5. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am drafodaethau gyda Thrafnidiaeth Cymru ynghylch ymbellhau cymdeithasol ar drafnidiaeth gyhoeddus? OQ55645

Gwnaf, yn sicr. Diogelwch cwsmeriaid a staff yw prif flaenoriaeth Trafnidiaeth Cymru o hyd. Rwy'n parhau i drafod cadw pellter cymdeithasol gyda Trafnidiaeth Cymru ac yn wir gyda phartneriaid eraill yn y diwydiant wrth inni gydweithio i sicrhau bod diogelwch teithwyr ar drafnidiaeth gyhoeddus yn parhau.

Diolch am yr ateb hwnnw, Weinidog. Fe fyddwch yn ymwybodol, rwy'n siŵr, o ofidiau a phryder parhaus ynghylch trefniadau Trafnidiaeth Cymru ar gyfer myfyrwyr sy'n teithio o Dorfaen a Sir Fynwy i ac o Henffordd; mae'n fater a godais gyda'r Trefnydd ddoe, a dywedodd y byddai yn ei godi gyda chi. Er bod pob plentyn wedi talu am ei docyn tymor ymlaen llaw, mae myfyrwyr yn cael eu gwahanu oddi wrth deithwyr eraill a'u cludo ar fysiau, taith sy'n cymryd dwywaith cymaint o amser â'r trên. Dywedir wrthyf fod y bysiau'n annigonol ac nad oes mesurau cadw pellter cymdeithasol ar waith o gwbl. Tybed a allech chi roi'r wybodaeth ddiweddaraf i ni am unrhyw drafodaethau a gawsoch gyda Trafnidiaeth Cymru am hyn a'i gwneud yn glir i Trafnidiaeth Cymru fod y sefyllfa hon yn gwbl annerbyniol ac y dylid trin pobl ifanc â'r un parch ac urddas â theithwyr eraill sy'n talu'r ffioedd.

A gaf fi ddiolch i Nick Ramsay am ei gwestiwn? Rwy'n credu yr ysgrifennaf at yr Aelod gyda manylion cynhwysfawr am y rhesymeg sy'n sail i'r mesurau a gymerwyd gan Trafnidiaeth Cymru. Ond hoffwn dynnu sylw at y ffaith bod Trafnidiaeth Cymru ar hyn o bryd yn gweithredu 70 o fysiau, yn ogystal â'r holl drenau, i gefnogi trafnidiaeth gyhoeddus ledled Cymru, a gall myfyrwyr o'r un sefydliadau addysgol deithio gyda'i gilydd ar fysiau penodedig o dan ein canllawiau diogelwch. Y rheswm pam fod angen cadw mwy o bellter cymdeithasol ar wasanaethau trên yw oherwydd eu bod yn cario aelodau o'r cyhoedd yn ogystal â myfyrwyr. Nawr, mae Trafnidiaeth Cymru wedi ceisio annog myfyrwyr i deithio ar wasanaethau penodol er mwyn cynnal swigod ar gyfer sefydliadau penodol, lle bynnag y bo modd, ac mae hynny eto'n unol â gofynion y Llywodraeth. Ond siaradais â Trafnidiaeth Cymru ddoe ynglŷn â'r mater hwn, ac fel rwyf eisoes wedi dweud, gallaf sicrhau'r Aelod y byddaf yn anfon manylion cynhwysfawr ato.FootnoteLink

Gwybodaeth ychwanegol at y Cyfarfod Llawn (Saesneg yn unig)

Mae hi'n bwysig iawn, wrth gwrs, bod staff a theithwyr yn cael eu gwarchod wrth i gamau priodol gael eu cymryd, ond mae gen i bryder bod y gwasanaethau trên yn Ynys Môn yn cael eu taro'n rhy galed gan y mesurau sydd mewn lle ar hyn o bryd. Dwi'n cyfeirio'n benodol at y ffaith bod trenau, ers misoedd bellach, ddim yn stopio yn y Fali na Llanfairpwll, a hynny achos bod y platfform yn rhy fyr i allu agor dau ddrws. A wnaiff y Gweinidog ofyn i Trafnidiaeth Cymru adolygu hyn ar frys a chwilio am ffordd arall i liniaru yn erbyn lledaeniad y feirws, ffordd sydd ddim yn golygu bod y gwasanaeth lleol hanfodol yma yn cael ei golli yn gyfan gwbl? Dwi'n siŵr bod yna ffordd arall i weithredu.

