2. Sut mae Llywodraeth Cymru yn sicrhau bod plant sydd angen gofal lliniarol yn cael y gofal gorau posibl? OQ56741

Diolch yn fawr. Mae Llywodraeth Cymru'n gweithio'n agos gyda'r bwrdd gofal diwedd oes a gyda rhwydwaith gofal lliniarol pediatrig Cymru gyfan er mwyn sicrhau gwelliannau parhaus mewn gofal palliative a gofal diwedd oes ar gyfer oedolion, plant a phobl ifanc ar draws Cymru. 

Diolch yn fawr. Mae dwy ran i fy nghwestiwn. A all Llywodraeth Cymru amlinellu faint o'r £8.4 miliwn a fuddsoddir yn y sector gofal diwedd oes bob blwyddyn yng Nghymru sy'n mynd tuag at wasanaethau gofal lliniarol pediatrig? Yn ail, mae Tŷ Hafan a Thŷ Gobaith yn cael llai na 10 y cant o'u cyllid gan Lywodraeth Cymru. Mae hon yn gyfran sylweddol is nag y mae hosbisau plant yn Lloegr a'r Alban yn ei chael gan eu Llywodraethau hwy. A all y Llywodraeth hon felly ymrwymo i gynyddu cyllid y wladwriaeth i ddwy hosbis plant Cymru yn hirdymor, ac i gyfarfod â Thŷ Hafan a Thŷ Gobaith i sicrhau bod eu hanghenion yn cael eu hystyried yn yr adolygiad cyllido sydd ar y gweill ar gyfer hosbisau? Diolch yn fawr.

Diolch yn fawr. Ni allaf roi'r union fanylion i chi ar gyfer yr £8.4 miliwn, ond gallaf ddarparu manylion am y cyllid ychwanegol a roesom yn ystod y pandemig. Fe fyddwch yn ymwybodol ein bod wedi rhoi £12.3 miliwn ychwanegol i hosbisau yn ystod y pandemig, ac o hwnnw, roedd £2.3 miliwn yn benodol ar gyfer ein dwy hosbis i blant yng Nghymru. Felly, dylai hynny roi syniad i chi beth fyddai'r gyfran gymesur mewn perthynas â'r £8.4 miliwn hefyd. Fe fyddwch yn ymwybodol ein bod, yn ein maniffesto, wedi dweud yn glir ein bod eisiau adolygu'r ffordd rydym yn ariannu hosbisau yng Nghymru, ac rydym eisiau cryfhau ein gofal diwedd oes. Mae'r gwaith hwnnw eisoes wedi dechrau. Ceir rhaglen newydd ar gyfer gofal diwedd oes. Byddwn yn cyhoeddi'r cynnig diwygiedig a byddwn yn rhannu'r cynnig hwnnw â rhanddeiliaid yng Nghymru tuag at ddiwedd y mis. Disgwyliwn i hynny gymryd tua thri i bedwar mis, felly gobeithio y bydd hwnnw'n adrodd yn yr hydref.

Weinidog, mae gofal hosbis, yn enwedig i blant, yn bwnc sensitif ac emosiynol, ond mae'r pandemig a'r cyfyngiadau symud wedi gwneud pwnc anodd yn waeth. Y llynedd, cyhoeddodd Tŷ Hafan a Thŷ Gobaith adroddiad ar y cyd, 'Lleisiau Teuluoedd', i roi llais i bryderon pwysicaf teuluoedd plant â chyflyrau sy'n cyfyngu ar fywyd. Roeddent yn pwysleisio eu bod angen mwy o'r gofal na all neb ond yr hosbisau ei ddarparu, a hynny ar frys, yn enwedig mewn perthynas â gofal seibiant. A ydych yn cytuno, Weinidog, y byddai model ariannu cynaliadwy yn rhoi hyder i hosbisau plant yng Nghymru gynllunio ac ehangu eu gwasanaethau i ddiwallu'n well anghenion pob plentyn sydd â chyflwr sy'n cyfyngu ar eu bywyd a'u teuluoedd ledled Cymru?

