2. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am y rhaglen Cymoedd Technoleg? OAQ54047

Diolchaf i Alun Davies am hynna. Mae buddsoddi mewn sgiliau, seilwaith a seiberddiogelwch ymhlith prosiectau cynnar y rhaglen Cymoedd Technoleg. Mae'r grŵp cynghori arbenigol yn parhau i lunio'r £100 miliwn sydd i'w fuddsoddi dros gyfnod 10 mlynedd y rhaglen fel ein bod ni'n sicrhau ei fod yn cael cymaint o effaith â phosibl ac yn cefnogi technolegau sy'n datblygu.

Prif Weinidog, croesawyd y cyhoeddiad o raglen fuddsoddi gwerth £100 miliwn yng Nglynebwy, ym Mlaenau Gwent, yn nyfodol economi Blaenau Gwent, gan bobl o fewn y fwrdeistref ac ar draws Blaenau'r Cymoedd. Mae'n dangos ymrwymiad gwirioneddol gan Lywodraeth Cymru i economi Glynebwy a Blaenau Gwent, ac mae hefyd yn dangos bod ffydd gwirioneddol ym Mlaenau'r Cymoedd fel man lle y gallwn gyflawni busnes. Prif Weinidog, a allwch chi amlinellu i ni heddiw sut yr ydych chi'n disgwyl gweld y rhaglen Cymoedd Technoleg yn datblygu dros y blynyddoedd nesaf a phryd yr ydych chi'n credu y bydd pobl Blaenau Gwent yn gweld manteision y rhaglen hon o fuddsoddiad?

Llywydd, hoffwn ddiolch i'r Aelod am y cwestiwn yna. Hoffwn ddiolch iddo am yr holl waith a wnaeth i wireddu'r rhaglen ac am y ffordd y mae, wythnos ar ôl wythnos, yn sicrhau bod buddiannau ei etholwyr yn cael eu codi yma bob amser ar lawr y Cynulliad Cenedlaethol. Ac rwy'n credu y bydd ei etholwyr yn falch o wybod bod cynnydd eisoes—cynnydd pendant—y byddan nhw'n gallu ei weld ar draws yr amrywiaeth o elfennau sy'n rhan o'r rhaglen gymhleth honno. Bydd yn gwybod am y cynllun i ddod â TVR i Lynebwy. Cafodd Dirprwy Weinidog yr Economi a Thrafnidiaeth gyfarfod yn ddiweddar gydag uwch swyddogion gweithredol. Cadarnhaodd y cwmni gynnydd gwirioneddol o ran dod o hyd i fuddsoddiad ecwiti newydd i gefnogi datblygiad cerbydau cyn-cynhyrchu, ac mae'r broses dendro wedi'i chwblhau erbyn hyn ar gyfer adnewyddu'r adeilad yn Rasa, sef y lleoliad a ffefrir gan TVR ar gyfer cynhyrchu ceir yn llawn. Ar yr un pryd, mae caniatâd cynllunio wedi'i sicrhau erbyn hyn ar gyfer safleoedd Rhyd y Blew a Lime Avenue yng Nglynebwy, a disgwylir i waith adeiladu ddechrau eleni yn y ddau achos. Thales, a'r Ganolfan Ecsbloetio Ddigidol Genedlaethol—mae Thales eisoes wedi symud i'w swyddfa prosiect yng Nglynebwy. Mae ceisiadau wedi eu derbyn erbyn hyn ar gyfer y gronfa pyrth darganfod gwerth £7 miliwn ar gyfer rhaglen Parc y Cymoedd, a disgwylir penderfyniadau ar gyllid yn fuan. A gwn y bydd gan Alun Davies ddiddordeb arbennig yn y buddsoddiad newydd o £1.5 miliwn yr ydym ni wedi cytuno arno mewn rhannu prentisiaeth yn ardal Cymoedd Technoleg—sy'n dangos ffydd nid yn unig ym Mlaenau'r Cymoedd, ond mewn pobl ifanc yn yr ardal honno, a'n penderfyniad i wneud yn siŵr eu bod nhw'n cael dyfodol llwyddiannus.

