1. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ddatganiad am addysg feddygol yng ngogledd Cymru? (OAQ51097)[W]

Diolch, Rhun. Cyhoeddodd Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd, Llesiant a Chwaraeon ddatganiad ym mis Gorffennaf ynghylch addysg a hyfforddiant meddygol yng ngogledd Cymru, a oedd yn cydnabod yr angen am fwy o addysg feddygol yn yr ardal. Ein huchelgais yw cyflawni hynny drwy ddull cydweithredol sy’n seiliedig ar gydweithio agosach rhwng prifysgolion Caerdydd, Abertawe a Bangor.

Diolch, ac rwy’n sylweddoli mai i’r Ysgrifennydd iechyd rwyf wedi bod yn gofyn am addysg feddygol yn y gogledd hyd yma, ond mae’n braf cael cyfle i ofyn y cwestiwn i chi fel Ysgrifennydd addysg heddiw. Rŵan bod cytundeb cyn-gyllideb wedi sicrhau arian datblygu ar gyfer addysg feddygol is-raddedig ym Mangor, a wnewch chi fel Ysgrifennydd addysg ddweud wrthym ni pa fath o rhaglen waith fyddech chi’n dymuno ei gweld yn cael ei rhoi mewn lle i ddechrau adeiladu at gyflwyno cwrs is-raddedig llawn ym Mangor ar gyfer myfyrwyr meddygol wedi’i angori ym Mhrifysgol Bangor, a hynny mewn partneriaeth efo ysgol neu ysgolion meddygol eraill, yn ogystal â’r cam all ddigwydd yn syth o sicrhau rhagor o leoliadau i fyfyrwyr yn y gogledd?

Fel chi, Rhun, rwy’n falch ein bod wedi gallu sicrhau cyllid o £7 miliwn yng nghyllideb y flwyddyn nesaf i gefnogi ein cynlluniau ar gyfer datblygu addysg feddygol israddedig yng ngogledd Cymru. Mae’r Ysgrifennydd Iechyd wedi ymrwymo i roi’r wybodaeth ddiweddaraf i Aelodau’r Cynulliad yn yr hydref, a dyna yw’r bwriad o hyd, ond a gaf fi ddweud wrthych fod swyddogion yn gweithio gyda’r tri sefydliad i fwrw ymlaen â’r cynnig ac i nodi’r camau ymarferol sy’n angenrheidiol er mwyn ei roi ar waith. Y tro diwethaf i’r swyddogion gyfarfod â phrifysgolion Caerdydd, Abertawe a Bangor, ynghyd â’r ddeoniaeth, oedd ar 21 Medi.

Nid yw nifer y meddygon teulu cyfwerth ag amser llawn yng ngogledd Cymru wedi cynyddu dros y degawd diwethaf, er y cynnydd yn y boblogaeth, a bod nifer y contractau meddygon teulu wedi treblu, ac mae nifer y lleoedd hyfforddi ar gyfer meddygon teulu yng ngogledd Cymru wedi bod ar y lefel isaf erioed ers degawd bellach. Yn y Cynulliad dair blynedd yn ôl, galwodd pwyllgor meddygol lleol gogledd Cymru am ailsefydlu’r cyswllt gydag ysgol feddygol Lerpwl, o ble yr oedd llawer wedi dod i weithio yng ngogledd Cymru ac wedi cael eu hyfforddi yma fel meddygon ifanc. A phan ofynnais i’r Prif Weinidog ynglŷn â hyn, dywedodd ei bod yn hynod o bwysig fod unrhyw ysgol feddygol yn cydweithio’n agos ag eraill er mwyn sicrhau y cedwir y cynaliadwyedd hwnnw yn y dyfodol. Sut rydych yn ymateb, felly, i’r galwadau parhaus gan feddygon teulu ar bwyllgor meddygol lleol gogledd Cymru am yr atebion rydych yn eu hargymell i ymgorffori cysylltiadau cryfach â Lerpwl a Manceinion mewn perthynas â’r cyflenwad o feddygon newydd a meddygon ifanc i ardal gogledd Cymru?

Diolch i Mark am ei gwestiwn, ond nid mater ar gyfer fy mhortffolio i yw addysg feddygol ôl-raddedig, ond ar gyfer fy nghyd-Aelod Cabinet, Ysgrifennydd y Cabinet dros iechyd. Ond rwyf bob amser yn awyddus iawn i brifysgolion a sefydliadau Cymru geisio cydweithio ble bynnag y gallant, boed hynny yng Nghymru neu’r tu allan i Gymru.

Ysgrifennydd y Cabinet, fel y darganfuom yn y pwyllgor iechyd, mae pobl ifanc yng Nghymru sy’n astudio meddygaeth yng Nghymru yn fwy tebygol o aros yng Nghymru, a dyna pam ei bod yn hanfodol bwysig ein bod yn gwella cyfleoedd addysg feddygol yng ngogledd Cymru. Nid yn unig fod prinder meddygon a nyrsys yng Nghymru, ond mae radiolegwyr yn brin iawn hefyd. Ysgrifennydd y Cabinet, beth y mae eich Llywodraeth yn ei wneud i annog mwy o bobl ifanc i ystyried gyrfa mewn diagnosteg feddygol, a beth a wnewch i gynyddu nifer y lleoedd a chyfleoedd hyfforddi ym maes radioleg?

Mae’r Aelod yn gwneud pwynt dilys iawn, ac ers fy amser ar y pwyllgor iechyd, a fwynheais yn fawr, mae materion sy’n ymwneud â diagnosteg feddygol yn hanfodol, wrth gwrs, os ydym am fynd i’r afael â phroblemau gydag amseroedd aros ar gyfer y profion hynny. Rwyf fi ac Ysgrifennydd y Cabinet dros iechyd yn parhau i weithio’n agos ar draws y Llywodraeth i sicrhau ein bod yn cefnogi addysg feddygol a phroffesiynau sy’n gysylltiedig â meddygaeth, ac rydym yn buddsoddi dros £350 miliwn bob blwyddyn, gan gynorthwyo mwy na 15,000 o fyfyrwyr a hyfforddeion gyda’u haddysg a’u hyfforddiant mewn ystod o broffesiynau gofal iechyd ledled Cymru, gan gynnwys, fel y dywedais, meddygon a phroffesiynau eraill.