7. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am wasanaethau ambiwlansys ym Mlaenau Gwent? OAQ53952

Diolch iddo am y cwestiwn. Mae gwasanaeth ambiwlans Cymru yn parhau i ddarparu gwasanaeth diogel ac amserol i bobl Blaenau Gwent. Ym mis Ebrill eleni, cyrhaeddodd 71.2 y cant o ymatebion brys i alwadau coch yn ardal Aneurin Bevan o fewn y targed wyth munud, gydag amser ymateb canolrifol o ddim ond pum munud a 38 eiliad.

Diolch yn fawr iawn, Weinidog. Credaf fod pob un ohonom yn cydnabod y gwaith caled a wneir gan barafeddygon i sicrhau bod pobl yn teimlo'n ddiogel yn eu cartrefi, a'u bod yn ddiogel. Gwyddom hefyd fod rhai galwadau'n cael eu gohirio, yn enwedig galwadau oren a gwyrdd, a gwyddom hefyd fod rhai materion sylweddol sy'n atal y gwasanaeth ambiwlans rhag gweithredu'n effeithlon. Rwy'n meddwl yn arbennig am drosglwyddo mewn ysbytai, a byddwch wedi gweld adroddiadau ynglŷn â hynny yn y wasg a'r cyfryngau yn gynharach yr wythnos hon. Gwyddom hefyd o'r ystadegau a gyhoeddwyd gennych chi fod oddeutu 21,000 o oriau wedi'u colli yn chwarter cyntaf eleni o ran trosglwyddo o ambiwlansys mewn ysbytai. Nawr, gwyddom fod gennym staff gweithgar iawn mewn unedau damweiniau ac achosion brys, sy'n teimlo dan bwysau enfawr oherwydd y pwysau ar y gwasanaeth hwnnw, a gwyddom hefyd fod gweithwyr ambiwlans yn gweithio hyd eithaf eu gallu. Felly, ymddengys i mi fod gennym system lle mae gennym ddau grŵp o bobl sy'n gweithio'n eithriadol o galed i'n cadw'n ddiogel ac i ddarparu'r gwasanaethau sydd eu hangen arnom, ond ymddengys fod y system ei hun yn eu hatal rhag gwneud hynny bob amser. Weinidog, a wnewch chi ymrwymo i edrych eto—a gwn ein bod wedi trafod hyn o'r blaen—ar y ffordd y caiff trosglwyddiadau o ambiwlansys mewn adrannau damweiniau ac achosion brys eu gweithredu i sicrhau bod ambiwlansys yn gallu cyflawni'r targed 15 munud a bennwyd gennych ar eu cyfer, ac yn gallu treulio mwy o amser yn darparu'r gwasanaeth hwn a llai o amser yn trosglwyddo cleifion?

Gwnaf, rwy'n fwy na pharod i edrych eto. Yn wir, mae gwaith yn mynd rhagddo eisoes. Ddoe, cawsom gyfle i drafod yr adolygiad oren, ac wrth gael gwared ar yr amseroedd aros hir iawn hynny sy'n digwydd, mae rhan o hynny mewn gwirionedd yn ymwneud â rhyddhau'r capasiti sy'n aml wedi'i ddal yn ôl ar safle ysbyty. Yn ardal Aneurin Bevan yn ddiweddar, yn ystod y chwarter diwethaf, cawsant y nifer uchaf o achosion o oedi am dros awr. Mae gennym ddau fesur penodol: un i weld a yw ambiwlansys yn cael eu rhyddhau o fewn 15 munud, ac ail fesur i weld a ydynt yn cael eu rhyddhau o fewn awr. Felly, mae pwysau gwirioneddol o fewn y system bresennol.

Nawr, yn y tymor canolig, bydd gennym gyfleuster newydd yn y Grange, a ddylai olygu bod gennym broses well a gwell system i bobl weithio ynddi, ond mae hynny'n golygu, am y ddwy flynedd nesaf, cyn i'r Grange ddod yn weithredol, fod angen i ni sicrhau ein bod yn gwella'r system sydd gennym. Mae hynny'n ymwneud â'r system gyfan. Mae'n ymwneud â gofal cymdeithasol. Mae'n ymwneud â'r ffordd rydym yn trefnu gwahanol rannau. Mae hefyd yn ymwneud â'r arferion a'r weithdrefn mewn adrannau brys hefyd. Byddaf yn cyfarfod â grŵp o glinigwyr i edrych ar adolygiad o fesurau adrannau brys i geisio helpu i newid yr arweinyddiaeth a'r diwylliant o'u mewn drwy wrando ar eu cymheiriaid hefyd. Nid oes a wnelo hyn â'r Llywodraeth yn gorchymyn o'r canol; mae a wnelo ag arferion da mewn gwahanol rannau o'n system, a dysgu oddi wrth ein gilydd a gwir arweinyddiaeth. Buaswn yn fwy na pharod i drafod rhai o'r manylion gyda chi y tu allan i'r Siambr hefyd.FootnoteLink

Gwybodaeth ychwanegol at y Cyfarfod Llawn (Saesneg yn unig)

I ymhelaethu ar gwestiwn Mr Alun Davies, Weinidog, mae ffigurau'n dangos bod criwiau ambiwlans ledled Cymru wedi treulio dros 65,000 o oriau'n aros i drosglwyddo cleifion mewn ysbytai y llynedd—a soniasoch eisoes am y 25,000 awr ers 2015, ar ben hynny hefyd. Pa gamau y mae'r Gweinidog yn eu cymryd i fynd i'r afael â'r broblem o oedi estynedig wrth drosglwyddo cleifion i wella gwasanaethau ambiwlans ym Mlaenau Gwent ac mewn mannau eraill yng Nghymru? Gwyddom fod y gweithwyr ambiwlans yn gwneud gwaith gwych, ond beth yw'r rhesymau a'r ffeithiau a'r ffigurau y tu ôl i'r ffaith bod yr amser trosglwyddo mor hir y tu allan i ysbytai yn hytrach na bod pobl yn yr ysbyty? Diolch.

Nid wyf yn siŵr, Lywydd, a allaf ganfod unrhyw beth sy'n wahanol yn y cwestiwn y mae'r Aelod wedi'i ofyn i'r hyn a ofynnwyd yng nghwestiwn atodol yr Aelod dros Flaenau Gwent. Ailadroddaf eto fod cyfres o gamau ar y gweill eisoes i edrych ar fesurau mewn adrannau achosion brys, fel y dywedais yn fy ateb i Alun Davies. Yn gyffredinol o fewn ein system, rydym wedi gweld gwelliant yn ystod y chwarter diwethaf, ond mae her yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan, ac rwy'n edrych i weld beth sy'n digwydd ar draws y system gyfan i sicrhau'r gwelliant. Ond heblaw am hynny, Lywydd, nid wyf yn credu y gallaf ychwanegu at yr ateb rwyf eisoes wedi'i roi ar yr un pwnc.