2. Pa gynlluniau sydd gan Lywodraeth Cymru i helpu twf busnesau bach yng Nghymru? OAQ54430

Diolch. Yn unol â'n cynllun gweithredu ar yr economi, rydym yn parhau i fod yn ymrwymedig i gefnogi busnesau bach ledled Cymru. Ac mae'r banc datblygu yn cynorthwyo gyda'i wasanaeth cyngor dwyieithog a'i gefnogaeth ariannol i fusnesau allu dechrau a thyfu. Yn ychwanegol at hynny, mae rhaglen cyflymu twf Busnes Cymru yn darparu cefnogaeth arbenigol wedi'i theilwra i fusnesau sydd â photensial sylweddol i dyfu.

Diolch am hynny. Ac rwy'n deall eich dyhead a'ch uchelgais i helpu busnesau bach yng Nghymru. Ond wrth gwrs, yr wythnos diwethaf, nododd Canghellor yr wrthblaid ar ran meinciau'r wrthblaid yn eich cynhadledd y byddai'n cyflwyno wythnos 32 awr, o fewn degawd, pe bai Llafur yn dod i rym. Nawr, sut y mae hyn yn cymharu â'ch awydd i annog twf busnesau bach, gan mai gallu cyfyngedig a fydd gan gyflogwyr i gyflogi mwy o staff, ond bydd eu horiau gwaith yn lleihau? Rwyf wedi derbyn sawl galwad ffôn ynglŷn a’r mater hwn, felly bydd eglurhad ynghylch yr hyn y byddai Llywodraeth Cymru yn ei wneud, neu sut y gallech reoli'r sefyllfa, yn rhywbeth y credaf y bydd perchnogion busnesau bach yn ei godi’n amlach yn y dyfodol.

Wel, buaswn yn dweud, yn anad dim, fod y cynigion yn uchelgeisiol. Maent yn iawn hefyd, yn fy marn i, ond nid ydynt heb eu heriau, a dyna pam fod cyfnod o 10 mlynedd wedi'i gynnig fel cyfnod pontio ar gyfer cwtogi’r wythnos waith. Yr hyn sydd bwysicaf yn economi'r DU ar hyn o bryd yw her ddeublyg diffyg twf cynhwysol—h.y. diffyg twf teg, a rhanbarthau, felly, yn cael eu gadael ar ôl—a diffyg cynhyrchiant. Ac ymddengys i mi, yn seiliedig ar arbenigedd rhyngwladol, y gellir mynd i'r afael â her cynhyrchiant drwy gwtogi'r wythnos waith, fel y gwelsom yn Ffrainc, lle y gwellodd cynhyrchiant o ganlyniad i gwtogi’r wythnos waith i bedwar diwrnod. Credaf y gallwn ddefnyddio’r un model yn y DU ac y gallwn gyflawni'r un canlyniadau â Ffrainc.

Weinidog, busnesau bach yw asgwrn cefn ein heconomi, ac mae arnynt angen amgylchedd treth isel heb fiwrocratiaeth i allu ffynnu. Fodd bynnag, y rhwystr mwyaf i dwf ar hyn o bryd yw seilwaith gwael. Yn ôl y Ffederasiwn Busnesau Bach, mae’r mwyafrif o fusnesau Cymru wedi cael eu heffeithio o ganlyniad i’r Llywodraeth yn gwneud penderfyniadau ynglŷn â seilwaith. Mae'n ymwneud nid yn unig â methiant y Llywodraeth i ddarparu ffordd liniaru’r M4 fel yr addawyd, ond â chyflwr y rhwydwaith ffyrdd, a chysylltiadau trafnidiaeth gyhoeddus gwael. Felly, Weinidog, sut y mae eich Llywodraeth yn bwriadu mynd i'r afael â phryderon y Ffederasiwn Busnesau Bach dros y 12 mis nesaf?

Wel, credaf fod adroddiad y Ffederasiwn Busnesau Bach yn hynod ddefnyddiol a byddwn yn ei ystyried yn ofalus iawn. O ran rhaglenni uchelgeisiol ar gyfer seilwaith, buaswn yn dweud bod y fasnachfraint reilffyrdd gwerth £5 biliwn, metro trawsnewidiol de Cymru, metro gogledd Cymru, sy'n gwneud cryn dipyn o gynnydd, datblygu metro de-orllewin Cymru hefyd, i gyd yn dangos bod gan Lywodraeth Cymru uchelgais enfawr ar gyfer trafnidiaeth gyhoeddus a'r seilwaith sydd ei angen yn sail i hynny.