Ac felly dwi'n galw ar y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol i gyflwyno'r ddadl. Vaughan Gething.

Cynnig NDM7536 Rebecca Evans

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 27.5:

1. Yn cymeradwyo Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 5) (Cymru) 2020 a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 18 Rhagfyr 2020.

Cynnig NDM7534 Rebecca Evans

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 27.5:

1. Yn cymeradwyo Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 5) (Cymru) (Diwygio) 2020 a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 21 Rhagfyr 2020.

Cynnig NDM7537 Rebecca Evans

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 27.5:

1. Yn cymeradwyo Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 5) (Cymru) (Diwygio) (Rhif 2) 2020 a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 22 Rhagfyr 2020.

Cynnig NDM7535 Rebecca Evans

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 27.5:

1. Yn cymeradwyo Rheoliadau Diogelu Iechyd (Coronafeirws, De Affrica) (Cymru) 2020 a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 29 Rhagfyr 2020.

Cynigiwyd y cynigion.

Diolch, Llywydd. Rwy'n cynnig y cynigion sydd ger ein bron i gymeradwyo'r cyfresi hyn o reoliadau sydd ger ein bron heddiw. Af i'r afael â phob un o'r rheoliadau yn eu tro, gan ddechrau gyda Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 5) (Cymru) 2020.

Ar 14 Rhagfyr, cyhoeddodd y Llywodraeth ein cynllun rheoli'r coronafeirws wedi'i ddiweddaru. Roeddwn yn ddiolchgar i'r Aelodau am eu cyfraniadau i'r ddadl a gynhaliwyd ynglŷn â'r cynllun rheoli ar y diwrnod canlynol. Mae'r rheoliadau hyn yn gweithredu'r lefelau rhybudd sydd wedi eu cynnwys yn y fframwaith. Mae'r cynllun yn nodi pedair lefel rhybudd, sy'n cyd-fynd â lefel y risg, ac yn amlinellu'r mesurau sydd eu hangen ar bob lefel i reoli lledaeniad y feirws ac i ddiogelu iechyd pobl. Mae'r cynllun a'r rheoliadau hyn yn rhoi mwy o eglurder i bobl a busnesau ynghylch sut yr ydym ni'n symud drwy'r lefelau rhybudd, a dylent helpu pob un ohonom ni i gynllunio wrth i'r flwyddyn newydd hon dreiglo rhagddi. Rydym ni wedi defnyddio arbenigedd Grŵp Cynghori Gwyddonol y DU ar Argyfyngau, sef SAGE, a'n grŵp cynghori technegol ein hunain i nodi ymyriadau sy'n gweithio a'r hyn yr ydym ni wedi'i ddysgu o'r pandemig. Wrth gwrs, fe ddylem ni i gyd fyfyrio ar y ffaith ein bod yn dal i ddysgu drwy gydol y pandemig hwn, hyd yn oed ar ôl y 10 mis diwethaf.

Mae ein grŵp cynghori technegol yma yng Nghymru wedi ei gwneud hi'n glir iawn bod dull cenedlaethol o ymdrin â chyfyngiadau yn llawer mwy tebygol o gael ei ddeall gan y cyhoedd yn ehangach ac, yn hollbwysig, o fod yn effeithiol. Ond os oes tystiolaeth glir o amrywiad parhaus rhwng rhannau o Gymru, mae'r rheoliadau'n caniatáu i'r lefelau rhybudd gael eu cymhwyso'n rhanbarthol.

Yr ail gyfres o reoliadau a ystyrir heddiw yw diwygiad i'r rheoliadau hynny, Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 5) (Cymru) (Diwygio) 2020. Bydd yr Aelodau'n ymwybodol, ar 19 Rhagfyr, fod gwybodaeth newydd a phryderus am y math newydd a heintus iawn o COVID wedi'i thrafod gan Brif Weinidog Cymru, ynghyd â Phrif Weinidogion yr Alban a Gogledd Iwerddon a Michael Gove ar ran Llywodraeth y DU. Mewn ymateb yma yng Nghymru aethpwyd ati ar unwaith i gyflwyno'r cyfyngiadau rhybudd lefel 4, ein cyfyngiadau llymaf, y noson honno. Trefnwyd yn wreiddiol i'r cyfyngiadau hyn ddod i rym dros gyfnod y Nadolig. Roedd hyn yn golygu bod gwasanaethau manwerthu nad ydynt yn hanfodol, gwasanaethau cyswllt agos, campfeydd, canolfannau hamdden, lletygarwch a lletai ar gau, a daeth y cyfyngiadau aros gartref i rym.

