2. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am ddarparu addysg ôl-16 i ddysgwyr ym Merthyr Tudful a Rhymni? OAQ55084

Mae darpariaeth ôl-16 yng Nghymru yn cefnogi mynediad at ystod o raglenni sy'n cefnogi dysgu gydol oes. Boed yn uwchsgilio i gael mynediad at gyflogaeth, y cam cyntaf i’r byd ôl-16, neu ddychwelyd at ddysgu, mae darpariaeth yn gwella ffyniant economaidd ac yn sicrhau bod pobl ym mhob maes wedi'u harfogi ar gyfer eu dyfodol.

Diolch, Weinidog. Ac rwy'n siŵr y byddwch yn awyddus i ymuno â mi i longyfarch Coleg Merthyr Tudful ar gael eu henwebu ar gyfer gwobr coleg addysg bellach y flwyddyn y Times Educational Supplement 2020. Mae'r enwebiad yn cydnabod cyflawniadau rhagorol, canlyniadau dysgwyr sy'n gwella'n barhaus, a'u cyfraniad cyffredinol at hyfforddiant i ddysgwyr. Ac fel y dywedodd ein Prif Weinidog wrth ymweld â'r coleg yn yr hydref y llynedd, mae'n un o’r enghreifftiau gwych o lwyddiant datganoli. Fodd bynnag, er gwaethaf llwyddiant o'r fath, mae dyfodol eu trefniadau cyllido yn parhau i beri pryder, yn enwedig mewn perthynas â’n hymadawiad â'r Undeb Ewropeaidd. Nawr, credaf fod cyllid o'r fath wedi cael effaith enfawr ar ansawdd y profiad dysgu, gan fod y coleg wedi gallu sicrhau gwell cyfraddau cadw dysgwyr, cyfraddau cwblhau, ac wedi cyfrannu at gynnydd o flwyddyn i flwyddyn o ran cyfraddau llwyddiant cyffredinol. Felly, a allwch roi unrhyw sicrwydd eto y bydd arian yr UE sy'n cael ei ddefnyddio ar hyn o bryd i gynorthwyo dysgwyr sydd mewn perygl o adael coleg—er enghraifft, y cynllun Ysbrydoli i Gyflawni—yn cael ei ystyried fel rhan o'r buddsoddiad rhanbarthol yng Nghymru, ac a yw dysgu mor werthfawr yn ddiogel wrth i ni adael yr UE?

Wel, Lywydd, rwy'n hynod falch o lwyddiant a chyflawniadau'r sector addysg bellach yng Nghymru. Mae'r ffaith bod chwe choleg i gyd o Gymru wedi’u henwebu yng ngwobrau'r Times Educational Supplement 2020 yn dyst i'r gwaith da sy'n mynd rhagddo ar draws y sector. A hoffwn ddymuno’n dda i Goleg Merthyr Tudful, ac yn wir, i’r colegau eraill sydd wedi’u henwebu, pan gynhelir y gwobrau hynny ar 20 Mawrth. Mae'r Aelod yn iawn i dynnu sylw at ddefnydd llwyddiannus o gyllid yr UE gan y sector addysg bellach. Hoffwn pe gallwn roi rhywfaint o sicrwydd i'r Aelod ynghylch parhad y ffrydiau cyllido hynny. Wrth gwrs, bydd hynny'n ddibynnol ar Lywodraeth y DU yn ateb ein galwadau fel Llywodraeth am gyllid newydd. Yn y cyfamser, rydym yn parhau i weithio'n agos ac yn gynhyrchiol gyda'n rhanddeiliaid ledled Cymru, i roi trefniadau olyniaeth ar waith ar gyfer Cymru. A rhan bwysig o hynny yw grŵp llywio buddsoddi rhanbarthol Cymru, dan gadeiryddiaeth Huw Irranca-Davies, y mae colegau addysg bellach yn rhan ohono. Ac mae hynny'n rhan bwysig o'r gwaith hwnnw, wrth inni edrych tua'r dyfodol yn awr, i amddiffyn y ffrydiau cyllido penodol hynny, a'r rhaglenni llwyddiannus hynny.

Unwaith eto, gyda Dawn Bowden, hoffwn ddweud yr un peth—mae Coleg Merthyr Tudful yn un o'r colegau addysg bellach sy'n perfformio orau yng Nghymru. Ac a wnewch chi ymuno â mi, Weinidog, i groesawu’r newyddion fod Coleg Merthyr Tudful ar restr fer gwobr coleg addysg bellach y flwyddyn y Times Educational Supplement 2020, sy’n ceisio cydnabod a gwobrwyo cyflawniad y colegau addysg bellach gorau yn y Deyrnas Unedig? Yn yr un modd, mae’n rhaid llongyfarch yr athrawon a'r myfyrwyr sydd wedi gweithio'n galed iawn i sicrhau bod y math hwn o addysgu a hyfforddi yn cael ei ddarparu yn ein hysgolion eraill yn y rhanbarth. Diolch.

Lywydd, rhag ofn i’r Aelod fethu hyn y tro cyntaf, rwy'n hynod falch fod Coleg Merthyr Tudful yn destun enwebiadau o'r fath. Ac fel y dywedais yn fy ateb blaenorol, rwy'n dymuno'n dda iddynt—yn ogystal â Choleg Gŵyr, Coleg Penybont, Coleg Caerdydd a Fro, a thîm adeiladu a pheirianneg Dolgellau o Grŵp Menai Llandrillo—yn y gwobrau hynny.

A yw'r Gweinidog yn credu bod manteision cydgrynhoi addysg ôl-16 yng Ngholeg Merthyr Tudful yn bwysicach nag unrhyw leihad yn y dewis neu gynnydd yn yr amseroedd teithio ar gyfer y myfyrwyr hynny sydd, yn y gorffennol, wedi mynychu'r chweched dosbarth mewn ysgolion?

Mae trefniadaeth addysg ôl-16 yn fater i ardaloedd lleol. Rwy'n credu mewn economi gymysg. Credaf fod ein chweched dosbarth a'n colegau addysg bellach yn darparu cyfleoedd pwysig iawn i'n pobl ifanc. Wrth gwrs, mae gwell cydgysylltedd ar draws y sector ôl-16 a'r gallu i'r sector hwnnw ddiwallu holl anghenion addysg a hyfforddiant ein poblogaeth leol yn sylfaen i’n cynigion addysg a hyfforddiant ôl-orfodol a fy mhenderfyniad i sefydlu comisiwn ar gyfer ymchwil ac addysg drydyddol.