3. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am effaith strategaeth ryngwladol Llywodraeth Cymru ar Flaenau Gwent? OAQ54725

Diolch. Mae'r strategaeth ryngwladol yn nodi fy mlaenoriaethau i gyflawni uchelgeisiau rhyngwladol Cymru, gan gynnwys tyfu economi Cymru drwy allforion a mewnfuddsoddi a chodi proffil rhyngwladol Cymru. Mae'r ddau uchelgais yn effeithio'n uniongyrchol ar Flaenau Gwent.

Efallai y gallaf helpu Darren Millar yma drwy barhau â'r ddadl ar y strategaeth ryngwladol—nid wyf yn gwybod. Ond yn sicr, rhaid i ddiben unrhyw strategaeth y mae Llywodraeth Cymru yn ei rhoi ar waith gael effaith ar leoedd fel Blaenau Gwent, p'un a yw'n digwydd bod yn strategaeth ryngwladol neu fel arall. A chredaf ei bod yn bwysig fod gan Lywodraeth Cymru weledigaeth, syniad clir iawn, ynglŷn â sut y mae'r strategaeth honno'n mynd i effeithio ar y bobl rwy'n eu cynrychioli. Ac felly, pan fydd y Llywodraeth yn cyhoeddi'r strategaeth hon maes o law, rwy'n gobeithio y bydd ganddi amcanion clir iawn, targedau clir iawn, sy'n ein galluogi i'ch dwyn i gyfrif, Weinidog, ac esboniad hefyd o sut y bydd y gwaith hwn yn cael effaith ar rai cymunedau fel Blaenau Gwent a'r bobl rwy'n eu cynrychioli.

Wel, nid wyf yn siŵr a fyddwn yn manylu i'r graddau hynny ar sut y bydd y strategaeth ryngwladol yn effeithio ar bob cymuned yng Nghymru, ond yr hyn y gallaf ei ddweud wrthych yw ein bod, yn benodol, wedi clustnodi ac yn mynd i dynnu sylw at rai diwydiannau penodol. Un o'r diwydiannau hynny yw seiberddiogelwch, ac fe fyddwch yn ymwybodol fod y Ganolfan Ecsbloetio Ddigidol Genedlaethol yng Nglynebwy yn rhan allweddol o'r jig-so hwnnw. Rwy'n credu bod cyfleoedd gwirioneddol inni weiddi'n uchel iawn am yr arbenigedd sydd gennym yma yng Nghymru yn barod. Y peth allweddol wedyn yw sicrhau bod y bobl ym Mlaenau Gwent yn gallu elwa o hynny, a dyna pam fod y berthynas hon, yn fy marn i, â'r ganolfan addysg ddigidol mor hanfodol, er mwyn sicrhau bod pobl leol yn gallu manteisio pan welwn yr ehangu hwnnw. Ond ceir pethau eraill hefyd y mae'n rhaid inni fod yn ymwybodol ohonynt. Mae Blaenau Gwent yn un o'n mannau pwysicaf o ran allforio. Mae'n anhygoel faint o gwmnïau o Flaenau Gwent sy'n allforio dramor, ac wrth gwrs, drws nesaf i chi, mae gennych safle treftadaeth y byd UNESCO, a chredaf fod hwnnw'n gyfle arall inni annog pobl i ddod i Gymoedd de Cymru i weld yr hyn sydd gennym i'w gynnig o ran twristiaeth.

