Cwestiynau nawr gan lefarwyr y pleidiau. Llefarydd y Ceidwadwyr, Gareth Davies. 

Rwy'n mynd i gyfeirio fy nghwestiynau llefarydd y tro hwn tuag at ardal fy mebyd, sef y Rhyl ac ysbyty cymunedol gogledd sir Ddinbych i fyny yn yr ardal honno, neu ddiffyg ysbyty cymunedol gogledd sir Ddinbych o ran hynny ar safle'r Royal Alexandra. Ers 10 mlynedd bellach, mae'r Llywodraeth Lafur hon yng Nghymru, yng nghysgod Nye Bevan, yn amddifadu pobl leol ar arfordir sir Ddinbych o gyfleuster a fydd yn darparu ar gyfer problemau iechyd llawer o bobl, mewn ffordd a fydd yn tynnu'r pwysau oddi ar Ysbyty Glan Clwyd ac yn lleihau amseroedd aros. 

Nawr, yn ôl yn 2012, cost y prosiect oedd £22 miliwn, gan ddyblu i £44 miliwn yn 2017. Pwy a ŵyr beth fyddai ei gost yn yr hinsawdd ariannol sydd ohoni? Felly, pe bai'r Llywodraeth Cymru ddigyfeiriad hon wedi gweithredu ddegawd yn ôl, a wnaiff y Gweinidog ddatgelu heddiw y byddai gan bobl yn y Rhyl, Prestatyn a gogledd sir Ddinbych gyfleuster iechyd lleol bellach a fyddai wedi bod yn fforddiadwy?

Wel, nid oeddwn yn y Senedd 10 mlynedd yn ôl hyd yn oed, felly ni allaf ddweud wrthych, ond yr hyn y gallaf ei ddweud wrthych yw bod gwneud—. Mae'n rhaid i chi ystyried bod bil o £22 miliwn yn wahanol iawn i'r hyn fyddai'r bil heddiw, sef £80 miliwn—a yw'n £80 miliwn, tua £80 miliwn; £74 miliwn neu oddeutu hynny—sy'n wahaniaeth sylweddol. A gadewch inni gofio bod hyn pan nad yw'r gyllideb gyfalaf yn cynyddu. Felly, mae honno'n broblem i ni, ac ni allwn wneud llawer am y cyfalaf hwnnw oni bai ein bod ni'n cael mwy o arian gan Lywodraeth y DU. Ac rwy'n gwybod beth rydych chi'n mynd i'w ddweud; rydych chi'n mynd i ddweud 'Ie, cymerwch gyfrifoldeb'. Fe wnaf gymryd cyfrifoldeb os—[Torri ar draws.] Rwy'n cymryd cyfrifoldeb, ond os nad oes gennyf y gyllideb gyfalaf, sut ar y ddaear ydw i i fod i fynd i'r afael â'r materion rydych chi fel Torïaid am i mi fynd i'r afael â hwy? 

Choelia i fawr.

Siaradwch â'ch penaethiaid yn Llundain, dywedwch wrthynt am roi mwy o gyfalaf i mi ac fe wnaf ystyried beth y gallwn ei wneud yng ngogledd Cymru. 

Wel, nid wyf yn derbyn yr ateb hwnnw, Weinidog iechyd, gan fod hyn wedi'i ddatganoli fel cyfrifoldeb eich Llywodraeth ers bron i chwarter degawd. Ac mae'n ddiddorol eich bod chi'n dweud, yn ôl yn 2018, 2019, pan oeddech chi'n crafu'n ddiobaith am bleidleisiau, fod eich rhagflaenydd, Vaughan Gething, a fy rhagflaenydd i, Ann Jones o'r Blaid Lafur, wedi postio fideo ar y cyfryngau cymdeithasol—[Torri ar draws.]

Dim pwynt o drefn. Gadewch inni barhau gyda'r cwestiwn os gwelwch yn dda. 

Fel y dylai fod. Fe gyhoeddodd Ann Jones o'r Blaid Lafur fideo ar y cyfryngau cymdeithasol yn yr union Senedd hon yn dweud y byddai Llywodraeth Cymru'n darparu ysbyty cymunedol gogledd sir Ddinbych, a bod Llafur yn gweithio i bobl Dyffryn Clwyd. Nawr, mae'r fideo wedi cael ei ddileu a'i anghofio, yn gyfleus iawn, ond rwy'n gwybod beth a welais, Weinidog, ac mae gennyf gof da, yn anffodus i chi. Felly, a wnewch chi gyfaddef nawr eich bod wedi gwneud cam â fy etholwyr yn sir Ddinbych, a'ch bod wedi eu twyllo i gredu bod eich plaid yn gweithio ar ran trigolion lleol?

Felly, yn sydyn iawn, fi sy'n gyfrifol am gynnwys cyfryngau cymdeithasol pawb o fewn y grŵp Llafur. Mae'n ddrwg gennyf, bobl, nid wyf am gymryd hynny. Mae gennyf ddigon o gyfrifoldeb fel y mae. Nid oedd Ann yn y Llywodraeth, ac rwy'n meddwl bod yn rhaid i chi ddeall hynny. Os yw hynny'n wir, rwy'n mynd i'ch gwneud chi'n gyfrifol am yr hyn a ddywedodd Liz Truss. A ydych chi eisiau gwneud hynny? Fe wnaf eich gwneud chi'n gyfrifol am hynny. 

