11. Cynnig Cydsyniad Deddfwriaethol ar y Bil Cymwysterau Proffesiynol

– Senedd Cymru am 5:00 pm ar 15 Chwefror 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 5:00, 15 Chwefror 2022

Eitem 11 sydd nesaf. Hwn yw'r cynnig cydsyniad deddfwriaethol ar y Bil Cymwysterau Proffesiynol. Dwi'n galw ar y Cwnsler Cyffredinol a Gweinidog y Cyfansoddiad i wneud y cynnig yma—Mick Antoniw.

Cynnig NDM7915 Jeremy Miles

Cynnig bod Senedd Cymru, yn unol â Rheol Sefydlog 29.6, yn cytuno y dylai Senedd y DU ystyried y darpariaethau yn y Bil Cymwysterau Proffesiynol sy'n ymwneud â diogelu ymreolaeth rheoleiddwyr ac ymgynghori â rheoleiddwyr, i’r graddau y maent yn dod o fewn cymhwysedd deddfwriaethol y Senedd.

Cynigiwyd y cynnig.

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 5:00, 15 Chwefror 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch, Llywydd. Rwy’n cynnig y cynnig. Rwy’n croesawu’r cyfle i esbonio cefndir y cynnig cydsyniad deddfwriaethol hwn ar ran y Gweinidog y Gymraeg ac Addysg a nodi pam fy mod yn argymell bod y Senedd yn atal cydsyniad i'r Bil Cymwysterau Proffesiynol. Rwyf i’n ddiolchgar i Bwyllgor yr Economi, Masnach a Materion Gwledig a'r Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad am ystyried y memoranda, ac am yr adroddiadau manwl a defnyddiol y maen nhw wedi'u cynhyrchu.

Mae Gweinidog y Gymraeg ac Addysg wedi ymateb i'r cwestiynau a'r argymhellion yn y ddau adroddiad. Yn benodol, rwy’n sylwi bod y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad yn parhau i rannu fy mhryderon â bodolaeth y pwerau cydamserol yn y Bil, barn a rennir hefyd gan y Senedd pan drafodwyd cynnig cydsyniad deddfwriaethol ar y Bil am y tro cyntaf ar 5 Hydref a phleidleisiodd yr Aelodau'n llethol dros atal cydsyniad i'r Bil. Ers y ddadl hon, mae Llywodraeth y DU wedi cyflwyno gwelliannau i gymal 1, ac wedi cyflwyno cymalau 14 a 15 i'r Bil.

Fel y gwyddoch chi, y cyngor i'r Senedd yw na allwn ni gymeradwyo'r Bil ar ei ffurf bresennol. Er gwaethaf Gweinidog y Gymraeg ac Addysg a minnau'n gwneud ein pryderon yn glir iawn, mae Llywodraeth y DU wedi gwrthod dileu'r pwerau cydredol a roddwyd i'r Ysgrifennydd Gwladol a'r Arglwydd Ganghellor yn y Bil hwn i ddeddfu mewn perthynas â Chymru mewn meysydd sydd wedi'u datganoli. Llywydd, mae Llywodraeth Cymru o'r farn na ddylid bod ag unrhyw bwerau cydamserol yn y Bil hwn. Fodd bynnag, mewn ymdrech i fod yn adeiladol, mae Gweinidog y Gymraeg ac Addysg wedi dweud wrth Lywodraeth y DU ar sawl achlysur y gallai fod yn barod i argymell cydsyniad i'r Bil hwn, gan gynnwys cymalau 1, 14 a 15, os gwneir diwygiad i'w gwneud yn ofynnol i'r Ysgrifennydd Gwladol a'r Arglwydd Ganghellor gael cydsyniad Gweinidogion Cymru cyn gwneud unrhyw ddeddfwriaeth mewn meysydd sydd wedi'u datganoli i Gymru. Fodd bynnag, mae'n siomedig iawn nad yw Llywodraeth y DU wedi bod yn barod i wneud unrhyw welliant o'r fath. Mae Gweinidogion Llywodraeth y DU wedi methu â darparu unrhyw ddadansoddiad sy'n seiliedig ar dystiolaeth i gefnogi eu barn na ellir gwneud y pwerau cydredol yn y Bil hwn yn amodol ar ofyniad i gael cydsyniad gan Weinidogion Cymru.

