Sy'n dod â ni at grŵp 3 y gwelliannau, ac mae'r gweliannau yma yn ymwneud ag ymchwilio i wasanaeth sy'n gysylltiedig ag iechyd a'r costau adennill. Gwelliant 30 yw'r prif welliant yn y grŵp yma. Dwi'n galw ar Llyr Gruffydd i gynnig y prif welliant ac i siarad i'r gwelliannau yn y grŵp. 

Cynigiwyd gwelliant 30 (Llyr Gruffydd).

Diolch, Lywydd. Rwy'n cynnig gwelliant 30 ac fe siaradaf am yr holl welliannau yn y grŵp hwn. Nawr, mae gwelliant 30 yn cadarnhau, lle mae'r ombwdsmon wedi adennill costau yr eir iddynt o ganlyniad i rwystr a achosir gan ddarparwr gwasanaethau sy'n gysylltiedig ag iechyd, y gall yr ombwdsmon gadw'r costau a adenillir ac nid oes yn rhaid eu talu i mewn i gronfa gyfunol Cymru. Mae'r ddarpariaeth hon yn debyg i'r ddarpariaeth sy'n bodoli yn y Bil i alluogi ombwdsmon i gadw unrhyw ffioedd a godir gan yr ombwdsmon ar gyfer darparu copïau o adroddiadau. Felly, mae'n darparu mwy o gysondeb.

Mae gwelliant 6 yn diwygio'r croesgyfeiriad yn adran 16, sy'n egluro'n fanwl pa bryd yr ystyrir bod darparwr gwasanaethau sy'n gysylltiedig ag iechyd yn awdurdod rhestredig. Effaith y gwelliant hwn fydd bod darparwr gwasanaeth sy'n gysylltiedig ag iechyd, er enghraifft, yn cael copïau o adroddiadau pan fydd ymchwiliad yn ymwneud â'r darparwr. Yn yr un modd, pan gynhelir ymchwiliad i ddarparwr gwasanaethau sy'n gysylltiedig ag iechyd, rhoddir yr un cyfle i'r darparwr wneud sylwadau ar yr ymchwiliad ag a roddir i awdurdod rhestredig.

Mae gwelliannau 8 a 9 yn mewnosod dwy adran newydd, sy'n egluro'r weithdrefn ar gyfer adennill costau penodol gan ddarparwyr gwasanaethau sy'n gysylltiedig ag iechyd. Bydd y gwelliannau hyn yn sicrhau bod gan yr ombwdsmon ffordd glir ac effeithlon o adennill costau penodol gan ddarparwyr gwasanaethau sy'n gysylltiedig ag iechyd. Mae gwelliant 8 yn ymwneud â sicrhau bod yr ombwdsmon yn gallu adennill costau lle bydd wedi cynnal ymchwiliad i wasanaeth sy'n gysylltiedig ag iechyd fel rhan o ymchwiliad i awdurdod rhestredig. Bydd hyn yn cynnwys lle mae darparwr gwasanaeth sy'n gysylltiedig ag iechyd wedi rhwystro'r ombwdsmon neu wedi gwneud rhywbeth a fyddai'n ddirmyg llys pe bai'r achos yn yr Uchel Lys. Os yw hyn yn ddigwydd, gall yr ombwdsmon gyflwyno hysbysiad adennill costau ac mae gwelliant 9 yn gwneud darpariaeth mewn perthynas â chyflwyno hysbysiad adennill costau.

Hoffwn eglurhad ar un pwynt, os caf. Er y rhoddir mwy o fanylion ynghylch adennill costau o dan y gwelliannau hyn a bod peth cyfyngu wedi bod ar y cwmpas a'r amgylchiadau lle gall darparwr gofal iechyd osgoi atebolrwydd am rwystro a dirmyg o dan welliant 8, a all yr Aelod cyfrifol ddarparu unrhyw eglurhad pellach ynglŷn â'r rhesymau polisi sy'n sail i'r newidiadau a wnaed o dan welliant 8?

Y Gweinidog. 

Gan siarad yn gyntaf am welliannau 8 a 9, nid yw'r gwelliannau hyn yn newid bwriad yr adran hon. Maent yn ceisio sicrhau bod yr ombwdsmon yn gallu adennill costau yr eir iddynt pan fyddant wedi eu rhwystro gan ddarparwr gofal iechyd preifat.