Nawr, rwy'n cydnabod y bu cryn feirniadu gan rai ar y mesurau cenedlaethol hyn. Yn anffodus, mae cyfnod byr o amser wedi atgyfnerthu pam mai ein dull gweithredu cenedlaethol ni oedd y dull cywir, yn enwedig felly yn y gogledd, lle gwnaethom ni gyflwyno'r amddiffyniad ar yr adeg iawn, neu byddai'r sefyllfa a welwn ni yn awr ar draws gogledd ein gwlad yn sicr wedi bod yn waeth o lawer. Yn ogystal, gwnaethom newidiadau pellach i drefniadau'r Nadolig, a oedd yn caniatáu i ddwy aelwyd ddod at ei gilydd i ffurfio swigod Nadolig, ac roeddent yn berthnasol i Ddydd Nadolig yn unig.

Gwnaed cyfres arall o reoliadau diwygio ar 22 Rhagfyr—Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 5) (Cymru) (Diwygio) (Rhif 2) 2020. Roedd y gwelliant technegol hwn i raddau helaeth yn ceisio sicrhau bod gwerthu alcohol ar ôl 10 yr hwyr yn parhau i fod yn drosedd.

Yn olaf, mae Llywodraeth Cymru wedi gwneud newidiadau pellach i Reoliadau Diogelu Iechyd (Coronafeirws) (Teithio Rhyngwladol) (Cymru) 2020. Mae math newydd o COVID-19 wedi'i ganfod yn Ne Affrica sy'n wahanol i'r math Prydeinig sy'n destun pryder, sef math Caint, ond gall rannu nodweddion tebyg o ran bod yn haws i'w drosglwyddo. Mae hynny'n sicr yn ymddangos yn wir. Ers 24 Rhagfyr, mae'n ofynnol bellach i bob teithiwr sy'n cyrraedd Cymru o Dde Affrica ynysu am 10 diwrnod ac ni fyddant ond yn gallu gadael y lleoliad lle maen nhw'n hunanynysu mewn amgylchiadau cyfyngedig iawn, ac nid oes unrhyw eithriadau o ran sector. Er bod y rhan fwyaf o ymwelwyr o Dde Affrica yn cyrraedd drwy Loegr, mae cyfyngiadau pellach yn golygu nad llongau ac awyrennau teithwyr yn uniongyrchol o Dde Affrica a nwyddau gyda'u danfonwyr yn gallu glanio na docio ym mhorthladdoedd Cymru.

Fel yr wyf wedi'i nodi'n gynharach heddiw, mae Cymru'n ymgymryd â phroses frechu ar raddfa fawr mor gyflym ag y gall hi. Fodd bynnag, mae hyn yn ymdrech enfawr na welwyd ei bath erioed o'r blaen. Mae'r sefyllfa'n parhau'n ddifrifol iawn ym mhob rhan o'n gwlad. Rwy'n gwbl ymwybodol o'r heriau sylweddol y mae cyfyngiadau rhybudd lefel 4 yn eu gosod ar bobl a busnesau ledled Cymru. Fel y nododd yr adolygiad o'r cyfyngiadau hynny yr wythnos diwethaf, mae'n dal yn llawer rhy fuan i symud i lefel rhybudd is. Rhaid i ni aros gyda rhybudd lefel 4 i ddiogelu ein GIG ac i achub bywydau. Anogaf yr Aelodau i gefnogi'r rheoliadau hyn, sy'n hanfodol os ydym ni i gyd eisiau parhau i wneud ein rhan i gadw Cymru'n ddiogel. Diolch, Llywydd. 

Daeth y Dirprwy Lywydd i’r Gadair.

Diolch. A gaf i nawr alw ar Mick Antoniw yn rhinwedd ei swyddogaeth yn Gadeirydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad? Mick Antoniw.

Diolch, Dirprwy Lywydd, a gwnaf yr adroddiad hwn eto yng nghyswllt eitemau 6, 7, 8 a 9. Mae rheoliadau Rhif 5 y cyfyngiadau coronafeirws, fel y mae'r Gweinidog wedi adrodd, yn gosod nifer o gyfyngiadau a gofynion mewn ymateb i'r risg i iechyd y cyhoedd sy'n deillio o'r coronafeirws, cyfyngiadau a fydd bellach yn gyfarwydd i Aelodau. Ers eu llunio, mae rheoliadau Rhif 5 eisoes wedi'u diwygio ac mae'r rheoliadau diwygio perthnasol hefyd yn rhan o'r ddadl heddiw. Bydd yr Aelodau'n gwybod, yn wreiddiol, fod rheoliadau Rhif 5 i fod i ddod i rym, fel y dywedwyd, ar 21 Rhagfyr, ond, yn rhinwedd y rheoliadau diwygio, daethant i rym, mewn gwirionedd, ar 20 Rhagfyr 2020, am y rhesymau y mae'r Aelod wedi'u hamlinellu. A bydd yr Aelodau hefyd yn gwybod y dônt i ben ddiwedd y dydd ar 31 Mawrth.

