3. A wnaiff y Gweinidog amlinellu strategaeth Llywodraeth Cymru i ddenu digwyddiadau i Gymru? OAQ54870

Rydym yn gweithio'n rhagweithiol gyda phartneriaid yng Nghymru, y DU ac yn rhyngwladol i nodi a cheisio cyflawni targedau hirdymor i ddenu digwyddiadau diwylliannol, digwyddiadau chwaraeon a digwyddiadau busnes mawr i gael eu cynnal ym mhob rhan o Gymru. Yn ogystal â hyn, rydym yn cefnogi sefydlu, twf a datblygiad ystod eang o ddigwyddiadau wedi'u trefnu yng Nghymru.

Diolch, Weinidog. Ym mis Rhagfyr y llynedd, cynhaliwyd digwyddiad personoliaeth chwaraeon y flwyddyn BBC Cymru yn y Ganolfan Gynadledda Ryngwladol newydd yng Nghasnewydd. Roedd yn llwyddiant ysgubol ac roeddwn yn hynod falch o weld y digyffelyb Alun Wyn Jones yn ennill y brif wobr.

Yn dilyn hyn, rwyf wedi ysgrifennu at y BBC a'r Ganolfan Gynadledda Ryngwladol yn eu hannog i ystyried y lleoliad ar gyfer cynnal digwyddiad personoliaeth chwaraeon y flwyddyn y DU. Mae tri o'r 13 o bersonoliaethau chwaraeon diwethaf y DU wedi bod yn Gymry, serch hynny, nid yw'r digwyddiad erioed wedi'i gynnal yng Nghymru, yr unig wlad yn y Deyrnas Unedig i beidio â gwneud hynny. Felly, nawr yw'r amser i unioni hyn.

Mae Casnewydd, ynghyd â'r Ganolfan Gynadledda Ryngwladol, yn lle perffaith i gynnal digwyddiad personoliaeth chwaraeon y flwyddyn y DU y BBC, ac mae ganddi botensial enfawr ar gyfer digwyddiadau tebyg a'r buddion a ddaw yn eu sgil. A allwch roi eich cefnogaeth a dwyn perswâd er mwyn dod â'r digwyddiad i Gasnewydd a Chymru?

Am syniad gwych. Mae hynny'n sicr yn rhywbeth yr hoffwn fynd i'r afael ag ef. Rwy'n cael cyfarfodydd rheolaidd gyda'r Celtic Manor a'r bobl sy'n gyfrifol am y Ganolfan Gynadledda Ryngwladol, ac yn sicr, mae hwnnw'n syniad gwych y byddaf yn bwrw ymlaen ag ef yn frwd. Diolch.

Weinidog, efallai y cofiwch i mi eich holi ym mis Tachwedd y llynedd ynglŷn â sicrhau'r budd mwyaf posibl i Gymru yn sgil Gemau'r Gymanwlad 2022, sy'n cael eu cynnal yn Birmingham. Bryd hynny, fe gadarnhaoch chi eich bod wedi cyfarfod â threfnwyr y gemau i weld a allai rhai o'r timau sy'n cystadlu gael eu lleoli yma yng Nghymru. O gofio'ch ateb, a allwch ddweud a ydych wedi gwneud rhywfaint o gynnydd ar hyn i ddenu rhai o'r digwyddiadau chwaraeon eu hunain i gael eu cynnal yng Nghymru, neu a oes posibilrwydd o hyd y bydd hyn yn digwydd? Bydd ein sector lletygarwch yng Nghymru yn gwerthfawrogi'r wybodaeth ddiweddaraf gennych ar y mater hwn yn fawr.

Diolch. Wel, nid wyf wedi cael cyfarfod diweddar â phobl Gemau'r Gymanwlad, ond byddaf yn ceisio darganfod a ydynt wedi gwneud unrhyw gynnydd wrth geisio cael timau i leoli yma yng Nghymru. Felly, mae hyn yn amlwg yn rhywbeth y mae gennym gryn ddiddordeb mewn bwrw ymlaen ag ef, gan ein bod yn awyddus i sicrhau cymaint o ffocws ag y gallwn ar Gymru yn ystod y cyfnod hwnnw.

Rwy'n ymwybodol fod gan Eisteddfod yr Urdd, er enghraifft, gysylltiad strategol bellach â thîm Cymru o ran hyrwyddo Cymru, ac maent yn defnyddio masgot yr Urdd fel y dull o hyrwyddo Cymru yn ystod Gemau'r Gymanwlad. Felly, fe af ar drywydd hynny a gweld a ydym wedi gwneud mwy o gynnydd wrth ddenu pobl i leoli yma.

