5. Pa strategaeth y bydd Llywodraeth Cymru yn ei dilyn i adeiladu ar lwyddiant cynnal digwyddiadau mawr yng Nghymru? OAQ53874

Diolchaf i John Griffiths am hynna. Rydym ni wedi ymrwymo i adeiladu ar lwyddiant diweddar Cymru o ran cynnal digwyddiadau mawr. Rydym ni'n gweithio gyda phartneriaid yng Nghymru, y DU ac yn rhyngwladol i nodi digwyddiadau sydd â'r potensial i dyfu, ac i fynd ar drywydd cyfleoedd newydd i ddenu digwyddiadau chwaraeon a diwylliannol mawr i bob rhan o Gymru.

Prif Weinidog, roedd marathon Casnewydd ar Sul cyntaf y mis hwn yn llwyddiant ysgubol, gan adeiladu ar lwyddiannau'r flwyddyn gynt. Roedd tua 6,000 o redwyr yn y marathon, y ras 10 cilomedr a'r llwybr rhedeg teuluol, awyrgylch carnifal yng Nghasnewydd, enillwyd marathon y menywod gan fenyw o Gasnewydd, a oedd yn plesio'r holl bobl leol, ac fe wnaeth lwyddo yn wirioneddol i annog pobl leol i feddwl am rhedeg a chael mwy o ymarfer corff. Mae'n gweithio gyda digwyddiadau rheolaidd eraill fel y ddau ddigwyddiad rhedeg yn y parc yng Nghasnewydd, lle mae cannoedd o bobl yn mynd yn fwy heini ac egnïol bob bore Sadwrn ac yn mwynhau cychwyn iach iawn i'r penwythnos. Felly, byddwn yn falch iawn pe gallech chi gydnabod y llwyddiant hwnnw, Prif Weinidog, a hefyd y pwysigrwydd o ran proffil Cymru a Chasnewydd, y gwariant y mae'n ei ddenu i Gymru a Chasnewydd, gyda gwestai yn llawn, bwytai, caffis a siopau yn brysur iawn, ac ystyried hefyd efallai sut y gall Llywodraeth Cymru barhau i weithio gyda Chyngor Dinas Casnewydd a phartneriaid allweddol i adeiladu ar lwyddiant dau farathon cyntaf Casnewydd yn y blynyddoedd i ddod.

Diolchaf i John Griffiths am hynna. Mae yn llygad ei le bod ail farathon Casnewydd Cymru yn llwyddiant ysgubol, o ran nifer y bobl y llwyddwyd i'w denu i'r digwyddiad cyfranogi torfol hwnnw, ond hefyd o ran y ffordd y cafodd ei ddarlledu i rannau eraill o'r Deyrnas Unedig a thu hwnt. Ymrwymodd Llywodraeth Cymru ein hunain i fuddsoddi ym marathon Casnewydd Cymru y llynedd, eleni, a byddwn yn gwneud hynny eto y flwyddyn nesaf. Rydym ni eisiau helpu i ddatblygu uchelgais y digwyddiad i ddod yn farathon cenedlaethol i Gymru ac, wrth gwrs, mae John Griffiths yn iawn, y tu hwnt i'r digwyddiad ei hun, bod digwyddiadau o'r fath yn ychwanegu at broffil yr ardal. Nid dyma'r unig ddigwyddiad mawr y mae Casnewydd yn ymwneud ag ef o safbwynt chwaraeon. Mae clwb criced Morgannwg, Llywydd, yn chwarae gêm pencampwriaeth y siroedd ym Mharc Spytty heddiw am y tro cyntaf ers degawdau lawer—mae hwnnw'n ddigwyddiad mawr yn llawer o'n dyddiaduron ni yn y fan yma. Ac, wrth gwrs, mae tîm pêl droed Casnewydd, Newport County, yn cychwyn ar y diweddaraf o'r hyn a fu'n gyfnod mor wych o lwyddiant. Dymunwyd yn dda iddyn nhw ar draws y Siambr hon yn gynharach yn y tymor; rwy'n siŵr ein bod ni'n gwneud hynny eto y prynhawn yma.

Dwi ddim eisiau i bobl deimlo eu bod nhw'n colli allan, ond mae un gamp fawr dim ond yn fy etholaeth i y gall o gael ei gynnal, a sôn ydw i am Gemau'r Ynysoedd yn rhyngwladol. A dwi'n falch iawn o gyhoeddi'r eiliad yma bod Cyngor Sir Ynys Môn wedi cytuno i 'underwrite-io' y gemau hynny at 2025. Dwi'n ddiolchgar iawn i Lywodraeth Cymru am gytuno eisoes i roi swm sylweddol o arian. Mae Ymddiriedolaeth Elusennol Ynys Môn wedi rhoi swm hefyd, a phwyllgor rhyngwladol Gemau'r Ynysoedd. A dwi'n hyderus iawn y byddwn ni, drwy ffynonellau preifat a chodi arian yn lleol yn Ynys Môn, yn sicrhau ein bod ni'n gallu cynnal gemau llwyddiannus iawn yn 2025, a dwi'n ddiolchgar iawn i'r cynghorwyr am eu cefnogaeth nhw heddiw. Ydy'r Prif Weinidog yn cytuno efo fi bod yna gyfle drwy'r gemau yma i adael gwaddol ar gyfer Ynys Môn o ran gweithgarwch corfforol a diddordeb mewn chwaraeon am ddegawdau i ddod?

Diolch yn fawr i'r Aelod am dynnu sylw at y ffaith bod y cyngor lleol, a ni fel Llywodraeth hefyd, newydd gefnogi'r bid sydd wedi mynd i mewn i dynnu'r gemau i Ynys Môn yn 2025. Mae'r gemau wedi tyfu dros y blynyddoedd, a nawr mae'n rhywbeth mawr yn y calendr blynyddol. So, dŷn ni'n edrych ymlaen at gydweithio gyda phobl leol i dynnu'r gemau i Ynys Môn a defnyddio'r gemau, fel roedd Rhun ap Iorwerth yn ei ddweud, i helpu'r economi ar yr ynys, i wneud pethau yn y maes iechyd, a jest i ddathlu'r ffaith bod y gemau wedi dod i Ynys Môn ac i Gymru.