Nawr, fel y dywedodd y Gweinidog, mae rheoliadau Rhif 5 yn cymhwyso pedair lefel rhybudd, ac mae cyfyngiadau gwahanol yn berthnasol ym mhob lefel rhybudd. Mae ein hadroddiadau ar reoliadau Rhif 5 a'r ddwy gyfres o reoliadau diwygio yn codi pwyntiau rhinwedd cyfarwydd, sef cyfiawnhad Llywodraeth Cymru dros unrhyw ymyrraeth bosib â hawliau dynol, y mae'r pwyllgor yn amlwg yn ei ystyried yn ofalus iawn; y mater o beidio ag ymgynghori'n ffurfiol, ond, unwaith eto, am resymau a amlinellwyd yn flaenorol; ac nad oes asesiad effaith rheoleiddiol wedi'i gynnal—unwaith eto, am resymau tebyg. Fe wnaethom ni nodi hefyd fod y dystiolaeth wyddonol wedi'i defnyddio i asesu peryglon i iechyd y cyhoedd wrth wneud y rheoliadau. At hynny, rydym ni hefyd wedi tynnu sylw at y ffaith bod y ddwy gyfres o reoliadau diwygio wedi dod i rym cyn eu cyflwyno gerbron y Senedd. Nawr, o ran y gyfres gyntaf o reoliadau sy'n diwygio rheoliadau Rhif 5, fe wnaethom ni sylwi ar wall drafftio. Fel y nododd Llywodraeth Cymru yn ei hymateb, a dderbyniwyd ddoe, mae darpariaethau perthnasol rheoliadau Rhif 5 bellach yn amherthnasol, ar ôl cael eu dirymu gan Reoliadau Diogelu Iechyd (Coronafeirws, Teithio a Chyfyngiadau Rhyngwladol) (Diwygio) (Cymru) 2021, a wnaed ar 8 Ionawr 2021.

Os trof yn awr at Reoliadau Diogelu Iechyd (Coronafeirws, De Affrica) (Cymru) 2020, sy'n diwygio'r rheoliadau teithio rhyngwladol o dan reoliadau Rhif 5, maen nhw'n gwneud newidiadau sy'n ofynnol oherwydd y peryglon iechyd sy'n dod i'r amlwg a adroddwyd o Dde Affrica y mae'r Gweinidog wedi sôn amdanyn nhw o ran y math newydd o'r coronafeirws ac, unwaith eto, fel y mae wedi sôn amdano, rhwyddineb trosglwyddo’r math hwnnw. Nodwyd pedwar pwynt adrodd technegol yn ymwneud â gwallau drafftio ac anghysondebau rhwng y testunau Cymraeg a Saesneg. Mae Llywodraeth Cymru wedi nodi'r rhain a bydd yn gwneud cywiriadau yn ôl yr angen. Unwaith eto, mae pedwar pwynt rhinwedd ynglŷn â'r rheoliadau hyn yn tynnu sylw at y materion cyffredin a chyfarwydd a ystyriwn: yr ymyrraeth â hawliau dynol, diffyg ymgynghori ffurfiol, a diffyg asesiad effaith rheoleiddiol, oherwydd, unwaith eto, y rhesymau a nodwyd, yr ydym ni yn gyfarwydd â nhw. Ac eto, hefyd, daeth y rheoliadau hyn i rym cyn eu cyflwyno. Diolch, Dirprwy Lywydd.

Diolch. Andrew R.T. Davies.

