2. Cwestiynau i'r Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru ar 15 Mai 2019.
6. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am y ddarpariaeth tai fforddiadwy yng Nghymru? OAQ53836
Rwy'n synhwyro thema'n datblygu yng nghwestiynau heddiw, Lywydd.
Gwnaf, wrth gwrs. Mae darparu tai fforddiadwy yng nghanolbarth Cymru yn flaenoriaeth, fel y mae adeiladu mwy o gartrefi fforddiadwy ym mhob rhan o Gymru. Rwy'n cydnabod nad yw'r cyflenwad yn ateb y galw ar hyn o bryd. Mae gan awdurdodau lleol sy'n cadw stoc, megis Powys, a chymdeithasau tai rôl allweddol i'w chwarae o ran darparu stoc.
Diolch, Weinidog. Yn sicr, ni chafwyd unrhyw gydgysylltu ar y thema. Ond yn sicr, mae llawer iawn o denantiaid cymdeithasau tai wedi cysylltu â mi dros y misoedd diwethaf ynghylch yr hyn y teimlant sy'n lefelau anfforddiadwy o rent yn y dyfodol. Mae'r cynnydd yn y rhenti o fewn canllawiau Llywodraeth Cymru. Mae'n fater rwyf wedi ysgrifennu atoch yn ei gylch, ac yn ôl yr hyn a ddeallaf, mae'n caniatáu isafswm cynnydd o 1.5 y cant ar ben chwyddiant, a £2 yr wythnos. Beth arall a wnewch i sicrhau nad yw cyfraddau rhent mor ddrud i'r rhai sy'n aml ar incwm isel, a pha ystyriaeth a roesoch i gyflwyno asesiad gwerth am arian, tebyg i'r hyn sy'n digwydd yn Lloegr, i roi hyder i denantiaid fod cyfiawnhad dros unrhyw gynnydd yn y rhenti?
Rydym yn edrych ar y polisi rhenti ar gyfer Cymru ar hyn o bryd, felly byddaf yn cyhoeddi polisi rhenti newydd i Gymru ar ôl inni gwblhau'r adolygiad hwnnw. Mae'r Aelod yn iawn i ddweud bod amrywiaeth o ffactorau ar waith. Un yw cyfiawnder cymdeithasol i'r bobl sy'n talu'r rhenti. Y llall yw'r ffaith bod y landlordiaid rydym am iddynt adeiladu'r tai cymdeithasol mawr eu hangen yn defnyddio'r rhenti, yn amlwg, fel ffordd o ariannu'r benthyciadau y maent eu hangen er mwyn sicrhau'r cyfalaf i adeiladu mwy o dai. Felly, mae cydbwysedd da rhwng y ddau. Mae'r adolygiad yn edrych ar bob agwedd ar bolisi rhenti, gan gynnwys y trefniadau cyfiawnder cymdeithasol. Bydd yr Aelod yn gwybod na fyddaf yn gallu gadael i hyn fynd heb ddweud y gallai yntau chwarae ei ran drwy geisio annog ei Lywodraeth i newid rhai o'r rheoliadau credyd cynhwysol sy'n achosi rhai o'r problemau a amlinellodd yn ei gwestiwn.