Iawn. Felly, mae hynny'n dod â ni at grŵp 8, ac mae'r grŵp yma o welliannau'n ymwneud â chrefydd, gwerthoedd a moeseg. Gwelliant 13 yw'r prif welliant yn y grŵp, ac dwi'n galw ar Suzy Davies i gynnig y prif welliant yma ac i siarad i'r gwelliannau yn y grŵp. Suzy Davies. 

Cynigiwyd gwelliant 13 (Suzy Davies).

Diolch yn fawr, Llywydd, ac rwy'n cynnig gwelliant 13 ac yn gofyn i'r Aelodau fod yn amyneddgar â mi ar hyn. Rwy'n gwerthfawrogi ei bod hi'n mynd yn hwyr. 

Unwaith eto, mae'r grŵp hwn yn cynnwys gwelliannau sy'n codi o faterion cydwybod, a bydd gan y Ceidwadwyr Cymreig bleidlais rydd ar y rheini. Fodd bynnag, rydym ni'n cytuno â'r honiad, pe byddai safbwynt y Llywodraeth yn cario'r dydd, a bod ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir yn dal i ganfod eu hunain yn y sefyllfa o orfod darparu dau faes llafur os gofynnir iddyn nhw wneud hynny, yna mae'n rhaid i'r wladwriaeth dalu cost y gwaith ychwanegol hwnnw. Fel arall, rydych chi'n gwahaniaethu yn erbyn rhai ysgolion a gynhelir o'u cymharu ag eraill, ond byddaf i'n gadael i Darren Millar siarad yn fwy manwl ynghylch y gwelliannau hynny. 

Gan symud ymlaen at welliannau 13, 14 a 15, a gaf i ddechrau drwy ddiolch i'r Gweinidog unwaith eto am ei hystyriaeth fanwl o ddadleuon a gafodd eu gwneud cyn Cyfnod 2, ac am iddi gyflwyno wedyn welliannau a olygai fod gan bob ysgol a gynhelir, boed hynny o fath crefyddol ai peidio, yr un berthynas â'r maes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg y cytunwyd arno, sef bod yn rhaid iddyn nhw i gyd roi sylw i'r maes llafur hwnnw? Yn wreiddiol, roedd torri a gludo geiriau presennol o ddeddfwriaeth arall wedi gosod mwy o orfodaeth i ufuddhau i'r maes llafur cytunedig ar ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir nag ar eraill, ac roedd hynny'n gwahaniaethu. 

Fy mhryder nesaf, nad yw wedi'i leddfu, fodd bynnag, oedd bod gwahaniaethu yn erbyn yr ysgolion hynny yn parhau drwy osod dyletswydd arnyn nhw i ddarparu dau faes llafur os gofynnid am hynny. Gan fod yn rhaid i ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir roi sylw i'r maes llafur cytunedig wrth benderfynu ar eu maes llafur sy'n anochel yn fwy enwadol, mae hynny wedi bod yn gam tuag at osgoi sefyllfa lle y gallai cais am faes llafur ar wahân gael ei wneud, ac rwyf i wedi derbyn y ddadl sydd yn aml yn cael ei gwneud gan ysgolion Catholig yn arbennig nad ydyn nhw erioed wedi cael problem o ran darparu maes llafur addysg grefyddol eang a chytbwys er gwaethaf cymeriad crefyddol eu hysgol, ac maen nhw'n ffyddiog y byddan nhw'n dal i allu gwneud hynny, oherwydd bydd y maes llafur cytunedig y mae'n rhaid iddyn nhw roi sylw iddo, o dan ddiwygiadau blaenorol y Gweinidog, wedi'i gytuno yn lleol gan grŵp o bobl sy'n dal i gael eu dominyddu gan y rhai â chred ac egwyddor dduwlywodraethol. Ac ni ddylai'r ffaith bod pobl eraill yn y byd sydd â chredoau cryf yn peri unrhyw syndod i ddisgyblion y dyddiau hyn, a dylen nhw wybod amdanyn nhw. A gaf i ddweud ar y pwynt hwn fy mod i wedi cael sicrwydd yn y ddadl Cyfnod 2 ein bod ni'n sôn am bobl yn ymarferol yn cadw at gredo, os mynnwch chi, yn hytrach na'r boblogaeth anghrefyddol ddifater oddefol sydd ohoni?

Ond nid wyf i'n credu bod fy ffydd bersonol mewn ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir yn gallu gwneud penderfyniadau synhwyrol yn ddigon. Yr hyn nad yw 'rhoi sylw' yn ei wneud yw rhoi unrhyw arweiniad i ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir ar sut i gydbwyso'r ddyletswydd honno i roi sylw i'w perthynas â'u gweithredoedd a'u hegwyddorion eu hunain. Ac mae angen i ni gofio ei bod yn anodd dadlau eich bod chi wedi ystyried y maes llafur cytunedig os gallwch chi ddal i guddio y tu ôl i'ch gweithredoedd a'ch egwyddorion i'w anwybyddu i bob pwrpas, ac nid wyf i'n credu mai dyna y mae ysgolion o gymeriad crefyddol eisiau ei wneud. Y rheswm na fyddan nhw eisiau ei wneud yw nad ydyn nhw'n mynd i fod eisiau i blentyn ddod ymlaen a honni nad oes sylw wedi'i roi i'r maes llafur cytunedig ac felly yn gofyn am faes llafur ar wahân. Felly, mae er budd ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir i ddod o hyd i ffordd o osgoi hynny. 

Fy nghynnig i yw sicrhau bod ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir yn defnyddio'r un egwyddor o 'roi sylw' i'r maes llafur cytunedig a'u gweithredoedd a'u hegwyddorion, ac mae hynny'n dileu'r demtasiwn a'r cyfle i gwyno bod arweinwyr ysgolion yn trin y ddau bwysau hyn ar eu proses o wneud penderfyniadau mewn ffordd sy'n llai na chyfartal. Nid yw'n faich ychwanegol ar yr ysgolion hyn, oherwydd eu bod yn ystyried eu gweithredoedd a'u hegwyddorion beth bynnag wrth benderfynu ar gwricwlwm addysg grefyddol yr ysgol. Felly, ynghyd â gwelliant 16, mae'r gwelliannau hyn yn helpu ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir i lywio'r newidiadau yn y rhan hon o'r cwricwlwm cenedlaethol newydd mewn ffordd sydd â llai o risg.

