Mae [R] yn dynodi bod yr Aelod wedi datgan buddiant. Mae [W] yn dynodi bod y cwestiwn wedi'i gyflwyno yn Gymraeg.

Mae’r Llywydd wedi derbyn dau gwestiwn brys o dan Reol Sefydlog 12.66, a galwaf ar Neil McEvoy i ofyn y cwestiwn brys cyntaf.

Yn sgil y tebygolrwydd buan y caiff Bashir Naderi ei orfodi i adael y DU ddydd Mawrth nesaf, a wnaiff y Gweinidog ystyried gwneud sylwadau i rwystro hyn rhag digwydd? EAQ(5)0063(CC)

Diolch i’r Aelod am ei gwestiwn. Rwy’n cydymdeimlo ag amgylchiadau’r achos hwn, ond nid yw mewnfudo yn fater datganoledig ac nid yw’n arfer gan Lywodraeth Cymru i gyflwyno sylwadau ar achosion unigol. Gwn fod Aelodau’r Cynulliad wedi cyflwyno sylwadau i’r Swyddfa Gartref, ac efallai y bydd eraill eisiau ymuno â hwy i wneud hyn.

Gwn nad yw mewnfudo yn fater datganoledig, ond mae cymunedau, felly dyna pam eich bod yn cael y cwestiwn, ac rwy’n falch iawn fod y datganiad barn yn cael ei wneud gan y Cynulliad; mae hynny’n bwysig iawn. Ond rwy’n credu pe bai’r Llywodraeth yn gwneud datganiad yna byddai hynny’n gwneud yr achos hyd yn oed yn gryfach, a dyna pam ein bod yn cael ein hethol: i sefyll dros bobl Cymru. Felly, rwy’n eich annog i wneud hynny.

Rwy’n deall bod llawer o’r Aelodau etholedig wedi cyflwyno sylwadau i’w hateb gan yr Ysgrifennydd Cartref, ac maent wedi cyflwyno achos cryf. Yn wir, mae ASau Caerdydd wedi gwneud hynny, ac maent wedi cyflwyno achos cryf dros achos Mr Naderi ac rwy’n gobeithio y bydd yr Ysgrifennydd Cartref yn cymryd sylw o’r sylwadau a fynegwyd yma ac ymhlith y cyhoedd yng Nghymru yn ehangach. Fodd bynnag, nid yw polisi mewnfudo wedi’i ddatganoli i Lywodraeth Cymru.

Rwy’n sylweddoli na all y Llywodraeth ymyrryd mewn mater nad yw wedi’i ddatganoli, ond rwy’n meddwl ei bod yn bwysig ein bod yn mynegi ein pryder. Heddiw, cyfarfûm â theulu Nicole Cooper, sef partner Mr Naderi, ac mae’r tad yn gyn-swyddog heddlu gyda 30 mlynedd o wasanaeth, a’r mab, sy’n frawd i Nicole Cooper, wedi cynrychioli Cymru yn y naid 300m—y 400m, mae’n ddrwg gennyf. Felly, dyma batrwm o deulu da a dyn ifanc rhagorol, ac mae’n peri pryder enfawr yn y gymuned ymhlith pobl sydd wedi cyfarfod â’r dyn ifanc hwn ac sydd wedi bod yn yr ysgol gydag ef, sydd wedi bod yn y coleg gydag ef, ac sy’n sylweddoli’n union faint o gyfraniad y gallai fod yn ei wneud yng Nghymru.

Felly, roedd yn wych cael arddangosiad mor wych o undod ymysg y pedair plaid yma yn y Senedd, ar y grisiau y prynhawn yma, ond rwy’n meddwl bod angen i ni ddangos ein pryder ynglŷn â cholli’r aelod gwerthfawr hwn o’r gymuned.

Rydym yn ddiolchgar iawn am y sylwadau gan Jenny, a gwn fod Julie Morgan a Lynne Neagle hefyd wedi cyflwyno sylwadau i mi. Rwy’n cydymdeimlo â’r achos, ond nid fi sy’n penderfynu yma, ac rwy’n siŵr fod yr Aelod yn ymwybodol o hynny. Mae’r broses yma yn un glir, lle y mae angen cyflwyno sylwadau i’r Ysgrifennydd Cartref, a gwn fod yr Aelodau yn y Siambr hon wedi gwneud hynny. Nid yw ond yn iawn fod Aelodau’n gallu mynegi eu barn a’u cefnogaeth i’r teulu ac i’r unigolyn dan sylw yn y Siambr hon, ond yn anffodus, nid yw hwn yn fater datganoledig. Nid oes gennyf unrhyw gyfrifoldeb ynglŷn â hyn.