A gaf fi ddiolch i'r Aelod am ei gwestiwn a dweud fy mod yn cydymdeimlo'n fawr â'r pwynt y mae'n ei wneud? Mae heriau platfformau byr yn broblem mewn mannau eraill yng Nghymru hefyd, ac rwy'n gwybod bod Trafnidiaeth Cymru yn adolygu'n rheolaidd nid yn unig y ffigurau sy'n ymwneud â throsglwyddiad COVID, ond hefyd sut y gallent gynhyrchu ateb newydd i'r her a wynebir gan orsafoedd sy'n rhy fyr i ganiatáu i ddau ddrws agor. Rydym yn ei adolygu'n rheolaidd, byddwn yn parhau i wneud hynny, a chyn gynted ag y gallwn ganiatáu i wasanaethau aros yn y gorsafoedd hynny, byddwn yn gwneud hynny.

Weinidog, os oes gan ein heconomi unrhyw obaith o oroesi'r pandemig hwn, mae'n rhaid inni ddysgu byw gyda COVID-19. Mae byw gyda'r clefyd yn golygu bod yn rhaid inni gadw ar wahân i bobl nad ydynt yn ein teulu agos a gwisgo masgiau mewn mannau caeedig. Diolch byth, mae masgiau bellach yn orfodol ar drafnidiaeth gyhoeddus, ond mae cadw ar wahân yn anos. Mae'n rhaid inni sicrhau nid yn unig y gellir cadw pellter cymdeithasol ar drafnidiaeth gyhoeddus ond bod digon o gapasiti i'r rhai sydd ei angen. Weinidog, pa drafodaethau a gawsoch gyda Trafnidiaeth Cymru a gweithredwyr bysiau ynghylch cynyddu amlder neu gapasiti gwasanaethau yn ystod y pandemig hwn? Diolch.

A gaf fi ddiolch i'r Aelod am ei chwestiwn a'r pwyntiau pwysig a wnaeth am y cyfrifoldeb sydd gan bob un ohonom fel dinasyddion i geisio goresgyn yr her hon? Rwy'n falch o ddweud, Lywydd, yn seiliedig ar arolygon, yn seiliedig ar waith maes, ein bod yn gweld cyfartaledd o 95 y cant o deithwyr yn cydymffurfio â'r galw i wisgo gorchuddion wyneb ar drenau a bysiau. Mae hwnnw'n ffigur eithaf trawiadol, ac mae wedi bod yn cynyddu hefyd. Felly, yn amlwg, mae dinasyddion yn dangos eu bod yn gyfrifol at ei gilydd.

Gallaf sicrhau'r Aelod hefyd fod holl drenau Trafnidiaeth Cymru yn cael eu defnyddio ar draws rhwydwaith Cymru a'r gororau ar hyn o bryd a'n bod yn gweithio'n galed i ddarparu cysylltiadau teithio hanfodol i alluogi pobl i symud o gwmpas. Yn ogystal â hyn, mae bysiau ychwanegol—70 bws, fel y dywedais eisoes—yn cael eu defnyddio i ddarparu cludiant o'r cartref i'r ysgol. Rydym yn cynyddu nifer y cerbydau sydd ar gael i gefnogi pobl, ond oherwydd yr angen i gadw pellter cymdeithasol, yn amlwg, mae capasiti—nifer y seddi, nifer y lleoedd sydd ar gael—wedi gostwng yn sylweddol. Ond byddwn yn parhau i wneud beth bynnag a allwn i alluogi pobl i barhau i symud, i alluogi pobl i gymudo, er mwyn sicrhau y gall pobl a busnesau oroesi'r pandemig hwn.