Nawr, rwy'n deall bod y gweithredoedd a'r egwyddorion yn hanfodol i ethos ysgol o gymeriad crefyddol, neu fel arall ni fydden nhw gennym ni. Nid yw hyn yn ymwneud â lleihau hyn; mae'n ymwneud â dileu'r cyfle i hepgor rhannau o addysg plentyn y byddai yn eu cael yn rhywle arall, mae'n ymwneud â pheidio ag amddifadu plentyn o wybodaeth am y byd, a pheidio â rhoi taw ar gwestiynau, neu, os yw ysgol yn ceisio gwneud hynny, i'w rhoi mewn sefyllfa lle mae'n rhaid iddyn nhw, yn blwmp ac yn blaen, ddangos eu gwaith ynghylch sut y maen nhw wedi dod i'w penderfyniad ar yr hyn y byddan nhw'n ei addysgu. Ac ni allaf weld y byddai'r ffordd hon ymlaen yn cyfyngu ar addysgu enwadol. Bydd plant mewn ysgol grefyddol yn naturiol yn disgwyl hynny, ond mae'r gwelliannau hyn yn golygu na all addysgu enwadol fynd mor bell â rhwystro gwybodaeth neu ymholiad plant, oherwydd ni allai hynny fod yn ganlyniad rhesymegol i ddyletswydd 'rhoi sylw' wedi'i arfer yn gywir o ran y maes llafur cytunedig. Gofynnais i i chi geisio aros gyda hyn—mae'n gymhleth. 

Er mwyn helpu ysgolion i wybod sut i ddefnyddio'r ddyletswydd 'rhoi sylw' hon, mae gennym ni welliant 16, ac mae hyn yn ei gwneud yn ofynnol i'r Llywodraeth gyflwyno rheoliadau sy'n nodi'r gofynion tystiolaethol lleiaf sydd eu hangen i ddangos bod y ddyletswydd i roi sylw wedi'i harfer yn briodol. A gallai hyn fod yr un mor hawdd â chanllawiau statudol, ond hoffwn i gadw at reoliadau at ddibenion y ddadl. Mae hyn yn angenrheidiol gan fod gwelliant 18 yn rhoi'r hawl i rieni, a'r plant eu hunain, wrth gwrs, herio eu hysgol o gymeriad crefyddol ai peidio ar y sail nad ydyn nhw wedi cael maes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg priodol oherwydd nad yw'r ysgol honno, pa fath bynnag o ysgol ydyw hi, wedi arfer eu dyletswydd 'rhoi sylw' yn iawn. Felly, yn ogystal â sicrhau nad yw disgyblion mewn ysgolion anghrefyddol yn cael eu tynnu i ganol nonsens gwallgof gan nad yw eu hysgol wedi ystyried y maes llafur cytunedig, mae'n ffordd well ymlaen i ysgolion o gymeriad crefyddol hefyd. Mae'n llawer gwell cael mecanwaith sy'n addasu eu maes llafur na darparu ar gyfer sefyllfa lle mae gan blentyn hawl i fynnu un newydd ar wahân. 

Nawr, Llywydd, nid wyf i'n disgwyl i'r Llywodraeth gytuno â hyn, oherwydd maen nhw wedi treulio amser diddiwedd yn ceisio cynnig ateb i'r un broblem ag sydd gennyf i—cwricwlwm crefydd, gwerthoedd a moeseg cytbwys ym mhob ysgol gan barchu ethos craidd ysgol o gymeriad crefyddol yn llawn. Ond yr hyn yr hoffwn i ei weld, Gweinidog, yw deall a ydych chi wedi ystyried y llwybr yr wyf i wedi'i gynnig ac, os felly, pam yr ydych chi wedi'i ddiystyru o blaid dewis mwy, a dweud y gwir, cosbol a beichus.

Rwy'n credu y gallai fod yn werth nodi hefyd fod fy ngwelliannau i yma wedi dod i sylw'r Athro Sandberg o ysgol y gyfraith a gwleidyddiaeth Prifysgol Caerdydd. Nid wyf i erioed wedi cyfarfod ag ef, felly rwy'n hynod ddiolchgar iddo am sylwi arnyn nhw, a'r rheswm ynghylch hynny yw ei fod yn gyfreithiwr, ac felly mae'n effro i effeithiau ymarferol deddfwriaeth a'i gwerth i ymarferwyr sy'n gorfod ei chymhwyso wrth roi cyngor neu ddatrys anghydfodau. Yn ei ddarn ar gyfer Law & Religion UK, mae'n dweud bod fy ngwelliannau'n werth eu hystyried, gan eu bod yn sicrhau bod pob disgybl yn cael:

cyfle i fanteisio ar faes llafur sy'n cael ei lywio gan grefydd, gwerthoedd a moeseg nad ydyn nhw'n enwadol ond nid i eithrio crefydd, gwerthoedd a moeseg enwadol mewn ysgolion o gymeriad crefyddol, lle mae crefydd, gwerthoedd a moeseg yn cyfateb i'r ddau. I bob pwrpas, mae'n dweud eu bod yn cysoni'r cylch, ac mae'n argymell eich bod chi'n cefnogi'r gwelliannau hyn, ac felly, yn amlwg, yr wyf fi. Diolch yn fawr iawn.

Rydyn ni'n cytuno fel grŵp efo'r Llywodraeth fod rhaid i grefydd, gwerthoedd a moeseg fod ar wyneb y Bil fel elfen orfodol er mwyn helpu creu cymdeithas gynhwysol sy'n parchu pob barn a diwylliant a chrefydd. Fyddwn ni, felly, ddim yn cefnogi gwelliannau Darren Millar, a fyddai'n tanseilio hynny, ac ni fyddwn ni chwaith ddim yn cefnogi gwelliannau grŵp 8 Suzy Davies. Mae hon yn ddadl gymhleth, fel rydyn ni wedi clywed, ond rydyn ni'n ymwybodol iawn fod yna lawer o drafod wedi digwydd ynghylch hyn, a dwi'n ymwybodol bod y Llywodraeth wedi ceisio cael consensws ar hyn yn barod ac, felly, yn cefnogi'r safbwynt maen nhw'n ei gymryd heddiw.

