi disodli rhywun â phrofiad enfawr, yn enwedig yn rhan o'r gwasanaeth llysoedd, ac roedd yn ymwneud yn benodol â'r mater o gontractau coed, nad oes unrhyw esboniad rhesymegol iddo, ac mae hynny'n rhywbeth y bu'n rhaid iddyn nhw ei egluro, o ran yr hyn y maen nhw'n bwriadu ei wneud yn y dyfodol yn arbennig. Ond credaf ei bod yn anghywir dweud nad yw'r sefydliad cyfan, rywsut, yn addas i'w ddiben. Nid oes unrhyw broblem, er enghraifft, gyda'i drefn drwyddedu na'r ffordd y mae'n gwneud hynny, ond mae'n amlwg y bu problem gyda choed.

Wel, awgrymaf i chi, Prif Weinidog, bod thema yma, pan ddaw i ddwyn cyrff cyhoeddus i gyfrif, a hynny yw methiant ar ran eich Llywodraeth chi i wneud yn gwbl siŵr bod cyrff yn cael eu dwyn i gyfrif a'u bod yn agored ac yn dryloyw. Ni ellir gwadu bod cyllid Cyfoeth Naturiol Cymru yn llanastr llwyr, a gwn y rhennir y pryder hwn gan rai o'ch Aelodau Cynulliad eich hun. Nawr, yr hyn sy'n peri pryder i mi ac i eraill yw'r effaith y bydd yr anallu ariannol hwn yn ei chael ar ein hadnoddau naturiol a'r cymunedau sy'n dibynnu arnynt. Yn hytrach na chanolbwyntio ar weithredu gwaharddiadau, fel y gwaharddiad ar saethu ar dir Cyfoeth Naturiol Cymru, sydd mewn gwirionedd yn niweidio'r economi wledig, dylai eich Llywodraeth a Cyfoeth Naturiol Cymru fod yn canolbwyntio ar yr hyn y gall ei gyflawni o dan y gyfraith i ddiogelu ein hadnoddau naturiol gwerthfawr a'r cymunedau sy'n dibynnu arnynt. Ac yn lle golchi eich dwylo o hyn, ac o gofio ei bod ymddangos nad oes yr un un person yn Cyfoeth Naturiol Cymru wedi cael ei ddiswyddo, chi, eich Llywodraeth a'ch Gweinidog sy'n gyfrifol yn y pen draw. Sut mae eich Gweinidog yn cael ei ddwyn i gyfrif am yr hyn sydd wedi mynd o'i le?

Mae hyn yn ymwneud â saethu ffesantod nawr felly, ydy e? Rydym ni'n deall nawr yr hyn y mae'n ymddangos ei fod yn ymwneud ag ef, felly. Yr hyn y gallaf ei ddweud wrtho yw hyn: mae'n rhoi'r argraff bod yr un personél yn eu swyddi ag yr oedd yno pan ymdriniwyd â'r contractau coed. Nid yw hynny'n wir. Nid yw'r cadeirydd yno mwyach. Mae'r prif weithredwr yn dal yn newydd yn y swydd. Fe'i penodwyd yn gynharach eleni, ac mae'n rhywun sydd â phrofiad helaeth o weithio mewn sefydliadau'r sector cyhoeddus. Gallaf ddweud bod Ysgrifennydd y Cabinet wedi cael ymrwymiad eglur gan y prif weithredwr ei bod wedi ymrwymo'n llawn i ddysgu gwersi—a bydd angen i'r sefydliad—ac i wneud yn siŵr bod Cyfoeth Naturiol Cymru yn gwneud y gwelliannau angenrheidiol i wneud y pethau iawn yn y ffordd iawn. Gallaf ddweud bod y prif weithredwr wedi rhoi'r sicrwydd hwnnw i'r Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus hefyd, gan gymryd cyfrifoldeb llawn am y sefydliad, ac mae ganddi frwdfrydedd i gynorthwyo'r staff i gael y gorau allan ohonynt.

Arweinydd Plaid Cymru, Adam Price.

