1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:35 pm ar 17 Ebrill 2018.
Cwestiynau nawr gan arweinwyr y pleidiau. Arweinydd yr wrthblaid, Andrew R.T. Davies.
Diolch, Llywydd. Prif Weinidog, pan ddigwyddodd datganoli ym 1999, dywedasom bryd hynny bod pethau'n mynd i fod yn wahanol, bod gwleidyddiaeth yn mynd i fod yn wahanol. Y bore yma, ysgrifennodd eich Llywodraeth, a chi yn benodol, lythyr at y Llywydd yn nodi eich bod yn bwriadu ceisio dyfarniad cyfreithiol gan y llys i atal dadl yn y Siambr hon rhag cael ei chynnal yfory. Yr unig le y gallwn ni ddod o hyd i unrhyw gymariaethau tebyg yw gwlad yr Aifft, lle mae'r weithrediaeth yn ceisio atal y ddeddfwrfa rhag dadlau a thrafod a phleidleisio ar gynnig sy'n dod ger ei bron yr ystyrir ei fod yn gymwys. Pam ydych chi'n ceisio tawelu'r Cynulliad?
Wel, mae arweinydd yr wrthblaid yn anghywir. Nid oes unrhyw rym i atal dadl rhag cael ei chynnal yn y Siambr hon mewn gwirionedd, ac eithrio'r hyn sydd yn nwylo'r Llywydd. Nid dyna y mae'r llythyr yn ymwneud ag ef.
Fel y deallaf, Prif Weinidog, o'r lythyr a anfonwyd gennych chi at y Llywydd, mae'n ymddangos eich bod yn ystyried eich hun y tu allan i gwmpas darpariaeth Llywodraeth Cymru, ac felly nid ydych chi'n teimlo eich bod chi wedi eich rhwymo gan y darpariaethau yn Neddf Llywodraeth Cymru, a dyna beth y byddwch chi'n gofyn am ddyfarniad gan y llys arno os byddwch yn dilyn y llwybr hwnnw. Mae hynny, i bob pwrpas, yn eich rhoi chi uwchlaw'r gyfraith, os cymerwch chi eich dehongliad i'r eithaf, gan eich bod yn dweud bod eich Gweinidogion wedi eu rhwymo gan y darpariaethau yn Neddf Llywodraeth Cymru, ond nad ydych chi eich hun. Nawr, does bosib, Prif Weinidog, na ddylech chi ganiatáu i'r ddadl hon gael ei chynnal yfory, caniatáu'r ddadl, oherwydd ystyrir ei bod yn gymwys—mae ar y papur trefn—ac rwyf yn gofyn am gadarnhad gennych chi heddiw na fyddwch chi'n ceisio ymyrryd ac atal y ddadl hon rhag cael ei chynnal brynhawn yfory.
Nid oes gen i unrhyw rym i ymyrryd i atal y ddadl rhag cael ei chynnal; mater i'r Llywydd yw hynny. Ac mae arweinydd yr wrthblaid hefyd yn camarwain y Cynulliad yn anfwriadol pan ei fod yn honni mai effaith adran 37, fel yr ydym yn ei dehongli, yw rhoi'r Prif Weinidog y tu hwnt i'r gyfraith. Nid yw'n gwneud hynny. Y dehongliad yr ydym ni'n ei wneud o adran 37 yw ei bod yn berthnasol i Weinidogion Cymru yn benodol ac nid i swyddogaethau'r Prif Weinidog. Nawr, mae hwnnw'n fater sy'n hynod bwysig yn y gyfraith—mae'n eithriadol o bwysig. Nawr, os oes anghydfod ynghylch rhywbeth o ran y gyfraith, mae'n gwbl briodol y dylid ceisio cael eglurhad ynghylch sut y mae'r gyfraith yn gweithredu. Ni allwn weithredu mewn ffordd ffwrdd â hi; Mae'n rhaid i ni sicrhau bod gennym ni eglurder ar gyfer y Llywodraeth ac, yn wir, ar gyfer y Cynulliad.
