Twristiaeth ym Merthyr Tudful a Rhymni

2. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg a Chysylltiadau Rhyngwladol – Senedd Cymru ar 16 Hydref 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Dawn Bowden Dawn Bowden Labour

7. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am sut y mae Llywodraeth Cymru yn hyrwyddo twristiaeth ym Merthyr Tudful a Rhymni? OAQ54540

Photo of Lord Dafydd Elis-Thomas Lord Dafydd Elis-Thomas Independent 2:56, 16 Hydref 2019

(Cyfieithwyd)

Mae gweddnewidiad Merthyr Tudful a Rhymni dros y blynyddoedd diwethaf i fod yn ardal sy'n cynnig profiad cyfoethog o'r radd flaenaf i ymwelwyr wedi bod yn ysbrydoliaeth fawr i mi wrth ddatblygu treftadaeth ddiwydiannol ledled Cymru. Yn ychwanegol at hynny, mae'r buddsoddiad y mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud mewn prosiectau cyffrous, Rock UK a BikePark Wales, yn pwysleisio pwysigrwydd gweithgarwch hamdden mewn ardal ddiwydiannol draddodiadol.

Photo of Dawn Bowden Dawn Bowden Labour

(Cyfieithwyd)

Diolch am eich ateb, Ddirprwy Weinidog. Wrth gwrs, rydych yn gyfarwydd iawn â fy etholaeth. Rydych wedi ymweld lawer gwaith, ac rydych eisoes wedi sôn am atyniadau rhagorol BikePark Wales a Rock UK, ac wrth gwrs, mae gennym Reilffordd Mynydd Brycheiniog, castell Cyfarthfa, a gallwn barhau. Nid yn unig eu bod yn rhoi Merthyr Tudful ar y map twristiaeth, maent yn rhoi'r Cymoedd ar y map twristiaeth, ac mae hynny'n rhywbeth rwy'n awyddus i'w weld yn parhau.

Fel finnau, rwy'n siŵr eich bod yn awyddus i weld potensial gweithgareddau a thwristiaeth diwylliant a threftadaeth yn datblygu. Ac mae stori ein trefi a'u pobl yn rhan o'r weledigaeth honno. Yn y cyd-destun hwnnw, rwy'n amlwg yn falch iawn fod Llywodraeth Cymru bellach yn buddsoddi ym Mharc Cyfarthfa fel rhan o'r weledigaeth ar gyfer Parc Rhanbarthol y Cymoedd, ac wrth gwrs, mae gweledigaeth yn datblygu ar gyfer rôl y profiad ehangach yng Nghyfarthfa gyda phrosiect Crucible a'r rhan y gall hynny ei chwarae yn denu llawer mwy o ymwelwyr i'r etholaeth. Ond yn arbennig, rwy'n ymwybodol fod yna argymhellion sylweddol i ddatblygu ac ehangu rhai o'r atyniadau sy'n bodoli eisoes y cyfeiriais atynt yn gynharach. Felly, a allwch roi sicrwydd i mi fod Llywodraeth Cymru yn dangos diddordeb gweithredol yn y rhain ac yn mynd i fod yn bartner parod, wrth i'r achosion busnes ar gyfer datblygiadau twristiaeth pellach gael eu paratoi, fel y gallwn weld strategaeth tasglu'r Cymoedd mewn perthynas â thwristiaeth yn cael ei rhoi ar waith, a'r ardaloedd hyn yn cyflawni eu potensial llawn mewn perthynas â thwristiaeth?

Photo of Lord Dafydd Elis-Thomas Lord Dafydd Elis-Thomas Independent 2:58, 16 Hydref 2019

(Cyfieithwyd)

Rwy'n ddiolchgar eich bod yn gwerthfawrogi'r hyn y buom yn ceisio ei wneud. Mae'n sefyllfa anodd iawn yma, Ddirprwy Gadeirydd: a ddylwn edrych ar yr Aelod ac ymateb iddi hi, neu a ddylwn edrych arnoch chi? Nid wyf am fynd yn groes i'r drefn. [Chwerthin.]

Fel y dywedoch chi, mae'r buddsoddiad rydym eisoes wedi'i wneud yn arwydd o'n cefnogaeth i weithgareddau ym Merthyr Tudful. Rwyf wedi ymweld â Chyfarthfa ar sawl achlysur, a chredaf fod datblygiad Parc Cyfarthfa i gyd, ac yn wir, datblygiad yr adeilad ar y safle yn allweddol i'n hymagwedd. Roedd adroddiad Crucible yn gatalydd hanfodol, ac wrth gwrs, mae'n rhaid i ni edrych ar y ffordd rydym yn darparu o leiaf ran o'r £50 miliwn sydd wedi'i glustnodi—nid ei glustnodi, ei gynnig, fel rhywbeth sy'n angenrheidiol er mwyn trawsnewid Merthyr Tudful yn gyrchfan twristiaeth.

Ond yr hyn sy'n allweddol i hyn yn awr yw rôl Cyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful, ac rwy'n ddiolchgar iawn iddynt am gomisiynu'r astudiaeth ddichonoldeb o'r prosiect sy'n ymwneud â Chyfarthfa, y cysylltiad â'r ffwrneisi a'r draphont dros Afon Taf. Ac mae'n rhaid i mi ddweud eto—ac nid wyf am fynd i ddadlau â chyd-Aelodau ynglŷn â'r mathau eraill o dreftadaeth—ond roeddwn o'r farn fod olion y ffwrneisi anhygoel yn atgof cystal o'n treftadaeth ddiwydiannol ag unrhyw gastell a welais yn unman, yn y gogledd neu'r de. Felly, mae angen inni sicrhau bod y cysylltiadau rhwng Merthyr Tudful a Safle Treftadaeth y Byd Blaenafon, yn ogystal â'r cysylltiad ag Amgueddfa Genedlaethol y Glannau yn Abertawe, yn cael eu datblygu fel rhan o brofiad o ddathlu ein treftadaeth ddiwydiannol a fydd yn cystadlu â'r profiad o'n treftadaeth drefedigaethol.