Hoffwn holi'r Gweinidog ymhellach ar hynny, os caf, am unrhyw gynnig yn y dyfodol i gynnal Gemau’r Gymanwlad yma ac a ydych wedi dysgu neu siarad â Llywodraeth yr Alban am y buddion a ddaeth i’r Alban, nid yn unig o ran chwaraeon, ond hefyd y buddion diwylliannol a'r buddion i iechyd y cyhoedd a ddaeth i'r wlad honno ar ôl cynnal Gemau'r Gymanwlad. Yn amlwg, roeddem yn siomedig, ynghyd â miliynau—wel, miliynau yn rhyngwladol—o gefnogwyr chwaraeon pan fethodd y cynlluniau i geisio'u cynnal. Mae'r cynigion ar gyfer 2026 a 2030 wedi'u penderfynu ar yr un pryd, ond a allwch ymrwymo i sicrhau y gwneir gwaith yn awr i baratoi'r ffordd inni allu cynnig am gemau 2034?

Credaf fod 2034 yn ffrâm amser go hir, mae'n orwel eithaf pell i ni fod yn gweithio tuag ato. Mae'n rhaid bod yn glir fod yn rhaid cydbwyso hyn yn erbyn mentrau eraill sydd hefyd ar waith. Er enghraifft, mae Prif Weinidog newydd y DU wedi dweud ei fod yn awyddus iawn i gynnal cwpan pêl-droed y byd. Mae cyfleoedd i'w cael ac mae'n rhaid i ni benderfynu—ni allwn wneud popeth—pa un o'r rhain rydym am geisio amdanynt. Wrth gwrs, mae cynnal y digwyddiadau hyn yn ddrud, ond ceir cyfleoedd gwirioneddol hefyd. Mae cael sylw'r byd arnom yn gyfle na ddylem ei golli. Ond credaf fod 2034 yn rhy bell i ffwrdd yn ôl pob tebyg o ran yr hyn a wnawn i sganio'r gorwel.

Un o fanteision y ganolfan gynadledda ryngwladol a chynnig rhagorol Jayne yw ei lleoliad ar ochr ddwyreiniol Casnewydd yn y Celtic Manor, fel nad oes angen i bobl sy'n dod i ddigwyddiadau yno o Loegr ar hyd y ffordd deithio drwy dwneli Bryn-glas. Oni fyddai adeiladu ffordd liniaru'r M4 yn strategaeth ehangach ar gyfer denu digwyddiadau i Gymru, er enghraifft i Gaerdydd, gan ei gwneud yn bosibl i fwy o bobl eu cyrraedd heb fod mewn tagfeydd hir iawn, sef yr hyn a ddigwyddodd unwaith eto dros gyfnod y Nadolig a'r flwyddyn newydd, a heddiw yn wir?

Wel, gwn fod y bobl sy'n gyfrifol am ddigwyddiadau yn y Ganolfan Gynadledda Ryngwladol yn gweithio'n agos iawn gyda chyngor Caerdydd ac yn deall, mewn gwirionedd, os oes ganddynt ddigwyddiad mawr ac os nad oes ganddynt y capasiti, hyd yn oed gyda'r Celtic Manor a'r gwestai eraill cyfagos y maent yn berchen arnynt, fod angen iddynt rannu'r ffyniant ac maent yn awyddus i rannu'r ffyniant. Credaf fod y Ganolfan Gynadledda Ryngwladol yn ddatblygiad cwbl unigryw i Gymru. Mae cyfle go iawn yma i ni ddod â phobl i Gymru i ddigwyddiadau busnes—cynhaliwyd cynhadledd y gofod yno fel un o'r digwyddiadau agoriadol, a bu'n llwyddiant ysgubol. Ond yr hyn sy'n digwydd gyda digwyddiadau busnes yw bod pobl yn dychwelyd fel ymwelwyr. Yn aml iawn, maent yn unigolion â gwerth net uchel sy'n awyddus, felly, i ddod i wario rhywfaint o arian yng Nghymru. Mae hynny'n sicr yn rhywbeth y mae gennym ddiddordeb ynddo. Byddwch wedi gweld yn ddiweddar ein bod yn falch iawn o weld y byddwn yn cynnal digwyddiad golff mawr yn yr ardal honno yn y dyfodol agos hefyd.