3. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Ynni, Cynllunio a Materion Gwledig – Senedd Cymru ar 11 Rhagfyr 2018.
7. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet amlinellu sut y gall newidiadau i reoliadau cynllunio helpu i fynd i'r afael â newid yn yr hinsawdd? OAQ53083
Diolch. Yr wythnos diwethaf, cyhoeddais fersiwn newydd o 'Polisi Cynllunio Cymru', sydd â phwyslais clir ar ddatgarboneiddio. Mae Polisi Cynllunio Cymru yn sefydlu hierarchaethau ar gyfer ynni a thrafnidiaeth i hybu cynhyrchu ynni adnewyddadwy yn hytrach nag echdynnu tanwydd ffosil ac i annog cerdded a beicio yn hytrach na theithio mewn cerbydau modur.
Diolch, Ysgrifennydd y Cabinet. Mae rheoliadau cynllunio ac adeiladu sydd â'r nod o wella effeithlonrwydd ynni cartrefi newydd yn ei gwneud hi'n ofynnol i dai gael eu diddosi mor dda fel na fydd angen cymaint o wresogi arnyn nhw. Fodd bynnag, o ganlyniad i newid yn yr hinsawdd, mae disgwyl i'r DU brofi cyfnodau poeth yn amlach, mae cael hafau fel eleni dri deg gwaith yn fwy tebygol. Yn ystod yr haf, mae llawer o eiddo newydd yn gorboethi ac wedi arwain at gynnydd yn y galw am system awyru. Ysgrifennydd y Cabinet, sut fydd eich Llywodraeth yn sicrhau bod cynllunio a rheoliadau adeiladu yn ystyried newid yn yr hinsawdd ac nid yn arwain at alw cynyddol am ynni?
Rwy'n credu ei bod hi'n bwysig iawn ein bod ni, yn sicr, yn rhoi sylw i'r mater hynny. Rwy'n credu eich bod chi'n gwneud pwynt da iawn ynghylch y problemau a wynebwyd gennym ni yn ystod yr haf diwethaf. Ac mae'n bwysig iawn nad ydym ni'n adeiladu tai yn awr y bydd yn rhaid gosod cyfarpar ynddyn nhw 25 mlynedd yn ddiweddarach, gan ein bod ni'n ymdopi â thai hanesyddol eisoes. Felly, soniais fy mod i wedi cyflwyno 'Polisi Cynllunio Cymru' newydd—Polisi Cynllunio Cymru 10—yr wythnos diwethaf ac mae hynny i raddau helaeth iawn yn rhoi pwyslais clir ar yr effeithlonrwydd ynni hwnnw y mae'r Aelod yn cyfeirio ato.
Fe fyddai gennyf i ddiddordeb gwybod—. Rwy'n cefnogi'r holl fater o fod yn fwy effeithlon o ran; dros gyfnod hir, rwyf wedi bod yn dweud y dylem ni fod yn dilyn egwyddorion Merton a, gyda phob eiddo newydd a godwn ni, y dylem ni yn awtomatig fod wedi rhoi gwres ffynhonnell daear ynddo neu ryw ffordd arall o allu gwneud iawn am ein hallyriadau carbon. Sut, fodd bynnag, gan ddefnyddio'r rheoliadau hyn, ydych chi'n mynd i allu cyflawni'r her anodd iawn o wella ein hallyriadau sy'n effeithio ar yr hinsawdd, ond, ar yr un pryd, sicrhau nad yw ein prisiau adeiladu tai yn cynyddu y tu hwnt i reolaeth, gan fod gennym ni ormod o bobl yng Nghymru sydd â dirfawr angen tai priodol arnyn nhw?
Rwy'n credu bod yr Aelod yn gwneud sylw pwysig iawn ynghylch cydbwysedd, ac, yn sicr, yn fy nhrafodaethau gyda fy nghyd-Aelod, y Gweinidog Tai ac Adfywio—rydym ni'n cyfarfod â datblygwyr, er enghraifft, ac yn amlwg, maen nhw'n bryderus iawn y bydd unrhyw beth y byddwn ni'n ei gyflwyno yn cael effaith ar gost. Ond rwy'n credu ei bod hi'n bwysig iawn inni edrych ar sut yr ydym ni'n adeiladu ein tai newydd; sut ydym ni'n ystyried datgarboneiddio; sut ydym ni'n ystyried newid yn yr hinsawdd. Byddwch yn ymwybodol inni basio rheoliadau newydd yn y Siambr hon yr wythnos diwethaf, pryd gosodwyd targedau ar gyfer Cymru sydd wedi eu rhwymo mewn cyfraith, ac yn amlwg, mae gan dai ran fawr i'w chwarae wrth ein helpu ni i gyflawni'r targedau hynny.