Prif Weinidog, chredais i erioed y byddwn i'n sefyll yn y Siambr hon ac yn ein canfod yn dadlau'r mathau hyn o bwyntiau, neu'n trafod y mathau hyn o bwyntiau, lle'r ydych chi—chi— fel y Prif Weinidog, oherwydd eich llofnod chi sydd ar waelod y llythyr hwnnw, yn ceisio atal dadl rhag cael ei chynnal yfory gan eich bod chi eisiau ceisio dyfarniad y llys i atal hynny rhag digwydd. Nawr, rydych chi wedi dweud dro ar ôl tro mai'r Ysgrifennydd Parhaol sy'n gyfrifol am sylwedd y ddadl yfory, sef adroddiad yr ymchwiliad i ddatgeliadau answyddogol, ac mai ei chyfrifoldeb hi yw penderfynu ar ba un a ddylai'r adroddiad hwnnw gael ei gyhoeddi. Pam ydych chi'n ymyrryd nawr i geisio atal yr adroddiad hwnnw rhag cael ei gyhoeddi? Oherwydd, pe byddai'r adroddiad hwnnw yn cael ei gyhoeddi ac y gallai pobl ffurfio barn, gyda'r golygiadau priodol, sef yr hyn yr ydym wedi galw amdano yn y cynnig yfory, i guddio manylion adnabod unrhyw dystion sy'n dymuno i'r manylion hynny gael eu diogelu, gallai pobl ffurfio barn ar yr adroddiad hwnnw. Yn hytrach, heddiw—y diwrnod cyntaf yn ôl ar ôl toriad y Pasg—rydym ni'n edrych arnoch chi fel Prif Weinidog, sydd wedi anfon llythyr at y Llywydd, yn ceisio tawelu'r Cynulliad. Mae honno'r ffordd anghywir i sicrhau democratiaeth yma yng Nghymru.
Mae'n camarwain y Cynulliad i awgrymu bod y grym gennym ni i atal y Llywydd rhag caniatáu dadl. Nid dyna'r sefyllfa yn y fan yma. Nawr, gadewch i mi egluro beth yw'r sefyllfa mewn gwirionedd—. [Torri ar draws.]
Mae gen i ddiddordeb mewn clywed ymateb y Prif Weinidog.
Diolch, Llywydd. Yn gyntaf oll, nid wyf yn ofni'r ymchwiliad i'r datgeliadau answyddogol o gwbl; fi wnaeth ei orchymyn. Ac mae'n rhywbeth nad oeddwn i o dan unrhyw—ni chafodd ei orfodi arnaf, roedd yn rhywbeth y gwnes i fwrw ymlaen ag ef a gall yr Aelodau weld y casgliad. Ceir materion cyfreithiol llawer ehangach yn y fan yma sy'n codi o ganlyniad i weithrediad adran 37. Mae'n werth i mi archwilio hynny'n fanwl gyda'r Aelodau. Nawr, yn gyntaf oll, cafwyd trafodaethau gyda'r Llywydd. Nid yw'n wir bod hyn yn ddirybudd. Nid yw'n rhywbeth y byddwn yn dewis ei wneud, mae'n rhaid i mi ddweud, pe byddai dewisiadau eraill ar gael, ond mae'n rhaid i ni ddiogelu sefyllfa uwch aelod o staff Llywodraeth Cymru a fyddai, pe byddai'r cynnig yn cael ei basio, mewn perygl o gael ei herlyn. Mae hwn yn fater difrifol—mater cyfreithiol difrifol iawn—ac mae'n ddyletswydd arnom i wneud yn siŵr bod camau yn cael eu cymryd i'w diogelu. Ond mae'n mynd y tu hwnt i hynny.