[Anghlywadwy.]—Rhoddaf sylw iddyn nhw yn eu trefn. Bydd y Ceidwadwyr Cymreig yn pleidleisio o blaid y rheoliadau fel y'u cyflwynwyd y prynhawn yma. O ran eitem 6 ar yr agenda, ac yn benodol o ran ceisio cael rhywfaint o wybodaeth gennych chi ynglŷn â sut y gallem ni gyrraedd sefyllfa lle gellid dechrau lliniaru'r cyfyngiadau hyn yn araf, a oes gennych chi wybodaeth y gallwch chi, yn Weinidogion a'r Llywodraeth, ei chyhoeddi heddiw i ddangos pa gynnydd y mae angen i ni fod yn ei wneud i symud i lawr y system haenau y mae eitem 6 ar yr agenda yn ei gwmpasu? Rwy'n sylweddoli, wrth i ni edrych ar y niferoedd mewn ysbytai a niferoedd yr achosion, fod hynny'n edrych ymhell ar y gorwel ar hyn o bryd, ond rwy'n credu ei bod hi'n bwysig bod pobl yn deall, o ystyried, gyda chyfyngiadau blaenorol a roddwyd ar waith, fod ffordd glir o ddod allan o'r cyfyngiadau hynny. Ar hyn o bryd, nid yw hynny'n ymddangos yn amlwg.

A wnewch chi hefyd wneud sylwadau ar adroddiadau heddiw—? Mae'r cynllun brechu a gyflwynwyd gennych chi yn ffordd bwysig o helpu i atal y feirws rhag lledaenu yn ein cymunedau ledled Cymru, ond sylwais heddiw fod adroddiadau'n cylchredeg sy'n sôn am basbortau brechlynnau a threialon y mae Llywodraethau yn eu cynnal mewn rhannau eraill o'r Deyrnas Unedig. A fydd y pasbortau brechu yn rhan o unrhyw becyn y bydd ei angen i ddad-wneud rhai o'r cyfyngiadau hyn a gostwng lefelau rhybudd ledled Cymru, ac a oes gennych chi, y Llywodraeth, safbwynt ar basbortau brechu? Ac, yn bwysig, o ran y mwtanu sy'n digwydd ar hyn o bryd gyda'r feirws, rydym ni wedi gweld sut y mae hyn wedi effeithio ar niferoedd ledled Cymru ac yn wir ar draws y Deyrnas Unedig gyfan. A allwch chi gadarnhau heddiw fod pob labordy sy'n cynnal profion ar gyfer y coronafeirws yn profi am y mwtaniad, fel y gallwn ni gadw golwg ar sut mae'r mwtaniad yn lledaenu ledled Cymru, ac, yn wir, amddiffyn rhag mwtaniadau'r feirws yn y dyfodol, mewn profion labordy?

Mae eitem 7 ar yr agenda yn ymwneud â'r trefniadau ynglŷn â Dydd Nadolig, ac yn amlwg, fel yr ydym ni i gyd yn deall, mae Dydd Nadolig wedi ein cyrraedd a'n gadael ni. Rwy'n credu y bydd pobl sy'n dilyn ein trafodion yn ei gweld hi ychydig yn rhyfedd ein bod yn pleidleisio ar y rheoliadau hyn nawr, ond dyna'r sefyllfa. Eitem 8 ar yr agenda ynghylch cyfyngiadau alcohol—byddwn yn cefnogi'r mesur hwn. Ac mae eitem 9 ar yr agenda yn ymwneud â chyfyngiadau teithio o ran De Affrica. Unwaith eto, byddwn yn cefnogi'r cyfyngiadau a osodwyd ar deithio i Dde Affrica. A oes gennych chi unrhyw wybodaeth y gellid ei darparu i'r Senedd heddiw o ran mwtaniadau eraill efallai o'r feirws mewn gwledydd eraill lle gellid bod angen cyflwyno cyfyngiadau teithio tebyg, oherwydd, yn amlwg rwy'n tybio bod rhannu gwybodaeth, ac, yn benodol, gyda'r achos o'r haint yn Nenmarc cafwyd trafodaethau agos, fel y dywedoch chi wrth y Senedd, rhwng eich swyddogion a'r Llywodraeth yn Nenmarc? A oes pryderon ar hyn o bryd mewn gwledydd eraill lle gallwn weld y feirws yn mwtanu a allai olygu cyflwyno mwy o gyfyngiadau ar deithio o'r gwledydd hynny? Diolch, Gweinidog.

Dwi am gadw fy sylwadau i'n gymharol fyr. Mi gyfeiriaf i yn sydyn at eitemau agenda 7, 8 a 9. Yn gyntaf, y rheoliadau ynglŷn â newid y dyddiad cyflwyno cyfyngiadau mis Rhagfyr ydy rhif 7. Mae'r ail yn cyflwyno trosedd yn gysylltiedig â gwerthiant alcohol ar ôl 10 y nos, a newid i'r rheoliadau o ran teithio o Dde Affrica ydy eitem 9. Does gen i ddim sylwadau i'w gwneud am y rheini, mewn difrif. Maen nhw'n synhwyrol. Mi fyddwn ni'n eu cefnogi nhw.