Maen nhw wedi gwneud ymrwymiad anffurfiol na fyddan nhw’n deddfu mewn meysydd cymhwysedd datganoledig nac yn defnyddio'r pwerau yn y Bil i danseilio'r setliad datganoli. Fodd bynnag, gan nad yw'r ymrwymiad hwn yn y Bil ei hun ac felly nad yw'n rhwymol, nid yw'n cael unrhyw effaith statudol. Mae Llywodraeth Cymru yn pryderu'n fawr y gallai Llywodraeth y DU ddefnyddio'r pwerau cydredol yn y Bil hwn i weithredu cytundebau masnach a allai yn y dyfodol gwmpasu proffesiynau y mae rheoleiddio wedi'u datganoli i Gymru ar eu cyfer. Felly, yn absenoldeb gofyniad am gydsyniad, gallai Llywodraeth y DU wneud newidiadau i reoleiddio'r proffesiynau hyn heb gydsyniad Gweinidogion Cymru, gan danseilio rôl ein rheoleiddwyr gweithlu, y safonau a bennwyd gennym ni ar gyfer y proffesiynau hyn, a thanseilio gofynion cymwysterau a chofrestru oherwydd eu cyfyng gyngor i sicrhau bargen.

Ein casgliad ni yw bod darpariaethau cymalau 1, 14 a 15 o fewn y Bil yn dod o fewn cymhwysedd deddfwriaethol y Senedd, ac nid ydym yn argymell bod y Senedd yn cydsynio i'r Bil hwn fel ag y mae. Rwy’n annog holl Aelodau'r Senedd i wrthod y cynnig a gwrthod cydsyniad i’r Bil ar ei ffurf bresennol. Diolch, Llywydd.

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 5:04, 15 Chwefror 2022

Galwaf nawr ar Gadeirydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad, Huw Irranca-Davies.

Photo of Huw Irranca-Davies Huw Irranca-Davies Labour

(Cyfieithwyd)

Diolch eto, Llywydd. Mae'n wych croesawu cyn Gadeirydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad yn ei rôl bresennol yma heddiw. Rwy’n nodi’r sylwadau y mae wedi'u gwneud wrth agor nad yw'r Llywodraeth yn bwriadu rhoi cydsyniad i'r memorandwm hwn, ond mae rhai o'r sylwadau yr wyf i am eu gwneud yn berthnasol rhag ofn y bydd y sefyllfa honno'n newid wedyn.

Ein hadroddiad ar femorandwm Rhif 2 ar y Bil Cymwysterau Proffesiynol oedd yr ugeinfed adroddiad y mae ein pwyllgor wedi'i gynhyrchu ar femoranda cydsyniad, ac roedd yn dilyn ein hadroddiad ar y memorandwm gwreiddiol, a gyhoeddwyd ym mis Medi, sef ail adroddiad LCM ein pwyllgor. Hyd yn oed ar y cam cynnar iawn hwnnw, fe wnaethom nodi fod yr hyn yr oeddem ni’n eu hystyried yn rhai tueddiadau anffodus yn dod i'r amlwg, a byddaf yn troi at y rhain mewn munud. Nid yw'n rhoi unrhyw lawenydd i ni sefyll yma eto yn dweud ein bod yn gweld y tueddiadau hyn yn parhau. Mae'r signalau sy'n peri pryder yno.

