5. Sut mae Llywodraeth Cymru yn annog awdurdodau lleol i wella'r seilwaith gwyrdd trefol yng Ngwent? OQ58964

Diolch. Drwy ein rhaglen adfywio Trawsnewid Trefi, anogir awdurdodau lleol i gynnig atebion seilwaith gwyrdd integredig, fel rhan o gynlluniau creu lleoedd ar gyfer ein trefi. Mae prosiectau seilwaith gwyrdd ledled Gwent yn gwella bioamrywiaeth canol ein trefi a gwella llesiant trigolion ac ymwelwyr.

Diolch. Mae'r cyni Torïaidd bellach yn ei arddegau; mae bron yn 13 mlwydd oed, ac mae'n parhau i ddinistrio cyllidebau llywodraeth leol—a hynny er gwaethaf ymdrechion arwrol Llywodraeth Cymru. Mae Cyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili newydd ddatgelu ei gynigion cyllideb ddrafft ar gyfer 2023-24, ynghyd â manylion sut mae'n bwriadu llenwi'r bwlch o £48 miliwn a ragwelir mewn cyllid dros y ddwy flynedd ganlynol. Yn Islwyn, mae seilwaith gwyrdd trefol, megis parc prydferth Waunfawr, yn rhan ganolog o fywyd cymunedol y Cross Keys. Mae'r parc yn ymestyn dros 22 erw o dir ac yn cynnwys maes chwarae i blant, caeau rygbi, pêl-droed a chriced, ac mae hefyd yn cynnwys lawnt fowlio a chyrtiau tenis. Pan fo'n rhaid i lywodraeth leol ariannu gwasanaethau statudol, pa gefnogaeth a sicrwydd y gall Llywodraeth Cymru ei roi i gymunedau Islwyn y gellir gwarchod seilwaith trefol gwyrdd rhag ymosodiadau cyllidol Torïaidd? 

Rwy'n credu eich bod yn codi pwynt pwysig iawn, ac yn sicr yng nghwestiynau'r Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol, clywsom lawer o gwestiynau ynghylch gwahanol swyddogaethau a gwasanaethau anstatudol rydym yn eu gwerthfawrogi'n fawr, ac rwy'n credu eich bod newydd roi esiampl dda iawn yno.

Soniais fod gennym sawl cynllun. Mae gennym y cynllun creu lleoedd Trawsnewid Trefi, mae gennym ein prosiectau seilwaith gwyrdd o fewn hwnnw yn eich ardal chi, gyda chyllid sylweddol—tua £0.75 miliwn—yn cael ei ddyfarnu gan Lywodraeth Cymru i bedwar prosiect seilwaith gwyrdd penodol. Rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn ein bod yn parhau i gael y trafodaethau hynny gyda llywodraeth leol, oherwydd, os caf fentro ailadrodd fy hun, nid oes mwy o arian i'w gael. Nid oes unrhyw arian wedi'i guddio yn rhywle. Felly, rwy'n credu bod angen cael y sgyrsiau hynny gydag awdurdodau lleol.

Diolch i'r Aelod am ofyn y cwestiwn. Fe'i hatgoffaf fod llywodraeth leol wedi'i datganoli i Gymru ers 23 o flynyddoedd. Ond wrth gwrs, mae seilwaith gwyrdd yn arf pwysig i helpu cymunedau i liniaru effeithiau newid hinsawdd, yn ogystal â'n helpu i gyflawni ein hymrwymiadau newid hinsawdd. Mae mynediad at fannau gwyrdd hefyd yn amlwg o fudd i lesiant pobl. Fodd bynnag, mae'n bwysig ein bod yn ychwanegu at y seilwaith gwyrdd trefol presennol yn ogystal â gwella ei hygyrchedd a'i ansawdd. O'r herwydd, Weinidog, pa ystyriaeth a roddwyd gennych chi a'ch cyd-Aelodau yn y Cabinet i annog awdurdodau lleol i fapio mannau gwyrdd presennol yn well ac i asesu a oes gan gymunedau fynediad at ddigon o'r mathau cywir o seilwaith gwyrdd yn y mannau cywir? Gan ddefnyddio data o'r fath, sut rydych yn gweithio gyda chynghorau i nodi darnau addas o dir ar gyfer prosiectau seilwaith gwyrdd newydd ac yn darparu cymorth ac arweiniad ariannol ychwanegol wedyn i'w helpu i roi'r prosiectau hyn ar waith? Diolch.

Rydych yn codi pwynt pwysig iawn. Mae'n bwysig sicrhau bod integreiddio'n digwydd yng nghanol y dref neu mewn ardal benodol gyda buddsoddiadau eraill yng nghanol y dref benodol honno neu'r ardal benodol honno. Rwy'n credu mai dyna'r unig ffordd o sicrhau canlyniadau gwell. Rydym yn darparu llawer iawn o gefnogaeth i ddatblygiadau sy'n rhan o gynlluniau creu lleoedd ehangach a phrosiectau seilwaith gwyrdd, felly bydd y sgyrsiau hynny'n mynd rhagddynt. Nid wyf wedi cael unrhyw drafodaethau penodol—yn ddiweddar y daeth hyn yn ôl i fy mhortffolio—gydag awdurdodau lleol, ond rwy'n gwybod bod fy swyddogion yn gweithio'n agos i sicrhau bod effaith gronnol, os mynnwch, amrywiaeth o gynlluniau yn dangos integreiddio da.