6. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am arferion bydwreigiaeth yng Nghymru? OAQ(5)0483(FM)

Mae bydwragedd yn chwarae rhan hanfodol i gynorthwyo menywod trwy eu profiad rhoi genedigaeth. Mae gan bob menyw fydwraig benodol i ddarparu gofal unigol yn ystod beichiogrwydd. Mae'r pecyn ariannu addysg iechyd £95 miliwn a gyhoeddwyd yn ddiweddar, yn cynnwys cynnydd o 40 y cant i leoedd hyfforddi mewn bydwreigiaeth, a dyna yw’r lefel uchaf o leoedd hyfforddi bydwreigiaeth a gomisiynwyd ers datganoli.

Diolch yn fawr, Brif Weinidog. Tynnodd adroddiad Coleg Brenhinol y Bydwragedd eleni sylw at oedran cynyddol y gweithlu bydwreigiaeth a'r angen i sicrhau ein bod ni’n cael pobl newydd i gymryd lle’r gweithwyr hynod fedrus ac ymroddedig hynny pan fyddant yn ymddeol. Fel y dywedasoch, mae’r cynnydd o 40 y cant yn nifer y lleoedd mewn prifysgolion i fydwragedd dan hyfforddiant yn y flwyddyn academaidd i ddod a’r cymorth parhaus i fwrsariaethau i’w croesawu’n fawr. Mae ymrwymiadau fel hyn yn hanfodol i sicrhau bod ein gwasanaethau mamolaeth yn denu mwy o fydwragedd dros y blynyddoedd nesaf, fel y gallant ddarparu gofal diogel o ansawdd uchel i fenywod a babanod. A wnaiff Llywodraeth Cymru dalu teyrnged i'r gweithlu bydwreigiaeth ymroddedig sydd gennym ni ac a wnaiff y Llywodraeth weithio gyda byrddau iechyd ac undebau llafur i sicrhau y gall y rhai sy'n nesáu at ymddeoliad drosglwyddo eu sgiliau a'u profiad gwerthfawr i'r genhedlaeth nesaf o fydwragedd?

Gwnaiff, yn bendant. Dyna pam, wrth gwrs, yr ydym ni wedi cynyddu nifer y lleoedd hyfforddi bydwragedd. Rydym ni’n gwybod ei bod yn hynod bwysig buddsoddi yng ngweithlu’r dyfodol trwy wneud y buddsoddiad hwnnw nawr, yn hytrach nag aros am adeg pan fyddwn ni’n canfod bod gennym ni broblem ddemograffig gyda'r gweithlu. Rydym ni’n gwneud y buddsoddiad hwnnw nawr ar ran pobl Cymru.

Mi wnaf innau dynnu sylw’r Prif Weinidog at lythyr yr ydw i wedi’i dderbyn gan gangen y WI yn Llangoed, yn fy etholaeth i, yn rhoi’r achos dros fuddsoddi mewn gwasanaethau bydwragedd. Yn benodol, maen nhw’n bryderus am gynaliadwyedd y gweithlu. Ydych, mi ydych chi’n dweud bod yna fuddsoddiad wedi cael ei wneud mewn rhagor o lefydd hyfforddi, ond a ydy’r Prif Weinidog yn cytuno â mi, oni bai ein bod ni’n gweld cynnydd sylweddol yn y llefydd hyfforddi sydd ar gael yng Nghymru, y bydd hi’n amhosib i ni ddarparu ar gyfer mamau a’u teuluoedd yn y dyfodol y math o wasanaeth y maen nhw ei angen ac yn ei haeddu?

Mae hynny’n iawn, a dyna pam rŷm ni wedi buddsoddi i sicrhau bod yna fwy o lefydd ar gael—fel y dywedais i, 40 y cant o gynnydd yn nifer y llefydd sydd ar gael i hyfforddi. Rŷm ni nawr, wrth gwrs, fel y dywedais i yn gynharach, ar y lefel uchaf ers 1999.

Brif Weinidog, byddwch yn ymwybodol o'r ymgyrch enfawr flwyddyn neu ddwy yn ôl i sicrhau bod gennym ni wasanaethau bydwreigiaeth priodol a ward mamolaeth dan arweinyddiaeth meddyg ymgynghorol yn Ysbyty Glan Clwyd. Croesawyd gennym yn flaenorol y cynigion datblygu ar gyfer y ganolfan gofal dwys newyddenedigol isranbarthol, a byddai'n cael ei werthfawrogi'n fawr pe gallech chi ddiweddaru Aelodau yma heddiw ynghylch pa mor dda y mae hynny’n datblygu a sut y bydd hynny'n arwain at ddarparu gwasanaeth bydwreigiaeth dan arweiniad meddyg ymgynghorol o'r radd flaenaf i ni yn y gogledd.

Mae'r Aelod yn siarad am y SuRNICC ac mae'r SuRNICC, wrth gwrs, yn uned arbenigol. Fel y bydd yr Aelodau'n cofio, y cynnig gwreiddiol oedd symud y gwasanaethau hynny i Ysbyty Arrowe Park. Roeddwn i o’r farn bod yn rhaid i ni adolygu'r penderfyniad hwnnw i weld a oedd yn bosibl ac yn ddiogel i’r gwasanaeth hwnnw gael ei ddarparu yng Nghymru, ac yn sicr ddigon, y SuRNICC yw canlyniad hynny. Mae'n datblygu’n dda o ran recriwtio ac o ran adeiladu ac edrychaf ymlaen at agoriad y SuRNICC ar safle Glan Clwyd.

Brif Weinidog, yn ystod y Cynulliad blaenorol, cynyddodd Llywodraeth Cymru nifer y lleoedd myfyrwyr bydwreigiaeth. Fodd bynnag, yn yr 'Adroddiad ar Gyflwr Gwasanaethau Bydwreigiaeth' diweddaraf, mae Coleg Brenhinol y Bydwragedd yn nodi nad yw’n briodol mwyach cynnal nifer gyson o leoedd hyfforddi, gan fod y boblogaeth fydwreigiaeth yn heneiddio. Pa gynlluniau sydd gan eich Llywodraeth i gynyddu nifer y lleoedd hyfforddi i fydwragedd dan hyfforddiant yng Nghymru?

Fel y dywedais yn fy ateb i'r cwestiwn gwreiddiol, mae'r pecyn ariannu addysg iechyd a gyhoeddwyd yn ddiweddar yn cynnwys cynnydd o 40 y cant i leoedd hyfforddi bydwreigiaeth.