Diolch, Llywydd. Prif Weinidog, wrth i'r inc ddechrau sychu ar lythyr ymddiswyddiad yr wythnos diwethaf, mae'r pwyslais yn symud yn naturiol i'r etifeddiaeth y byddwch chi'n ei gadael ar eich ôl: yn agos at chwarter ein pobl a thraean o'n plant mewn tlodi; disgwyliad oes yn symud tuag at yn ôl ac yn gostwng ynghynt nag mewn unman arall yn Ewrop; economi sy'n ddi-fywyd, â Chymru'n sownd ar waelod y tabl cynghrair yn barhaus. Onid yw hyn yn nodweddiadol o'ch Llywodraeth chi? Tlodi mewn uchelgais sef yr achos sylfaenol am dlodi ein pobl. A ydych chi'n gresynu gadael economi y mae hyd yn oed y cyn-wledydd comiwnyddol yn rhagori arni erbyn hyn?

Wel, yn gyntaf oll, a gaf i ei groesawu—[Chwerthin.]—fel arweinydd Plaid Cymru, gyda hwn, wrth gwrs, ei gwestiwn cyntaf? Ef yw'r degfed arweinydd plaid yr wyf i wedi ei wynebu ar draws y Siambr hon, sy'n dweud rhywbeth wrthych chi am lwyddiant Llywodraeth Lafur Cymru o ran aros mewn Llywodraeth am y cyfnod hwnnw.

A gaf i hefyd dalu teyrnged i'w ragflaenydd, Leanne Wood? Mae Leanne yn rhywun y gwnaethom ni—. Wel, cawsom frwydrau ar draws y Siambr hon a'r tu allan, ond nid oedd dim ohono erioed yn bersonol, a gwn yn sicr ei bod hi wedi gwneud llawer iawn dros sefyllfa menywod ym myd gwleidyddiaeth yng Nghymru, a gwn bod ganddi lawer iawn i'w gynnig i'n gwlad o hyd. [Cymeradwyaeth.]

Gadewch i ni gymharu a chyferbynnu yn y fan yma. Mae diweithdra yn 3.8 y cant. Mae hynny'n is na chyfartaledd y DU, ac roedd yn rhywbeth na allai neb erioed wedi meddwl byddai'n digwydd 10 neu 15 mlynedd yn ôl, ond dyna'r gwir amdani. Rydym ni wedi gweld y ffigurau uchaf, y ffigurau gorau, ar gyfer buddsoddi uniongyrchol o dramor ers 30 mlynedd, gyda phrosiectau buddsoddi ar hyd a lled Cymru sydd wedi dod â llawer iawn o swyddi i Gymru—ac, yn bwysig, swyddi hynod fedrus hefyd, nid swyddi sydd yma oherwydd bod cyfraddau cyflog yn isel. Os edrychwn ni ar addysg, mae'r hyn yr ydym ni wedi ei wneud o ran cynorthwyo ein myfyrwyr, yr hyn yr ydym ni wedi ei wneud o ran codi safonau yn ysgolion Cymru, gan gyflwyno yn y dyfodol agos gwricwlwm i Gymru sydd wedi'i deilwra ar gyfer Cymru, cael y system gymwysterau iawn ar gyfer Cymru, mae hynny'n rhywbeth yr ydym ni'n falch ohono. Rydym ni wedi sicrhau bod mwy a mwy o arian wedi mynd i mewn i'r gwasanaeth iechyd, hyd yn oed wrth i ni weld yr arian hwnnw yn cael ei leihau flwyddyn ar ôl blwyddyn ar ôl blwyddyn gan Lywodraeth Dorïaidd sy'n gwbl benderfynol o gael cyni cyllidol. Felly, rwy'n falch iawn o'r hyn yr wyf i wedi ei wneud. Mae gan bobl Cymru, yn amlwg, farn ar y mater, o gofio'r ffaith fy mod i wedi bod yma am y naw mlynedd diwethaf.

Nawr, gadewch i ni ganolbwyntio ar un peth y mae wedi ei ddweud, yr wyf i'n credu ei bod hi'n deg tynnu ei sylw ato. Mae wedi dweud, rwy'n deall, ei fod eisiau torri trethi—9c o ran treth incwm, cael gwared ar y dreth gyngor, cael gwared ar ardrethi busnes, a'u disodli gyda math arall o drethiant. Ond mae'n rhaid i mi ddweud wrtho fod hwnnw'n fwlch o £6 biliwn y byddai angen ei lenwi. Felly, pa waith—nid wyf yn gofyn cwestiwn iddo, ond bydd yn ddiddorol gweld pa waith sydd wedi ei wneud er mwyn gwneud yn siŵr y byddai ei gynigion newydd yn llenwi'r hyn a fyddai'n fwlch sylweddol iawn.