Byddwn ni hefyd yn cefnogi'r prif reoliad sydd gennym ni o'n blaenau o dan eitem 6, Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 5) (Cymru) 2020. Dyma'r rheoliadau, fel mae'r memorandwm esboniadol yn nodi, sydd yn nodi'r cyfyngiadau a'r gofynion sy'n gymwys o dan bedair lefel, sef cyflwyno'r system pedair lefel newydd, a'r cyd-destun sydd gennym ni ydy'r cyfyngiadau presennol. Cyfyngiadau lefel 4 sydd gennym ni ar hyn o bryd ar gyfer Cymru gyfan.

Dwi'n gwbl gyfforddus, o edrych ar le rydym ni arni heddiw, ei bod hi'n iawn ein bod ni i gyd o dan y cyfyngiadau lefel 4. Rydym ni i gyd mewn lle hynod o fregus ar hyn o bryd. Mae hynny ar ei amlycaf yn nwyrain Cymru, yn y de-ddwyrain a'r gogledd-ddwyrain, ond mae pob rhan o Gymru yn profi nifer o achosion lle mae angen gweithredu yn llym iawn. A dwi yn gwneud y pwynt eto yn fan hyn wrth y Gweinidog: nid patrwm de/gogledd mae'r pandemig wedi ei ddilyn, ond dwyrain/gorllewin. Dydy cyfeirio, dro ar ôl tro, at 'north Wales' fel petasai fo'n un lle homogenous ddim yn ddefnyddiol iawn. Mae heriau'r gogledd-ddwyrain a'r gogledd-orllewin yn gallu bod yn wahanol iawn yn nhermau'r pandemig yma, fel mae heriau'r de-orllewin a'r de-ddwyrain. Ond fel dwi'n dweud, mae'r perig sydd gennym ni rŵan yn wynebu pawb ar hyn o bryd, er gwaethaf y gwahaniaethau o hyd mewn lefelau.

Ond dwi yn gofyn i'r Llywodraeth eto, pan ddaw hi yn amser, gobeithio, i allu edrych ar lacio cyfyngiadau, i ddefnyddio'r gallu sydd yna o fewn y rheoliadau yma, ac fel mae'r Prif Weinidog ei hun wedi dweud ei fod o'n fodlon gwneud, i weithredu drwy amrywio'r gefnogaeth sydd angen ei rhoi i wahanol ardaloedd. Mae'r rheoliadau yn iawn. Rydym ni'n pleidleisio drostyn nhw heddiw. Sut maen nhw'n cael eu gweithredu sy'n bwysig yn y fan hyn, ac, wrth i ni edrych ymlaen a gobeithio am ddyddiau gwell o ran lefel yr achosion ac ati, mae eisiau gwneud yn siŵr ein bod ni'n gallu cyflwyno mwy o ryddid i bobl er eu lles corfforol a meddyliol eu hunain, ac i fusnesau ac ati mor fuan â phosibl. Ac efallai na fyddwn ni'n gallu gwneud hynny i bawb ar hyn o bryd; mae'n bosib mai'r dwyrain fydd â'r sefyllfa fwy difrifol ymhen mis neu ddau—pwy a ŵyr?

Gaf i hefyd ofyn, oherwydd bod y rheoliadau'n ymwneud â chyfyngiadau ar ein gweithgareddau ni o bob math, ynglŷn ag awyr iach a gweithgareddau yn yr awyr iach? Mae yna gyfyngiadau sylweddol ar allu pobl i gymryd rhan mewn gweithgareddau awyr agored, sydd yn gymharol ddiogel. Mae pobl yn cysylltu efo fi yn dweud, 'Pam na chawn ni ddim chwarae golff?', 'Pam na chawn ni ddim mynd ar daith fer i rywle awyr agored er mwyn llesiant?' Mewn rhannau eraill o'r Deyrnas Unedig, mae pobl o wahanol dai yn cael treulio amser yn ymarfer corff efo'i gilydd yn yr awyr agored, ac mae'n bwysig iawn dweud hynny, wrth gwrs, sydd eto yn dda iawn o ran llesiant unigolion. Felly, i ba raddau, hyd yn oed dan yr amgylchiadau heriol iawn o ran nifer yr achosion sydd gennym ni ar hyn o bryd, mae'r Llywodraeth yn dal yn edrych yn ofalus i weld tybed beth all gael ei ganiatáu ymhellach mewn ffordd ddiogel? Nid gofyn am ryw lacio mawr o gwbl ydw i dan y sefyllfa rydym ni ynddi hi, ond edrychwch drwy'r amser a oes yna fwy y mae'n bosib ei roi er mwyn rhoi rhagor o gyfle i bobl edrych ar ôl eu llesiant eu hunain, ac ati. Diolch.