A gaf fi wneud y pwynt nad yw Ann Jones yma i amddiffyn ei hun? Nid yw hi'n Aelod o'r Senedd hon mwyach ar hyn o bryd. Pe bai hi, rwy'n tybio y byddai ganddi rywbeth i'w ddweud ar y pwynt hwn. Ond rwyf am ofyn i chi ofyn eich trydydd cwestiwn. 

Wel, fel Aelod etholaeth sydd â diddordeb mawr yn y mater hwn, rwy'n credu mai fy nyletswydd, fel yr Aelod dros yr etholaeth honno, yw tynnu sylw at hanes y sefyllfa hon—[Torri ar draws.]

Parhewch â'ch cwestiwn nesaf; rydych chi eisoes chwarter ffordd i mewn iddo. 

Iawn. Efallai eich bod chi'n dweud hynny, Weinidog, ond cefais gyfarfod gyda chadeirydd a chyfarwyddwyr Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr ddoe, ac roeddent yn dweud yn bendant wrthyf eu bod wedi gwneud popeth yn eu gallu ar eu hochr hwy i gyflwyno eu hachos busnes i chi, gweithdrefnau cynllunio ac unrhyw beth arall sy'n berthnasol i'w cylch gwaith. Felly, maent yn aros i chi weithredu, Weinidog. Mae pobl yn y Rhyl, Prestatyn a gogledd sir Ddinbych wedi cael addewid o hyn ers degawd, heb i raw fynd i mewn i'r ddaear nac unrhyw dystiolaeth bendant fod y Llywodraeth hon yn gwneud unrhyw beth. Mae'n rhaid i bobl yn fy etholaeth deithio mor bell â Bae Colwyn, Llandudno a hyd yn oed Bangor a Threffynnon ar adegau i gael triniaeth cam-i-lawr, ac nid oes gan bob unigolyn gar preifat at eu defnydd, ac maent yn gorfod dibynnu ar system drafnidiaeth gyhoeddus sydd yr un mor ddiffygiol o dan y Llywodraeth Lafur hon. Felly, a wnewch chi gyfarfod â'r bwrdd iechyd cyn gynted ag y bo modd a thrafod y problemau hyn er mwyn rhoi sicrwydd i'r bobl leol fod y Llywodraeth hon ar ochr y bobl? Ac os na allwch chi warantu hynny, a wnewch chi gyfaddef nawr eich bod chi wedi gwneud cam â phobl Dyffryn Clwyd?

Nid wyf yn gwybod—. Mae'n wir i mi gwestiynu cyn imi gerdded i mewn yma pam fy mod yn ateb cwestiynau gan lefarydd sy'n llefarydd ar ofal ynghylch materion sy'n gysylltiedig ag iechyd. Rwy'n credu bod hynny'n rhywbeth y gallai'r Llywydd edrych arno o bosibl.

Na, nid yw'r Llywydd am wneud sylw ar hynny. Mater i'r grŵp Ceidwadol yw penderfynu sut maent am rannu cwestiynau i'w llefarwyr ac a ydynt am ganolbwyntio ar ardal benodol o Gymru.

Pwynt o drefn, Lywydd.

Dim pwynt o drefn. Rydych chi'n ceisio eich gorau, Huw Irranca-Davies, ond rwy'n mynd i ofyn i'r Gweinidog ymateb i'r cwestiwn.

Iawn, gadewch inni barhau. Gadewch inni barhau. Gallwn fynd ar drywydd hyn wedyn. Gallwn fynd ar ei drywydd wedyn. Gwrandewch, gadewch i mi ddweud wrthych—[Torri ar draws.]

Tyfwch i fyny, bawb ohonoch chi. Magwch rywfaint o asgwrn cefn.

A gawn ni rywfaint o drefn, os gwelwch yn dda? A gawn ni rywfaint o drefn?

Wedi cael digon. Wedi cael digon.

A ydych chi eisiau gwrando ar ymateb y Gweinidog?

Wel, nid yw hi wedi—

Na, eisteddwch a gwrandewch ar yr ymateb.

Os oes ganddi'r cwrteisi i ymateb, yna, dewch, gadewch inni ei gael. Gadewch inni ei gael. Dewch.

Nawr, dewch o 'na.

Dewch. Rwyf wedi blino ar hyn.

A gawn ni dawelwch, os gwelwch chi'n dda?

Symud y bai drwy'r amser.

Rwy'n siŵr ein bod ni eisiau—. Rwy'n credu bod rhai pobl yn gadael nawr. Rwy'n mynd i ofyn i'r Gweinidog ymateb i'r cwestiwn, ac fe ofynnaf i bob Aelod fod yn dawel er mwyn gwrando.

Iawn, gadewch inni—. A gawn ni geisio—[Torri ar draws.]

Nid oes pwynt o drefn.

A gawn ni geisio parhau? Rwy'n hapus i barhau.