Diolch yn fawr iawn, Natasha. Rydych yn llygad eich lle fod yr adroddiad 'Lleisiau Teuluoedd' yn tynnu sylw at bwysigrwydd cefnogi plant sydd â chyflyrau sy'n cyfyngu ar fywyd, a'u teuluoedd hefyd, wrth gwrs, sy'n mynd drwy gyfnod trawmatig iawn yn eu cefnogi. Mae'n argymell y gronfa hollbwysig honno i Gymru; dyna'n union rydym yn edrych arni yn yr adolygiad hwn sy'n cael ei gyflawni ar hyn o bryd ac fe fydd yn adrodd yn yr hydref, fel y dywedais.

Credaf y gallai fod gennych ddiddordeb hefyd mewn clywed fy mod wedi cyfarfod â Gweinidogion o bedair gwlad y DU i rannu arferion gorau, ac i drafod yn benodol sut y caiff pobl ifanc yn eu harddegau ac oedolion ifanc yr effeithiwyd arnynt gan ganser eu cefnogi'n briodol yn ystod eu hapwyntiadau. Roedd yn dda cymharu nodiadau gyda'r gwahanol Weinidogion iechyd ar draws y DU o ran yr hyn y maent yn ei wneud i ymateb, a dysgu oddi wrth ein gilydd i sicrhau ein bod i gyd yn gwneud y gorau i bobl yn y maes hynod anodd a sensitif hwn. Rwy'n credu ei bod hi'n bwysig ymdrin â'r sefyllfa hon mor sensitif ag y gallwn, yn enwedig ynghanol pandemig.

Weinidog, hoffwn barhau â thema ariannu. Rwy'n ofni fy mod yn troi'n ôl ato, oherwydd rwy'n awyddus iawn i gael atebion gennych. Diolch yn fawr iawn i Peredur ac i Natasha hefyd am godi'r mater pwysig hwn. Cefais sioc fawr o glywed gan Dŷ Gobaith a Thŷ Hafan mai 10 y cant yn unig o'u cyllid a roddwyd iddynt gan Lywodraeth Cymru. Gadewch inni ddod at wraidd y mater: yn yr Alban, daw 50 y cant o'u cyllid gan Lywodraeth yr Alban; Gogledd Iwerddon, 25 y cant; Lloegr, 21 y cant. Ac eto, dim ond 10 y cant rydym yn ei roi. Rwy'n siŵr y gallem wneud yn well. Felly, fy apêl i chi yw: a gawn ni ymrwymo i gynyddu hynny yn y maes gwirioneddol bwysig hwn ac a allwch chi fod yn llawer cliriach ynglŷn ag amserlenni? Mae yna bedwar mis yn nhymor yr hydref; o fis Medi hyd at y Nadolig. A allwch chi fod ychydig bach yn gliriach ynglŷn â faint rydych chi'n edrych arno a phryd y cawn y canlyniad hwnnw? Diolch yn fawr iawn.

Diolch yn fawr iawn, Jane, a hoffwn ei gwneud yn glir ein bod yn cydnabod bod angen inni wneud yn well yn y maes hwn a dyna pam ein bod yn cynnal yr adolygiad hwn; dyna pam yr oedd yn ein maniffesto a dyna pam ein bod wedi symud ymlaen yn gyflym iawn—dim ond ychydig wythnosau yn ôl y cawsom ein hethol ar y maniffesto hwnnw ac rydym eisoes wedi trefnu gweithdy a fydd yn digwydd yn ddiweddarach y mis hwn. Felly, os hoffech fwy o fanylion, rhagwelir y bydd yr adolygiad hwnnw'n cymryd oddeutu tri i bedwar mis. Felly, gallaf fod mor fanwl â hynny. Rydych yn llygad eich lle: gall tymor yr hydref bara'n hir, ond dylai hynny roi gwell syniad i chi o'r union adeg pan fyddwn yn gobeithio adrodd ar y sefyllfa hon, ac rydym wedi ymrwymo i wneud hynny.