2. A wnaiff y Cwnsler Cyffredinol roi'r wybodaeth ddiweddaraf am gynlluniau Llywodraeth Cymru ar gyfer Porthladd Caergybi pe bai Brexit heb fargen yn digwydd? OAQ53392

Yn ei ddatganiad llafar ar 22 Ionawr, nododd Gweinidog yr Economi a Thrafnidiaeth fanylion ein cynlluniau wrth gefn ar gyfer cerbydau nwyddau trwm a fyddai'n wynebu oedi yng Nghaergybi. Mae swyddogion Llywodraeth Cymru wedi nodi mwy nag un opsiwn, ac yn trafod gyda Roadking, y cyfleuster aros ar gyfer lorïau, ac rydym yn hyderus y bydd hynny'n arwain at ganlyniad cadarnhaol.

Diolch am eich ateb, a brysiwch wella.

Mae CThEM wedi cyhoeddi cynlluniau trosiannol, a fydd ar waith am flwyddyn, lle bydd nwyddau o'r UE yn cael eu trin fel y cânt eu trin ar hyn o bryd, er mwyn lleihau trafferthion mewn sefyllfa 'dim bargen'. Pa gymorth y bydd Llywodraeth Cymru yn ei ddarparu i'r porthladd, a sut y bydd hwnnw'n cael ei gyfleu i fusnesau?

Wel, cafwyd trafodaethau trylwyr iawn gyda gweithredwyr y porthladdoedd a CThEM, Llywodraeth y DU a llywodraeth leol, yn arbennig. Mae Llywodraeth Cymru yn cydnabod y peryglon ynghylch oedi yn y porthladd yng Nghaergybi. Ni waeth pa penderfyniadau a wnaiff Llywodraeth y DU, bydd Llywodraeth Iwerddon, fel rhan o'r UE, yn arfer cyfraith yr UE yn llawn ar draffig drwy borthladdoedd Iwerddon. Cafwyd trafodaethau helaeth, fel y soniais, i bennu—pe bai angen lleoli cerbydau nwyddau trwm y tu allan i'r porthladd, i nodi lleoliadau addas mewn perthynas â hynny, ac mae'r trafodaethau hynny'n mynd rhagddynt.

Yn ei lythyr at y Prif Weinidog ar 13 Ionawr, rhoddodd Ysgrifennydd Gwladol Cymru wahoddiad i'r Prif Weinidog fynychu cyfarfodydd y pwyllgor newydd ar barodrwydd i ymadael â'r UE, a gadeirir gan Brif Weinidog y DU, pan fydd materion sy'n berthnasol i Gymru ar yr agenda. Roeddent hefyd yn dweud: 'Rwyf wedi gofyn i swyddogion rannu'r profiadau mewn perthynas â'r ymarferion diweddar yng Nghaint gyda chi, ac yn yr un modd, byddai o gymorth pe gallech rhannu eich casgliadau ynghylch gwaith yng Nghaergybi a phorthladdoedd Sir Benfro.' Pa ymateb, os o gwbl, felly, a roddwyd gan y Prif Weinidog, neu gennych chi ar ei ran, i'r cais hwnnw?

Mae ymateb wedi'i roi i Ysgrifennydd Gwladol Cymru i ddweud bod y rhan fwyaf o'r materion lle rhoddwyd gwahoddiad i Lywodraeth Cymru yn ymwneud â materion sydd wedi eu datganoli i Gymru. Yn amlwg, nid oes unrhyw beth yn cyfateb o ran y gwaith a wnawn yma, gan nad ydym yn ymdrin â materion a gedwir yn ôl yma, ond gwn fod y Prif Weinidog wedi nodi hefyd ei fod wedi gofyn i swyddogion rannu gwybodaeth ar brosiectau penodol gydag Ysgrifennydd Gwladol Cymru.

Diolch yn fawr iawn. Dwi wedi bod ar wefan HMRC heddiw, yn sôn am beth fyddai'n digwydd o ran tollau os ydy'r Deyrnas Unedig yn gadael yr Undeb Ewropeaidd heb gytundeb. Mae o'n rhyfeddol o gymhleth. Mae o'n dechrau drwy egluro mai simplified customs procedures ydy'r rhain. Does yna ddim byd yn syml am hyn o gwbl, ac, wrth gwrs, mae yna ffordd o'i gadw fe'n syml, sef i aros o fewn yr undeb tollau a'r farchnad sengl. Ond pa gamau gweithredu bydd Llywodraeth Cymru yn eu cymryd mewn achos o adael heb gytundeb i gydweithio efo HMRC i sicrhau bod porthladd Caergybi ddim yn dod i stop?

Wel, mae'r Aelod yn pwysleisio elfen bwysig iawn, hynny yw, pa bynnag faint bosib gall ei wneud mewn sefyllfa heb gytundeb, dyw'r problemau fydd yn digwydd yn y cyd-destun hwnnw ddim yn gallu cael—. Dyw'r camau ddim ar gael i sicrhau bod hynny ddim yn digwydd. Mae trafodaethau yn digwydd, fel rwy'n ei ddweud, gyda Llywodraeth y Deyrnas Unedig a gyda'r HMRC ynglŷn â hyn, sy'n seiliedig ar fodelu gwahanol senarios a sicrhau bod camau'n cael eu cymryd, ar y cyfan, i ddelio gorau y gallwn ni â'r sefyllfa honno. Dylwn i ddweud bod y cydweithrediad gyda Llywodraeth y Deyrnas Unedig yn y maes hwn wedi gwella dros y cyfnod diweddaraf.