4. Pa drafodaethau y mae’r Gweinidog wedi’u cael gyda’r Gweinidog Newid Hinsawdd am drwsio ffyrdd yng ngogledd Cymru yr effeithiwyd arnynt gan lifogydd eleni? OQ56817

Diolch. Nid wyf wedi cael unrhyw drafodaethau penodol gyda'r Gweinidog Newid Hinsawdd. Fodd bynnag, mae swyddogion trafnidiaeth wedi bod yn trafod gydag awdurdodau lleol ac yn aros am geisiadau am gyllid yn y flwyddyn ariannol hon ar gyfer ymchwiliadau tir a gwaith cynllunio manwl. Mae awdurdodau lleol yn gwbl ymwybodol o'r hyn oedd ei angen, a pho gyntaf y bydd Llywodraeth Cymru'n derbyn y wybodaeth y gofynnwyd amdani, cyntaf yn y byd y gall ei hystyried.

Diolch am eich ateb. Mae'n siŵr y byddwch wedi dyfalu fy mod am grybwyll y B5605 yn Newbridge ger Wrecsam a gafodd ei hysgubo i ffwrdd, wrth gwrs, gan dirlithriad a achoswyd gan storm Christoph yn ddiweddar. Nid yw'n ffordd gefn wledig, fel y gwyddoch. Mae'n ffordd eithaf pwysig i nifer fawr o gymunedau, nifer fawr o bobl, ac mae'n dod i'r amlwg yn awr y gallai fod yn ddwy, efallai tair blynedd cyn i'r ffordd honno gael ei hatgyweirio, os o gwbl, os oes cyllid ar gael. Nawr, mae'r oedi eisoes wedi arwain at fwy o ymsuddiant ar y safle, a fydd yn y pen draw yn golygu mwy o gost i atgyweirio'r ffordd. Felly, yn eich rôl fel Gweinidog gogledd Cymru, a gaf fi ofyn pa ymdrechion rydych wedi'u gwneud i sicrhau bod atgyweirio'r ffordd hon yn fwy o flaenoriaeth i Lywodraeth Cymru, ac yn wir, pa ymdrechion rydych wedi'u gwneud i geisio sicrhau bod cyllid ar gael i atgyweirio'r ffordd cyn gynted â phosibl?

Er nad wyf wedi cael trafodaeth gyda'r Gweinidog Newid Hinsawdd, rwyf wedi cael trafodaeth gyda swyddogion yng nghyngor Wrecsam. Ymwelais â'r draphont ddŵr, ac wrth gwrs, fel y gwyddoch, nid yw'r ffordd y cyfeiriwch ati, y mae cyngor Wrecsam yn gyfrifol amdani wrth gwrs, yn bell i ffwrdd. Felly, gwn fod cyfarfod pellach wedi'i gynnal rhwng swyddogion trafnidiaeth a swyddogion yng nghyngor Wrecsam. Fel y dywedaf, rydym yn aros am gais am arian ar gyfer y flwyddyn ariannol hon ar gyfer ymchwiliad tir a'r gwaith cynllunio. Bydd hynny, felly, yn amlwg yn llywio unrhyw gais a wneir gan y cyngor yn y dyfodol am gyllid ar gyfer y gwaith adeiladu sy'n angenrheidiol. Gwn fod cyngor Wrecsam wedi cyflwyno cais am gyllid i wneud atgyweiriadau brys i'r seilwaith rheoli perygl llifogydd. Ond nid yw'r cyllid hwnnw—yn amlwg, roedd yn arfer bod yn rhan o'm portffolio—ond ar gael pan yw'n gweithredu'n unol â'r Ddeddf Rheoli Llifogydd a Dŵr ac yn unol â'r polisi a nodir yn y strategaeth genedlaethol ar gyfer y seilwaith rheoli perygl llifogydd ac erydu arfordirol a'r memorandwm grant. Felly, roedd eu cais yn aflwyddiannus gan na fyddai unrhyw waith atgyweirio yn lleihau'r perygl o lifogydd, sef y rheswm, yn amlwg, pam fod y cyllid yn cael ei roi. Felly, rwy'n derbyn bod hyn yn rhwystredig iawn, ond mater i'r cyngor yn awr yw sicrhau eu bod yn darparu'r wybodaeth y mae Llywodraeth Cymru wedi gofyn amdani. Felly, byddaf yn parhau i bwyso am hyn. Yn amlwg, mae'n fater o frys, ond mae arnaf ofn mai'r cyngor sydd i gymryd y cam nesaf.

