4. Beth yw goblygiadau cynllun diwydiannol Llywodraeth y DU ar Gymru? OAQ(5)0406(FM)

Hyd yn hyn, nid yw'n llawn manylion, ond rydym ni wedi galw ers amser am ail-gydbwyso economi'r DU a byddwn yn ystyried yn ofalus Papur Gwyrdd strategaeth ddiwydiannol Llywodraeth y DU pan fyddwn yn ei weld yn fwy manwl.

Yn amlwg, bydd y cynllun diwydiannol yn effeithio ar faterion datganoledig mewn rhyw ffordd, ond ni fyddwn yn gwybod hynny’n union tan fydd Llywodraeth Cymru yn cyhoeddi cynllun diwydiannol ar gyfer Cymru ei hun. Mewn ymateb i gwestiwn gan fy ffrind yr Aelod dros Ddwyrain Caerfyrddin a Dinefwr yr wythnos diwethaf, wfftiwyd unrhyw angen am gynllun diwydiannol brys i Gymru gan Ysgrifennydd yr economi, gyda rhai’n awgrymu y gallai fod yn rhaid i ni aros tan ddiwedd yr haf am gynllun economaidd i Gymru, heb sôn am gynllun diwydiannol. Pryd wnaiff Llywodraeth Cymru roi'r gorau i chwarae mig gyda ffyniant y wlad hon yn y dyfodol?

I’r gwrthwyneb—4.1 y cant yw’r gyfradd ddiweithdra, sy’n is nag yn Lloegr, yr Alban a Gogledd Iwerddon, ac rydym ni newydd gael y ffigurau gorau ar gyfer buddsoddiad tramor uniongyrchol ers 30 mlynedd. Rydym ni o'r farn ei bod yn hynod bwysig ein bod ni’n ceisio datblygu busnes, sefydlu banc datblygu ar gyfer Cymru a'r comisiwn seilwaith cenedlaethol ar gyfer Cymru hefyd, ac felly cefnogi sectorau pan eu bod nhw angen cefnogaeth. Nid ydym wedi gweld cefnogaeth gan Lywodraeth y DU ar gyfer dur; rydym ni wedi darparu’r gefnogaeth honno ac oherwydd y gefnogaeth honno y mae gobaith am ddyfodol i ddiwydiant dur Cymru. Felly, o'n safbwynt ni, mae'r ffigurau'n siarad drostynt eu hunain yng Nghymru. Ceir buddsoddiad trwm mewn sgiliau hefyd, i wella, yn y pen draw, cynnyrch mewnwladol crynswth y pen a CMC ledled Cymru, ac rydym ni’n credu bod y stori y gallwn ei hadrodd yn un dda.

Brif Weinidog, rydych chi newydd grybwyll dur yn y fan yna, ac a ydych chi mor siomedig ag yr oeddwn innau pan ddarllenais drwy'r cynllun diwydiannol gan Lywodraeth y DU mai prin yw’r trafod ar ddur? A dweud y gwir, mae'n adlewyrchu, o bosibl, ei holl agwedd at ddur—nid yw’n bodoli, i bob pwrpas. A wnewch chi edrych ar y strategaeth ddiwydiannol, gan fod gweithgynhyrchu yn 16 y cant o werth ychwanegol gros yma yng Nghymru? Mae'n sector pwysig, felly pan fyddwch chi’n cynhyrchu'r strategaeth economaidd, a wnewch chi sicrhau bod strategaeth ddiwydiannol ynddi i sicrhau bod ein sector gweithgynhyrchu a’n sector dur yn cael eu hadlewyrchu yn y camau a gymerwn?

Trwy ein gweithredoedd, rydym ni’n cael ein barnu ar yr hyn yr ydym ni wedi ei wneud i’r sector dur yng Nghymru: y cymorth ariannol yr ydym ni wedi ei ddarparu; a'r ffaith ein bod ni wedi ymgysylltu cymaint â Tata a chynhyrchwyr dur eraill, yn enwedig, gan ddangos iddyn nhw ein bod ni’n gweld dur fel rhan bwysig o economi Cymru. Prin yw’r cyfeiriadau at ddur yn y Papur Gwyrdd ei hun, er gwaethaf y sicrwydd yr ydym ni wedi ei glywed gan Lywodraeth y DU am ei bwysigrwydd canolog. Mae angen i ni weld mwy o fanylion am sut y bydd Llywodraeth y DU yn chwarae ei rhan i gefnogi'r diwydiant dur.

O ran eich Papur Gwyn ar adael yr UE, Brif Weinidog, mae ynddo lawer y gallaf gytuno ag ef. Ond mae'n ymddangos bod diffyg cynllunio strategol i ysgogi’r cyfleoedd, rwy’n credu, i dyfu economi Cymru. Rydym ni’n gwybod bod allforion Cymru wedi gostwng yn 2015 a bod 26 y cant yn llai o fusnesau newydd a gychwynnwyd ers 2011. Felly, wrth dyfu economi Cymru, sut mae eich papur yn cysylltu â’ch strategaeth ffyniannus a diogel y soniodd eich Ysgrifennydd Cabinet amdani yr wythnos diwethaf? Pa gynlluniau sydd gan Lywodraeth Cymru i wrthdroi'r gostyngiad i allforion a chefnogi busnesau newydd yn arbennig, mewn gwirionedd?

Yn gyntaf, diolchaf iddo am yr hyn a ddywedodd am y Papur Gwyn, nid ei ddisgrifio fel 'The Beano', wrth gwrs, fel y clywsom eraill yn ei blaid yn ei ddisgrifio. Soniodd am fentrau bach a chanolig eu maint—wel, mae gennym ni ein cronfa ad-daladwy i BBaChau, sy'n cynnig cyllid ad-daladwy i BBaChau. Lansiwyd y cynllun hyder busnes gennym, sy’n gyfres o gamau gweithredu yr ydym yn eu datblygu gyda'r bwriad o hybu hyder busnesau, yn syth ar ôl y refferendwm, ac mae hynny'n cynnwys cyhoeddiad y gronfa twf a ffyniant newydd, fel bod Cymru yn parhau i fod yn lle deniadol i fusnesau fuddsoddi ynddo. Yn ogystal â hynny, mae Cyllid Cymru wedi cynyddu un gronfa ac wedi cyflwyno dwy gronfa newydd hefyd. Er enghraifft, cronfa buddsoddiadau menter technoleg Cymru a chronfa fusnes Cymru. Felly, rydym ni’n benderfynol o wneud yn siŵr y gallwn roi cymaint o gymorth ag sydd ei angen ar BBaChau. Mae'n iawn i ddweud bod rhywfaint o ansicrwydd o hyd ynghylch yr hyn a fydd yn digwydd ar ôl Brexit. Nid ydym yn gwybod beth fydd y trefniadau ar gyfer cael mynediad at y farchnad sengl, a hyd y bydd y cwestiynau hynny wedi eu hateb, yna mae'n naturiol y bydd rhai busnesau sy'n dymuno allforio a fydd yn dymuno aros i weld beth sy'n digwydd cyn iddyn nhw wneud penderfyniadau buddsoddi.