Fe ddaru i welliannau Suzy ysgogi trafodaeth ddwys o fewn ein grŵp ni, ac mi fuon ni'n ystyried materion dwfn ac ysbrydol am le ffydd ym mywydau pobl Cymru heddiw. Mae Cymru'n wlad gynhwysol sy'n dathlu amrywiaeth. Mae arfogi ein pobl ifanc ni drwy addysg i ddeall yr amrywiaethau, i ddeall yn llawn natur y gwahanol grefyddau a diwylliannau sy'n rhoi cyfoeth anhygoel i'n gwlad ni, yn gwbl allweddol, ac yn y ffordd hynny fedrwn ni wreiddio gwerthoedd sy'n parchu amrywiaeth crefyddol a diwylliannol yn y Gymru fodern. Diolch, Llywydd.

Rwy'n cynnig gwelliannau 23 i 29, a gwelliant 19, y mae pob un ohonyn nhw wedi'u cyflwyno yn fy enw i. Mae'r Bil ar ei ffurf bresennol yn wahaniaethol, yn anffodus, gan ei fod yn gosod beichiau ar ysgolion â chymeriad crefyddol ledled Cymru nad ydyn nhw'n berthnasol i'r ysgolion hynny heb gymeriad crefyddol. Ar hyn o bryd, mae ysgolion ledled Cymru naill ai'n darparu cwricwlwm addysg grefyddol cytunedig  gan y pwyllgor cynghori sefydlog lleol ar addysg grefyddol, neu CYSAGau, fel y mae'n cael ei alw, hefyd—caiff ei alw'n 'gwricwlwm y cytunwyd arno'n lleol'—neu eu bod yn darparu cwricwlwm addysg grefyddol wedi'i ddarparu gan yr enwad y mae'r ysgol ffydd yn perthyn iddo. Mae'r trefniadau hyn wedi gwasanaethu ysgolion yn dda ledled Cymru ers amser maith, ac ni fu unrhyw alw mawr am newid, ond mae'r Bil yn cynnig, yn y dyfodol, fod yn rhaid i ysgolion ffydd, os bydd gofyn iddyn nhw wneud hynny gan un rhiant, ddarparu'r cwricwlwm sydd wedi'i gytuno arno'n lleol ar gyfer y pwnc newydd crefydd, gwerthoedd a moeseg ochr yn ochr â'r cwricwlwm y mae eu henwad yn ei ddarparu. Ni fydd cyflwyno cwricwlwm deuol yn fater syml. Yn wir, bydd yn her sylweddol i ysgolion ffydd, felly byddai'n well gennyf i pe na bai gofyniad o'r fath o gwbl, yn enwedig o ystyried y ffaith bod rhieni'n gwybod cymeriad crefyddol ysgol pan fyddan nhw'n dewis anfon eu plentyn i'r ysgol honno.

Nawr, os caiff fy ngwelliannau 23, 24 a 25 eu cytuno, byddan nhw'n sicrhau, os yw'n mynd i fod yn ofynnol i ysgolion ffydd gyflwyno cwricwlwm deuol, yna ni fydd costau darparu'r ail gwricwlwm crefydd, gwerthoedd a moeseg hwnnw'n disgyn naill ai ar yr ysgol unigol na'r awdurdod addysg lleol y mae wedi'i lleoli ynddo. Llywydd, os bydd rhieni mewn ysgolion ffydd yn gallu gofyn am y cwricwlwm crefydd, gwerthoedd a moeseg sydd wedi'i gytuno arno'n lleol ar gyfer eu plant—hynny yw, y cwricwlwm sydd wedi'i bennu gan y pwyllgor cynghori sefydlog—yna mae'n deg y dylai rhieni mewn ysgolion nad ydyn nhw'n rhai ffydd, yr ysgolion hynny nad oes ganddyn nhw gymeriad crefyddol, allu gofyn bod cwricwlwm crefydd, gwerthoedd a moeseg enwadol ar gael i'w plant. Byddai fy ngwelliannau 26, 27, 28 a 29 yn cyflawni hyn. Bydden nhw'n mynd i'r afael â'r gwahaniaethu rhwng ysgolion ffydd ac ysgolion eraill yng Nghymru drwy ddarparu chwarae teg er mwyn rhoi'r un hawliau i rieni â phlant yn y ddau fath o ysgol ofyn am gwricwlwm o'u dewis. Hefyd, bydden nhw'n sicrhau na fydd y gost o sicrhau bod cwricwlwm ychwanegol ar gael i ddysgwyr yn disgyn ar yr ysgolion na'r awdurdod addysg lleol, boed yn ysgolion ffydd neu rai nad ydyn nhw'n ysgolion ffydd, o ganlyniad i rieni'n arfer y dewis hwnnw.

Yn olaf, os gaf i siarad yn fyr ar welliant 19, fel sy'n wir am addysg cydberthynas a rhywioldeb, bydd Bil Llywodraeth Cymru yn dileu'r hawliau y mae rhieni'n eu mwynhau ar hyn o bryd i allu tynnu eu plant allan o wersi addysg grefyddol. Nawr, mae'r hawliau rhieni hyn yn bwysig iawn. Fel y dywedais i yn y ddadl ar y gwelliannau addysg cydberthynas a rhywioldeb yn gynharach, maen nhw'n cydnabod mai rhieni, ac nid y wladwriaeth, yw prif addysgwyr eu plant, ac maen nhw hefyd yn sicrhau y bydd deddfwriaeth addysg yng Nghymru yn gydnaws ac yn cydymffurfio â Deddf Hawliau Dynol 1998 a Deddf Addysg 1996, y cyfeiriais at y ddwy yn gynharach ac mae'r ddwy ohonyn nhw'n cydnabod hawliau rhieni i sicrhau bod addysgu'n cydymffurfio â daliadau gwleidyddol ac athronyddol y rhieni ac y dylai plant gael eu haddysgu yn unol â dymuniadau eu rhieni. Nawr, dywedodd y Gweinidog yn gynharach y prynhawn yma fod y ddeddfwriaeth, yn ei barn hi ac ym marn cyfreithwyr ei Llywodraeth, yn cydymffurfio â'r Ddeddf hawliau dynol, ac rwy'n tybio y bydd yn cymryd achos llys i benderfynu a yw hynny'n wir yn y dyfodol, ond ni chyfeiriodd hi yn gynharach y prynhawn yma at y gwrthdaro amlwg sydd gan y Bil ar hyn o bryd â Deddf Addysg 1996 o ran plant yn cael eu haddysgu yn unol â dymuniadau eu rhieni. Felly, byddwn i'n gobeithio y bydd hi'n gallu ymateb i'r pwynt penodol hwnnw yn y ddadl hon.

