1. Cwestiynau i'r Gweinidog Cyllid a'r Trefnydd – Senedd Cymru ar 3 Ebrill 2019.
1. Pa adnoddau ariannol a ddyrannwyd hyd yn hyn gan Lywodraeth Cymru wrth baratoi at Brexit heb gytundeb? OAQ53726
Rydym wedi galw ar Lywodraeth y DU i ryddhau arian i fynd i'r afael â'r anhrefn y mae wedi’i achosi iddi ei hun. Yn ogystal â dyrannu £34 miliwn drwy gronfa bontio'r Undeb Ewropeaidd, rydym wedi bod yn cynyddu paratoadau ar gyfer ymadawiad 'dim bargen', gan gynnwys porth Paratoi Cymru, adleoli adnoddau staff, a chydlynu gwaith ar draws y gwasanaethau cyhoeddus.
Diolch i'r Gweinidog am ei hateb. Wrth gwrs, gallai'r adnoddau a wariwyd ar gynllunio 'dim bargen' fod wedi cael eu gwario ar y gwasanaeth iechyd gwladol yng Nghymru a'n hysgolion, sy'n galw allan am fuddsoddiad, pe bai Llywodraeth San Steffan wedi negodi cytundeb synhwyrol, yn debyg i’r hyn a nodwyd ym Mhapur Gwyn Plaid Cymru/Llywodraeth Cymru ar y cyd, 'Diogelu Dyfodol Cymru', a gyhoeddwyd ym mis Ionawr 2017. Arweiniodd peidio â gwneud hynny at anghytundeb yn San Steffan, at ansicrwydd economaidd, a'r angen i Lywodraeth Cymru dreulio amser ac adnoddau'n paratoi at y posibilrwydd o Brexit 'dim bargen'. A allai'r Gweinidog ein hysbysu a yw gwariant Llywodraeth y DU ar 'ddim bargen' wedi’i Farnetteiddio yn ôl yr hyn y mae'n ei ddeall? Ac ymhellach, a yw'r Gweinidog yn cytuno y dylai Trysorlys Prydain ddigolledu Llywodraeth Cymru am unrhyw arian a wariwyd ar baratoadau penodol i Gymru yn hyn o beth, gan mai Llywodraeth San Steffan sydd ar fai am fod y cronfeydd Cymreig gwerthfawr hyn wedi cael eu gwastraffu?
Diolch yn fawr iawn. Ychydig iawn y gallwn anghytuno ag ef yn y datganiad rydych wedi'i roi y prynhawn yma, sy'n dangos y lefel o wariant y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud o ran buddsoddi er mwyn sicrhau ein bod mor barod ag y gallwn fod ar gyfer pa fath bynnag o Brexit a allai ddigwydd. Ond mae'n rhaid i mi ddweud hefyd fod yr arian yr ydym yn ei ddarparu drwy gronfa bontio'r UE, lefel yr adnoddau y mae Llywodraeth Cymru yn gorfod eu cyfeirio oddi wrth ein busnes craidd o ddydd i ddydd, a’u rhoi tuag at gynlluniau 'dim bargen', yn enfawr, ac mae'n dominyddu gwaith pob adran. Rydym wedi dyrannu cyllid a gawsom fel swm canlyniadol Barnett drwy gronfa bontio’r UE. Felly, mae rhywfaint o'r arian hwnnw wedi mynd i'r gronfa cydnerthedd busnes—sef £1.7 miliwn; aeth £1.2 miliwn tuag at gryfhau gallu awdurdodau lleol i ymateb i Brexit; £435,000 ar gyfer datblygu capasiti'r heddlu i ymateb i unrhyw argyfyngau sifil; £0.5 miliwn ar gyfer fforymau Cymru gydnerth lleol, a fydd yn cydlynu'r ymateb i argyfyngau sifil, wrth iddynt godi; a £0.5 miliwn i ehangu'r ddarpariaeth o wybodaeth a chymorth, gan gynnwys cyngor ar fewnfudo, i helpu dinasyddion yr Ardal Economaidd Ewropeaidd sy'n byw yng Nghymru. Mae'r rhain i gyd yn bethau na fyddai'n rhaid i ni eu gwneud oni bai am yr anhrefn y mae Llywodraeth y DU wedi'i greu.
Yn amlwg, rhyddhaodd y Canghellor £31 miliwn i chi fel Llywodraeth Cymru ar gyfer cynlluniau 'dim bargen'. Mae'n bwysig deall sut y caiff yr arian hwnnw ei ddefnyddio o fewn Llywodraeth Cymru, a’i chyrff partner yn wir. A allwch nodi sut y dosbarthwyd yr arian hwnnw gennych, Weinidog cyllid, ac yn bwysicach, faint o'r £31 miliwn hwnnw sydd wedi mynd y tu allan i Lywodraeth Cymru, i gefnogi byrddau iechyd neu awdurdodau lleol, er enghraifft, a allai orfod gwneud eu paratoadau eu hunain mewn perthynas â chynlluniau wrth gefn ar gyfer ‘dim bargen’?
Wel, mae'r holl eitemau hynny a ddisgrifiais yn awr wedi’u hariannu drwy gronfa bontio'r UE, a ariannwyd gyda'r arian a ddisgrifiwch, ochr yn ochr â chyllid ar gyfer hyfforddi a gwella sgiliau gweithlu'r diwydiannau modurol ac awyrofod yng Nghymru, ac arian i brifysgolion Cymru i ysgogi partneriaethau rhyngwladol a hyrwyddo Cymru fel cyrchfan ar gyfer astudio. Buaswn yn fwy na hapus i rannu eto gyda'r Aelodau y rhestr o gynlluniau yr ydym eisoes wedi'u hariannu drwy gronfa bontio’r UE.FootnoteLink