Fel y soniais yn gynharach y prynhawn yma, mae Biliau'r DU yn cael eu cyflwyno i ni sy'n cynnwys, fel mae'r Gweinidog a'r Cwnsler Cyffredinol newydd ei ddweud, pwerau cydredol—pwerau y gall Gweinidogion Cymru neu'r Ysgrifennydd Gwladol eu harfer mewn perthynas â Chymru. Ac er ein bod yn deall bod y Gweinidog, yn wir, fel y dywedodd heddiw, yr un mor bryderus am bwerau o'r fath, mae ein hadroddiad diweddaraf ar y Bil unwaith eto'n tynnu sylw at y ffaith mai'r dull a ffefrir gan Lywodraeth Cymru ar gyfer datrys y broblem hon yw rhoi rôl gydsynio i Weinidogion Cymru pan fydd rheoliadau o'r fath i'w gwneud gan yr Ysgrifennydd Gwladol. Ond, Llywydd, byddem ni’n dadlau bod hyn, unwaith eto, yn osgoi rôl y Senedd fel y ddeddfwrfa yng Nghymru. Felly, nid ydym ni, fel Aelodau'r Senedd, yn cael cyflawni rôl o ran effeithio'n uniongyrchol ar fanylion deddfwriaeth sylfaenol ar faterion datganoledig, a hefyd, yn dilyn hynny, wrth gyflawni ein rôl wrth graffu ar is-ddeddfwriaeth a fydd yn dod yn gyfraith yng Nghymru.

Tuedd ychwanegol a phryderus yw effaith gyfunol pwerau cydredol a phwerau Harri VIII a fyddai'n galluogi Gweinidogion Llywodraeth y DU i ddiwygio Deddf Llywodraeth Cymru 2006—mae thema gyffredin yma y prynhawn yma—ein prif statud datganoli, heb gydsyniad y Senedd hon. Rwy'n swnio fel tôn gron, ond bydd y dôn hon yn parhau i chwarae cyn belled â bod hyn yn dal i godi. Cytunodd y Gweinidog i'n hargymhelliad yn ein hadroddiad cyntaf ac yn wir mae wedi gofyn am welliant i'r Bil i atal Deddf 2006 rhag cael ei diwygio drwy ddulliau o'r fath. Yn ein hail adroddiad, gofynnwyd i'r Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am y trafodaethau y mae wedi'u cael gyda Llywodraeth y DU ar y mater hwn, ac rydym ni’n ddiolchgar iawn i'r Gweinidog am ymateb i'n hadroddiad diweddaraf ddiwedd yr wythnos diwethaf.

Ar y mater hwn, mae'n ymddangos bod y Gweinidog wedi mynd ar drywydd trafodaethau helaeth gyda Llywodraeth y DU, ac mae hynny wir i'w groesawu. Mae’r ffaith, felly, nad yw'r newidiadau angenrheidiol hynny i'r Bil wedi'u gwneud hyd yn oed yn fwy anffodus. Fel y mae pethau, gallai pwerau gwneud rheoliadau yn y Bil hwn, os cânt eu deddfu ac wedi hynny, gael eu defnyddio, fel y dywedais i, i ddiwygio Deddf 2006, ac ni allwn gymryd hyn fel chwarae bach. Felly, penderfynodd y pwyllgor ddefnyddio'r memorandwm hwn, Llywydd, a'r Bil hwn fel enghraifft pan wnaethom ysgrifennu'n ddiweddar at y Gwir Anrhydeddus Michael Gove AS yn rhinwedd ei swydd fel y Gweinidog Cysylltiadau Rhynglywodraethol. Fe wnaethom dynnu sylw at amrywiaeth o faterion cyffredin, fel y rhai yr wyf i newydd eu hamlinellu, a gofyn iddo, o ystyried ei gyfrifoldebau yn y maes hwn, roi ystyriaeth o safbwynt Llywodraeth y DU i'r materion yr oeddem ni’n eu codi. Rydym ni’n cymryd hyn o ddifrif iawn.

