6. Pa gynlluniau sydd gan Lywodraeth Cymru i wella tir amaethyddol yng Nghymru? OAQ53928

Llywydd, mae 'Brexit a'n tir' yn cyflwyno cynigion Llywodraeth Cymru i gynorthwyo ffermwyr Cymru i sicrhau buddiannau o'n tir mewn amrywiaeth eang o ffyrdd. Mae hynny'n cynnwys cynhyrchu bwyd yn gynaliadwy a gwella cynefinoedd a bioamrywiaeth.

Prif Weinidog, mae cynllun datblygu lleol Llafur yn concritio a difetha erwau o'r tir amaeth gorau yng Ngorllewin Caerdydd. Pan ddywedasom gyntaf bod hyn yn mynd i ddigwydd, dywedasoch bod ein codi bwganod yn 'gywilyddus'—o WalesOnline.

Mae gennym ni sefyllfa erbyn hyn lle mae cwmni cyfoethog Earl of Plymouth Estates Limited yn ceisio taflu pobl oddi ar y tir y maen nhw wedi ei ffermio am genedlaethau. Nid yn unig y bydd teulu Rees ar fferm Maes y Llech yn colli eu bywoliaeth, byddan nhw hefyd yn colli eu cartref. Un cwestiwn fyddai a ydych chi wedi helpu'r teulu Rees ai peidio. Gan eich bod chi'n dewis peidio ag ateb cwestiynau, rhoddaf yr ateb i chi fy hun: nid ydych chi wedi gwneud unrhyw beth. Felly, y cwestiwn yw: a wnewch chi, yn gyntaf, ymddiheuro i'r teulu Rees am eu camarwain drwy ddweud na fyddai adeiladu ar y caeau? A wnewch chi ymddiheuro, yn ail, i'r teulu Rees am beidio â'u helpu? Yn drydydd, a wnewch chi ymrwymo i gynorthwyo'r teulu Rees i aros ar y tir y mae'r teulu wedi ei ffermio am genedlaethau?

Llywydd, rwy'n cytuno bod codi bwganod yn gywilyddus, ac mae'n gywilyddus pan gaiff ei ailadrodd yn y Siambr. Nid oes gan yr Aelod unrhyw wybodaeth am y gwaith a wneir gydag unigolion, ac ni ddylai ychwaith. Pam y mae e'n credu ei fod mewn sefyllfa i ddefnyddio data pobl unigol i wneud sylwadau ar lawr y Cynulliad hwn? [Torri ar draws.]

Gadewch i'r Prif Weinidog ateb y cwestiwn. [Torri ar draws.] Gadewch i'r Prif Weinidog ateb y cwestiwn.

Llywydd, dywedaf eto: pam y mae'r Aelod yn credu bod ganddo fynediad at ddata a ddelir gan bobl eraill? Mae gan Lywodraeth Cymru ymgynghoriad ar ddiwygio tenantiaethau amaethyddol, efallai fod yr Aelod yn gwybod amdano. Mae ar agor am 12 wythnos. Bydd yn cau ar 2 Gorffennaf. Bydd yn ystyried newidiadau i reoliadau ym maes tenantiaethau amaethyddol. Bydd yn ceisio diweddaru Deddf Daliadau Amaethyddol 1986 a Deddf Tenantiaethau Amaethyddol 1995 er mwyn sicrhau, pan fo gan bobl hawliau y mae angen eu cynnal o dan y gyfraith, bod y gyfraith yng Nghymru mewn cyflwr addas i hynny ddigwydd.

Prif Weinidog, mae'n amlwg bod y Llywodraeth yn ystyried yr ymatebion i'r ymgynghoriad ar 'Brexit a'n tir'. Mae'n hollbwysig, os ydym ni'n mynd i ddiogelu tir amaethyddol, bod yr un pwys yn cael ei neilltuo i gadwraeth ag i gynhyrchiant y tir hwnnw i gynhyrchu ein bwyd. A allwch chi gadarnhau bod Llywodraeth Cymru yn ystyried y ddwy agwedd fel rhai pwysig yn y dyfodol er mwyn cynnal ansawdd tir amaethyddol Cymru a hyfywedd economi wledig Cymru?

Rwy'n hapus iawn i gadarnhau yn union hynny. Llywydd, mae 'Brexit a'n tir' yn cyflwyno dyfodol ar gyfer ffermio yng Nghymru lle mae cynhyrchu bwyd yn parhau'n rhan ganolog o'r hyn y mae ffermwyr yn ei wneud, ond sydd hefyd yn gwobrwyo ffermwyr am gynhyrchu nwyddau cyhoeddus. Mae'r gwaith y mae ffermwyr yn ei wneud i warchod ein hamgylchedd, i wella tir amaethyddol, i wella ansawdd dŵr, i leihau allyriadau carbon a nwyon tŷ gwydr—mae'r rheini i gyd yn bethau y bydd dyfodol ffermio yn dibynnu arnyn nhw, ac mae dal y ddau beth hynny gyda'i gilydd yn rhan o'r hyn yr aeth 'Brexit a'n tir' ati i'w wneud. Bydd Andrew Davies yn gwybod bod y Gweinidog wedi ymrwymo i gyhoeddiad pellach cyn y Sioe Frenhinol eleni, ac edrychwn ymlaen at gael yr ymgysylltiad agos iawn a manwl a gawsom gydag undebau'r ffermwyr, a chyda buddiannau ffermio eraill, wrth i ni fwrw ymlaen â'r cynigion hyn.