Gadewch i ni gytuno, yn yr amser sydd gennych chi'n weddill, Prif Weinidog, ar y telerau masnach: fi sy'n gofyn y cwestiynau a chi sy'n rhoi'r atebion. Eich hanes chi sydd o dan sylw yn y fan yma. Nawr, efallai mai un—wn i ddim—o'ch achlysuron balchaf oedd y seremoni ddadorchuddio fawr, pan daenwyd baner Cymru dros gar Aston Martin o flaen swyddfeydd Llywodraeth Cymru ym Mharc Cathays. Nawr, yr hyn yr ydych chi wedi bod yn llai brwdfrydig am ei ddatgelu yw yn union faint o arian cyhoeddus a ddefnyddiwyd i sicrhau buddsoddiad y cwmni. Fe'ch gorfodwyd i ddatgelu'r grant cychwynnol o £5.8 miliwn a roesoch gan y comisiynydd gwybodaeth. Fe'i llusgwyd allan ohonoch chi yn llythrennol, ond rydych chi bellach yn gwrthod unwaith eto dweud pa un a yw'r cwmni wedi cael unrhyw arian ychwanegol, neu gadarnhau eich bod wedi gwarantu rhywfaint o ddyled Aston Martin, er gwaethaf y ffaith bod y cwmni ei hun wedi cadarnhau hynny yn y prosbectws ar gyfer ei gam o ymuno â'r gyfnewidfa stoc sydd ar fin digwydd. Felly, dau gwestiwn, Prif Weinidog: onid oes gan y cyhoedd yng Nghymru hawl i wybod faint o arian cyhoeddus sy'n cael ei roi i gwmnïau preifat? Ac, yn ail, pam ydym ni'n gwarantu dyled cwmni sydd ar fin codi £5 biliwn ar gyfnewidfa stoc Llundain?

Felly, mae'n fy nghyhuddo i o ddiffyg uchelgais, ac wedyn mae'n difrïo un o'r prosiectau buddsoddi mwyaf a phwysicaf a welodd Cymru erioed—750 o swyddi yn dod i Gymru, canolfan ragoriaeth ar gyfer technoleg trydan ar gyfer y Lagonda. A gallaf ddweud wrtho, yn y byd go iawn, na allwch chi ymdrin â busnesau os byddwch chi'n dweud wrthyn nhw, 'Byddwn yn datgelu pob cytundeb sydd gennym ni gyda chi yn gyhoeddus'. Ni fydd neb yn dod yma. Ni fydd neb yn dod yma. Byddwn yn gwneud cymaint ag y gallwn i wneud yn siŵr bod cymaint â phosibl yn y parth cyhoeddus, ond os ydych chi'n dweud, pe byddech chi'n Brif Weinidog, y byddech chi'n cynnal trafodaethau yn gyhoeddus ac yn cael cytundeb a fyddai'n cael ei gyhoeddi, ni fyddai neb yn dod yma. Ni fyddai neb yn dod yma; byddent yn mynd i rywle arall, lle maen nhw'n teimlo y gallen nhw fod â mwy o hyder yn y Llywodraeth.

Ac, yn ail, mae'n rhaid i mi ddweud hyn wrtho: mae'n hynod bwysig i ni yng Nghymru ddangos y gallwn ni ddenu buddsoddiad, nid yn unig oherwydd yr arian yr ydym ni'n ei roi ar y bwrdd—roedd Aston Martin yn eglur ynghylch hynny; dywedasant fod gwell pecynnau ariannol ar gael mewn mannau eraill. Dywedodd Aston Martin bod angerdd a phroffesiynoldeb Llywodraeth Cymru wedi gwneud argraff arnynt. Dyna'r ydym ni'n ei wneud: dangos yr angerdd hwnnw, dangos y proffesiynoldeb hwnnw, a dod â swyddi i Gymru.

Sgandal yr ateb yr ydych chi newydd ei roi, Prif Weinidog, yw bod y cwmni wedi rhoi mwy o wybodaeth yn y parth cyhoeddus na'r Llywodraeth, sydd i fod i weithredu er budd y cyhoedd.