Cyn cloi, fe wnaf sôn yn fyr am yr ail argymhelliad yn ein hadroddiad ar femorandwm Rhif 2. Yn y memorandwm gwreiddiol, tynnodd y Gweinidog sylw at gyfyngiad yn yr hyn sydd bellach yn gymal 16 o'r Bil a ddisgrifiodd fel 'unigryw i bwerau Gweinidogion Cymru'. Mae'r cymal hwn i bob pwrpas yn mewnforio cyfyngiadau a nodir yn Neddf 2006 sy'n berthnasol i wneud deddfwriaeth sylfaenol gan y Senedd hon i broses gwneud rheoliadau Gweinidogion Cymru. Byddem yn dweud bod hyn nid yn unig yn bŵer anarferol ond annymunol i'w gymryd. Mae'r Gweinidog o'r farn bod sicrwydd a roddwyd gan Lywodraeth y DU yn golygu bod rhai pryderon wedi cael sylw. Fodd bynnag, ni ddarperir unrhyw wybodaeth ym memorandwm Rhif 2 ynghylch natur y sicrwydd hwn. Hyd y gwyddom ni, nid oes unrhyw newidiadau wedi'u gwneud i wyneb y Bil. O'r herwydd, ac wrth i hyn fynd rhagddo, byddem yn gofyn i'r manylion hynny gael eu darparu.

Yn ei ymateb i'n hadroddiad, nododd y Gweinidog hefyd fod pryderon bod Llywodraeth y DU wedi tybio y dylai Biliau'r DU sy'n rhoi pwerau i Weinidogion Cymru gael eu drafftio bob amser mewn ffordd sy'n sicrhau bod cymhwysedd deddfwriaethol y Senedd a chymhwysedd Gweithredol Gweinidogion Cymru yn cyd-fynd, ac, o gofio bod Llywodraeth y DU bellach yn cytuno bod achosion lle nad yw cymwyseddau o'r fath yn cyd-fynd, mae'r Gweinidog yn fodlon â'r canlyniad. Ond, Gweinidog, rydyn ni’n dal yn aneglur ynghylch sut nad yw'r cymal yn cynrychioli cyfyngiad ar bwerau Gweinidogion Cymru. Rwyf i’n ymwybodol eich bod wedi rhannu gohebiaeth berthnasol ar hyn gyda Phwyllgor yr Economi, Masnach a Materion Gwledig ac, er y byddwn yn eich croesawu i ddweud mwy y prynhawn yma, efallai y gallwn i ofyn i chi ymrwymo i roi esboniad ysgrifenedig pellach i'n pwyllgor cyn gynted â phosibl. Diolch, Llywydd.

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru 5:09, 15 Chwefror 2022

I fi, mae'r prynhawn yma yn crisialu'r problemau sydd gennym ni fel Senedd gyda'r mesurau cydsyniad deddfwriaethol. Fe wnaiff fy nghyfaill Sioned Williams siarad ar ran Plaid Cymru ynglŷn â'r Bil cenedligrwydd yn nes ymlaen, Bil erchyll a fydd yn arwain at farwolaethau nifer o bobl, rhan o becyn o Filiau sy'n cael eu pasio gan Lywodraeth San Steffan ar hyn o bryd. 

Yna, mae gyda ni'r Bil iechyd a gwasanaethau cymdeithasol, Bil y mae'r Llywodraeth fan hyn yng Nghymru yn cydsynio i roi caniatâd iddo; Bil, fel mae Cadeirydd y pwyllgor wedi dweud, a fydd yn rhoi pwerau o'r newydd i Weinidogion y Deyrnas Unedig. Mae'r Gweinidog iechyd wedi galw hwnna yn risg bychan i setliad cyfansoddiadol ein gwlad ni. Nid risg bychan yw hynny, yn fy marn i, pan ŷm ni'n edrych ar y Llywodraeth sydd gyda ni ar hyn o bryd yn San Steffan—Llywodraeth sydd yn tynnu grymoedd, Llywodraeth sydd yn tynnu hawliau oddi wrth bobl. Nid risg bychan yw e. Fe wnaeth y Gweinidog ddweud, os gwnawn nhw dynnu nôl o'r hyn maen nhw wedi'i addo wrth y despatch box,

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru 5:11, 15 Chwefror 2022

(Cyfieithwyd)

'bydden ni'n chwarae'r diawl â nhw.'

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru

Wel, nid soapbox yw'r Senedd yma ond deddfwrfa, deddfwrfa mae pobl ein gwlad wedi pleidleisio ar ei chyfer. Yn 2011, pan wnaeth pobl Cymru bleidleisio gyda mwyafrif enfawr o blaid cyfreithiau cynradd yn y Senedd yma, doedd dim syniad gyda nhw y byddem ni yn rhoi hawl i Lywodraeth erchyll y Deyrnas Unedig ar hyn o bryd i dynnu'r grymoedd yna i ffwrdd. Dyna beth sy'n mynd i allu digwydd gyda'r Bil yna, a dyna hefyd sy'n digwydd gyda'r Professional Qualifications Bill. 

