5. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am effaith cysylltiadau rhynglywodraethol ar bolisi cyhoeddus yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru? OQ55799

Llywydd, fe wnes i ddatganiad ac fe gyhoeddais adroddiad blynyddol cyntaf Llywodraeth Cymru ar gysylltiadau rhynglywodraethol yr wythnos diwethaf. Rydym ni'n parhau i weithio gyda'r Llywodraethau eraill yn y Deyrnas Unedig i sicrhau bod ein strategaethau a'n polisïau yn cyflawni ar gyfer pobl Canolbarth a Gorllewin Cymru a'r wlad yn ei chyfanrwydd.

Diolch i'r Prif Weinidog am yr ateb yna. Roedd Llywodraeth Cymru yn iawn i brotestio i Lywodraeth y DU bod gwersyll byddin segur mewn pentref bach fel Penalun yn sir Benfro yn lle anaddas i adael 140 o fewnfudwyr anghyfreithlon o lannau Caint, ond ymddengys bod protestiadau Llywodraeth Cymru wedi eu hanwybyddu. Onid yw'n fwy tebygol y bydd Llywodraeth Cymru yn cael gwrandawiad os bydd yn gweithio i feithrin cysylltiadau da â Llywodraeth y DU yn hytrach na bod yn wrthdrawiadol ac yn rhwystrol, fel y gwnaeth ynglŷn â Brexit, ac onid yw Llywodraeth Cymru hefyd wedi dwysáu'r broblem hon drwy ei pholisi ymddangosol rinweddol bod Cymru yn genedl noddfa i geiswyr lloches anghyfreithlon? Mae'n ymddangos bod Llywodraeth y DU wedi cymryd geiriau Llywodraeth Cymru o ddifrif ym Mhenalun. Onid yw'n wir bod y ddwy Lywodraeth, oherwydd eu perthynas wael â'i gilydd, wedi gwneud cam â phobl sir Benfro?

Llywydd, rwyf i'n gwrthod yn llwyr y geiriau ymfflamychol bwriadol y mae'r Aelod yn eu defnyddio. Nid mewnfudwyr anghyfreithlon sydd wedi eu gadael yw'r rhain; maen nhw'n fodau dynol sydd â hawl i fywyd llawn gymaint ag sydd ganddo fe, neu sydd gan unrhyw un ohonom ni yn y Senedd hon hefyd. Mae'n gwbl annerbyniol i mi ei fod yn ceisio pardduo pobl sydd, heb fod o'u dewis eu hunain, yn cael eu symud i lety hynod anaddas. Trwy'r cyfan, mae Llywodraeth Cymru wedi ceisio dylanwadu ar benderfyniad sydd yn nwylo Llywodraeth y DU yn gyfan gwbl—i ddylanwadu arni i beidio â defnyddio'r lleoliad hwnnw, ac os ydyw am gael ei ddefnyddio, bod y gwasanaethau ar gael i sicrhau y gellir gofalu'n briodol am yr unigolion sy'n cael eu cartrefu yno, a bod pryderon dilys y gymuned leol yn cael sylw priodol. Ffordd gwbl ansensitif y Swyddfa Gartref o ymdrin â'r sefyllfa sydd wrth wraidd yr anawsterau sy'n cael eu hamlygu, a dyna ble mae'r cyfrifoldeb yn dechrau ac yn gorffen. Bydd y Llywodraeth hon yn siarad dros bobl sy'n canfod eu hunain yn y sefyllfa honno, oherwydd ein bod ni yn genedl noddfa. Byddwn yn parhau i fod yn genedl noddfa, ac mae hynny'n ymestyn nid yn unig i bobl yr ydym yn digwydd eu hoffi, ond i bobl pwy bynnag yr ydyn nhw ac o ble bynnag y maen nhw'n dod, a dyna'r gwahaniaeth rhwng athroniaeth fy mhlaid i a'r ffordd galon-galed honno o weld y byd y mae'r Aelod yn ei fynegi yn barhaus ger ein bron pa bryd bynnag y caiff y cyfle.

