5. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am gefnogaeth Llywodraeth Cymru i undebau credyd yng Nghymru? OAQ54667

Mae undebau credyd yn darparu mynediad at gredyd fforddiadwy ac yn hybu arfer o gynilo. Maent yn cynnig dewis arall mwy teg a moesegol yn lle credyd ar gost uchel, sy'n aml yn ecsbloetiol. I gefnogi eu gwaith, mae £544,000 yn cael ei ddarparu i undebau credyd yn y flwyddyn ariannol hon er mwyn rhoi 20 prosiect sy'n hyrwyddo cynhwysiant ariannol ar waith.

Diolch am eich ateb, Weinidog. Fe fyddwch yn ymwybodol ein bod yn agosáu at adeg o'r flwyddyn a all roi pwysau enfawr ar gyllidebau aelwydydd, a gall pwysau hysbysebu a'r dyhead i brynu'r peth iawn arwain yn aml at benderfyniadau gwario anghywir a bwydo twf dyled bersonol, a dyled sy'n anghynaliadwy mewn gwirionedd. Felly, a wnewch chi ymuno â mi i ddiolch i'r undebau credyd ledled Cymru, gan gynnwys gwaith gwych Undeb Credyd Bwrdeistref Merthyr Tudful ac Undeb Credyd Smart Money Cymru, sy'n darparu gwasanaethau arian a benthyg yn fy etholaeth, a all helpu teuluoedd sydd o dan bwysau i gyllidebu'n effeithiol, nid yn unig adeg y Nadolig, ond drwy gydol y flwyddyn? Ac a allech ddweud wrthyf beth arall y gall Llywodraeth Cymru ei wneud i hyrwyddo ac annog defnydd o undebau credyd?

Rhannaf bryderon yr Aelod ynglŷn â’r pwysau a’r baich ychwanegol a deimlir ac a roddir yn aml ar deuluoedd ar yr adeg hon o’r flwyddyn yn enwedig, ac mae'r dyhead i wneud y peth iawn, efallai, i'ch teulu neu eich plant—y pwysau ychwanegol y mae hynny’n ei roi, ac mae'n effeithio ar allu pobl i dalu biliau hanfodol y cartref, gan gynnwys rhent a morgeisi.

Wrth gwrs, fe ategaf eich diolch am y gwaith rhagorol y mae'r undebau credyd mewn cymunedau ledled Cymru yn ei wneud, gan gynnwys, yn amlwg, undeb credyd Merthyr Tudful a Smart Money Cymru. A hoffwn gofnodi fy niolch iddynt heddiw am eu hymrwymiad ym mhob dim a wnânt yn ein cymunedau. Fel y dywedwch, mae angen ichi feddwl bod undebau credyd ar gyfer pawb, ac fel y dywedwch, maent yn arbennig o ddefnyddiol yn y cyfnod cyn y Nadolig, yn galluogi pobl i gynilo tuag at y Nadolig, ond credaf y dylem ddefnyddio'r mantra nad ar gyfer y Nadolig yn unig y mae undebau credyd, ond am oes. A chredaf fod Llywodraeth Cymru wedi darparu adnoddau i hyrwyddo'r defnydd o undebau credyd a chredaf efallai fod mwy y gallwn ei wneud o ran gweithio gyda'r Aelodau i weld sut y gallwn ledaenu'r neges honno ym mhob un o'n hetholaethau.

Weinidog, mae Undeb Credyd Casnewydd wedi arloesi gyda chynllun benthyciadau personol i atal mwy o bobl rhag cael eu bachu gan fenthycwyr diwrnod cyflog a'u cyfraddau llog uchel. Mae'r benthyciad teulu yn gynllun arloesol sy'n caniatáu i aelodau undeb credyd ad-dalu'r hyn y maent yn ei fenthyca yn uniongyrchol o'u budd-daliadau. Mae undebau credyd eraill yng Nghymru bellach yn dilyn esiampl Casnewydd. Weinidog, a wnewch chi ymuno â mi i longyfarch Undeb Credyd Casnewydd ar y cynllun hwn, ac a wnewch chi hefyd ymrwymo i barhau i gefnogi undebau credyd gyda'u gwaith i atal pobl rhag defnyddio benthycwyr diwrnod cyflog, sy'n codi dros 3,000 y cant yn fwy o log ar rai benthycwyr mewn rhai achosion? Diolch.

Rwy'n fwy na pharod i ymuno â'r Aelod i longyfarch gwaith Undeb Credyd Casnewydd ym mhob dim a wnânt, ac fel y dywedais yn fy ateb cychwynnol i Dawn Bowden, mae undebau credyd yn cynnig dewis llawer tecach, mwy moesegol na benthycwyr cost uchel, ecsbloetiol iawn yn aml, sy'n manteisio ar bobl mewn cymunedau ledled Cymru.

O ran y gwasanaethau y mae Undeb Credyd Casnewydd yn eu cynnig, maent yn cynnig gwasanaethau rhagorol, fel llawer o undebau credyd eraill ledled Cymru. Credaf mai un o'r pethau y mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo 100 y cant i barhau i'w cefnogi yw'r gwaith rhagorol y mae undebau credyd yn ei wneud. Credaf fod angen inni fod yn ymwybodol, mewn gwirionedd, fod amrywiaeth enfawr ymhlith y 18 undeb credyd ledled Cymru, gyda'r undeb credyd mwyaf yng Nghymru 42 gwaith yn fwy o faint na'r lleiaf, ac mae rhai undebau credyd, fel rhai yn fy etholaeth i, yn cael eu rhedeg gan wirfoddolwyr yn unig ac yn canolbwyntio ar ddarparu arbedion traddodiadol, tra bo undebau credyd mwy o faint, efallai, yn gallu cynnig ystod lawer ehangach o wasanaethau. Ac wrth gwrs, rydym yn fwy na pharod i barhau i weithio gydag undebau credyd ledled y wlad i weld sut y gallant adeiladu ar y gwaith a wnânt.