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru 5:12, 15 Chwefror 2022

(Cyfieithwyd)

Dyna'r Bil rwy'n ei drafod ar hyn o bryd. Bydd y Bil hwn yn rhoi pwerau i Weinidogion y DU wneud is-ddeddfwriaeth o fewn meysydd datganoledig. Dydyn ni ddim yn cytuno â hynny, ni fyddwn yn rhoi cydsyniad y tro hwn, ond unwaith eto, rydym ni'n fwy na pharod i roi caniatâd i'r ddeddfwriaeth iechyd a gofal cymdeithasol. Ni all Llywodraeth Cymru gael y geiniog a'r deisen. Naill ai rydym ni'n anhapus bod ganddyn nhw bwerau i ddeddfu, naill ai rydym ni'n pryderu am y risg gyfansoddiadol i'r lle hwn, neu dydyn ni ddim. Ble'r ydym ni yn hyn o beth?

Mae'r syniad hwn ein bod yn pryderu yn y fan yma nad yw ar wyneb y Bil na fyddan nhw'n diwygio deddfwriaeth sylfaenol, nad yw ar wyneb y Bil na fyddan nhw'n diwygio Deddf Llywodraeth Cymru 2006, sef sylfaen ein setliad datganoli, ac eto mewn cynnig cydsyniad deddfwriaethol blaenorol, fe wnaethom ni ddisgrifio hynny fel mân risg gyfansoddiadol. Wel, dydw i ddim yn fodlon cymryd unrhyw risg o ran cyfansoddiad Cymru pan fyddwn ni'n ystyried y Llywodraeth hon. Mae'r syniad bod addewid blwch dogfennau yn golygu rhywbeth—nid yw'n rhwymo'r Llywodraeth bresennol hon, ac yn sicr nid yw'n rhwymo unrhyw Lywodraeth yn y dyfodol. Pam rydym ni'n caniatáu i ni ein hunain syrthio i'r fagl hon dro ar ôl tro? 

Rwy'n cytuno bod gan lawer o'r Biliau hyn sy'n dod ger ein bron gymalau da ynddyn nhw—cymalau y byddwn, wrth gwrs, yn eu cefnogi—ond rhaid i ni benderfynu: ai ein rôl ni fel Senedd Cymru yw deddfu ar ran pobl Cymru o fewn ein setliad datganoli presennol, neu rôl Llywodraeth Geidwadol y DU? 

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru 5:13, 15 Chwefror 2022

Dŷn ni'n methu â dal unrhyw despatch box promise mewn gwirionedd i gyfrif. Mi allen nhw ei anwybyddu e'n llwyr, a gallem ni gicio ffys— 

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru 5:14, 15 Chwefror 2022

(Cyfieithwyd)

gallwn ni chwarae'r diawl gymaint ag y mae'r Gweinidog iechyd ei eisiau—

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru

a wnawn nhw ddim gwrando arnom ni. Pryd wnawn ni, gyfeillion, ddweud mai digon yw digon? Wnawn ni ddim pasio mwy o rymoedd yn ôl, neu gallaf ddweud wrthych chi, erbyn yr etholiad nesaf, bydd yna Senedd hollol wahanol fan hyn. Edrychwch ar y ffigurau. Ym mlwyddyn gyntaf y pumed Senedd, roedd yna 10 Bil wedi dod o flaen gydag LCM, a hynny gydag 80 o clauses. Yn barod yn y Senedd yma, sydd ddim yn flwydd eto, mae 17 Bil a bron i 400 o clauses. Maen nhw'n newid ein setliad datganoledig ni o flaen ein hwynebau, o flaen ein llygaid ni. Unwn fel Senedd i wrthwynebu hynny. Diolch yn fawr.

