3. Pa gamau y mae'r Gweinidog wedi'u cymryd i sicrhau y clywir lleisiau pobl ifanc wrth ddatblygu Cwricwlwm Cymru, Cwricwlwm am Oes? OAQ53348

5. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am ddatblygu Cwricwlwm Cymru, Cwricwlwm am Oes? OAQ53349

Diolch, Hefin. Wrth ateb cwestiynau 3 a 5, gallaf roi sicrwydd i chi fod barn plant a phobl ifanc yn hanfodol i'r broses o ddiwygio ein cwricwlwm. Rydym eisoes wedi ymgysylltu â hwy ar ddatblygiadau allweddol megis e-bortffolios, asesiadau ar-lein a'r rhaglen addysg cydberthynas a rhywioldeb y byddwn yn ei rhoi ar wyneb y Bil. Mae ysgolion arloesi wedi ymgysylltu â dysgwyr yn ystod y broses o ddatblygu'r cwricwlwm a byddwn yn parhau i'w cynnwys yn llawn yn y broses adborth. Mae gennym fersiwn o'r Papur Gwyn ar gyfer plant a phobl ifanc a bydd eu barn yn hanfodol er mwyn sicrhau bod ein cwricwlwm newydd yn addas.

Er gwaethaf y camau mawr hynny, mae'r comisiynydd plant wedi bod yn feirniadol nad yw lleisiau plant wedi cael eu clywed yn ddigonol wrth ddatblygu'r cwricwlwm newydd. Cynhaliais ddigwyddiad yr wythnos diwethaf yn adeilad y Pierhead ddydd Mawrth gyda Fforwm Ieuenctid Caerffili, lle cyflwynwyd deiseb ganddynt a ddywedai eu bod yn awyddus i sicrhau bod gwersi 'cwricwlwm am oes' yn orfodol yn y cwricwlwm newydd. Maent yn teimlo nad yw'r cwricwlwm presennol yn darparu'r sgiliau bywyd sydd eu hangen arnynt. Mae Cymdeithas y Plant hefyd wedi argymell bod lles y plentyn yn rhan ganolog o'r cwricwlwm newydd, a'r teimlad cyffredinol ymhlith y bobl y siaradais â hwy yw y gellid gwneud mwy eto i gynnwys lleisiau plant yn y broses o ddatblygu'r cwricwlwm. Felly, pa gynnydd y mae hi'n ei wneud?

Yn sicr. Buaswn yn cytuno'n llwyr gyda'r Aelod fod hon yn broses y bydd angen iddi barhau. Mae'r grŵp rhanddeiliaid strategol sy'n cynrychioli plant a phobl ifanc wedi'i sefydlu'n benodol i ystyried barn plant a phobl ifanc yn ystod y daith ddiwygio, ac mae hynny'n cynnwys plant ag anghenion dysgu ychwanegol, gofalwyr ifanc, addysg ddewisol yn y cartref—felly mae llawer iawn o leisiau yn gallu bwydo i mewn i'r broses honno. Nod cyffredinol y grŵp hwnnw yw cryfhau'r modd y cyfathrebwn ac yr ymgysylltwn â phlant a phobl ifanc i'n helpu i nodi'r ffordd orau y gallwn wneud hynny a sicrhau bod hynny'n ystyrlon ar gyfer pawb sy'n rhan o'r broses. Yn ychwanegol at hynny, rydym wedi bod yn gweithio gyda chymheiriaid o'r Senedd ieuenctid newydd, oherwydd unwaith eto, credaf fod hwnnw'n fforwm defnyddiol arall y gallwn ei ddefnyddio i lywio ein hadborth yn ystod y broses o lunio'r cwricwlwm. Edrychaf ymlaen at weithio gyda'r 60 aelod etholedig newydd i'w cynnwys yn y broses honno.

Yn ychwanegol at y broses o ddatblygu'r cwricwlwm newydd, bydd y Gweinidog yn ymwybodol o'r feirniadaeth gan Gymdeithas Llywodraeth Leol Cymru a Chymdeithas Cyfarwyddwyr Addysg Cymru, lle roeddent yn dweud bod datblygiad y cwricwlwm yn generig, wedi'i ddiffinio'n wael ac yn wan o ran gwybodaeth a datblygu sgiliau.

Daeth at y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg ar 10 Ionawr a dywedodd nad oedd Cymdeithas Cyfarwyddwyr Addysg Cymru wedi mynychu cyfarfod ymgynghori ar y broses o ddatblygu'r cwricwlwm newydd i fynegi'r pryderon hyn yn uniongyrchol ers 2017. Gyda hynny mewn golwg, pa gynnydd a wnaed ganddi ar ailadeiladu cysylltiadau gyda Chymdeithas Cyfarwyddwyr Addysg Cymru, ac a yw hi wedi cael unrhyw gyfarfodydd pellach i fynd i'r afael â'r pryderon hynny?

