1. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am safonau addysg yn ysgolion Cymru? OAQ53770

Diolch, Darren. Dengys adroddiad blynyddol Estyn ar gyfer 2017-18 fod safonau yn 'dda' neu'n 'well' mewn ychydig dros wyth o bob 10 ysgol gynradd, ac yn parhau i fod yn 'dda' neu'n 'well' yn hanner yr ysgolion uwchradd. Rwyf wedi ymrwymo i'r diwygiadau fel y'u hamlinellir yn 'Cenhadaeth ein Cenedl', a fydd yn rhoi cyfle cyfartal i'n holl blant gyflawni eu llawn botensial a gweld rhagoriaeth ym mhob un o'n hysgolion.

A wnewch chi ymuno â mi i longyfarch Ysgol y Foryd ar ei phum 'rhagorol'—Ysgol y Foryd ym Mae Cinmel, yn fy etholaeth, ysgol yr ymwelais â hi dros doriad y Pasg? Mae'n ysgol ragorol. Ond wrth gwrs, mae'n cyflawni hynny er gwaethaf yr heriau ariannol sylweddol y mae ysgolion yn eu hwynebu yng Nghonwy a gogledd Cymru ar hyn o bryd. Fe fyddwch yn gwybod, o ganlyniad i drefniant ariannu presennol Llywodraeth Cymru gyda Llywodraeth y DU, fod £1.20 ar gael i'w wario ar blant yma, o ran eu haddysg, am bob £1 a werir ar ddisgybl yn Lloegr, ond serch hynny, y realiti yw bod bwlch ariannu sylweddol yn bodoli o ran gwariant fesul disgybl bob blwyddyn. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i gau'r bwlch ariannu hwnnw fel y gall ysgolion eraill sicrhau'r rhagoriaeth sydd ar gael i blant sy'n ddisgyblion yn Ysgol y Foryd?

Wel, a gaf fi longyfarch staff, disgyblion a llywodraethwyr yr ysgol yn eich etholaeth? Efallai y byddai'r Aelod yn ddigon caredig i ofyn i mi ymweld â'r ysgol, fel y gallaf weld â fy llygaid fy hun, yn amlwg, y safonau uchel sy'n cael eu cyflawni. Gadewch i ni fod yn gwbl glir: dengys astudiaethau annibynnol fod y bwlch ariannu rhwng ysgolion Cymru a Lloegr wedi cau a'i fod prin yn bodoli mwyach. Wrth gwrs, gallem roi mwy o arian i wasanaethau addysg rheng flaen pe baem yn cael gwell bargen gan Lywodraeth San Steffan. Er enghraifft, o ran mater y cynllun pensiwn athrawon, a chodiadau i'r cynllun pensiwn athrawon, sy'n peri cryn bryder i lawer yn y proffesiwn, 80 y cant yn unig o'r adnoddau i dalu am y cynnydd yng nghost pensiynau athrawon a ddarparwyd gan Lywodraeth San Steffan, a bu'n rhaid i Lywodraeth Cymru ddod o hyd i'r 20 y cant ychwanegol er mwyn inni allu talu am y cynnydd ym mhensiynau athrawon.

Mae gan y cwricwlwm newydd y potensial i weddnewid profiadau dysgu ein plant a phobl ifanc, ond mi ydw i'n arswydo o feddwl bod ganddo fo hefyd y potensial o fethu yn llwyr. Mae bywyd pob ysgol yn hynod brysur o ddydd i ddydd ac yn llawn heriau, ac mae yna lawer o amser yn mynd ar ddelio efo toriadau yn wyneb cyllidebau sy'n crebachu. Rydych chi wedi cyhoeddi y bydd yna un diwrnod ychwanegol o hyfforddiant proffesiynol y flwyddyn, ond go brin fod hynny yn ddigon ar gyfer creu'r trawsnewid anferth sydd ynghlwm â'r cwricwlwm newydd. Sut ydych chi'n disgwyl i ysgolion greu'r gofod ar gyfer creu'r trawsnewid ac ar gyfer hyfforddi'r staff heb i'r Llywodraeth yma gynyddu cyllidebau ysgolion?

Wel, wrth gwrs, rydym yn ymgynghori ar hyn o bryd ar y cynigion i ddarparu diwrnod hyfforddiant mewn swydd ychwanegol i ysgolion i baratoi ar gyfer rhoi'r cwricwlwm ar waith, a fydd yn statudol o 2022 ymlaen. Wrth gwrs, mae gan ysgolion eisoes nifer o ddyddiau hyfforddiant mewn swydd, y gallant eu defnyddio i helpu i baratoi ar gyfer rhoi'r cwricwlwm ar waith. O ran adnoddau i alluogi athrawon i ymgymryd â datblygiad proffesiynol, bydd yr Aelod yn ymwybodol fod y Llywodraeth hon wedi darparu £24 miliwn yn uniongyrchol i gyllidebau penaethiaid ar gyfer datblygiad proffesiynol eu staff, a dyna yw'r buddsoddiad unigol mwyaf mewn dysgu proffesiynol yn y 20 mlynedd ers creu'r sefydliad hwn.