Mae adran 37 wedi ei ddiffinio mor eang, a heb fwy o eglurder—[Torri ar draws.] Wel, pe byddai'r Aelod yn dymuno gwrando'n ofalus, efallai y byddai'n dysgu rhywbeth. Iawn? Mae adran 37 wedi ei ddiffinio mor eang, a cheir cymaint o ddiffyg eglurder iddi, y gallai fod yn bosibl cyhoeddi unrhyw ddogfen o unrhyw fath sydd o dan reolaeth Gweinidog, neu gyflogai Llywodraeth Cymru—unrhyw ddogfen—ni waeth a oedd wedi ei chynnwys o dan eithriad Deddf Rhyddid Gwybodaeth 2000, ni waeth a oedd wedi ei chynnwys o dan Ddeddf Diogelu Data 1998, ni waeth a allai dogfen fod yn enllibus, ni waeth a allai'r ddogfen gynnwys manylion diogelwch cenedlaethol. Nawr, rwy'n meddu ar ddogfennau a roddir i mi fel Prif Weinidog sy'n ymdrin â diogelwch cenedlaethol. O dan y dehongliad sydd gennym ni ar hyn o bryd, byddai modd cyhoeddi'r rheini—byddai modd cyhoeddi'r rheini. [Torri ar draws.] Wel, mae'n wir; nid oes unrhyw eglurder ynglŷn â hyn.
Yn ail—[Torri ar draws.]
Gadewch i'r Prif Weinidog gael ei glywed.
Yn ail, nid yw dogfennau sy'n fasnachol gyfrinachol, o dan y dehongliad a'r diffyg eglurder sydd gennym ni nawr, yn destun cyfrinachedd mwyach. Mae'n golygu y gallai fod yn bosibl cyhoeddi unrhyw ddogfen— cais tender er enghraifft, dogfen fasnachol gyfrinachol—heb eglurhad pellach. Dyna wirionedd y sefyllfa heb eglurhad pellach. [Torri ar draws.] Os nad yw'r Aelodau eisiau gwrando—. Rwy'n ceisio cyflwyno achos rhesymol yma iddyn nhw. Os nad ydyn nhw eisiau gwrando, mater iddyn nhw yw hynny.
Yn bwysicach, pe byddai chwythwr chwiban yn cysylltu â Gweinidog gyda honiad difrifol ar sail cyfrinachedd, a bod dogfen yn cael ei chreu o ganlyniad i hynny, nid oes unrhyw sicrwydd o gyfrinachedd heb eglurhad pellach mwyach. Nid oes unrhyw sicrwydd. Ni allaf roi, fel Prif Weinidog, unrhyw sicrwydd o gyfrinachedd i unrhyw un, ac ni all unrhyw Weinidog Cymru arall ychwaith, tan i'r mater hwn gael ei egluro—tan i'r mater hwn gael ei egluro. Mae hefyd yn golygu nad yw unrhyw berson sy'n llunio dogfen yn gyfrinachol, neu sy'n rhoi tystiolaeth yn gyfrinachol i unrhyw ymchwiliad, yn gallu cael sicrwydd llwyr o gyfrinachedd erbyn hyn. Dyna pa mor ddifrifol yw'r sefyllfa.
Nawr, sut gellir datrys hyn? Sut gellir datrys hyn? Wel, mae tair ffordd o'i ddatrys. Yn gyntaf oll, newid i'r gyfraith—adran 37. Ni allwn wneud hynny. Mae adran 37 wedi'i drafftio yn eithriadol o wael ac nid oes neb yn gwadu hynny. Ni allwn wneud dim am hynny. Yn ail—nid fy newis cyntaf—yw'r i'r mater gael ei benderfynu yn y llysoedd trwy gyfrwng datganiad. Nid dyna'r ffordd y byddwn yn dymuno ymdrin â hyn. Mae'n rhaid i ni warchod ein sefyllfa fel Llywodraeth. Y drydedd ffordd o wneud hyn yw i brotocol gael ei ddatblygu, fel sy'n digwydd ym mhob Senedd arall—datblygu protocol—er mwyn i'r Aelodau ddeall beth fyddai'n briodol a pha ddogfennau y byddai modd eu cyhoeddi yn y dyfodol. Dyna'n union sy'n digwydd yn San Steffan. Nid oes unrhyw reswm pam na all hyn ddigwydd yn y Cynulliad.
