4. Pa gynnydd a wnaed tuag at sicrhau bod yr holl staff a gyflogir yn uniongyrchol neu'n anuniongyrchol gan y Comisiwn yn cael y cyflog byw go iawn? OAQ51603

Mae'r Comisiwn wedi bod yn gyflogwr cyflog byw achrededig ers mis Rhagfyr 2012 ac mae'n mynnu bod yr holl staff a gyflogir yn uniongyrchol yn cael y cyflog byw fan lleiaf. Rydym hefyd yn gwneud popeth a allwn i sicrhau bod yr holl staff a gyflogir drwy gontractwyr yn cael y cyflog byw fan lleiaf drwy ei wneud yn rhwymedigaeth gytundebol. Mae gofyn i'n contractwyr ddarparu tystiolaeth eu bod yn cadw at y gyfradd ddiweddaraf o gyflog byw.

Wel, diolch am eich ateb, a chroesawaf y gwaith a wnaed o ran talu'r cyflog byw i weithwyr a gyflogir yn uniongyrchol—y cyflog byw go iawn—ond mae cryn bryder o hyd ynglŷn â phobl a gyflogir yn anuniongyrchol, gan ei bod yn amlwg nad yw rhai ohonynt yn ennill y cyflog byw go iawn. Tybed a fyddai modd dosbarthu datganiad i roi gwybodaeth inni ynglŷn â faint yn union o bobl ar y contractau anuniongyrchol hyn sydd ddim yn ennill y cyflog byw go iawn, a beth fyddai'r amserlen ar gyfer cyflawni hynny a sicrwydd fod y sefyllfa honno'n newid. Oherwydd mae'n achos cryn bryder. Rydym yn hyrwyddo'r cyflog byw go iawn yma; rydym yn ceisio dangos esiampl. Gwn nad yw'r Cynulliad yn cyflogi, ond mae gennym atebolrwydd uniongyrchol dros Gomisiwn y Cynulliad, ac ymddengys i mi nad ydym wedi cyflawni'r amcan canmoladwy a osodwyd gennym y dylid talu'r cyflog byw go iawn i bawb a gyflogir yn uniongyrchol neu'n anuniongyrchol.

Cyn i mi ddod i'r swydd hon—y rheswm dros ymgymryd â'r swydd hon oedd am fy mod yn awyddus iawn i hyrwyddo cyfle cyfartal yn y gweithle, boed hynny drwy gyflog neu unrhyw ddull arall. Nid wyf wedi derbyn unrhyw adroddiadau sy'n dweud nad ydym yn talu'r cyflog byw. Felly, os oes gennych achos penodol yr hoffech dynnu fy sylw ato, byddaf yn croesawu hynny. Yr hyn rwyf wedi'i wneud—ac rydym wedi bod yn gweithio tuag at hyn—yw trefnu cyfarfodydd gyda phobl a gyflogir yn uniongyrchol ac sy'n staff asiantaeth neu staff a gyflogir yn gytundebol fel y gallaf gyfarfod a thrafod eu telerau ac amodau gyda hwy wyneb yn wyneb, neu gyda'u cynrychiolwyr, oherwydd fel gwleidyddion, credaf ei bod yn wirioneddol bwysig inni ddangos ymrwymiad go iawn tuag at y bobl a gyflogwn, yn enwedig pan fyddwn yn derbyn gwobrau ac yn ceisio bod yn esiampl dda.