Nid oes ateb i'r cwestiwn hwn. Nid wyf yn gofyn i'r Gweinidog ymateb i'r cwestiwn, oherwydd mae pethau wedi mynd allan o drefn. Fe gawsoch chi'ch cyfle, Gareth Davies. Fe ofynnaf i chi os ydych chi am adael yn dawel nawr, os ydych chi eisiau.

Fe wnaf adael, ac mae'n sarhad ar ddemocratiaeth. Mae'n sarhad ar ddemocratiaeth.

Nac ydy. Rydych chi wedi gofyn pob un o'ch cwestiynau; nid yw'n sarhad ar ddemocratiaeth mewn unrhyw ffordd.

Ydw, ac nid oes ateb. Nid oes ateb, felly fe adawaf.

Rwy'n gofyn ichi adael ar y pwynt hwn.

Diolch yn fawr.

Fe wnewch chi ymddiheuro i'r Gadair cyn i chi gael ailfynychu'r Siambr, a byddaf yn disgwyl yr ymddiheuriad hwnnw'n fuan. Rwy'n symud ymlaen nawr at gwestiwn 3, Sarah Murphy. [Torri ar draws.] Fe gymeraf bwynt o drefn ar y diwedd. Sarah Murphy i ofyn y cwestiwn, os gwelwch yn dda.

Lywydd, mae angen pwynt o drefn.

Na. Alun Davies, eisteddwch nawr, os gwelwch yn dda. Gallaf dderbyn—

Pan fo Aelodau ofn eistedd yn y Siambr hon—

Edrychwch, rwy'n cymryd—. Rwy'n gofyn i chi eistedd, iawn. Fe gymeraf bwynt o drefn ar ddiwedd y cwestiynau hyn. Sarah Murphy, cwestiwn 3. Gofynnwch y cwestiwn, ac rwy'n siŵr y gwnaiff y Gweinidog ymateb.

Lywydd, rydych chi wedi anghofio Rhun.

A, iawn. Sarah Murphy, mae gennych beth amser.

Rhun ap Iorwerth, cwestiynau llefarydd.

Diolch yn fawr iawn, Lywydd. A wnaiff y Gweinidog egluro pam ei bod yn gwrthod cymryd rhan mewn trafodaethau cyflog gyda'r Coleg Nyrsio Brenhinol?

Nid wyf yn gwrthod cymryd rhan. Yn wir—

Ydych.

Na. Fe atebaf y cwestiwn os gadewch imi wneud hynny. Nid wyf yn gwrthod cymryd rhan, mae gennyf gyfarfod wedi'i drefnu ar gyfer diwedd y mis hwn gyda'r holl undebau llafur ac maent i gyd eisiau siarad am gyflogau. Felly, nid oes gennyf broblem gyda hynny ac nid wyf yn gwybod o ble y cawsoch chi'r wybodaeth honno.

Mae'r Gweinidog yn gwybod nad trafodaethau cyflog yw hynny. Dywedodd yr wythnos diwethaf hefyd ei bod yn cyfarfod yn rheolaidd â'r Coleg Nyrsio Brenhinol—nid trafodaethau cyflog yw hynny. Nid trafodaethau cyflog yw'r cyfarfod y mae hi newydd gyfeirio ato nawr. Roedd y llythyr diwethaf, rwy'n credu, a ysgrifennodd y Coleg Nyrsio Brenhinol at y Gweinidog yn gofyn am drafodaethau cyflog ar 25 Hydref. Maent yn dal i fod heb gael ymateb i'r llythyr y gwnaethant ei anfon at y Gweinidog ar 25 Hydref.

Cefais fy nharo gan yr hyn a ddywedodd y Prif Weinidog ddoe. Dywedodd

'mae pob streic yn dod i ben yn y diwedd wrth drafod', ond mae'n well cynnal y drafodaeth yn amserol onid yw? Ar ôl methu eistedd i drafod er mwyn ceisio osgoi pleidlais, a wnaiff y Llywodraeth roi'r parch y maent yn ei haeddu i nyrsys a'r proffesiwn nyrsio nawr drwy eistedd gyda hwy i drafod mewn ymgais i osgoi streic, rhywbeth nad oes neb ei eisiau, yn enwedig y nyrsys eu hunain? 

Wel, gallaf ddweud wrthych nad oes neb ei eisiau lai na minnau. Rwy'n poeni'n fawr am nyrsys yn mynd ar streic ynghanol gaeaf anodd iawn. Rwy'n deall eu safbwynt, ac rwyf mewn sefyllfa lle rwy'n ceisio ymwneud ag undebau llafur. Felly, cyfarfûm â Choleg Brenhinol y Bydwragedd y bore yma a thrafodwyd mater cyflog, yn amlwg. Cefais gyfarfodydd hefyd gyda chynrychiolwyr Unite ddydd Llun. Unwaith eto, mae yna ddealltwriaeth yno. 

Nid dyna oedd fy nghwestiwn. Roeddwn yn gofyn am drafodaethau cyflog.

Rwy'n credu efallai mai chi sydd i fynd, Sarah Murphy.

Cwestiwn 3, Sarah Murphy.