Nawr, fel y dywedais i'n gynharach, mae rhieni wedi mwynhau'r hawl ers tro byd i dynnu eu plant yn ôl o wersi addysg rhyw ac addysg grefyddol, ac felly nid yw'n syndod bod mwyafrif sylweddol o'r ymatebwyr i ddau ymgynghoriad Llywodraeth Cymru a gafodd eu cynnal cyn y Bil hwn—. Yn y ddau ymgynghoriad hynny, roedd gwrthwynebiad llethol i ddileu hawl y rhieni i dynnu'n ôl o naill ai addysg cydberthynas a rhywioldeb neu grefydd, gwerthoedd a moeseg: roedd 88.7 y cant o'r ymatebwyr i'r ymgynghoriad 'Cenhadaeth ein Cenedl: Cwricwlwm Gweddnewidiol' eisiau cadw'r hawl i dynnu'n ôl. Ac roedd 60 y cant o'r rhai a ymatebodd i'r ddogfen ymgynghori ar sicrhau'r cyfle i fanteisio ar y cwricwlwm llawn hefyd eisiau cadw hawl y rhieni i dynnu'n ôl, ac mae hynny er gwaethaf y ffaith nad oedd cwestiwn ar y pwnc penodol hwn yn yr ail ymgynghoriad. Rwy'n credu bod hynny'n dangos cryfder y teimlad. Os ydym ni'n sefydlu ymgynghoriadau, fel Llywodraeth neu sefydliad, yna dylem ni wrando ar y safbwyntiau sy'n cael eu mynegi.

Nawr, bydd y ddeddfwriaeth hon, os bydd yn mynd rhagddi heb ei diwygio, yn newid yn sylfaenol y cydbwysedd rhwng hawliau rhieni a hawliau'r wladwriaeth—rhywbeth nad oes gan yr un ohonom ni yn y Senedd hon yng Nghymru fandad i'w wneud. Ni chafodd ei grybwyll ym maniffesto neb yn etholiadau diwethaf y Senedd, a phan gaiff pobl eu holi ynghylch eu barn, fel y dywedais i yn gynharach, maen nhw'n dweud eu bod eisiau cadw'r hawliau hyn. Dyna pam mae fy ngwelliant 19, ynghyd â gwelliannau 20, 21 a 22 a drafodwyd gennym ni yn gynharach, yn ceisio sicrhau nad yw'r hawliau rhieni hyn yn cael eu herydu o ran addysg grefyddol neu addysg rhyw yn y dyfodol, ac felly rwy'n annog yr Aelodau i gefnogi fy ngwelliannau i yn y ddau grŵp.

Fel addysg Gydberthynas a Rhywioldeb, cynhyrchodd addysgu crefydd, gwerthoedd a moeseg lawer iawn o ohebiaeth gan rieni pryderus, yn enwedig gan y rhai y mae eu plant yn mynychu ysgolion ffydd. Unwaith eto, mae Llywodraeth Cymru wedi anwybyddu dymuniadau rhieni a oedd eisiau gallu tynnu eu plant allan o wersi a oedd yn mynd yn groes i'w crefydd, eu gwerthoedd a'u moeseg. Ac nid gwaith y wladwriaeth yw—nid gwaith y wladwriaeth yw pennu beth ddylai'r crefyddau hynny fod.

Fel Cristion, rwy'n falch o dreftadaeth Gristnogol ein cenedl. Ddydd Llun, buom ni'n dathlu Dydd Gŵyl Dewi, diwrnod cenedlaethol Cymru, sy'n nodi diwrnod gŵyl esgob o'r chweched ganrif. Mae Cristnogaeth yn rhan annatod o'n diwylliant a'n treftadaeth, ond nid yw hynny'n golygu y dylai pawb yng Nghymru fod yn Gristion. Traddodiad balch arall yn ein cenedl yw'r rhyddid i ddewis unrhyw grefydd neu, yn wir, dim un, a dyna pam mae ysgolion ffydd yn bodoli. Ni ddylai'r ysgolion ffydd hynny gael eu gorfodi i addysgu crefydd, gwerthoedd a moeseg seciwlar ac felly ni fyddaf i'n cefnogi gwelliant 13. Yn anffodus, ni all pob rhiant anfon ei blentyn i ysgol ffydd, a dyna pam yr oedd y cyfle i rieni ymwrthod â chrefydd, gwerthoedd a moeseg mor bwysig. Rhieni yw'r prif addysgwyr, a dylen nhw gael yr hawl i dynnu eu plant allan o wersi sydd yn groes i'w credoau diwylliannol a chrefyddol, ac felly byddaf i'n cefnogi gwelliannau Darren Millar. Fodd bynnag, rwy'n gwybod y bydd y ffordd y mae'r cwricwlwm newydd hwn wedi'i gynllunio yn ei gwneud yn anodd cynnal y cyfle i optio allan, a dyna pam, yn anffodus, na fydd gennyf i ddewis ond pleidleisio yn erbyn y Bil, hyd yn oed os bydd y gwelliannau hyn, drwy ryw wyrth, yn cael eu derbyn. Diolch. Diolch yn fawr.

Y Gweinidog, Kirsty Williams.

Diolch yn fawr iawn, Llywydd, ac a gaf i, yn gyntaf oll, ddiolch i Siân Gwenllian am ei chydnabyddiaeth o'r gwaith aruthrol sydd wedi mynd i mewn i'r rhan hon o'r cwricwlwm, ac am iddi hi a Phlaid Cymru ddeall pam y mae'r gwersi hyn mor angenrheidiol os ydym ni am gyflawni dibenion ein cwricwlwm? Mae'n gwbl briodol bod plant yn dysgu am fyd lle bydd gan bobl amrywiaeth o safbwyntiau crefyddol ac anghrefyddol ac y byddan nhw, o bosibl, yn byw eu bywydau drwy lynu wrth gyfres o werthoedd neu foesau. Felly, rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn bod gan bob un o'n plant fynediad at addysg o'r math hwn.