Prynhawn da, Weinidog. Cafodd llifogydd a achoswyd gan storm y gaeaf diwethaf—storm Christoph—effaith ddinistriol ar gymunedau yn Nyffryn Clwyd, yn enwedig gyda difa pont hanesyddol Llanerch, rhwng Trefnant a Thremeirchion, gan i hynny ynysu'r cymunedau hyn oherwydd eu bod yn wledig. Mae'r amcangyfrifon diweddaraf yn nodi y bydd y gwaith i ailadeiladu'r bont yn cychwyn yn haf 2023. Nid yw hyn yn dderbyniol yn fy marn i, nac ym marn dros 300 o fy etholwyr a lofnododd ddeiseb ar-lein yn ddiweddar i alw am ddatrysiad cyflym. A ydych yn cytuno â mi, Weinidog, y dylid ailadeiladu'r bont hanesyddol yn gynt ac a wnewch chi weithio gyda'r awdurdod lleol i gyflymu'r gwaith o ailadeiladu pont Llanerch? Diolch yn fawr iawn.

Yn amlwg, yn rhinwedd fy swydd fel Gweinidog gogledd Cymru, unwaith eto, ni chodwyd hyn yn uniongyrchol gyda mi, ond rwy'n siŵr ei fod wedi'i godi—nid wyf hyd yn oed yn siŵr nad ydych chi wedi ei godi—gyda'r Gweinidog Newid Hinsawdd. Ond byddaf yn sicr yn gofyn ble mae'r cais arni a pha waith a wnaed gyda sefydliadau i gael golwg ar y bont hon yn Llanerch a byddaf yn ysgrifennu at yr Aelod.

Rwy'n ymwybodol o gryn dipyn o seilwaith yng ngogledd Cymru sydd wedi cael ei effeithio gan lifogydd, gan gynnwys y ddwy enghraifft a grybwyllwyd heddiw, ac nid ydynt wedi bodloni'r meini prawf ar gyfer cyllid y soniodd y Gweinidog amdanynt yn gynharach. Rwy'n ymwybodol, fel cyn-Aelod y cabinet dros drafnidiaeth fod yna danwariant bob blwyddyn sydd fel arfer yn mynd i'r asiantaeth cefnffyrdd. Y llynedd, rwy'n credu bod tanwariant o £16 miliwn a £20 miliwn cyn hynny—mae'n danwariant go sylweddol sy'n mynd yn ôl, weithiau, i awdurdodau lleol, ond yn bennaf i'r asiantaeth cefnffyrdd, sy'n cael cryn dipyn o gyllid y gwn amdano bob blwyddyn. A chyda'r oedi ar adeiladu ffyrdd newydd hefyd, a ellid ailddyrannu'r arian hwnnw i helpu gyda seilwaith sydd wedi'i ddifrodi gan lifogydd, rhywbeth a fyddai o gymorth mawr i awdurdodau lleol sy'n brin iawn o arian yng ngogledd Cymru? Dyna'r cwestiwn i chi, diolch.

Diolch. Fel y dywedais, y Gweinidog Newid Hinsawdd, neu'r Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd, sy'n gyfrifol am y gyllideb honno, ac fel y gwyddoch, ar hyn o bryd, mae'n cynnal adolygiad o ffyrdd. Yn bersonol, nid wyf yn ymwybodol o unrhyw danwariant, ac yn amlwg, nid oes llawer o'r flwyddyn ariannol hon wedi bod eto. Ond yn amlwg, gallai fod yn syniad da pe baech yn ysgrifennu at y Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd ynglŷn â'r pwynt penodol hwnnw am ei gyllideb.