Weinidog, un o nodau'r strategaeth ryngwladol yw codi proffil rhyngwladol Cymru. Gwyddoch fod Gemau'r Gymanwlad yn dod yn 2022, a bydd mwy na 250 o ddigwyddiadau a mwy na 18 o wahanol chwaraeon, gyda mwy na 5,000 o athletwyr yn dod o 71 gwlad ledled y byd. Bydd hyn yn rhoi hwb mawr i Birmingham, sy'n agos iawn at ogledd Cymru, ond mae rhai digwyddiadau chwaraeon ar gyfer de-ddwyrain Cymru, yn enwedig Blaenau Gwent, fel rhwyfo, beicio, saethu, saethyddiaeth a hoci—gellir trefnu'r rhain, ambell gêm, a byddant yn dod â'r gymuned ryngwladol i Gymru i hybu ein heconomi a'n proffil. Felly, a gaf fi ofyn pa drafodaethau diweddar a gynhaliwyd rhyngoch chi a swyddogion o'r ochr arall i'r ffin ynghylch Gemau'r Gymanwlad—a bydd yn bendant yn codi ein proffil ac yn rhoi hwb—ac a allwch ddweud wrth y Cynulliad hwn faint o chwaraeon rydych yn ceisio eu denu i Gymru i hybu ein heconomi, yn enwedig yn ne-ddwyrain Cymru? Diolch.

Diolch. Wel, rwyf wedi cyfarfod â threfnwyr Gemau'r Gymanwlad, a chredaf fod pawb yn dechrau teimlo cyffro erbyn hyn fod rhywbeth arwyddocaol iawn yn digwydd cyn bo hir. Yr hyn y buom yn ei drafod oedd i ba raddau y gallwn ni yng Nghymru fanteisio ar y cyfleoedd hynny. Un o'r pethau rydym yn eu trafod, er enghraifft, yw a allwn sicrhau bod rhai o'r timau sy'n dod i gystadlu yn cael eu lleoli yma yng Nghymru. Felly, mae honno'n drafodaeth lle rydym yn archwilio sut y gallwn ei symud yn ei blaen. Y peth arall i'w nodi yw bod yr Urdd bellach wedi eu partneru'n swyddogol fel y grŵp o Gymru a fydd yn sefyll gyda thîm Cymru—Mr Urdd fydd eu logo swyddogol, i hyrwyddo tîm Cymru. Felly, credaf fod llawer iawn o waith yn mynd rhagddo eisoes, rwy'n falch o ddweud, mewn perthynas â Gemau'r Gymanwlad.

Fe gyfeirioch chi at yr Urdd yn y fan yna. Mi fyddwch chi'n ymwybodol iawn o'r gwaith rhagorol mae'r Urdd yn ei wneud, a'r uchelgais sydd gan yr Urdd i ehangu ei waith yn rhyngwladol, a fyddai'n rhoi platfform i blant Blaenau Gwent a gweddill Cymru yn rhyngwladol, ac i rannu gwerthoedd Cymru rownd y byd, er enghraifft drwy y neges ewyllys da. Mi fûm i'n trafod rhai o'r syniadau yma efo cynrychiolwyr yr Urdd y bore yma. Ond a wnewch chi roi ystyriaeth i sut i gefnogi'r cynlluniau yma fel rhan o'ch strategaeth chi, yn cynnwys y posibilrwydd o roi cyllid yn benodol i weithio ar y strategaethau rhyngwladol yma o waith yr Urdd?

Dwi yn meddwl bod yr Urdd yn fudiad sydd wedi gwneud gwaith arbennig dros y blynyddoedd yn rhyngwladol, yn arbennig y neges heddwch yna. Dwi yn meddwl ei bod hi'n bwysig ein bod ni'n gwneud mwy o hynny. Mae'r ffaith bod yr Urdd wedi bod yn ddiweddar i Alabama i ddweud y neges a rhoi'r neges ynglŷn â sut roedd Cymru wedi sefyll gyda'r bobl yna yn ystod y problemau yna o ran sut roedd pobl yn delio â materion oedd yn mynd ymlaen yn y 1960au a'r 1970au yn yr ardal yna. Wrth gwrs, rŷn ni'n cael trafodaethau gyda'r Urdd ynglŷn â sut rŷn ni'n gallu eu helpu nhw yn y dyfodol i gryfhau eu neges ac i roi'r neges drosom ni. Dwi yn gwybod ei fod e'n rhan o'u strategaeth nhw i wneud lot mwy yn rhyngwladol, ac mae'n amlwg y dylem ni fod yn bartneriaid cryf gyda nhw. Mi wnawn ni edrych ar fanylion sut bydd hynny'n digwydd yn ariannol yn nes ymlaen.