2. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am ymyriadau Llywodraeth Cymru i leihau nifer yr achosion o danau gwyllt? OAQ54248

Mae ein gwasanaethau tân ac achub yn parhau i gymryd amrywiaeth o gamau i leihau nifer y tanau gwyllt mewn cymunedau ledled y wlad. Mae llawer o ymyriadau wedi eu hariannu'n uniongyrchol gan Lywodraeth Cymru, ac mae'r rhain wedi arwain at ostyngiad o 60 y cant yn nifer yr achosion o danau gwyllt ers 2009.

Diolch, Weinidog. Yn ddiweddar, cefais y fraint o gyfarfod â Craig Hope ac aelodau eraill o Wasanaeth Tân ac Achub De Cymru yng Ngorsaf Dân Aberdâr i drafod eu dull arloesol o fynd i'r afael â thanau gwyllt. Mae Craig yn enwog yn rhyngwladol am ei waith ar y mater, er enghraifft drwy ddatblygu'r blwch offer tanau gwyllt a'r ffocws ar ddull drwy gydol y flwyddyn hefyd. Gwyddom fod nifer yr achosion o danau gwyllt yn gostwng ar hyn o bryd at ei gilydd, ond mae'r rhai sy'n digwydd yn fwy o faint, sy'n arwain at set wahanol o heriau i wasanaethau tân ac i gymunedau hefyd. Cafwyd tân gwyllt mawr arall yn fy etholaeth ar fynydd Abernant yr wythnos diwethaf. Sut y mae Llywodraeth Cymru yn gweithio gyda phartneriaid i leihau nifer yr achosion o danau gwyllt, er enghraifft, drwy reoli tir, rhannu arferion gorau a mabwysiadu dull 365 diwrnod fel nad oes perygl i fywydau nac i eiddo?

Diolch i'r Aelod am ei chwestiwn. Yn wir, mae Gwasanaeth Tân ac Achub De Cymru yn enwog yn rhyngwladol am y gwaith y maent yn ei wneud, ac mewn gwirionedd, maent wedi darparu cymorth i wasanaethau tân ledled y DU o ran yr arbenigedd y maent wedi'i ddatblygu. A gwn eu bod eisoes yn gweithio'n galed i ddod o hyd i gefnogaeth ychwanegol ar gyfer yr offer arbenigol sydd ei angen arnynt yn yr ardal. Mae'r Aelod yn llygad ei lle fod angen i'r pwyslais fod ar ddull drwy gydol y flwyddyn a gweithio mewn partneriaeth. Felly, er mai'r gwasanaeth tân yw'r rhai ar y rheng flaen, fel petai, mae llawer o gefnogaeth wedi'i rhoi i atal tanau, y rhaglenni addysg mewn ysgolion a'r grwpiau yr ystyrir eu bod mewn perygl, ac ni ellir ond gwneud hynny, fel y dywedoch chi, mewn partneriaeth â rhanddeiliaid eraill, fel Cyfoeth Naturiol Cymru, yr heddlu a rhanddeiliaid cymunedol. Ac mae hynny'n rhywbeth sydd wedi digwydd ers y cynnydd yn nifer y digwyddiadau a welsom dros y Pasg ychydig flynyddoedd yn ôl, ac mae hwnnw'n waith partneriaeth rydym yn parhau i bwysleisio'i werth a'i ddatblygu, ac mae hynny'n rhywbeth y byddaf yn sicr yn mynd i'r afael ag ef fel y Gweinidog sy'n gyfrifol.

Weinidog, mae trigolion sy'n byw ar Fynydd Cilfái yn Abertawe neu gerllaw wedi sôn am fyw mewn ofn cyson o danau coedwig ar y bryn. Mae rhai o berchnogion y tyddynnod yno wedi dechrau gosod eu briciau tân eu hunain, tra bo Cyfoeth Naturiol Cymru, fel y dywedoch chi, wedi rhoi camau ar waith, ac yn yr achos hwn, wedi torri coed i leihau'r risg i eiddo pobl. Pan oeddwn yn tyfu i fyny yn etholaeth Vikki Howells, gallaf gofio pobl yn dod i mewn i'r ysgolion ac yn sôn wrthym am beryglon tanau mynydd. O ystyried yr ystadegau rydych wedi'u rhoi i ni hyd yma, mae'n debyg ei fod wedi gweithio ar gyfer cenhedlaeth benodol, beth bynnag. Ond a oes unrhyw dystiolaeth mai pobl wahanol sy'n cael eu cysylltu â'r tanau mynydd rydym yn eu cael bellach, ac a oes angen cyfeirio addysg i gyfeiriad ychydig yn wahanol, efallai?

Ar gyfer eich etholaeth chi, rydych yn nodi eich bod yn byw gyda'r pryder hwnnw am danau gwyllt posibl. Mae tanau glaswellt o unrhyw siâp neu faint a gynnir yn fwriadol yn gwbl annerbyniol. Maent yn anghyfrifol, yn beryglus ac yn anghyfreithlon. Nid yn unig eu bod yn peryglu cymunedau, ond maent yn peri ofn, a dyna pam fod yr ymagwedd ataliol mor hynod o bwysig. Rydym yn cyd-weithredu'n llawn ag ysgolion, yr heddlu ac asiantaethau eraill, ond hefyd gyda rhaglenni eraill fel Troseddau a Chanlyniadau, ac mae Prosiect Phoenix yn gweithio gyda grwpiau bach y nodwyd eu bod mewn perygl o droseddu i geisio lleihau'r troseddu hwnnw hefyd, ac yn targedu'r cymorth, yr hyfforddiant a'r cyllid yn yr achosion hynny.

Hefyd, rydym yn clywed am achosion lle cawsant eu cynnau'n fwriadol gan bobl ifanc, ond ceir achosion hefyd lle byddant wedi'u cynnau gan dirfeddiannwr efallai. Felly, mae a wnelo â pharhau â'r gwaith traws-bartneriaethol hwnnw ac edrych ar yr agenda ataliol. Yn sicr, os oes gan unrhyw Aelodau unrhyw dystiolaeth neu awgrymiadau pellach o ran sut y gallem fwrw ymlaen â hynny, rwyf bob amser yn fodlon eu cymryd.