Mae'n hollbwysig fod yna ddatgymhelliad yn y Bil rhag rhwystro'r ombwdsmon, a bod cwmnïau iechyd preifat yn galluogi'r ombwdsmon i benderfynu'n briodol lle mae'r bai ar lwybr gofal iechyd cyhoeddus-preifat. Nodwyd yr angen am bŵer i adennill costau o'r fath yn nrafft gwreiddiol y Bil. Fodd bynnag, ni fyddai'r darpariaethau gwreiddiol ar gyfer adennill costau yn y Bil wedi gweithredu fel y bwriadwyd, a byddai costau unrhyw waith ychwanegol a fyddai'n deillio o rwystrau yn gorfod dod o bwrs y wlad.

Er fy mod yn gobeithio na fydd angen defnyddio'r darpariaethau hyn, rwy'n ddiolchgar i'r Aelod cyfrifol am gyflwyno'r gwelliannau a sicrhau y bydd gan yr ombwdsmon bŵer effeithiol a bod modd ei orfodi pe bai angen rhag i'r trethdalwr yng Nghymru orfod talu'r costau yn sgil ymddygiad rhwystrol gan ddarparwyr preifat.

Mae gwelliant 6 yn egluro'r croesgyfeiriadau yn y Bil i sicrhau bod gwasanaethau iechyd preifat yn cael eu cynnwys yn y darpariaethau cywir yn y Bil sy'n cyfeirio at awdurdodau rhestredig.

Yn olaf, mae gwelliant 30 yn caniatáu i'r ombwdsmon gadw costau a adenillir yn hytrach na'u dychwelyd i gronfa gyfunol Cymru. Gan mai ar ôl iddynt gael eu talu'n unig y gellir adennill y costau hyn, mae hwn yn newid rhesymol er mwyn atal yr ombwdsmon rhag gorfod ysgwyddo costau ychwanegol yn ystod y flwyddyn a sicrhau y gellir pennu eu hadnoddau fel y cytunwyd gan y Pwyllgor Cyllid yn natganiad ariannol y flwyddyn honno.

Rwy'n hapus i gefnogi gwelliannau'r Aelod cyfrifol yn y grŵp hwn, a buaswn yn annog yr Aelodau i wneud yr un peth a sicrhau bod y Bil hwn yn gweithredu'n effeithiol.

Llyr Gruffydd i ymateb i'r ddadl. 

Diolch ichi, Lywydd. I ymateb i Mark Isherwood, nid wyf yn credu, mewn gwirionedd, fod yna newid polisi yma. Mae hyn yn ymwneud â gweithdrefn gliriach, mwy effeithlon a mwy penodol ar gyfer adennill costau, sy'n cynnwys hefyd, buaswn yn dweud, dibynnu ar lys ynadon ar gyfer apeliadau. Felly, nid wyf yn derbyn yr honiad fod yna newid polisi sylweddol yma. Mae'n cynnig eglurder ac effeithlonrwydd o ran y ffordd yr ysgrifennwyd y Bil. Felly, buaswn yn annog yr Aelodau i gefnogi'r gwelliannau a gyflwynais ac rwy'n gobeithio'n fawr y byddant yn gwneud hynny.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 30? A oes unrhyw wrthynebiad? Derbynnir gwelliant 30. 

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Llyr Gruffydd, gwelliant 31.

Cynigiwyd gwelliant 31 (Llyr Gruffydd).

Cynnig. 

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 31? A oes unrhyw wrthwynebiad? Derbynnir gwelliant 31.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gwelliant 32, Llyr Gruffydd.

Cynigiwyd gwelliant 32 (Llyr Gruffydd).

Cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 32? A oes unrhyw wrthwynebiad? Derbynnir gwelliant 32.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Llyr Gruffydd, gwelliant 33.

Cynigiwyd gwelliant 33 (Llyr Gruffydd).

Cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 33? A oes unrhyw wrthwynebiad? Derbynnir gwelliant 33.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Llyr Gruffydd, gwelliant 34.

Cynigiwyd gwelliant 34 (Llyr Gruffydd).

Cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 34? Unrhyw wrthwynebiad? Derbynnir gwelliant 34.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gwelliant 35, Llyr Gruffydd.

Cynigiwyd gwelliant 35 (Llyr Gruffydd).

Cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 35? A oes unrhyw wrthwynebiad? Derbynnir gwelliant 35.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gwelliant 36, Llyr Gruffydd.

Cynigiwyd gwelliant 36 (Llyr Gruffydd).

Cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 36? A oes unrhyw wrthwynebiad? Derbynnir gwelliant 36, felly.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.