A gaf i ddechrau gyda gwelliannau 13 i 17? Byddai'r rhain yn diwygio'r Bil fel y byddai'n rhaid cynllunio crefydd, gwerthoedd a moeseg mewn ysgol o gymeriad crefyddol gan roi sylw i weithredoedd ymddiriedolaeth yr ysgol, yn hytrach na bod yn unol â hwy, a byddai hyn o bosibl yn galluogi ysgolion o gymeriad crefyddol i ddarparu un cwrs astudio ar gyfer crefydd, gwerthoedd a moeseg sy'n rhoi sylw i faes llafur cytunedig a gweithredoedd ymddiriedolaeth yr ysgol. Wrth ddileu'r gofyniad ar yr ysgolion hyn i ddylunio crefydd, gwerthoedd a moeseg enwadol sy'n cyd-fynd â'u gweithredoedd ymddiriedolaeth, fodd bynnag, mae'r gwelliant yn creu'r posibilrwydd y bydd ysgolion o'r fath yn torri eu gweithredoedd ymddiriedolaeth. Mewn geiriau eraill, efallai y bydd tensiwn rhwng yr hyn y mae gweithred ymddiriedolaeth yn gofyn amdano a'r hyn y gallai fod y maes llafur cytunedig yn gofyn amdano. Gellir datrys y tensiwn hwnnw os caiff dau faes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg eu cynllunio ar wahân ac yn unol â gofynion presennol y Bil, ond ni ellir datrys y tensiynau o reidrwydd o fewn maes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg unigol. Nid yw Llywodraeth Cymru yn gweld y gweithredoedd ymddiriedolaethau ysgolion hynny ac felly ni allwn fod yn sicr beth sy'n ofynnol arnynt. O'r herwydd, ni allwn ddeddfu i'w gwneud yn ofynnol i ysgolion sydd â chymeriad crefyddol baratoi un maes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg sy'n ystyried maes llafur cytunedig a gweithredoedd ymddiriedolaeth yr ysgol, gan na allwn fod yn sicr y byddai'n bosibl i'r ysgolion gydymffurfio â'r math hwn o ofyniad. Byddai'r gwelliant hwn yn cyflwyno disgresiwn nad oes gan ysgolion o'r fath o dan y ddeddfwriaeth bresennol, nac o dan y Bil fel y'i drafftiwyd, i wyro oddi wrth eu gweithredoedd ymddiriedolaeth wrth addysgu crefydd, gwerthoedd a moeseg. Gallai hynny olygu bod ysgolion o'r fath yn darparu crefydd, gwerthoedd a moeseg yn groes i'w gweithredoedd ymddiriedolaeth, ac nid yw hyn yn rhywbeth y byddwn yn dymuno ei hwyluso. Cyflwynwyd gwelliannau'r Llywodraeth i Atodlen 1 y Bil yng Nghyfnod 2 ar ôl trafodaethau hir iawn gyda'n partneriaid yn yr Eglwys yng Nghymru a'r Gwasanaeth Addysg Gatholig i fynd i'r afael â'u pryderon yn y maes hwn, ac mae'r partneriaid hyn wedi hysbysu Llywodraeth Cymru bod y gwelliannau hyn yn mynd i'r afael â'u prif bryderon. Felly, byddwn yn gofyn i'r Aelodau bleidleisio yn erbyn y gwelliannau penodol hynny.

Gan symud at welliannau 23, 25, 27 a 29, nod y rhain yw sicrhau nad oes rhaid i ysgol neu awdurdod lleol dalu'r costau ar gyfer darparu crefydd, gwerthoedd a moeseg enwadol mewn ysgolion ffydd gwirfoddol a reolir pan ofynnir am hynny gan rieni, na maes llafur cytunedig crefydd, gwerthoedd a moeseg mewn ysgolion ffydd gwirfoddol a gynorthwyir pan ofynnir am hynny gan y rhieni. Fodd bynnag, nid ydynt yn esbonio sut y dylid talu'r costau hyn. Nid wyf yn cytuno y dylai costau'r math hwn o ddarpariaeth crefydd, gwerthoedd a moeseg gael eu trin yn wahanol i gostau mathau eraill o ddarpariaeth crefydd, gwerthoedd a moeseg.

Mae'r Bil yn parchu swyddogaeth ysgolion sydd â chymeriad crefyddol mewn addysg wedi'i mandadu gan y wladwriaeth, ac yn sicrhau eu bod yn gallu parhau i ddarparu crefydd, gwerthoedd a moeseg yn unol â'u gweithredoedd ymddiriedolaeth neu ddaliadau eu ffydd. Nid oes rheidrwydd ar y wladwriaeth i ddarparu crefydd, gwerthoedd a moeseg seiliedig ar ffydd yn unol â dymuniadau rhieni yng nghyfraith y DU nac yn y confensiwn Ewropeaidd ar hawliau dynol. Mater i ysgolion o gymeriad crefyddol yw hwn.

Fodd bynnag, mae'r Bil yn sicrhau y bydd gan bob dysgwr fynediad at grefydd, gwerthoedd a moeseg amlblwyfol pan fo eisiau hynny, ac mae rhwymedigaeth ar y wladwriaeth i wneud hynny, a dyna sy'n ofynnol gan y gyfraith bresennol. Fel y dywedais, rydym ni wedi bod yn gweithio'n agos iawn gyda'r Gwasanaeth Addysg Gatholig a'r Eglwys yng Nghymru ynghylch y ddau faes llafur wrth ddatblygu'r Bil, a chytunais yng Nghyfnod 2 y bydd y maes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg anenwadol y bydd angen i ysgolion o gymeriad crefyddol ei ddarparu erbyn hyn yn un sydd wedi'i gynllunio gan ystyried y maes llafur cytunedig, yn hytrach nag yn unol ag ef. Mae hyn yn caniatáu i ysgolion o gymeriad crefyddol gael mwy o hyblygrwydd wrth ddatblygu eu maes llafur. Mae hefyd yn rhoi dewis i ysgolion o gymeriad crefyddol weithio gydag ysgolion cyfagos i gyflwyno crefydd, gwerthoedd a moeseg anenwadol os ydyn nhw'n dymuno gwneud hynny. 

Fodd bynnag, hoffwn dynnu sylw'r Aelodau at ddata a ddarparwyd imi gan y Gwasanaeth Addysg Gatholig, pryd y cawsom wybod mai dim ond un oedd nifer y disgyblion a dynnwyd yn flaenorol o addysg grefyddol enwadol yn 2020. Felly, dylai costau ychwanegol disgwyliedig y newid arfaethedig hwn fod yn fach iawn. Fodd bynnag, bydd fy swyddogion yn parhau i fonitro'r sefyllfa dros y blynyddoedd nesaf, gan weithio'n agos gyda'n partneriaid yn y Gwasanaeth Addysg Gatholig a'r Eglwys yng Nghymru. Fel y dywedais, mae'r ddau ohonyn nhw wedi bod yn glir eu bod yn fodlon ar y newidiadau a wnaed yng Nghyfnod 2 gan y Llywodraeth, ac maen nhw o'r farn mai'r rhain yw eu blaenoriaethau allweddol. Felly, rwyf yn gofyn i'r Senedd bleidleisio yn erbyn y gwelliannau hyn.