Felly, ailadroddaf y cynnig yr ydym ni eisoes wedi ei wneud i'r Comisiwn, ac rydym ni'n ei wneud yn ddidwyll, sef nad yw dadl yfory yn sensitif o ran amser ac nid wyf yn argymell canslo'r ddadl—nid wyf yn dadlau o blaid diddymu'r ddadl—ond ceir cyfle i'r ddadl honno gael ei chynnal yn y dyfodol. Yr hyn sy'n amlwg yn y fan yma yw bod materion cyfreithiol a chyfansoddiadol difrifol sydd wedi codi y mae angen eu datrys, a'r ffordd i'w datrys, does bosib, yw i hyn gael ei wneud yn gweithio gyda'r Comisiwn i ddatblygu protocol i roi mwy o eglurder i'r Aelodau. Gwnaf y cynnig hwnnw i'r Comisiwn ac, yn wir, i chithau, Llywydd, i ymdrin â'r mater hwn mewn ffordd sy'n osgoi'r angen am gamau cyfreithiol.
Arweinydd Plaid Cymru, Leanne Wood.
Y broblem yw bod hynna'n swnio fel bygythiad, Prif Weinidog, ac nid yw'r cwestiynau ynghylch bod yn agored a thryloyw yn mynd i ddiflannu. Maen nhw wrth union wraidd democratiaeth, ac os oes cymaint o broblemau gyda Deddf Cymru, pam mai dim ond nawr y maen nhw wedi eu darganfod? Y materion hyn, byddwn yn dychwelyd atyn nhw, ond hoffwn eich holi am fater Syria.
A yw'r Prif Weinidog yn cefnogi ymyrraeth filwrol yn Syria?
Cefais alwad ffôn am hanner nos fore Sadwrn gan Downing Street. Derbyniais friff gan y Prif Weinidog. Roedd yn eglur beth oedd y camau'n mynd i fod. Eglurais wrthi fy mhryder fy mod i'n ofni y byddai sifiliaid yn cael eu hanafu, o ystyried y mosaig cymhleth a geir ar lawr gwlad yn Syria. Nid yw'n ymddangos bod hynny wedi digwydd. Ond fy mhryder i, ac fe'i mynegwyd iddi ar y pryd—. Roeddwn i'n bryderus iawn na fyddai'n bosibl gweithredu heb anafu sifiliaid ac roedd hynny'n rhywbeth yr oeddwn i eisiau ei osgoi.
Mae fy mhlaid i wedi ymrwymo i wrthwynebu'r cyrchoedd awyr symbolaidd hyn, dan arweiniad America, a hoffwn atgoffa'r Prif Weinidog mai anaml y bydd y ffordd i heddwch yn cael ei hadeiladu drwy arfau rhyfel. Nawr, mae'r effeithiolrwydd o ran atal dioddefaint yn Syria ymhell o fod yn eglur. Mae Prif Weinidog y DU ei hun wedi dweud na fwriadwyd i'r cyrchoedd hyn newid trywydd y rhyfel yn Syria a rhoi terfyn ar ddioddefaint pobl Syria. Heb i un bleidlais gael ei bwrw yn y Senedd hon, yn San Steffan, nac yn unrhyw le arall, roedd y Prif Weinidog yn gyflym iawn i ddangos ei gefnogaeth i'r cyrchoedd awyr hynny. Felly, a all ef ddweud wrth y Cynulliad hwn nawr: a yw e'n credu y dylai San Steffan allu dechrau rhyfeloedd heb unrhyw gymeradwyaeth seneddol?