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 5:15, 15 Chwefror 2022

Galwaf nawr ar y Cwnsler Cyffredinol i ymateb i'r ddadl yma.

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour

(Cyfieithwyd)

Diolch, Llywydd. Fe wnaf ymateb yn gyntaf i sylwadau Cadeirydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad, a hefyd i'w hysbysu—. Rwyf i'n siŵr bod Aelodau'n ymwybodol, wrth gwrs, o fewn y cymalau penodol hyn 114 a 115—ac, wrth gwrs, y cyfeiriad at gymal 16—nad oes cefnogaeth yn unrhyw un o'r Llywodraethau datganoledig i'r cymalau penodol hyn, ac mae'r un pryderon ac arsylwadau wedi'u gwneud yn hynny o beth. Ac mae'r pwynt yr ydych chi'n ei wneud hefyd o ran yr agwedd graffu, rwy'n credu, yn gwbl gywir. Mae'n bryder. Mae'n fater sy'n codi pan fyddwn ni'n delio â deddfwriaeth yn y modd penodol hwn. Rydych chi'n gwneud pwyntiau dilys mewn perthynas â phwerau Harri VIII, ac rydych chi'n iawn hefyd y bu trafodaethau helaeth iawn a hynod o droellog—ar hyn ac ar lawer o rai eraill—sy'n mynd drwyddo gymal fesul cymal. Mae'n bwysig deall union raddfa'r trafod a'r negodi hynny sy'n digwydd.

Mae'n destun pryder, wrth gwrs, pan fydd gennych chi'r materion hynny sy'n cael eu codi a bod trafodaethau'n digwydd, a phan wrthododd un o'r partïon roi unrhyw sylfaen dystiolaethol ar gyfer y sefyllfa maen nhw'n ei chymryd—mae hynny, wrth gwrs, yn peri cryn bryder. Rydych chi'n iawn, wrth gwrs, fod cymal 16 yn anghyson i bob pwrpas mewn rhai ffyrdd, ac rwy'n credu bod y pwynt rydych chi'n ei wneud am y sicrwydd, unwaith eto, yn ddilys. Mae hwn, wrth gwrs, yn LCM lle'r ydym ni'n argymell gwrthod, neu beidio â rhoi cydsyniad.

Os gallaf fi fynd â ni ymhellach ymlaen i'r—

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour

(Cyfieithwyd)

O, yn sicr.

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru

(Cyfieithwyd)

Gwnaf, os yw'r Cwnsler Cyffredinol yn fodlon.

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru

Diolch yn fawr, Gwnsler Cyffredinol.

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru

(Cyfieithwyd)

Y ffaith na fydd Llywodraeth San Steffan hyd yn oed yn caniatáu cais rhesymol y bydd Llywodraeth Cymru yn cydsynio i unrhyw newidiadau y byddan nhw'n eu gwneud, neu unrhyw is-ddeddfwriaeth y byddan nhw'n ei wneud, o fewn meysydd datganoledig—. Onid yw hynny'n dangos y diffyg parch llwyr sydd ganddyn nhw tuag atom ni fel Senedd?

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 5:17, 15 Chwefror 2022

(Cyfieithwyd)

Mae'n sicr yn rhywbeth sy'n peri cryn bryder cyfansoddiadol, ac mae'n amlygu hefyd y camweithredu yn y trefniadau cyfansoddiadol sydd gennym ni. Rwy’n credu bod cytundeb cyffredin, mae'n debyg, ar yr angen—bod yn rhaid i'r cyfansoddiad ddechrau dod yn draddodadwy yn rhywle ar hyd y ffordd. Wrth gwrs, rydyn ni wedi trafod yr adolygiad rhynglywodraethol a'r trefniadau newydd, a allai fod yn gam tuag at hynny. Ond, unwaith eto, maent yn annhraddodadwy, a rhaid i ni aros i weld sut maen nhw’n gweithio.