Prif Weinidog, newyddion gwych i gael y buddsoddiad mawr hwn yn ardal Blaenau Gwent. Mae cynllun strategol y Cymoedd Technoleg yn datgan ei nod o greu 1,500 o swyddi newydd dros y 10 mlynedd nesaf. Sut y bydd Llywodraeth Cymru yn monitro cynnydd tuag at gyflawni'r nod, ac a wnaiff y Prif Weinidog ymrwymo i lunio adroddiad blynyddol ar y prosiect hwn i'r Cynulliad, ac i sicrhau bod y buddiannau a addawyd yn cael eu darparu ar gyfer pobl Blaenau Gwent, yn unol â'r cynlluniau?

Diolchaf i'r Aelod am y cwestiwn yna. Mae e'n iawn i gyfeirio at y nifer uchelgeisiol o swyddi yr ydym ni eisiau eu creu o ganlyniad i'r rhaglen Cymoedd Technoleg. Disgwylir swyddi adeiladu yn y misoedd i ddod, ceir y prentisiaethau yr wyf i eisoes wedi cyfeirio atynt, a bydd y buddsoddiad hwnnw yr ydym ni eisiau ei wneud yn nhirwedd y gymuned honno yn y cymoedd er mwyn manteisio i'r eithaf ar yr asedau naturiol enfawr sydd ganddi. Bydd Gweinidogion yn adrodd yn rheolaidd yn y fan yma, Llywydd, ar hynt y rhaglen. Rwyf i bob amser yn falch o ateb cwestiynau amdani, a gwn fod fy nghyd-Aelod Ken Skates yn adrodd yn rheolaidd i Aelodau ar sut y mae'r rhaglen, sy'n rhaglen 10 mlynedd, â £100 miliwn i'w chefnogi, yn cael ei darparu ar lawr gwlad.

Prif Weinidog, y tro diwethaf i mi eich holi am eich cynlluniau i hybu'r economi yn ardaloedd yr hen feysydd glo, gofynnais i chi'n benodol am eich cynlluniau adfywio economaidd ar gyfer y Rhondda, ac roeddwn i'n siomedig o gael ateb gennych chi a oedd yn sôn llawer am eich cynlluniau ar gyfer gwario mewn etholaeth yng nghymoedd Gwent ond, cyn belled ag y mae'r Rhondda yn y cwestiwn, gellir aralleirio eich ateb fel 'dim llawer'. A ydych chi wedi sylweddoli ers hynny nad yw'r Rhondda yng Ngwent? Ac, os felly, beth ydych chi'n bwriadu ei wneud, o safbwynt technolegol, neu yn wir unrhyw safbwynt adfywio economaidd arall, am yr ardal sydd ag un o'r niferoedd uchaf o bobl heb waith boddhaol yn y wlad gyfan hon?

Wel, diolchaf i'r aelod. Nid wyf i angen cyfarwyddyd daearyddol ganddi hi. Bydd y rhaglen Cymoedd Technoleg yn un a fydd, wrth gwrs, yn mynd y tu hwnt i'r ardaloedd yr wyf i wedi cyfeirio atyn nhw wrth ateb y cwestiwn gan yr Aelod a'i ofynnodd i mi. Gadewch i mi roi un enghraifft yn unig i'r Aelod o sut y bydd y prosiect yn mynd y tu hwnt ac i mewn i'w hardal hi: byddwn yn cyhoeddi'r adroddiad o ddichonoldeb o'r prosiect Skyline yn fuan iawn. Ystyriodd y prosiect y posibilrwydd o gymunedau yn rheoli'r dirwedd sy'n amgylchynu eu tref neu bentref, ac mae'n canolbwyntio ar dair cymuned yn y cymoedd yn Ystradowen, Caerau a Threherbert. Bydd yr adroddiad hwnnw yn gwneud cynigion yn mynd i'r afael â materion yn ymwneud â llywodraethu, diogelu'r amgylchedd, cynhwysiant cymdeithasol a chynaliadwyedd modelau busnes ar gyfer stiwardiaeth gymunedol o asedau tirwedd. Ac rwy'n eithaf siŵr bod trigolion yn ei hetholaeth hi yr un mor hoff o'r ardal lle maen nhw'n byw, yn awyddus i gymryd cyfrifoldeb cymunedol am stiwardiaeth yr asedau hynny, a bydd y rhaglen yn eu cynorthwyo i wneud hynny.