Nid oes gennyf unrhyw Aelodau sydd wedi dweud y dymunent ymyrryd, felly, galwaf ar y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol i ymateb i'r ddadl. Vaughan Gething.

Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Diolch i Gadeirydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad am ei adroddiad ar y rhinweddau a'r craffu technegol. Mae hi wastad yn swyddogaeth bwysig sicrhau bod y gyfraith mor gyson â phosib, a hyd yn oed lle nad ydym yn cytuno, mae'n sicr, rwy'n credu, yn swyddogaeth bwysig o hyd i sicrhau bod y gyfraith yn briodol.

Gan droi at lefarydd iechyd y Ceidwadwyr, rwy'n falch o gael cefnogaeth i'r rheoliadau a nodwyd, a'r her ynglŷn â sut yr ydym yn defnyddio'r hyblygrwydd y mae'r lefelau rhybudd yn ei roi i ni o ran sut o bosib i liniaru'r rheolau yn y dyfodol, wel, mae rhai metrigau yn y lefelau rhybudd yn y cynllun y gwn y bydd yr Aelod wedi edrych arnyn nhw. Er hynny, rhaid inni hefyd gael dealltwriaeth ehangach o'r pwysau yr ydym ni yn ei wynebu yn y system a'r symudiad a welwn ni. Dyna pam yr ydym ni'n chwilio am welliant parhaus cyn ceisio dod lawr o lefel rhybudd 4, naill ai ar draws y wlad gyfan neu o bosib, fel yr wyf i a'r Prif Weinidog wedi awgrymu, mewn rhanbarthau o'r wlad hefyd.

Nawr, ni ellir disgrifio hynny'n daclus ar ddarn o bapur yn y ffordd y gellir disgrifio rhai o'r metrigau yn y cynllun. Ond rydym yn gwybod, ar hyn o bryd, mai'r gwir anffodus amdani yw bod ein hunedau gofal critigol yn gweithredu ar dros 150 y cant ledled Cymru. Gwyddom fod gennym ni'r nifer mwyaf erioed o bobl sy'n defnyddio gwelyau ysbyty ar hyn o bryd. Gwyddom fod gennym ni ysbytai maes ar agor mewn gwahanol rannau o Gymru. Gwyddom fod gennym ni her wirioneddol o ran cael cleifion sy'n gwella allan o welyau acíwt, ac mae hynny'n rhannol oherwydd, i raddau sylweddol, bod gennym ni bwysau gwirioneddol yn ein system gofal cymdeithasol. Felly, heb weld adferiad o ran niferoedd staff yn y maes gofal cymdeithasol a'n gallu i roi pobl mewn gwahanol rannau o'r system lle gellir gofalu amdanyn nhw'n briodol, mae gennym y pwysau yna ar yr holl system y bydd cydweithwyr ym maes gofal sylfaenol yn ei weld yn eu gwaith beunyddiol hefyd. Ac nid yw hynny mor hawdd ei ddisgrifio yn y math o fetrigau sydd gennym ni eisoes yn y cynllun.

Ond, wrth i ni fynd drwy bob un o'r adolygiadau rheolaidd a wnawn—rwy'n credu bod hyn yn ymdrin â rhai o'r pwyntiau yr oedd Rhun ap Iorwerth yn eu gwneud—mae gennym ni gyngor rheolaidd gan ein prif swyddog meddygol, ein cynghorydd gwyddonol a'r grŵp cynghori technegol, ac rwy'n credu ei fod yn beth da ein bod wedi arfer â phatrwm rheolaidd nawr o gyhoeddi cyngor y prif swyddog meddygol, ochr yn ochr ag unrhyw ddewisiadau a wnaiff Gweinidogion o ran y cyfyngiadau sydd ar waith. Felly, gobeithio y bydd hynny'n rhoi rhywfaint o sicrwydd i'r Aelod ac i eraill sy'n gwylio. Nid mater o Weinidogion yn dewis gwneud pethau ar fympwy yw hyn; mae'n seiliedig ar dystiolaeth uniongyrchol. Mae hefyd yn seiliedig ar y cyngor iechyd cyhoeddus gorau sydd ar gael a byddwn yn parhau i fod yn dryloyw ynglŷn â hynny.