Wel, nid yw'n rhyfel, oherwydd mae'r uchelfraint hwnnw'n perthyn i'r Frenhines. Mae yn weithredu milwrol; mae hynny'n wir. Wel, mae cynsail ar ei gyfer. Gofynnodd David Cameron am bleidlais yn y Senedd, a mater i'r Prif Weinidog presennol yw esbonio i ni pam nad oedd pleidlais y tro hwn. Ceir peryglon mawr yma. Mae Syria yn gymhleth. Nid oes unrhyw amheuaeth yn fy meddwl i y bu ymosodiad cemegol, ac mae unrhyw beth sy'n cael gwared ar y gallu i gynnal ymosodiad o'r fath yn y dyfodol yn rhywbeth y byddwn i'n ei gefnogi. Yr hyn y byddwn yn amheus iawn yn ei gylch fyddai cyflymu neu gynyddu gweithredu milwrol yn Syria, a fyddai'n arwain, yn fy marn i, yn anochel at anafiadau i sifiliaid, ac, wrth gwrs, a fyddai'n hwb i bropaganda'r gwledydd hynny sydd eisoes yn Syria ac sydd ag achos i'w ateb eu hunain am yr hyn y maen nhw'n ei wneud.
Ond mae'r risg honno yno nawr, onid yw?
Felly i mi nid yw'n gwestiwn o fomio yn Irac ac yna bomio yn Syria—nid wyf i'n gweld llawer o wahaniaeth.
Dyna oedd geiriau hunanfodlon y Prif Weinidog pan gododd y posibilrwydd o ollwng bomiau Prydeinig ar Syria gyntaf yn ôl yn 2015. Cefnogodd ymgyrchoedd bomio yn Syria bryd hynny, ac mae'n eu cefnogi nhw nawr. Ddoe, cwestiynwyd cyfreithlondeb, moesoldeb ac effeithiolrwydd y cyrchoedd gan fos Llafur y Prif Weinidog yn Llundain. A oes gan y Prif Weinidog yr un pryderon, neu a yw'n cadw at ei sylwadau yn cefnogi Prif Weinidog y DU a'i chyrchoedd awyr er budd cenedlaethol Prydain?
Wel, yn gyntaf, nid oes gen i unrhyw reswm i amau cadernid y cyngor cyfreithiol. O ran moesoldeb—wel, rydym ni'n sôn yma am ymosodiad cemegol a ddigwyddodd ar sifiliaid diamddiffyn, ac os yw ymosodiad yn golygu nad yw'r gallu i ailadrodd hynny yn bodoli mwyach, yna, byddwn, byddwn yn cefnogi hynny. Byddwn, mi fyddwn yn cefnogi hynny.
Nid yw hynny'n wir.
Y trydydd pwynt, felly, yw effeithiolrwydd—wel, amser a ddengys. Amser a ddengys. Yr hyn na fyddwn yn ei gefnogi fyddai unrhyw gamau milwrol a fyddai'n peryglu bywydau sifiliaid. Mae hynny'n fantais propaganda i wledydd eraill—hwb propaganda.
Ond bu ymosodiad cemegol gan weithrediaeth Assad; rwyf wedi fy argyhoeddi o hynny. Yn ail, rwy'n credu mai bwriad lansio'r taflegrau hyn oedd lleihau neu gael gwared ar y gallu i gynnal ymosodiad cemegol yn y dyfodol. Does bosib nad yw hynny'n rhywbeth y dylid ei groesawu er mwyn atal yr ymosodiadau hynny rhag digwydd yn y dyfodol. Ond o ran cynyddu gweithredu milwrol, na, nid oes unrhyw beryglon mawr o hynny.
Arweinydd grŵp UKIP, Neil Hamilton.