Nawr, gadewch i ni droi at Cyfoeth Naturiol Cymru. Cyfeiriasoch at y prif weithredwr newydd. Mae hi wedi cyfaddef diffygion difrifol yn y sefydliad, a briodolwyd ganddi i anallu—anfedrusrwydd, anallu, ond dim sy'n peri mwy o bryder. Ddoe, fodd bynnag, hysbyswyd y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus gan bennaeth Cymdeithas Cynhyrchion Coedwig y DU, David Sulman, bod, yn ei farn ef, a dyfynnaf, y camau hyn yn rhagfwriadol, yn fwriadol, ac fe'u gwnaed gyda gwybodaeth lawn o'r ffeithiau.

Allwn ni wir ddim credu, meddai'n bendant, y gellir esbonio'r gweithredoedd yr ydym ni wedi eu gweld trwy eu priodoli'n syml i anallu.

Collwyd £1 miliwn, Prif Weinidog, o arian cyhoeddus Cymru, ac mae corff blaenllaw'r diwydiant yn honni anonestrwydd a chamarfer bwriadol gan awdurdod cyhoeddus. A fyddwch chi'n gofyn i'r mater hwn gael ei gyfeirio at yr heddlu nawr?

Wel, nid wyf i wedi gweld unrhyw dystiolaeth sy'n awgrymu y dylid cyfeirio'r mater ar yr heddlu, ond wrth gwrs bydd Ysgrifennydd y Cabinet yn gwbl ymwybodol o'r sefyllfa. Ni all neb esgus ei bod hi'n sefyllfa dda—nac ydy, wrth gwrs. Mae e'n mynd gam ymhellach ac yn awgrymu y bu gweithgarwch troseddol. Mae hynny'n rhywbeth y mae'n rhaid i ni ei ystyried yn ofalus iawn i weld a oes unrhyw dystiolaeth yno, ac, os oes, wrth gwrs, efallai y bydd angen cymryd camau pellach. Felly, mae gennym ni, wrth gwrs, yr ymrwymiad gan brif weithredwr newydd Cyfoeth Naturiol Cymru. Bydd gennym ni gadeirydd newydd yn y swydd. Nid oes gen i unrhyw amheuaeth y bydd mwy y bydd angen ei archwilio yn ystod yr wythnosau nesaf er mwyn rhoi'r sicrwydd y mae Aelodau, er tegwch, eisiau ei weld, ac yn arbennig y mae'r Llywodraeth eisiau ei weld.

Arweinydd grŵp UKIP, Gareth Bennett.

Diolch, Llywydd. Prif Weinidog, mae'n debyg eich bod chi'n ymwybodol o adroddiad diweddar gan gomisiynydd cenedlaethau'r dyfodol o'r enw 'Trafnidiaeth Addas ar gyfer Cenedlaethau'r Dyfodol'. [Torri ar draws.] Diolch. Ar dudalen 16, mae'r adroddiad yn dweud:

'Mae tystiolaeth yn dangos yn gyson bod cynyddu capasiti seilwaith priffyrdd yn arwain at fwy o deithiau ar y draffordd, ac yn gyffredinol, mae capasiti newydd, yn syml iawn, yn llenwi dros amser, ac yn aml yn arwain at dagfeydd pellach ar hyd yr holl goridor/rhwydwaith.'

Diwedd y dyfyniad. Syniad sylfaenol swyddfa cenedlaethau'r dyfodol, ac nid syniad newydd, mohono, yn syml, yw po fwyaf o ffyrdd y byddwn ni'n eu hadeiladu, y mwyaf o geir sy'n eu defnyddio, ac y byddwn ni yn y pen draw yn canfod ein hunain yn ôl yn yr un sefyllfa ag yr oeddem ni ynddi yn y lle cyntaf, gyda ffyrdd yn llawn tagfeydd. Credaf ar ryw adeg y bydd yn rhaid i'ch Llywodraeth roi sylw i'r mater o sut i gael cerbydau oddi ar y ffordd cyn belled ag y gellir cyflawni hyn yn rhesymol. Er enghraifft, ar hyn o bryd mae llawer o bobl yn gyrru i mewn i swyddfeydd i wneud swyddi y mae'n debyg y gallent eu gwneud gartref. Felly, beth mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i annog gweithio o gartref er mwyn lleihau'r pwysau ar rwydweithiau ffyrdd Cymru? A ydych chi'n annog ac yn cymell cwmnïau a sefydliadau sector cyhoeddus i ganiatáu i fwy o'u gweithwyr weithio o'u cartrefi?

