1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 22 Mai 2018.
7. A wnaiff y Prif Weinidog amlinellu polisi Llywodraeth Cymru ar ynni niwclear? OAQ52226
Llywodraeth y DU sy'n gyfrifol am ddatblygu polisi niwclear. Rydym ni'n cefnogi niwclear newydd ar safleoedd presennol i sicrhau'r manteision etifeddiaeth mwyaf posibl o unrhyw fuddsoddiad arfaethedig. Felly, mae'n golygu cynnal gorsaf bŵer yn y lle iawn yn ogystal â thwf cadwyn gyflenwi a datblygu sgiliau ac ymchwil, gan ddiogelu ein treftadaeth ddiwylliannol a'n hamgylchedd ar yr un pryd.
Diolch am yr ateb yna. Prif Weinidog, rwy'n deall bod Llywodraeth y DU wrthi'n trafod y pecyn ariannu ar gyfer Wylfa Newydd gyda Hitachi ar hyn o bryd, a bod y canlyniadau yn y fantol ar hyn o bryd. Byddwch yn gwybod bod pobl y gogledd yn aros yn amyneddgar am y swyddi adeiladu yn yr orsaf bŵer ac yn y gadwyn gyflenwi a fydd yn cael ei chreu gan y cynllun hwn. Pa eiriau o gysur allwch chi eu cynnig iddyn nhw?
Mae'n fater i Lywodraeth y DU yn hytrach nag i ni, ond mae dau bwynt yr wyf i'n credu y mae'n bwysig eu gwneud. Yn gyntaf oll, mae'n ymddangos bod Llywodraeth y DU yn benderfynol bod angen i ni adael Euratom. Does gen i ddim syniad o gwbl pam y byddem ni'n gadael Euratom—ni allaf gofio unrhyw un yn dweud hynny wrthyf i ar garreg y drws yn 2016—a sefydlu'r hyn sy'n ymddangos fel rheoliadau yn union yr un fath i ddim pwrpas o gwbl. Nid wyf i'n credu bod hynny'n helpu, mae'n rhaid i mi ddweud, o ran y lefel yr ansicrwydd y gallai hynny ei greu.
Ond yn ail, credaf ei bod hi'n bwysig dros ben bod dealltwriaeth yn Whitehall bod yn rhaid i ni dalu i gyfrannu at adeiladu gorsafoedd pŵer; ni allwn ddisgwyl i bobl eraill eu hadeiladu ar ein rhan drwy'r amser. Roedd problemau o ran Hinkley, ac rydym ni'n dal i fod heb glywed dim am y morlyn llanw, sy'n un o'r cynlluniau mwyaf arloesol yn y byd ar hyn o bryd, yn ôl pob tebyg. Gadewch i ni weld a all Llywodraeth y DU fod yn arloesol ac yn fentrus yn y dyfodol, ond mae'n hynod bwysig bod y problemau ariannol yn cael eu datrys fel bod gorsaf bŵer ac, yn bwysig, bod swyddi ar Ynys Môn.
Prif Weinidog, mae rheoli gwastraff ymbelydrol yn fater datganoledig, ac nid oes gennym ni unrhyw safle gwaredu gwastraff lefel uchel yng Nghymru ar hyn o bryd. Nawr, lansiwyd ymgynghoriad ym mis Ionawr i weld a fyddai unrhyw le yng Nghymru yn gwirfoddoli i fod yn gartref i safle gwaredu gwastraff niwclear. A ydych chi wedi cael unrhyw ymatebion ac a allwch chi hysbysu'r Siambr am unrhyw gynnydd?
Nid yr wyf i'n ymwybodol ohono. Rwy'n cofio gwneud hyn pan oeddwn i'n Weinidog yr amgylchedd. Mae'n rhywbeth yr ydym ni'n ymchwilio iddo o bryd i'w gilydd. Wrth gwrs, mae'r cyfleusterau ailbrosesu yn Sellafield ar gael i Wylfa. Maen nhw'n eithriadol o bwysig i'r diwydiant niwclear yn y DU. Ond na, nid oes unrhyw gymuned wedi gwirfoddoli, hyd y gwn i.