Fel y dywedais, yr hyn oedd yn siomedig am hynny yw nid yn unig fod Cymdeithas Cyfarwyddwyr Addysg Cymru heb fanteisio ar y cyfle i fynegi eu pryderon yn ystod cyfarfodydd ffurfiol y rhanddeiliaid, ond rwy'n cyfarfod yn rheolaidd ag arweinwyr Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, ac yn wir, Cymdeithas Cyfarwyddwyr Addysg Cymru, ac ni fynegwyd unrhyw un o'r pryderon hynny wrthyf. Rwy'n ymwybodol na fynegwyd y pryderon hynny wrth Ysgrifennydd y Cabinet blaenorol dros lywodraeth leol ychwaith. Felly, roedd yn siomedig gweld y dystiolaeth a roddwyd i'r Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg. Rwy'n falch o ddweud bod CLlLC a CCAC wedi eu cynrychioli yn y cyfarfod diweddaraf o fwrdd y rhanddeiliaid.

Weinidog, roedd yn galonogol clywed am rai o'r mecanweithiau ymgynghori uniongyrchol rydych yn eu defnyddio i wrando ar farn pobl ifanc ar y cwricwlwm a'r broses o'i ddatblygu, a chymeradwyaf yr hyn rydych wedi'i wneud yn hynny o beth. Hoffwn wybod a wnaethpwyd unrhyw beth gyda'r cynghorau ysgol, gan eu bod mewn sefyllfa dda iawn i wneud gwaith ystyried manwl lle maent yn rheoli'r broses ac yn ymgynghori â'u haelodau—y disgyblion yn yr ysgolion hynny—wedyn yn bwydo'u barn drwodd i Lywodraeth Cymru, yn hytrach na bod yn rhan o broses reoledig, gul, benodol o nifer o gwestiynau, er enghraifft.

A dyna'n union y bydd y grŵp rhanddeiliaid strategol ar gyfer plant a phobl ifanc yn ei wneud i edrych ar y ffyrdd mwyaf effeithiol ac ystyrlon y gallwn ymgysylltu â'r grŵp hwnnw. Mae gennyf ddiddordeb hefyd mewn sicrhau bod plant sydd mewn darpariaeth addysg y tu allan i'r ysgol hefyd yn cael cyfle i gyfrannu. Felly, er enghraifft, gyda'n cydweithwyr yn y gwasanaeth ieuenctid, byddwn hefyd yn archwilio sut y gellir sicrhau cyfraniad gan bobl sy'n ymgysylltu â'r gwasanaethau ieuenctid ac yn eu defnyddio er nad ydynt mewn addysg ffurfiol mewn ysgolion o bosibl. Rydym am glywed gan bob plentyn—cynifer o blant a phobl ifanc ag y gallwn—mewn amrywiaeth o leoliadau fel y gellir clywed eu lleisiau.

Weinidog, mae'n eironig ein bod yn treulio llawer o amser yn y Siambr hon yn sôn am wrando mwy ar bobl ifanc, ac yn wir, fel rydych newydd ei grybwyll yn eich ateb blaenorol, sefydlu Senedd Ieuenctid, rhywbeth y mae pob un ohonom yn ei groesawu ac yn awyddus i'w weld yn cael ei ddatblygu i'r eithaf. Fe sonioch eich bod yn credu y byddai'r Senedd Ieuenctid yn ffordd o sicrhau bod syniadau disgyblion a phobl ifanc ynglŷn â'r cwricwlwm a materion ehangach yn chwarae mwy o ran. Tybed a allwch ymhelaethu ychydig mwy ynglŷn â sut y byddech yn rhagweld y gallai hynny ddigwydd yn ymarferol mewn perthynas â datblygu'r cwricwlwm.

Wel, credaf fod y Senedd Ieuenctid yn gyfrwng newydd cyffrous y gallwn ei fwydo i mewn i'n gwaith. Deallaf y bydd cyfarfod rhagarweiniol y Senedd Ieuenctid lawn yn cael ei gynnal yn ystod hanner tymor mis Chwefror, lle bydd cyfnod penodol o amser, rwy'n credu, wedi'i neilltuo i bob un o'r 60 Aelod drafod materion sy'n bwysig iddynt. Rwy'n gobeithio y bydd rhai ohonynt yn dewis siarad am y cwricwlwm. Nid fy lle i yw dweud wrth yr Aelodau beth y dylent dreulio'u hamser yn ei wneud; eu cyfrifoldeb hwy yw penderfynu beth y maent yn treulio'u hamser yn ei wneud. Ond mae'r cynnig yn agored a buaswn yn awyddus iawn i ymgysylltu â hwy ar fater y cwricwlwm. Efallai na fydd y Senedd Ieuenctid gyfan yn gwneud hynny, ond efallai y bydd grŵp penodol o bobl ifanc sydd â diddordeb yn y Senedd Ieuenctid yn awyddus i ymgysylltu ar y mater hwn ac mae fy nrws ar agor i ymgysylltu â hwy os ydynt yn dymuno gwneud hynny.