Gan symud nawr, at welliannau 19, 24, 26 a 28, mae crefydd, gwerthoedd a moeseg, rwy'n cytuno, yn codi materion cymhleth, y gall ysgol chwarae rhan hanfodol wrth helpu dysgwyr i'w deall, ac mae'r Bil yn sicrhau y bydd gan bob dysgwr fynediad at grefydd, gwerthoedd a moeseg amlblwyfol, a fydd yn cynnwys amrywiaeth o safbwyntiau crefyddol ac anghrefyddol. Nid oes hawl absoliwt i blentyn gael ei addysgu yn unol â chredoau crefyddol neu athronyddol y rhieni, naill ai yng nghyfraith y DU nac o dan y confensiwn Ewropeaidd ar hawliau dynol. Yn yr un modd, nid oes hawl i gael addysg wedi ei darparu gan y wladwriaeth yn ôl credoau crefyddol rhywun ei hun. Felly, er bod y wladwriaeth yn cydnabod bod lle i ysgolion crefyddol, ei rhwymedigaeth o dan yr hawliau a ddiogelir gan Ddeddf Hawliau Dynol 1998 yw rhoi'r cyfle i gael darpariaeth addysg amlblwyfol yn unig.

Nid yw'r Bil yn atal rhieni rhag trochi nac addysgu eu plant mewn unrhyw ffydd a ddewisant, naill ai gartref neu mewn man addoli, ond mater i'r rhieni yw ei drefnu ac nid mater i'r ysgol yw hynny. Wrth sicrhau bod gan bob dysgwr ym mhob ysgol yr hawl i gael mynediad i faes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg sydd wedi'i gynllunio gan ystyried maes llafur cytunedig, rydym yn cefnogi dysgwyr i ennyn gwerthfawrogiad o grefyddau eraill ac i ddatblygu goddefgarwch a chydlyniant cymunedol. Mae'r mater o ddileu'r hawl i dynnu allan o grefydd, gwerthoedd a moeseg wedi'i ystyried yn ofalus ac wedi'i ymgynghori arno, ond rwy'n derbyn bod barn gref. Gan na fydd y Bil bellach yn caniatáu i rieni dynnu eu plant allan o wersi crefydd, gwerthoedd a moeseg, mae'n ei gwneud yn ofynnol i ysgolion o gymeriad crefyddol weithredu cais rhieni am ddarpariaeth crefydd, gwerthoedd a moeseg amgen, boed hwnnw'n faes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg a gynlluniwyd gan roi sylw i'r maes llafur neu'r crefydd, gwerthoedd a moeseg y cytunwyd arno sy'n cyd-fynd â gweithredoedd ymddiriedolaeth yr ysgol.

Yn y cwricwlwm newydd, bydd ysgolion o gymeriad crefyddol yn parhau i allu darparu crefydd, gwerthoedd a moeseg enwadol yn unol â'r gweithredoedd ymddiriedolaeth hynny, ac rwyf wedi bod yn glir iawn na fwriedir i unrhyw beth a gynigir yn y Bil hwn atal ysgolion o gymeriad crefyddol rhag addysgu eu maes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg enwadol eu hunain. Drwy gydol y broses o ddatblygu'r cwricwlwm newydd, rydym wedi gweithio gyda rhanddeiliaid a phartneriaid fel y Gwasanaeth Addysg Gatholig ac wedi ymgynghori'n eang. Mae eu hysgolion yn gwneud cyfraniad gwerthfawr i'r system addysg, ac, fel yr wyf wedi sôn o'r blaen, maen nhw a'r Eglwys yng Nghymru wedi cadarnhau bod gwelliannau Cyfnod 2 wedi mynd i'r afael â'u prif bryderon.

Yn olaf, gan droi at welliant 18, nid wyf yn credu bod angen y gwelliant hwn, oherwydd mae proses gwyno eisoes ar waith ar gyfer pob elfen o reolaeth ysgol, gan gynnwys y cwricwlwm. Mae darpariaeth eisoes yn adran 409 o Ddeddf Addysg 1996 sy'n ei gwneud yn ofynnol i awdurdod lleol sefydlu proses gwyno mewn cysylltiad â chwyn ynghylch darparu cwricwlwm, neu pan fo corff llywodraethu ysgol a gynhelir wedi gweithredu neu'n bwriadu gweithredu yn afresymol mewn cysylltiad â phŵer sydd ganddo neu'r dyletswyddau y mae'n ddarostyngedig iddynt.

Mae'n rhaid i gyrff llywodraethu ysgolion a gynhelir hefyd fabwysiadu polisi cwynion o dan adran 29 o Ddeddf Addysg 2002, ond dylid gwneud cwynion sy'n ymwneud â'r cwricwlwm i'r awdurdod lleol yn gyntaf. Yn y pen draw, os bydd unigolyn yn parhau i fod yn anhapus ac yn teimlo bod yr ysgol wedi arfer ei phwerau mewn modd afresymol, caiff ofyn i'r awdurdod lleol yn y lle cyntaf, ac o bosibl wedyn, i Weinidogion Cymru, arfer eu pwerau cyfarwyddo o dan Ddeddf Safonau a Threfniadaeth Ysgolion (Cymru) 2013. Gan ychwanegu proses gwyno arall, rwy'n credu y byddai hyn yn ddyblygu diangen, a byddai'n faich ychwanegol i ysgolion ymdopi ag ef, pan fo'r gofyniad am weithdrefn gwyno eisoes wedi ei nodi mewn deddfwriaeth. Ac nid wyf yn credu y dylid nodi crefydd, gwerthoedd a moeseg ar ei ben ei hun ar gyfer ei broses gwyno ei hun; Nid wyf yn credu bod sail resymegol dros wneud hynny. Felly, rwyf yn annog yr Aelodau i wrthod y gwelliant hwn a pheidio ag ychwanegu baich ychwanegol ar ysgolion. Diolch Llywydd.

Suzy Davies i ymateb i'r ddadl.

