1. Cwestiynau i Weinidog yr Amgylchedd, Ynni a Materion Gwledig – Senedd Cymru ar 20 Chwefror 2019.
3. Pa gamau y bydd y Gweinidog yn eu cymryd i hyrwyddo cynnyrch bwyd a diod o Gymru ymhellach yn 2019? OAQ53434
Diolch. Mae gwaith sylweddol yn cael ei wneud i hyrwyddo bwyd a diod o Gymru. Un enghraifft yw'r digwyddiad Blas Cymru ddwywaith y flwyddyn, sy'n cael ei gynnal eto y mis nesaf yng ngwesty'r Celtic Manor. Bydd dros 100 o gynhyrchwyr bwyd o Gymru yn cyfarfod â dros 150 o brynwyr, gyda thraean ohonynt yn brynwyr rhyngwladol.
Diolch yn fawr iawn am eich ateb, Weinidog. Canfu arolwg defnyddwyr YouGov a gynhaliwyd ar ran NFU Cymru y gallai Brexit helpu i ysgogi gwerthiant cynnyrch Cymru pan fydd y DU yn gadael yr Undeb Ewropeaidd. Dywedodd chwarter yr ymatebwyr y bydd prynu cynnyrch o Gymru yn bwysicach iddynt ar ôl Brexit, a dywedodd 31 y cant yn ychwanegol fod prynu cynnyrch o Gymru yn bwysig iddynt yn barod ac y bydd yn parhau i fod yn bwysig iddynt. Weinidog, pa drafodaethau a gawsoch ynglŷn â labelu bwyd er mwyn sicrhau y gall ffermwyr a chynhyrchwyr Cymru fanteisio'n llawn ar y budd posibl a nodwyd yn yr arolwg defnyddwyr?
Credaf fod labelu bwyd yn hynod o bwysig, ac mae'n rhan o drafodaethau parhaus, yn enwedig ar ôl Brexit. Credaf fod gan bobl lawer mwy o ddiddordeb yn nharddiad eu bwyd a'u diod nag a oedd ganddynt ychydig ddegawdau yn ôl yn unig, mae'n debyg. Credaf fod sicrhau bod y ddraig ar ein bwyd, i ddangos ei fod wedi'i wneud yng Nghymru, yn bwysig iawn, ac mae pobl yn cydnabod hynny o ddifrif. Os caf ddweud: ddoe ddiwethaf, rhoddwyd statws enw bwyd gwarchodedig gan Ewrop i fwyd arall—y ffrwyth cyntaf, mewn gwirionedd—sef eirin Dinbych Dyffryn Clwyd. Roedd yn wych eu croesawu i deulu sy'n tyfu. Credaf fod gennym 16 o gynhyrchion bwyd a diod bellach, ac fel rwy'n dweud, dyma'r ffrwyth cyntaf.
Cyhoeddwyd adroddiad gan y diwydiant bwyd a diod yng Nghymru yr haf diwethaf a ddywedai fod defnyddwyr yn y DU am weld mwy o gynnyrch o Gymru. Ar yr un pryd, wrth gwrs, cafodd cynnyrch Cymru ei ailfrandio'n gynnyrch Prydain yn y Sioe Frenhinol y llynedd. A all y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf inni ynglŷn â'r hyn y mae'r Llywodraeth wedi'i wneud ers hynny i geisio atal y wladwriaeth Brydeinig rhag ailfrandio Cymru?
Mae'r Aelod yn cyfeirio at benderfyniad masnachol a wnaed gan Sioe Frenhinol Cymru i ganiatáu i Lywodraeth y DU noddi'r tu allan i'r neuadd fwyd. Ni fydd hynny'n digwydd eto eleni; gallaf roi sicrwydd i chi ynglŷn â hynny. Mae'r trafodaethau hynny'n mynd rhagddynt ynghylch labelu cynnyrch Cymru yn y ffordd honno. Yn sicr, credaf fod y rhan fwyaf o'r cwmnïau rwy'n gweithio gyda hwy yn teimlo ei bod yn fantais enfawr. Maent yn teimlo ei bod yn hawdd iawn gwerthu bwyd a diod gyda'r brand hwnnw arno.