1. Cwestiynau i'r Gweinidog Cyllid a'r Trefnydd – Senedd Cymru ar 25 Tachwedd 2020.
4. Pa gyllid ychwanegol y bydd y Gweinidog yn ei ddyrannu yn y gyllideb i gefnogi ardal Pontypridd yn sgil COVID-19? OQ55926
Byddwn yn parhau i ymateb i heriau'r pandemig ac yn adeiladu ar y cyllid rydym eisoes wedi'i ddarparu eleni, gan gynnwys £70 miliwn i fusnesau yn Rhondda Cynon Taf, £50 miliwn i'r awdurdod lleol, a chyllid a ddarparwyd i'r trydydd sector a sefydliadau celfyddydol ym Mhontypridd.
Diolch am eich ateb, Weinidog. Rwyf newydd fod yn gwrando ar ddatganiad ariannol y Canghellor, ac yn y bôn, mae’r rhan gyntaf yn torri addewid ynglŷn â darparu arian yn lle arian yr UE, ac rydym yn cofio'r addewid, sef 'ni fydd Cymru'n colli ceiniog.’ Wel, mae'n wir—nid ydym wedi colli ceiniog, rydym wedi colli cannoedd o filiynau o bunnoedd. Yr ail ran yn amlwg yw'r sarhad ar lawer o weithwyr y sector cyhoeddus, gan fod eu cyflogau’n cael eu rhewi. Ond yn drydydd, gwnaeth Prif Weinidog y DU addewid i basio cyllid i ni ar gyfer difrod llifogydd i'r seilwaith. Weinidog, a allwch ddweud wrthym, a ydym wedi cael y cyllid a addawyd, neu a yw hwnnw’n addewid arall y mae’r Torïaid wedi’i dorri?
Mae arnaf ofn fod yn rhaid imi roi gwybod i Mick Antoniw nad ydym wedi cael yr arian a addawyd ar lawr Senedd y DU gan Brif Weinidog y DU i fynd i’r afael ag effaith y llifogydd a gawsom yn gynharach eleni yng Nghymru, llifogydd a effeithiodd arnom yn anghymesur o gymharu ag unrhyw le arall yn y DU. Cyn yr adolygiad o wariant heddiw, ysgrifennais at y Canghellor i ddweud bod hwn yn gyfle gwych iddo nodi ei ymateb i'r llifogydd yn ei gynlluniau ar gyfer buddsoddi mewn seilwaith dros y blynyddoedd i ddod, a'n galluogi i gael sicrwydd o gyllid dros y blynyddoedd i ddod. Ond yn anffodus, syrthiodd hynny ar glustiau byddar. Mae gennyf gyfarfod wedi'i drefnu gyda Phrif Ysgrifennydd y Trysorlys ym mis Rhagfyr i drafod yr union fater hwn, ond credaf ei fod yn gyfle a gollwyd heddiw.
Yn amlwg, cyfle a gollwyd i lawer o fusnesau yn Rhondda Cynon Taf, ac yn enwedig ardal Pontypridd, oedd y gallu i gael mynediad at gyllid Llywodraeth Cymru, a gaeodd ar ôl 24 awr. Mae Gweinidog yr Economi, Trafnidiaeth a Gogledd Cymru wedi dweud ei fod yn obeithiol y bydd rownd gyllido newydd ar gael. Pan gaeodd y cyllid ar ôl 24 awr, dywedodd fod y pot hwnnw o arian wedi’i ddihysbyddu’n llwyr, Weinidog cyllid. A ydych wedi cael cais gan Weinidog yr economi i ryddhau arian ychwanegol i'w adran fel y gallai’r nifer o fusnesau a fethodd gael y cymorth hwn wneud cynnig yn y dyfodol i gael y gefnogaeth honno i gynnal eu busnesau?
Wel, mae'n rhaid imi ddweud wrth yr Aelod fod 2,379 o daliadau gwerth dros £7 miliwn wedi'u gwneud o'r gronfa i fusnesau dan gyfyngiadau, gan gefnogi dros 22,000 o swyddi. Dyfarnwyd cyllid i gyfanswm o 750 o ficrofusnesau a mentrau bach a chanolig drwy'r gronfa cadernid economaidd, sef cyfanswm o £11.6 miliwn, ac mae 707 o daliadau gwerth cyfanswm o dros £1.9 miliwn wedi’i gwneud hyd yn hyn o gronfa cam 3 y gronfa cadernid economaidd i fusnesau dan gyfyngiadau. Ac mae pob un o’r rhain yn berthnasol i fusnesau yn RhCT. A thrwy grant ardrethi busnes annomestig COVID-19, mae cyfanswm o 3,767 o ddyfarniadau wedi'u prosesu i fusnesau, sef cyfanswm o £43.8 miliwn. Ac wrth gwrs, mae Banc Datblygu Cymru wedi bod yn brysur yn benthyca i fusnesau yn RhCT ac wedi darparu dros £6 miliwn i 66 o fusnesau, gan ddiogelu 900 o swyddi. Felly, mae Llywodraeth Cymru wedi bod yn effeithiol ac yn brysur iawn yn cefnogi busnesau yn RhCT, fel y gwelwch o'r ffigurau yno. Yn amlwg, rydym am wneud mwy, ac rydym am ddeall yr heriau penodol sy'n ymwneud â cham 3 y gronfa cadernid economaidd yn well, ac rwy'n cael trafodaethau cyson gyda Gweinidog yr economi a thrafnidiaeth ynghylch cyllid yn y dyfodol a chymorth i fusnesau yn y dyfodol.