Diolch, Llywydd, a diolch i bawb sydd wedi cymryd rhan yn y ddadl hon. Mae'n ddadl lawn ac yn un eithaf cymhleth, fel y trafodwyd gennym yn gynharach. A gaf i ddechrau drwy gytuno â Siân Gwenllian, ac, mewn gwirionedd, y Gweinidog, fod angen i'n plant dyfu nid yn unig i barchu ond i ddeall pob math o grefyddau. Rhan o ddiben y Bil hwn yn y lle cyntaf yw magu plant i fod yn llai beirniadol ac yn llai gwahaniaethol, yn llai rhagfarnllyd. Dyna pam yr wyf wedi bod yn falch bod crefydd, gwerthoedd a moeseg ei hun yn rhan orfodol o'r cwricwlwm.

Ar gyfer Caroline Jones, rwyf eisiau dweud nad ydym ni'n sôn am sefyllfa yn y fan yma lle mae'n rhaid i bob ysgol ddysgu crefydd, gwerthoedd a moeseg seciwlar yn unig. Nid yw hynny'n wir o gwbl. Mae'r Gweinidog eisoes wedi nodi bod crefydd, gwerthoedd a moeseg enwadol yn rhan greiddiol o'r hyn a addysgir mewn ysgolion crefyddol, ac mae'n rhaid i mi dynnu sylw at y ffaith bod y CYSAGau y cyfeiriodd Darren Millar atyn nhw yn ei gyfraniad yn cynnwys cynrychiolwyr crefyddol yn bennaf. Felly, nid yw'n faes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg seciwlar, pa faint bynnag yr ydych chi  eisiau meddwl amdano yn y modd hwnnw.

Y tensiwn rhwng y gweithredoedd a'r maes llafur y cytunwyd arno, Gweinidog—clywaf yr hyn a ddywedwch am hyn, ond dyna holl ddiben gwelliant 16 mewn gwirionedd, wrth ddiffinio ystyr 'rhoi sylw' mewn gwirionedd a'i gysylltu'n benodol â chrefydd, gwerthoedd a moeseg, oherwydd nid yw 'rhoi sylw' yn golygu bod yn rhaid i chi fabwysiadu yr un faint yn union o bob math o gwricwlwm, nid yw'n golygu bod yn rhaid i chi fabwysiadu y cyfan o'r ddau fath o gwricwlwm yr ydym yn sôn amdanyn nhw yn y fan yma. Ond yr hyn y mae'n ei olygu yw, os ydych chi'n penderfynu nad yw rhan o gwricwlwm i'w haddysgu, mae'n rhaid i chi egluro pam—mae'n rhaid i chi ddangos sut yr aethoch chi ati i gyrraedd y penderfyniad.

Mewn gwirionedd, os ydych chi eisiau i mi beidio â chynnig gwelliant 18, er enghraifft, ac rwy'n deall eich rhesymau hollol ddilys dros wneud hynny, byddai hynny'n gwneud llawer mwy o synnwyr pe byddech yn cefnogi gwelliant 16, sy'n rhoi'r arfau i'r ddwy ysgol amddiffyn safbwynt, ac i blant, nid dim ond rhieni, wrth gwrs, i ddod â chwyn drwy'r gweithdrefnau cwyno yr ydych chi wedi eu disgrifio mewn darnau eraill o ddeddfwriaeth , oherwydd ar hyn o bryd nid yw'n glir beth fyddai angen iddyn nhw ei ddangos er mwyn i gŵyn gael ei chynnal, neu mewn gwirionedd i'r gŵyn gael ei hamddiffyn.

Mae'r sylwadau, mae arnaf ofn, Darren, a wnaethoch chi ynghylch hawliau rhieni a hawliau'r wladwriaeth, bod y berthynas honno'n newid—er y gallai hynny fod yn wir, yr hyn yr ydym yn ei ystyried yn y fan yma yw hawliau plant, ac wrth gwrs mae ganddyn nhw yr hawl i gael eu haddysgu yn unol â chredoau teuluol o dan brotocol 1 erthygl 2, ond mae hwnnw'n hawl amodol, fel y clywsom eisoes, ac nid yw'n hawl sy'n cael ei arfer ar wahân. Ni all byth fod yn hawl sy'n cyfyngu ar yr hyn y mae plentyn yn ei ddysgu, a dyna y gallaf weld y cwricwlwm hwn yn ceisio ei wneud, ac, er fy mod i wedi ceisio cefnogi ysgolion o gymeriad crefyddol yn y modd yr wyf wedi mynd ati, ac yn sicr gyda'r gwelliannau yr wyf wedi bod yn eu cyflwyno, plant yn gyntaf yw hi, ac maen nhw mewn byd nad yw'n edrych fel y byd a fu gennym ni erioed. O'r safbwynt hwnnw, mae'n rhaid i'r cyfle hwn ar gyfer cyd-ddealltwriaeth fod yr hyn sy'n bwysicach na phopeth arall. Diolch yn fawr, Llywydd.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 13? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, awn ni i bleidlais ar welliant 13, yn enw Suzy Davies. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid naw, tri yn ymatal, 42 yn erbyn, ac felly mae gwelliant 13 wedi ei wrthod.

Gwelliant 13: O blaid: 9, Yn erbyn: 42, Ymatal: 3

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 23. Darren Millar, ydy e'n cael ei symud?

Cynigiwyd gwelliant 23 (Darren Millar).

Rwy'n cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 23? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 23. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 15, dau yn ymatal, 37 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 23 wedi ei wrthod.

Gwelliant 23: O blaid: 15, Yn erbyn: 37, Ymatal: 2

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 14, ac os ydy gwelliant 14 yn cael ei dderbyn, bydd gwelliant 24 yn methu. Suzy Davies, ydych chi'n symud gwelliant 14?

Cynigiwyd gwelliant 14 (Suzy Davies).

Symud.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 14? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly agor y bleidlais ar welliant 14 yn enw Suzy Davies. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, pedwar yn ymatal, 42 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 14 wedi ei wrthod.

Gwelliant 14: O blaid: 8, Yn erbyn: 42, Ymatal: 4

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 24, felly, Darren Millar. 

Cynigiwyd gwelliant 24 (Darren Millar).

Rwy'n cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 24? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais ar welliant 24 yn enw Darren Millar. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 14, un yn ymatal, 39 yn erbyn. Ac felly mae gwelliant 24 wedi ei wrthod.

Gwelliant 24: O blaid: 14, Yn erbyn: 39, Ymatal: 1

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 25, Darren Millar. 

Cynigiwyd gwelliant 25 (Darren Millar).

Rwy'n cynnig.

A ddylid derbyn gwelliant 25? A oes unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais ar welliant 25 yn enw Darren Millar. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 15, dau yn ymatal, 37 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 25 wedi ei wrthod.

