2. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i hyrwyddo hamdden a chwaraeon yn y gymuned? OAQ54335

Diolch yn fawr iawn, Joyce. Mae annog ein cymunedau i fod yn fwy egnïol yn flaenoriaeth i Lywodraeth Cymru. Yn y flwyddyn 2018-19, darparodd ein partner cyflenwi, Chwaraeon Cymru, oddeutu £16 miliwn i awdurdodau lleol, cyrff llywodraethu chwaraeon cenedlaethol a phartneriaid eraill yn benodol er mwyn datblygu chwaraeon cymunedol ac i'w cynorthwyo i ddarparu cyfleoedd chwaraeon a gweithgarwch corfforol sy'n adlewyrchu anghenion lleol.

Diolch am eich ateb. Yn ddiweddar, ymwelais â phrosiect Agor Drenewydd ym Mhowys ac mae'n rhan o brosiect trosglwyddo asedau cymunedol gyda 130 erw o fannau gwyrdd a sicrhaodd brydles 99 mlynedd gan gynghorau Powys a'r Drenewydd. Ac mae sawl elfen i'r prosiect hwn, a byddant yn cael eu cyflawni dros bum mlynedd, gyda chyllid o sawl ffynhonnell. Ond prif nod y prosiect yw gwella mannau gwyrdd yn y Drenewydd ar gyfer y gymuned ac ymwelwyr, ac mae'n cynnwys pwyslais cryf iawn ar wella chwaraeon a hamdden i bawb. Mae'n gwneud hynny mewn sawl ffordd: gwella llwybrau, caeau pêl-droed, mannau chwarae ac adeiladu pont droed ar gyfer cerddwyr a beicwyr. A ydych wedi gwneud unrhyw asesiad, Weinidog, o'r defnydd posibl o brosiectau trosglwyddo asedau cymunedol i wella gweithgarwch corfforol, chwaraeon a hamdden yn y cymunedau hynny?

Credaf fod gan bob un ohonom yn y lle hwn brofiad yn ein rhanbarthau a'n hetholaethau o lwyddiant trosglwyddo asedau cymunedol. Mae'n ffordd o ymgymryd â gweithgarwch awdurdodau cyhoeddus mewn ffordd sy'n cysylltu ag anghenion y gymuned. Felly, byddwn yn sicr yn parhau i asesu effeithiolrwydd modelau ymddiriedolaeth a throsglwyddo asedau cymunedol, ac yn ein gwaith gyda Chwaraeon Cymru a chyrff cyhoeddus eraill y mae gennyf gyfrifoldeb amdanynt, rydym yn gweithio i sicrhau bod pobl yn ymwybodol o effeithiolrwydd trosglwyddo asedau cymunedol. Ac os nad ydych wedi gwneud hynny eisoes, buaswn yn argymell i chi ymweld ag Atebion Clwb ar wefan Chwaraeon Cymru, sy'n pwysleisio sut y gall modelau ymddiriedolaeth a throsglwyddo asedau cymunedol fod yn ffordd effeithiol iawn i gymunedau reoli cyfleusterau chwaraeon a gweithgareddau eraill eu hunain. Nid wyf wedi sôn, wrth gwrs, am y pwll nofio bendigedig a'r wal ddringo yn Harlech, ac ni ddylwn fod wedi gwneud hynny.

Dirprwy Weinidog, efallai y byddwch chi yn ymwybodol o'r bartneriaeth hirsefydlog rhwng purfa Valero, Penfro a Chwaraeon Sir Benfro, sydd wedi cefnogi chwaraeon cymunedol ledled sir Benfro ers blynyddoedd bellach. Mae hyn, dwi'n credu, yn enghraifft arbennig o fusnesau yn gweithio gyda'r awdurdod lleol a chymunedau lleol i gefnogi chwaraeon cymunedol, ac yn sicr mae'r bartneriaeth wedi cael effaith wirioneddol ar chwaraeon cymunedol ledled sir Benfro. Yn sgil hyn, a allwch chi ddweud wrthym ni beth mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i annog mwy o berthnasoedd fel hyn, rhwng busnesau ac awdurdodau lleol, i ddatblygu rhaglenni chwaraeon cymunedol?

Dwi'n ddiolchgar iawn am y wybodaeth benodol yna. Dwi'n gyfarwydd â sir Benfro—yn wir, roeddwn i yno yr wythnos yma. Mae'n bleser wastad i weld fel y mae cwmnïau mawr rhyngwladol, megis Valero, yn buddsoddi yn ôl yn y gymuned. Fe edrychaf i yn fwy manwl ar hynna. Ac yn sicr dwi'n barod iawn i dynnu sylw llywodraeth leol a chymunedau lleol tuag at y posibilrwydd cyson o wella eu gwasanaeth drwy gael nawdd masnachol effeithlon. Mae hyn yn wir ym maes y celfyddydau, ac mae o hefyd yn wir ym maes chwaraeon. Ac y mae cwmni Valero, fel y gwyddost ti yn dda iawn, wedi cyfrannu yn y ddau gyfeiriad yna—i ddatblygu'r ddarpariaeth gelfyddydol, a'r ddarpariaeth o fewn chwaraeon a'r ddarpariaeth gymunedol.