3. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet roi’r wybodaeth ddiweddaraf am gynlluniau Llywodraeth Cymru i yrru economi Cymru ymlaen? (OAQ51162)

Gwnaf. Mae ‘Ffyniant i Bawb’ yn nodi ein camau gweithredu i dyfu ein heconomi a lledaenu cyfleoedd. Bydd y cynllun gweithredu economaidd a fydd yn cefnogi’r broses o gyflwyno ‘Ffyniant i Bawb’ yn cael ei gyhoeddi yn yr hydref.

Mae hynny’n newyddion ardderchog; mae pob un ohonom wedi bod yn edrych ymlaen at hynny gan fod mesurau cyni Llywodraeth y DU wedi golygu, ar lefel yr awdurdodau lleol, ein bod wedi gweld gostyngiad o 65 y cant yn yr arian mewn adrannau datblygu economaidd, a gostyngiad o 45 y cant mewn adrannau cynllunio. Oherwydd y gostyngiad enfawr hwnnw ar lefel yr awdurdodau lleol, tybed a allai Ysgrifennydd y Cabinet ddweud wrthym pa gyfathrebu sydd wedi bod rhyngddo a llywodraeth leol ar lunio’r cynlluniau hynny, yn ogystal â’i gyfathrebu â’r sector preifat, sy’n mynd i fod yn allweddol wrth symud y model newydd hwn yn ei flaen.

Mae’r Aelod yn llygad ei lle y bydd partneriaethau yn hanfodol i sicrhau bod ein ffocws ar ddatblygu economaidd rhanbarthol sy’n seiliedig ar le yn llwyddiant. Yr wythnos diwethaf, cefais y pleser o gyfarfod ag arweinwyr datblygu economaidd a swyddogion arweiniol o awdurdodau lleol o bob rhan o Gymru i drafod y cynigion. Roeddwn hefyd yn falch o gyfarfod â Menter a Busnes yr wythnos diwethaf i drafod cynigion Llywodraeth Cymru ar gyfer gweithio rhanbarthol. Heddiw, rwy’n falch o allu rhoi gwybod i’r Aelodau fod Llywodraeth Cymru’n penodi tri dirprwy gyfarwyddwr i arwain yn y rhanbarthau hynny. Bydd yn gwbl hanfodol fod pob awdurdod lleol yn gweithio gyda’i gilydd yn rhanbarthol i wella darpariaeth datblygu economaidd yn eu hardal gyfunol. Byddwn ninnau yn chwarae ein rhan yn y broses honno hefyd drwy sicrhau bod dirprwy gyfarwyddwyr ac unedau rhanbarthol yn gweithredu ochr yn ochr ac ar y cyd â llywodraeth leol.

Credaf ei bod yn hanfodol ein bod yn edrych ar gryfderau penodol pob un o’r rhanbarthau, yn ogystal â mynd i’r afael â’r anghydraddoldebau rhanbarthol sydd wedi bodoli ers gormod o amser yng Nghymru. Credaf hefyd fod seilwaith ffisegol a digidol yn chwarae rhan allweddol wrth fynd ati i ddatblygu’r economi ar draws pob cymuned. Dyna pam rwy’n falch, yn benodol mewn perthynas â’r rhanbarth y mae’r Aelod yn ei gynrychioli, ein bod yn bwrw ymlaen â rhaglen ar gyfer mannau lle y ceir problemau ar y seilwaith ffyrdd, fod darparu gwasanaeth TrawsCymru yn rhad ac am ddim ar benwythnosau yn hynod boblogaidd, a thrwy ddiwygio gwasanaethau bysiau lleol, drwy’r fasnachfraint newydd ar gyfer Cymru a’r gororau, y byddwn yn gwella cysylltedd ledled Cymru ac yn yr ardal y mae’r Aelod yn ei chynrychioli—Canolbarth a Gorllewin Cymru.

Un budd i’m rhanbarth i, wrth gwrs, yw bargen dinas-ranbarth bae Abertawe, a fydd yn dod â £1.3 biliwn i’r economi, os yw’n llwyddiant, a chredaf fod hynny’n fater o ddiddordeb i chi fel Ysgrifennydd yr economi, yn ogystal ag i’r Ysgrifennydd dros lywodraeth leol, wrth gwrs. Fel y llynedd, rydym wedi treulio sawl mis yn ceisio cynnull cyfarfod rhwng Aelodau’r Cynulliad a’r bwrdd gweithredu, er mwyn cael y wybodaeth ddiweddaraf a gweld sut y gallem helpu, fel Aelodau’r Cynulliad, ond clywsom yr wythnos diwethaf fod y trefniadau llywodraethu ar gyfer y fargen ddinesig yn dal i fod heb eu cwblhau eto. Cyn ein cyfarfod, a allwch gadarnhau erbyn pryd yr ydych chi a’r Ysgrifennydd dros lywodraeth leol yn disgwyl i’r trefniadau llywodraethu hynny fod wedi eu cwblhau?

Cyn gynted â phosibl. Rwyf hefyd wedi ysgrifennu at Ysgrifennydd Gwladol Cymru i ofyn a all Aelodau’r Cynulliad ac Aelodau Seneddol hefyd fod yn rhan o’r broses o ddylanwadu a chraffu ar waith y dinas-ranbarthau a’r rhanbarthau twf. Credaf fod yn rhaid i Aelodau etholedig yn y ddwy Senedd ac ar lefel leol gael lleisio eu barn yn deg ynglŷn â pha brosiectau a ddylai gymryd rhan fel rhan o’u bargeinion hwythau. O’n rhan ninnau, rydym yn pwyso’n galed i sicrhau bod pob un o’r bargeinion yn drawsnewidiol a’u bod yn buddsoddi mewn blaenoriaethau strategol sydd uwchlaw rhagfarnau plwyfol a sefydliadol, ac yn canolbwyntio ar economïau’r rhanbarthau yn y dyfodol, yn hytrach na buddiannau unigol.