O ran sylw'r Aelod am basbortau brechu, mater o friffio yn y cyfryngau yn hytrach na pholisi yw hwn. Ni chafwyd trafodaeth ddifrifol o gwbl. Yn wir, nid wyf wedi cael un drafodaeth gyda Gweinidogion iechyd mewn rhannau eraill o'r DU ynglŷn â phasbortau brechu. Caiff y materion hyn yn aml eu codi cyn bod trafodaeth ddifrifol ac nid yw'n fater difrifol am y tro. Efallai fod rhywbeth tebyg i hynny, yn enwedig ar gyfer teithio rhyngwladol. Gallaf ragweld adeg yn y dyfodol, pan nad y dewisiadau polisi yn unig sy'n cael eu gwneud ledled y DU i gynnal profion cyn teithio, ond y potensial ar gyfer brechu yn y ffordd y mae rhai ohonom ni wedi arfer â hi sef yr angen i gael stamp brechlyn i deithio i rannau eraill o'r byd, rhywbeth yr ydym wedi arfer ag ef.

O ran eich cwestiwn, unwaith eto, am brofion labordai goleudy ar gyfer amrywiolyn Caint yn y DU, labordai goleudy yw'r rhain sy'n profi amdano. Dim ond llond llaw o'r rheini sydd yn y DU. Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru, fel y dywedais, yn gweithio gyda chydweithwyr yn Lloegr i gael sampl mwy cynrychioliadol o dde Cymru. Mae gennym ni ddealltwriaeth dda yn y gogledd.

Fel rwy'n siŵr y bydd yr Aelod wedi gweld yn adroddiad y grŵp cynghori technegol a gyhoeddwyd ochr yn ochr â'n dewisiadau ysgolion, rydym ni wedi darparu map o le mae'r amrywiolyn newydd eisoes wedi ymsefydlu ac yn cael ei ddeall yng Nghymru. Mae'r map yn y gogledd yn fwy cynhwysfawr na'r un yn y de, ond mae'r darlun cyffredinol yn dangos ei fod ar led ym mhobman. Fodd bynnag, mae'r holl amrywiolynnau, gan gynnwys yr amrywiolynnau sy'n peri pryder, yn dal i ymddangos yn rhai positif yn y profion coronafeirws positif. Felly, gall pobl gael sicrwydd, os cânt brawf positif, hyd yn oed os yw'n amrywiolyn newydd o'r feirws sy'n destun pryder, y byddant yn cael prawf positif cywir.

Rwy'n gwybod nad oedd yr Aelod yn gallu bod yn bresennol yn y sesiwn friffio i'r pwyllgor heddiw gyda mi, y prif swyddog meddygol a'r prif gynghorydd gwyddonol ar iechyd. Ond, unwaith eto, rydym ni wedi cael ar ddeall bod miloedd o amrywiadau o'r coronafeirws eisoes wedi'u nodi. Nid yw hynny, mewn sawl ffordd, yn broblem mewn gwirionedd. Fel y dywedodd y dirprwy brif swyddog meddygol yn gyhoeddus, mae pob feirws yn mwtadu ac yn newid ac mae ganddo amrywiadau.

Y broblem yw lle mae amrywiadau yn destun pryder a'r rhesymau dros hynny. Yn union fel y gwnaethom ni gyda'r amrywiad mincod yn Nenmarc, yn union fel sydd gennym ni gydag amrywiad De Affrica, yn union fel sydd gennym gydag amrywiolyn Caint, mae'r rhain yn fathau sy'n peri pryder oherwydd bod nodweddion penodol. Ymddengys bod gweithredu prydlon yn Nenmarc wedi osgoi'r niwed y gallai amrywiad mincod Denmarc fod wedi'i achosi wrth aildrosglwyddo i bobl, lle gallai fod wedi effeithio ar effeithiolrwydd brechlynnau. Mae hynny'n beth da. Rydym ni i gyd yn gweithio gyda'n gilydd, nid yn unig yn y DU ond ledled Ewrop, i rannu gwybodaeth.

O ran amrywiolynnau Caint a De Affrica, y natur fwy heintus, yn sicr, sy'n gyfrifol am ledaeniad amrywiolyn Caint ledled y DU. Mae cyfraddau llawer mwy o bobl yn yr ysbyty ym mhob gwlad yn y DU, a dyna pam y dywedodd Chris Whitty ddechrau'r wythnos hon mai dyma'r dyddiau anoddaf i'r gwasanaeth iechyd gwladol yn ystod y pandemig. Wrth i amrywiolynnau sy'n peri pryder gael eu nodi, caiff gwybodaeth ei rhannu'n brydlon rhwng swyddogion a rhwng prif swyddogion meddygol. Yn wir, ceir sgyrsiau priodol ac aeddfed rhwng Gweinidogion iechyd pob un o bedair rhan y DU, waeth beth fo'n gwahanol bleidiau gwleidyddol.