Wel, ydw, rwy'n credu bod hynny'n wir, oherwydd i lawer iawn o bobl mae'n berffaith bosibl gweithio gartref, o ystyried y dechnoleg sydd gennym ni erbyn hyn, yn hytrach na gorfod dod i mewn i swyddfa i weithio. Rwy'n siŵr bod cwmnïau, ac yn wir rydym ni yn y sector cyhoeddus hefyd, yn chwilio am ffyrdd o sicrhau y gall pobl gyflawni gwaith gartref. Gwn fod awdurdodau lleol yng Nghymru eisoes yn gwneud hyn, a gwn ei fod yn fater yr ydym ni, fel Llywodraeth Cymru, wedi bod yn awyddus i'w annog hefyd. Serch hynny, bydd yn rhaid i bobl deithio o hyd ac mae'n rhaid sicrhau cydbwysedd bob amser rhwng y seilwaith trafnidiaeth sydd ei angen arnom ni ac, wrth gwrs, yr ystyriaethau amgylcheddol sy'n dod gyda hynny. Ond, wrth gwrs, rydym ni'n buddsoddi ym metro de Cymru. Mae hwnnw'n welliant mawr, mawr a gynigir ar gyfer y de. Bydd yr un peth yn wir ymhellach i'r gorllewin a bydd yr un peth yn wir ymhellach i'r gogledd, a nawr, wrth gwrs, gyda rheolaeth dros y fasnachfraint, byddwn mewn amser yn gallu darparu'r math o rwydwaith rheilffyrdd y dylai pobl Cymru ei ddisgwyl.

Ie. Rwy'n clywed yr hyn a ddywedwch am fetro de Cymru, Prif Weinidog, ond credaf fod amheuon posibl ynghylch ei ariannu yn y dyfodol, o ystyried ymrwymiad eich Llywodraeth i gynllun ffordd liniaru'r M4. Felly, mae'n bosibl y bydd rhywfaint o ansicrwydd ynghylch metro de Cymru. Ond, beth bynnag, nid wyf i eisiau mynd ar y trywydd hwnnw heddiw.

Mae'n debyg, yn y pen draw, mai wrth ei flas mae profi pwdin, ac rydym ni wedi dod i sefyllfa o dagfeydd llwyr yn ystod oriau brig mewn llawer o ardaloedd yng Nghymru. Felly, byddai'n rhaid i mi ddweud, pa bynnag fesurau yr ydych chi'n eu cymryd i annog gweithio gartref, mae'n ymddangos nad ydyn nhw'n cael effaith sylweddol.

Nawr, pwysau arall ar rwydweithiau ffyrdd ar rai adegau penodol o'r dydd yw'r adeg pan fydd rhieni yn casglu plant a myfyrwyr o ysgolion a cholegau. Rwyf i weithiau'n meddwl tybed pa effaith y mae eich rhaglen cau ysgolion yn ei chael ar y tagfeydd traffig cynyddol. Yn ôl canlyniadau cyfrifiad ysgol a gyhoeddwyd gan Ystadegau Cymru, ceir bron i 300 yn llai o ysgolion awdurdod lleol nag yr oedd yn bodoli 10 mlynedd yn ôl. Mae hynny bron i 30 o ysgolion yn cau bob blwyddyn ar gyfartaledd yng Nghymru. Prif Weinidog, a fyddech chi'n cytuno bod polisi Llywodraeth Cymru mewn gwirionedd wedi gyrru mwy o bobl i'w ceir i gasglu eu plant o'r ysgol?

Mae hwnna'n gysylltiad disylwedd. Os yw'n dymuno, gall fynd i fyny ac i lawr ar hyd a lled Cymru, a gall weld yr ysgolion newydd sydd wedi eu hadeiladu—ysgolion cynradd, ysgolion cyfun. Ac maen nhw wedi disodli, ydyn—efallai yr adeiladwyd un ysgol i ddisodli tair arall. Ond mae'r cyfleusterau sydd ar gael yn yr ysgolion newydd yn wych.