Gwelliant 25: O blaid: 15, Yn erbyn: 37, Ymatal: 2

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 26, Darren Millar. 

Cynigiwyd gwelliant 26 (Darren Millar).

Rwy'n cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 26? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 26 yn enw Darren Millar. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 14, un yn ymatal, 39 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 26 wedi ei wrthod.

Gwelliant 26: O blaid: 14, Yn erbyn: 39, Ymatal: 1

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 15, Suzy Davies.

Cynigiwyd gwelliant 15 (Suzy Davies).

Ie, os gwelwch yn dda.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 15? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, ac felly pleidlais ar welliant 15 yn enw Suzy Davies. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, dau yn ymatal, 44 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 15 wedi ei wrthod.

Gwelliant 15: O blaid: 8, Yn erbyn: 44, Ymatal: 2

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 27, Darren Millar. Gwelliant 27. 

A yw'n cael ei gynnig, Darren Millar?

Cynigiwyd gwelliant 27 (Darren Millar).

Ie, rwy'n cynnig.

Ocê. Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 27? A oes unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 27 yn enw Darren Millar. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 15, dau yn ymatal, 37 yn erbyn. Gwelliant 27 wedi ei wrthod.

Gwelliant 27: O blaid: 15, Yn erbyn: 37, Ymatal: 2

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 16, Suzy Davies.

Cynigiwyd gwelliant 16 (Suzy Davies).

Ie, os gwelwch yn dda.

Os derbynnir gwelliant 16, bydd gwelliant 28 yn methu. Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 16? Unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad, felly pleidlais ar welliant 16 yn enw Suzy Davies. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid saith, tri yn ymatal, 44 yn erbyn. Ac felly mae gwelliant 16 wedi ei wrthod.

Gwelliant 16: O blaid: 7, Yn erbyn: 44, Ymatal: 3

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 28, Darren Millar.

Cynigiwyd gwelliant 28 (Darren Millar).

Rwy'n cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 28? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly fe gymrwn bleidlais ar welliant 28 yn enw Darren Millar. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 14, neb yn ymatal, 40 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 28 wedi ei wrthod.

Gwelliant 28: O blaid: 14, Yn erbyn: 40, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 29, Darren Millar.

Cynigiwyd gwelliant 29 (Darren Millar).

Rwy'n cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 29? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 29. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. Felly, o blaid 15, dau yn ymatal, 37 yn erbyn, ac felly mae gwelliant 29 wedi'i wrthod.

Gwelliant 29: O blaid: 15, Yn erbyn: 37, Ymatal: 2

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 17, Suzy Davies. Ydy e'n cael ei symud?

Cynigiwyd gwelliant 17 (Suzy Davies).

Ie, os gwelwch yn dda.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 17? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 17 yn enw Suzy Davies. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 11, dau yn ymatal, 41 yn erbyn, felly mae'r gwelliant wedi'i wrthod.

Gwelliant 17: O blaid: 11, Yn erbyn: 41, Ymatal: 2

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 18, Suzy Davies. 

Cynigiwyd gwelliant 18 (Suzy Davies).

Ie, os gwelwch yn dda, i orffen hyn.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 18? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 18 yn enw Suzy Davies. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 15, dau yn ymatal, 37 yn erbyn, felly mae gwelliant 18 wedi'i wrthod.

Gwelliant 18: O blaid: 15, Yn erbyn: 37, Ymatal: 2

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 19, Darren Millar.

Cynigiwyd gwelliant 19 (Darren Millar).

Rwy'n cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 19? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly agor y bleidlais ar welliant 19. Cau'r bleidlais, felly. O blaid 14, neb yn ymatal, 40 yn erbyn, ac felly mae gwelliant 19 wedi'i wrthod.

Gwelliant 19: O blaid: 14, Yn erbyn: 40, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 20, Darren Millar. 

A yw'n cael ei gynnig?

Cynigiwyd gwelliant 20 (Darren Millar).

Ydw, rwy'n cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 20? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 20. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 14, neb yn ymatal, 40 yn erbyn, ac felly mae gwelliant 20 yn cael ei wrthod.

Gwelliant 20: O blaid: 14, Yn erbyn: 40, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 47 yw'r gwelliant nesaf yn enw Siân Gwenllian. Ydy e'n cael ei symud?

Cynigiwyd gwelliant 47 (Siân Gwenllian).

Ydy, os gwelwch yn dda.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 47? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais felly ar welliant 47 yn enw Siân Gwenllian. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 20, dau yn ymatal, 32 yn erbyn, ac felly mae gwelliant 47 wedi'i wrthod.

Gwelliant 47: O blaid: 20, Yn erbyn: 32, Ymatal: 2

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 55, Llyr Gruffydd.

Cynigiwyd gwelliant 55 (Llyr Gruffydd).

Cynnig. 

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 55? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Agor y bleidlais, felly. Oes, roedd yna wrthwynebiad, gyda llaw. Agor y bleidlais, felly, ar welliant 55. Cau'r bleidlais. O blaid 20, dau yn ymatal, 32 yn erbyn. Mae gwelliant 55 wedi'i wrthod.

Gwelliant 55: O blaid: 20, Yn erbyn: 32, Ymatal: 2

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 21, Darren Millar. 

Cynigiwyd gwelliant 21 (Darren Millar).

Ydw, rwy'n cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 21? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 21. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 14, neb yn ymatal, 40 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 21 wedi'i wrthod. 

Gwelliant 21: O blaid: 14, Yn erbyn: 40, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 48, Siân Gwenllian. Ydy e'n cael ei symud?

Cynigiwyd gwelliant 48 (Siân Gwenllian).

Cynnig. 

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 48? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly cawn ni bleidlais ar welliant 48 yn enw Siân Gwenllian. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 20, dau yn ymatal, 32 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 48 wedi'i wrthod. 

Gwelliant 48: O blaid: 20, Yn erbyn: 32, Ymatal: 2

Gwrthodwyd y gwelliant

Gwelliant 56, Llyr Gruffydd, ydy e'n cael ei symud?

Cynigiwyd gwelliant 56 (Llyr Gruffydd).

Cynnig. 

A oes gwrthwynebiad i welliant 56? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 56. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 20, dau yn ymatal, 32 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 56 wedi'i wrthod. 

Gwelliant 56: O blaid: 20, Yn erbyn: 32, Ymatal: 2

Gwrthodwyd y gwelliant