Rwy'n falch o gael cefnogaeth eang Rhun ap Iorwerth a Phlaid Cymru i'r rheoliadau hefyd. Unwaith eto, y dull rhanbarthol ar gyfer y dyfodol: mae hyn yn wir ar gyfer y dyfodol. Nid ydym yn y sefyllfa yna eto, a bydd angen gwelliant sylweddol i gael gobaith realistig o ddod i lawr o lefel 4 ddiwedd y mis yma. Ond, rydym yn ystyried y sylw, os yw'r amrywiad rhanbarthol sylweddol hwnnw yn parhau, yna efallai y gallwn ni wneud dewisiadau gwahanol mewn gwahanol rannau o Gymru. 

Rwy'n cydnabod y sylwadau y mae wedi'u gwneud ynghylch a ddylid caniatáu ymarfer corff os yw pobl yn gyrru neu'n teithio ychydig ymhellach i wneud ymarfer corff. Ond, i ailadrodd, a bod yn deg, mae'r Aelod wedi mynychu pob un—neu bron pob un—o'r sesiynau briffio yr ydym ni wedi'u darparu gyda mi a'r Prif Swyddog Meddygol i aelodau'r Pwyllgor Iechyd, Gofal Cymdeithasol a Chwaraeon. Yn y rheini, mae cyfle i ofyn cwestiynau ynghylch ble yr ydym ni arni ac am y cyngor a roddir am natur y bygythiad i iechyd y cyhoedd, ac a oes rhywbeth i'w gyflawni wrth newid rhannau o'r rheoliadau neu'r drefn yr oedd gennym ni ar waith.

Y rheswm pam y mae gennym ni ofyniad 'aros gartref'—nid canllawiau, ond gofyniad ar hyn o bryd—yw oherwydd y difrifoldeb sydd gennym ni. Bydd hynny'n parhau'n wir hyd y gellir rhagweld, a gan ein bod yn gallu gwneud dewisiadau gwahanol—. Byddwch yn cofio, wrth lacio cyfyngiadau symud y gwanwyn, ein bod wedi gallu gwneud rhai dewisiadau gwahanol am allu pobl i symud o 'aros gartref' i 'aros yn lleol'. Nid ydym mewn sefyllfa i symud i 'aros yn lleol' ar hyn o bryd, felly mae'n bwysig iawn bod neges glir iawn gan y Llywodraeth ac, yn wir, yr holl Aelodau o bob cefndir gwleidyddol, fod y rheolau'n ei gwneud hi'n ofynnol i ni aros gartref.

Dylai ymarfer corff ddechrau a gorffen yn eich cartref p'un a ydych chi'n cerdded neu ar feic. Felly, dyna'r gofyniad. Pan fydd dewisiadau gwahanol ar gael i ni, byddwn yn awyddus i ni allu gwneud hynny, oherwydd byddai hynny'n arwydd ein bod mewn sefyllfa wahanol eto gyda chwrs y pandemig a'r amddiffyniad y gallwn ei ddarparu, gyda chyfres wahanol o ffyrdd i ni gyd wneud ein rhan i helpu i gadw Cymru'n ddiogel. Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd.

Diolch. Y cynnig yw derbyn y cynnig o dan eitem 6. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Gwelaf wrthwynebiad. Felly, gohiriwn y pleidleisio ar yr eitem honno tan y cyfnod pleidleisio.

Gohiriwyd y pleidleisio tan y cyfnod pleidleisio.

Y cynnig yw derbyn y cynnig o dan eitem 7. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Gwelaf wrthwynebiad. Felly, gohiriwn y pleidleisio o dan yr eitem honno tan y cyfnod pleidleisio.

Gohiriwyd y pleidleisio tan y cyfnod pleidleisio.

Y cynnig yw derbyn y cynnig o dan eitem 8 ar yr agenda. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Gwelaf wrthwynebiad. Felly, gohiriwn tan y cyfnod pleidleisio.

Gohiriwyd y pleidleisio tan y cyfnod pleidleisio.

Felly, y cynnig yw derbyn y cynnig o dan eitem 9. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Nac oes. Felly, yn unol â Rheol Sefydlog 12.36, derbynnir y cynnig o dan eitem 9.

Derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.