Mae bob amser yn anodd pan fydd cymuned yn colli ysgol, wrth gwrs ei bod hi, ac mae'n rhaid gwneud y penderfyniadau hyn yn ofalus iawn, iawn. Ceisiodd roi'r argraff, rywsut, bod y ffaith bod 300 yn llai o ysgolion yn golygu, rywsut, bod addysg wedi dioddef o ganlyniad. Byddwn yn dadlau i'r gwrthwyneb yn llwyr, a gallwn ei weld yn y canlyniadau a gawn ni gan ein pobl ifanc. Y gwir amdani yw—. Er enghraifft, os aiff i Geredigion, bydd yn gweld bod llawer iawn o ysgolion newydd wedi eu hadeiladu. Fe wnaethant gymryd lle ysgolion bach iawn ac maen nhw'n gyfleusterau gwych.

O'm safbwynt i, byddwn ni yng Nghymru yn parhau i adeiladu ac ailwampio ysgolion, oherwydd dyna'r ymrwymiad yr ydym ni'n ei wneud i addysg ein plant.

Ie, rwy'n deall bod rhaglen ysgolion yr unfed ganrif ar hugain yn creu adeiladau ysgol wedi eu moderneiddio ac yn sicr nid wyf i'n—[Torri ar draws.] Yn sicr nid wyf i'n—[Torri ar draws.] Yn sicr nid wyf i'n—[Torri ar draws.] Ie. Yn sicr nid wyf i'n bychanu hynny. Fodd bynnag, nid yw o reidrwydd yn creu ysgolion lleol. Yn wir, gall yr effaith y mae'r rhaglen yn ei chael mewn rhai ardaloedd fod i'r gwrthwyneb yn llwyr. Er enghraifft, efallai y bydd y rhaglen yn creu ysgol fodern, ond efallai'n wir y bydd yn ysgol y mae ei lleoliad yn gorfodi mwy o bobl i yrru i'r ysgol yn hytrach na cherdded i'r ysgol, fel yr oeddent o'r blaen. Pa sicrwydd allwch chi ei roi i ni y bydd unrhyw ysgolion newydd sy'n cael eu hadeiladu trwy ddefnyddio rhaglen ysgolion yr unfed ganrif ar hugain yn wirioneddol leol ac, felly, yn sicrhau bod yr angen am deithiau hir mewn car gan rieni cyn lleied â phosibl?

Nid wyf i'n siŵr fy mod i'n deall ei ddadl. Mae llawer o'r ysgolion newydd sydd wedi eu hadeiladu, yn llythrennol, ychydig filltiroedd i ffwrdd o'r ysgolion y cawsant eu hadeiladu i'w disodli. Nid yw'n sefyllfa lle mae plant yn gorfod teithio 10 milltir i fynd i ysgol yn sydyn lle'r oedd un ar garreg eu drws o'r blaen.

Rydym ni'n falch o'r ffaith bod gennym ni yng Nghymru ymrwymiad i adeiladu ysgolion newydd, i ailwampio ysgolion newydd. Beth yw'r pwynt o gadw ysgolion sy'n rhy fach i fod yn hyfyw neu ysgolion sydd mewn adeiladau sy'n anodd iawn, yn enwedig ar gyfer technoleg fodern?

Ydw, rwyf i wedi gweld sefyllfaoedd lle gall pobl fod yn bryderus iawn pan fydd ysgol sydd wedi bod yno ers blynyddoedd maith iawn yn cau, ond nid wyf i wedi cyfarfod neb eto sydd wedi dweud, pan fyddant yn gweld ysgol newydd, yr hoffent ddychwelyd i'r hen ysgolion. Yr hyn y maen nhw'n ei weld yw ysgol sy'n gyfleuster cymunedol, ysgol sy'n cynnig y gorau o ran technoleg, yn cynnig lle addysgu gwych, mewn ffordd nad oedd ar gael mewn rhai o'r ysgolion hŷn yng Nghymru.

Nid wyf i'n gwybod beth y mae'n ceisio ei ddweud yn y fan yma—pa un a ddylem ni beidio â chael ysgolion newydd neu ba un a ddylem ni barhau â'r un hen adeiladau. I mi, mae ysgolion newydd yn golygu addysg well i'n disgyblion.