Prif Weinidog, rwy'n credu, mewn gwirionedd, na fyddaf yn gofyn y cwestiwn yr oeddwn i'n mynd i'w ofyn, ond rwyf i'n credu bod angen i mi fynd ar drywydd y sylwadau a wnaed gan yr Aelod blaenorol. Rydym ni i gyd yn cydnabod ein bod ni mewn byd anodd iawn. Rydym ni i gyd yn deall bod llawer o bobl yn dianc i'n glannau am bob math o resymau, boed hynny oherwydd eu bod yn eithriadol o dlawd, neu fod eu bywydau mewn perygl. Rwyf i'n teimlo cydymdeimlad mawr â Llywodraeth y DU gan fod yn rhaid iddi ddod o hyd i gartrefi i'r bobl hyn, lleoedd iddyn nhw aros. Maen nhw'n brin ac mae'n rhaid i ni gamu i'r adwy. Hoffwn i fanteisio ar y cyfle hwn, Prif Weinidog, i ddiolch i bobl sir Benfro sydd wedi bod mor garedig ac mor groesawgar i'r ceiswyr lloches sydd wedi eu rhoi yng ngwersyll Mhenalun. Hoffwn ddiolch i'r sefydliadau lleol sydd wedi camu ymlaen i geisio helpu lle bynnag y gallan nhw wneud hynny. Byddwn i'n annog Llywodraeth y DU i geisio dod o hyd i lety gwell cyn gynted â phosibl, gan gydnabod bod gennym ni nifer digynsail o geiswyr lloches yn chwilio am noddfa yn y DU. A hoffwn i wrthod yn llwyr bob awgrym ac unrhyw awgrym bod y rhain yn bobl y dylid eu gadael, y dylid eu gwthio i'r cyrion ac y dylid eu trin yn wael. Nid eu bai nhw yw eu bod yn y sefyllfa y maen nhw ynddi, ac rwy'n credu bod pobl sir Benfro wedi profi eu bod yn eithriadol o groesawgar. Hoffwn i ofyn yn olaf i bobl nad ydyn nhw'n byw yn sir Benfro sy'n mynnu gorymdeithio a phrotestio y tu allan i wersyll Penalun ymatal rhag gwneud hynny.

Llywydd, a gaf i ddiolch yn fawr iawn i Angela Burns am y cyfraniad yna ac am bopeth yr wyf i'n gwybod y mae hi wedi ei wneud yn lleol i geisio sicrhau bod pobl—? Fel y dywedais i, mae angen mynd i'r afael â phryderon dilys y bobl sy'n byw yn lleol, ond mae angen mynd i'r afael â nhw yn yr union ysbryd y mae Angela Burns, fel yr Aelod lleol, newydd ei arddangos y prynhawn yma. Rwyf i'n cytuno yn llwyr â hi; mae sefydliadau ac unigolion gwych yn sir Benfro sy'n dymuno estyn allan, sy'n dymuno sicrhau bod gan bobl sy'n canfod eu hunain—nid drwy unrhyw benderfyniad a wnaethant eu hunain—yn y gymuned honno ymdeimlad o garedigrwydd ac o groeso. A'r union fath o gwestiwn a gawsom gan Neil Hamilton yw'r hyn sy'n arwain at bobl yn dod o fannau eraill, oherwydd ei fod wedi ei gynllunio yn fwriadol i gam-fanteisio ar ofnau pobl. Y mae wedi ei gynllunio yn fwriadol i ddenu pobl o fannau eraill i wneud bywydau'r bobl yn y gwersyll ac yn y gymuned leol yn fwy anodd nag y bydden nhw fel arall. Rwyf i'n cysylltu fy hun yn llwyr â'r hyn a ddywedodd Angela Burns am wrthod popeth y mae'r bobl hynny yn ceisio ei wneud yn y modd cryfaf bosibl.