6. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ddatganiad am ddarparu addysg i blant a phobl ifanc yng Ngwent sydd â nam ar y synhwyrau? OAQ52950

Diolch i chi, Lynne. Drwy ein cenhadaeth genedlaethol, rydym yn diwygio ein system addysg i alluogi pob dysgwr, waeth beth fo'u cefndir neu amgylchiadau personol, i gyrraedd eu potensial. Mae gan awdurdodau lleol ddyletswydd i ddiwallu anghenion pob plentyn ag anghenion arbennig, gan gynnwys y rhai â nam ar y synhwyrau.

Diolch ichi, Ysgrifennydd y Cabinet. Gwn eich bod yn ymwybodol o fy mhryder dwfn ynglŷn â'r penderfyniad gan gyngor Casnewydd i dynnu allan o'r gwasanaeth addysg arbenigol ledled Gwent ar gyfer plant â nam ar y synhwyrau, a elwir yng Ngwent yn SenCom. Yn anffodus, gwnaed y penderfyniad heb ymgynghori gyda theuluoedd nac awdurdodau lleol sy'n bartneriaid, ac rwy'n bryderus iawn y bydd tynnu allan yn ansefydlogi gwasanaethau ar gyfer grŵp o blant a phobl ifanc dan anfantais fawr sydd ar hyn o bryd yn derbyn gwasanaeth arbenigol o ansawdd uchel. Pa gamau y gall Llywodraeth Cymru eu cymryd i sicrhau nad yw plant a phobl ifanc yng Ngwent dan anfantais yn sgil y penderfyniad hwn?

Diolch yn fawr iawn am y cwestiwn heddiw, Lynne, a'r ohebiaeth a gawsoch gyda mi a swyddogion ynglŷn â gwasanaeth SenCom, a oedd yn enghraifft dda iawn o sut roedd gwaith rhanbarthol ac awdurdodau lleol yn cyfuno adnoddau i greu gwasanaeth arbenigol iawn er mwyn diwallu anghenion grŵp penodol o blant, rhywbeth sy'n anodd iddynt ei wneud o bosibl wrth weithio ar eu pen eu hunain. Mae gweithio mewn partneriaeth yn effeithiol yn ffactor allweddol wrth sicrhau bod adnoddau'n cael eu defnyddio'n effeithiol i gefnogi dysgwyr ag anghenion dysgu ychwanegol, yn enwedig ar adeg pan nad yw adnoddau'n ddiddiwedd. Rwyf wedi ysgrifennu at arweinydd Cyngor Dinas Casnewydd, y Cynghorydd Debbie Wilcox, i sefydlu pa drefniadau sy'n cael eu rhoi ar waith i sicrhau na fydd dysgwyr, teuluoedd ac ysgolion, nid yn unig yng Nghasnewydd, ond ar draws y rhanbarth, yn cael eu niweidio gan y penderfyniad hwn.

Dylai pob ysgol allu gwasanaethu plant â nam ar y synhwyrau i'r un graddau, neu a yw Ysgrifennydd y Cabinet yn credu ei bod hi'n well i ysgolion arbenigo a chael ysgolion arbennig ag arbenigedd datblygedig yn y maes hwn?

Wel, Mark, nid wyf yn meddwl bod yna un ateb sy'n addas i bawb; mae'n dibynnu'n fawr iawn ar anghenion plant unigol, ac yn wir, ar farn rhieni'r plant unigol hynny ynglŷn ag a ydynt am i'w plant gael eu haddysgu yn eu cymuned, a'r cohort o fewn y gymuned, neu a fyddai'r plentyn yn elwa mwy o leoliad arbenigol iawn. Yr hyn sy'n wirioneddol bwysig wrth inni symud drwy ein rhaglen drawsnewid ADY yw bod ysgolion o ba fath bynnag yn cael eu paratoi i ymdrin yn effeithiol ag anghenion dysgu ychwanegol yn ei amrywiol ffurfiau a'u bod yno i ymateb yn briodol er mwyn sicrhau bod pob plentyn yn cyrraedd eu potensial llawn. Yr hyn sy'n heriol yn achos SenCom yw bod hwn yn grŵp penodol o blant ag anghenion penodol iawn, a thrwy weithio gyda'i gilydd, mae SenCom wedi gallu darparu tîm amlddisgyblaethol i ddarparu'r cymorth arbenigol iawn hwnnw. Ond mae'n gwbl hanfodol i'n rhaglen drawsnewid ADY mai'r plentyn sy'n cael y lle canolog.