Fodd bynnag, os gallaf gyfeirio at rai o'r pwyntiau y gwnaethoch chi eu codi, o ran gosod memoranda cydsyniad deddfwriaethol, a'r nifer ohonynt. Wrth gwrs, nid yw hyn yn rhywbeth sydd o fewn dewis Llywodraeth Cymru nac, yn wir, y Senedd. Mae'n ofynnol i ni, drwy'r Rheolau Sefydlog, ymdrin ag unrhyw ddarn o ddeddfwriaeth a allai effeithio ar bwerau'r lle hwn, neu a allai eu haddasu. Felly, ni allwn ddianc rhag y ffaith fod yno ac rydym ni’n delio â nhw. A'r nifer ohonyn nhw—. Yr hyn y maen nhw’n ei adlewyrchu mewn gwirionedd yw faint o ddeddfwriaeth sy'n dod gan Lywodraeth y DU.

Nawr, bydd adegau, wrth gwrs, pan fydd pethau, o fewn y darnau hynny o ddeddfwriaeth, na fydd gennym ni fel rhan o'n rhaglen ddeddfwriaethol y byddem ni am eu gweld mewn gwirionedd, neu na fyddem ni am eu gwadu i bobl Cymru. Fe wnaeth y Gweinidog iechyd sôn, wrth gwrs, am yr hymenoplasti ac un neu ddau o feysydd eraill. Wrth gwrs, yr ateb syml yw, 'Wel, fe wnawn ni ddeddfu ein hunain.' Ond y realiti yw, os mai dyna yw ein hunig ymateb bob tro y bydd rhywbeth felly'n codi, yna'r hyn sy'n digwydd i bob pwrpas yw bod Llywodraeth y DU yn penderfynu beth yw ein blaenoriaethau deddfwriaethol, a beth yw ein rhaglen ddeddfwriaethol. Bob tro y byddan nhw’n cyflwyno darn o ddeddfwriaeth fel hynny, rydyn ni’n dweud, 'O, wel, rydyn ni’n eithaf hoffi hynny, ond rydym ni’n mynd i wneud hynny ein hunain.' Felly, mae'n rhaid i ni wedyn ddargyfeirio oddi wrth ein blaenoriaethau ein hunain a'n rhaglen ddeddfwriaethol a'n hadnoddau ein hunain er mwyn gwneud hynny.

Felly, dydw i ddim yn credu y dylid bod cywilydd o ran cymryd pethau da sydd o fudd i bobl Cymru yn y ffordd benodol honno, ac yn sicr i beidio â rhoi Llywodraeth y DU mewn sefyllfa lle nad ydym ni, i bob pwrpas, yn gwneud fawr mwy nag ymateb i flaenoriaethau a chyfeiriad Llywodraeth y DU. Pe byddem ni'n mabwysiadu'r dull gweithredu hwnnw'n unig, dyna i bob hanfod beth fyddai'n digwydd, oherwydd ym mhob un o'n blaenoriaethau, byddem ni’n colli rhai ohonynt, a byddem mewn gwirionedd yn cyfeirio ein hadnoddau at ddatblygu a gweithredu'r blaenoriaethau deddfwriaethol hynny er mwyn ymgymryd â'r mentrau hynny bob tro y byddan nhw’n codi mewn darn o ddeddfwriaeth Llywodraeth y DU. Felly, rwy’n credu bod yn rhaid i ni roi hynny yn y cyd-destun hwnnw.

Mae'n debyg mai'r unig ffordd arall o gwblhau hyn, mewn gwirionedd, yw, wrth gwrs, fy mod yn credu ein bod, mae'n debyg, yn cytuno'n llwyr ar y sail, o ran y memorandwm cydsyniad deddfwriaethol hwn, na ddylid rhoi cydsyniad. Mae'r cynnig yn rhoi’r mater o gydsyniad i'r Senedd, ac mae Llywodraeth Cymru yn argymell bod y Senedd yn pleidleisio yn erbyn y cynnig ac yn atal ei gydsyniad mewn perthynas â'r Bil penodol hwn. Diolch, Llywydd.

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 5:20, 15 Chwefror 2022

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn y cynnig? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad, ac felly mae'r bleidlais ar yr eitem yma yn cael ei gohirio tan y cyfnod pleidleisio.

Gohiriwyd y pleidleisio tan y cyfnod pleidleisio.