Ysgrifennydd y Cabinet, rwy’n llwyr gefnogi ymyrraeth gyda’r Swyddfa Gartref er mwyn atal yr allgludiad hwn. Rwy’n cymeradwyo Jenny Rathbone, Julie, a Neil McEvoy am ddwyn hyn yn gyson i’r Siambr. Ysgrifennydd y Cabinet, a wnewch chi siarad â’r Ysgrifennydd Cartref i bwyso arnynt i ailystyried yn yr achos hwn?

Fel yr ymatebais i’r cwestiynau eraill, cyfeiriaf yr Aelod at fy ymateb blaenorol i’r Aelodau. Mater i unigolion yw cyflwyno sylwadau fel yr Aelodau etholedig sy’n cynrychioli’r cyrff hynny. Byddwn yn cynghori’r Aelod i ysgrifennu’n uniongyrchol at y Weinyddiaeth er mwyn gwneud ei sylwadau’n hysbys.

Rwy’n credu ein bod i gyd yn clywed yr hyn rydych yn ei ddweud, Ysgrifennydd y Cabinet, o ran bod Aelodau’r Cynulliad, wrth gwrs, wedi sicrhau bod eu lleisiau’n cael eu clywed. Ond er nad yw hwn yn fater sydd wedi’i ddatganoli, ac rydym yn derbyn y pwynt hwnnw hefyd, mae’n gwbl briodol i’r Llywodraeth wneud ei barn yn hysbys a chyflwyno sylwadau i Lywodraeth y DU ar faterion nad ydynt wedi’u datganoli. A fyddai Ysgrifennydd y Cabinet yn cytuno â mi ar hynny?

Rwy’n meddwl fy mod i wedi gwneud fy ymateb yn glir iawn. Rwy’n cydymdeimlo ag amgylchiadau’r achos hwn, ac mae’r Aelodau wedi ei ddwyn i fy sylw yn ystod y ddadl hon ac yn gynharach. Fodd bynnag, nid cyfrifoldeb y Llywodraeth yw hyn—mae’n fater ar gyfer y Swyddfa Gartref, ac felly mae’n rhaid i’r Aelodau gyflwyno eu sylwadau i’r Swyddfa Gartref er mwyn iddynt wneud y penderfyniad priodol. Nid yw’n arfer cyffredin i Lywodraeth Cymru gyflwyno sylwadau ar achosion unigol yma yng Nghymru.

Mae Bashir Naderi yn un o etholwyr Jenny Rathbone, ond mae nifer o’i ffrindiau a’i gefnogwyr yn byw yng Ngogledd Caerdydd. Yn benodol, cysylltodd menyw ifanc sy’n byw yng Ngogledd Caerdydd â mi—ei gyfaill—a dywedodd, ‘efallai fod Bash wedi cael ei eni dramor, ond mae’n Gymro bellach’. Cafodd ei fagu gan deulu maeth—mae hi’n dal yn fam iddo—cafodd ei addysg yma, nid oes ganddo gysylltiadau yn Affganistan, ac mae’n ymddangos yn gwbl annynol ac yntau’n 18 oed, fod y Swyddfa Gartref yn penderfynu wedyn,’Iawn, mae’n mynd yn ôl’. Rwy’n derbyn yn llwyr yr hyn rydych yn ei ddweud nad yw mewnfudo wedi’i ddatganoli, ond os yw person sydd wedi cael yr holl wasanaethau gan Gymru, ac sydd am gyfrannu’n ôl i Gymru, yn cael ei gipio yn y ffordd annynol hon, a oes rhyw ffordd y gall y Llywodraeth gyfathrebu â’r Swyddfa Gartref ynglŷn â’r arfer hwn, y ffordd hon o weithredu? Oherwydd rwy’n ymwybodol o bobl eraill y mae hyn wedi digwydd iddynt yn y ffordd sydyn hon, ac rwy’n teimlo os yw hyn yn digwydd i rywun sy’n byw yng Nghymru, mae gennym gyfrifoldeb yma yn y Senedd.

Wrth gwrs, unwaith eto, rwy’n cydnabod yr ymrwymiad llwyr gan Aelodau yn y Siambr hon i gefnogi Bashir. Mae’r mater, wrth gwrs, yn un technegol mai’r Swyddfa Gartref sy’n gorfod gwneud y penderfyniadau hyn. Pe bai’n benderfyniad i mi, gallem fod yn cael trafodaeth wahanol iawn. Gallaf roi sicrwydd i chi fy mod yn siŵr y bydd y Swyddfa Gartref yn cael ei gwneud yn gwbl ymwybodol o’r drafodaeth hon ac am y cwestiwn brys yma heddiw, a bydd y Gweinidog yn cael gwybod am eich safbwyntiau yn y broses honno.

Diolch i chi, Ysgrifennydd y Cabinet.