2. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg a Chysylltiadau Rhyngwladol – Senedd Cymru ar 16 Hydref 2019.
7. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am sut y mae Llywodraeth Cymru yn hyrwyddo twristiaeth ym Merthyr Tudful a Rhymni? OAQ54540
Mae gweddnewidiad Merthyr Tudful a Rhymni dros y blynyddoedd diwethaf i fod yn ardal sy'n cynnig profiad cyfoethog o'r radd flaenaf i ymwelwyr wedi bod yn ysbrydoliaeth fawr i mi wrth ddatblygu treftadaeth ddiwydiannol ledled Cymru. Yn ychwanegol at hynny, mae'r buddsoddiad y mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud mewn prosiectau cyffrous, Rock UK a BikePark Wales, yn pwysleisio pwysigrwydd gweithgarwch hamdden mewn ardal ddiwydiannol draddodiadol.
Diolch am eich ateb, Ddirprwy Weinidog. Wrth gwrs, rydych yn gyfarwydd iawn â fy etholaeth. Rydych wedi ymweld lawer gwaith, ac rydych eisoes wedi sôn am atyniadau rhagorol BikePark Wales a Rock UK, ac wrth gwrs, mae gennym Reilffordd Mynydd Brycheiniog, castell Cyfarthfa, a gallwn barhau. Nid yn unig eu bod yn rhoi Merthyr Tudful ar y map twristiaeth, maent yn rhoi'r Cymoedd ar y map twristiaeth, ac mae hynny'n rhywbeth rwy'n awyddus i'w weld yn parhau.
Fel finnau, rwy'n siŵr eich bod yn awyddus i weld potensial gweithgareddau a thwristiaeth diwylliant a threftadaeth yn datblygu. Ac mae stori ein trefi a'u pobl yn rhan o'r weledigaeth honno. Yn y cyd-destun hwnnw, rwy'n amlwg yn falch iawn fod Llywodraeth Cymru bellach yn buddsoddi ym Mharc Cyfarthfa fel rhan o'r weledigaeth ar gyfer Parc Rhanbarthol y Cymoedd, ac wrth gwrs, mae gweledigaeth yn datblygu ar gyfer rôl y profiad ehangach yng Nghyfarthfa gyda phrosiect Crucible a'r rhan y gall hynny ei chwarae yn denu llawer mwy o ymwelwyr i'r etholaeth. Ond yn arbennig, rwy'n ymwybodol fod yna argymhellion sylweddol i ddatblygu ac ehangu rhai o'r atyniadau sy'n bodoli eisoes y cyfeiriais atynt yn gynharach. Felly, a allwch roi sicrwydd i mi fod Llywodraeth Cymru yn dangos diddordeb gweithredol yn y rhain ac yn mynd i fod yn bartner parod, wrth i'r achosion busnes ar gyfer datblygiadau twristiaeth pellach gael eu paratoi, fel y gallwn weld strategaeth tasglu'r Cymoedd mewn perthynas â thwristiaeth yn cael ei rhoi ar waith, a'r ardaloedd hyn yn cyflawni eu potensial llawn mewn perthynas â thwristiaeth?
Rwy'n ddiolchgar eich bod yn gwerthfawrogi'r hyn y buom yn ceisio ei wneud. Mae'n sefyllfa anodd iawn yma, Ddirprwy Gadeirydd: a ddylwn edrych ar yr Aelod ac ymateb iddi hi, neu a ddylwn edrych arnoch chi? Nid wyf am fynd yn groes i'r drefn. [Chwerthin.]
Fel y dywedoch chi, mae'r buddsoddiad rydym eisoes wedi'i wneud yn arwydd o'n cefnogaeth i weithgareddau ym Merthyr Tudful. Rwyf wedi ymweld â Chyfarthfa ar sawl achlysur, a chredaf fod datblygiad Parc Cyfarthfa i gyd, ac yn wir, datblygiad yr adeilad ar y safle yn allweddol i'n hymagwedd. Roedd adroddiad Crucible yn gatalydd hanfodol, ac wrth gwrs, mae'n rhaid i ni edrych ar y ffordd rydym yn darparu o leiaf ran o'r £50 miliwn sydd wedi'i glustnodi—nid ei glustnodi, ei gynnig, fel rhywbeth sy'n angenrheidiol er mwyn trawsnewid Merthyr Tudful yn gyrchfan twristiaeth.
Ond yr hyn sy'n allweddol i hyn yn awr yw rôl Cyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful, ac rwy'n ddiolchgar iawn iddynt am gomisiynu'r astudiaeth ddichonoldeb o'r prosiect sy'n ymwneud â Chyfarthfa, y cysylltiad â'r ffwrneisi a'r draphont dros Afon Taf. Ac mae'n rhaid i mi ddweud eto—ac nid wyf am fynd i ddadlau â chyd-Aelodau ynglŷn â'r mathau eraill o dreftadaeth—ond roeddwn o'r farn fod olion y ffwrneisi anhygoel yn atgof cystal o'n treftadaeth ddiwydiannol ag unrhyw gastell a welais yn unman, yn y gogledd neu'r de. Felly, mae angen inni sicrhau bod y cysylltiadau rhwng Merthyr Tudful a Safle Treftadaeth y Byd Blaenafon, yn ogystal â'r cysylltiad ag Amgueddfa Genedlaethol y Glannau yn Abertawe, yn cael eu datblygu fel rhan o brofiad o ddathlu ein treftadaeth ddiwydiannol a fydd yn cystadlu â'r profiad o'n treftadaeth drefedigaethol.