Wrth i mi wrando ar ar ymateb troellog, mewn iaith gyfreithiol y Prif Weinidog i arweinydd yr wrthblaid yn gynharach, cefais fy atgoffa o reol gyntaf Denis Healy am dyllau, sef pan eich bod chi mewn un, y peth gorau i'w wneud yw rhoi'r gorau i balu. Mae mater Watergate yn gymhariaeth ryngwladol arall â'r sefyllfa yr ymddengys bod y Prif Weinidog yn canfod ei hun ynddi heddiw. Bydd yn cofio nad y lladrad oedd pen y daith i Richard Nixon, ond yr ymgais i'w gelu. Yn yr achos hwnnw, dywedodd yr Arlywydd nad yw'n anghyfreithlon pan fo'r Arlywydd yn ei wneud. A yw'r Prif Weinidog wir eisiau cael ei gofio mewn hanes fel 'Tricky Dicky' gwleidyddiaeth Cymru?
Wel, dyma'r gŵr sy'n amddiffyn Enoch Powell. Dyma'r gŵr sy'n amddiffyn Enoch Powell, ac mae'n ceisio pregethu i ni am foesoldeb. 'Edrychwch yn ofalus arnoch chi eich hun' yw fy ymateb i hynny. Nid oes unrhyw un yn awgrymu bod unrhyw un uwchlaw'r gyfraith, ond byddai gen i ddiddordeb mewn cael gwybod a oes unrhyw beth a ddywedais y mae e'n anghytuno ag ef.
Wel, pe bawn i'n gwnsler, Llywydd, mewn unrhyw achos cyfreithiol a allai gael ei ddwyn, byddwn i'n darparu dadl gyfreithiol drosto, ond mae'r is-adran y mae'r Prif Weinidog yn cyfeirio ati yn datgan, o ran swyddogaethau Gweinidogion—neu, yn hytrach, mae'r llythyr yn datgan bod yn rhaid i adran 37, o ran swyddogaethau Gweinidogion, nodi swyddogaeth sy'n arferadwy gan y Prif Weinidog a Gweinidogion Cymru ar y cyd. Os yw'r swyddogaeth dan sylw yn arferadwy gan y Prif Weinidog yn unig, nid yw adran 37 yn berthnasol. Felly, yr hyn y mae'n ei ddweud i bob pwrpas yw os mai Gweinidogion Cymru gyda'i gilydd sydd dan sylw, gellir craffu arnynt, yn y modd y mae adran 37 yn ei ddarparu, ond os mai'r Prif Weinidog ar ei ben ei hun sydd dan sylw, ni ellir gwneud hynny. Mae'n ymddangos bod hwnna'n ddehongliad rhyfedd iawn o adran eglur iawn.
Wel, mae'n rhyfedd iawn bod rhywun sy'n sefyll yn y fan yma yn ystod cwestiynau i'r Prif Weinidog bob wythnos, ac wedi methu ychydig iawn ohonynt, yn awgrymu fy mod i'n ofn craffu rywsut. Ond y gyfraith yw'r gyfraith, ac mae'n rhaid cymhwyso'r gyfraith. Nawr, ceir gwahaniaeth o ran dehongliad. Ceir dwy ffordd o ddatrys y dehongliad hwnnw, un ohonynt fyddai'r ffordd y byddwn i'n ei ffafrio, ac yr wyf i eisoes wedi ei hamlinellu, ac mae'r llall yn fwy ffurfiol, ond rwy'n credu bod ffordd o ddatrys hyn er mwyn rhoi mwy o dryloywder i'r Aelodau ac i roi i'r Llywodraeth y math o gysur sydd ei angen arni. Gofynnaf i Aelodau yn y Siambr hon, a gofynnaf i'r gwahanol bleidiau yn y Siambr hon: pe byddech chi mewn sefyllfa lle rhoddwyd dogfennau i chi yn gyfrinachol cyn canfod eich hun yn wynebu pleidlais yn mynnu y dylid cyflwyno'r dogfennau hynny, beth fyddai eich ymateb? Rydych chi eisiau bod mewn Llywodraeth; rhowch eich hun yn sefyllfa rhywun sy'n arwain Llywodraeth. Mae'n bwysig dros ben bod eglurder yn hyn o beth, a gellir datblygu'r eglurder hwnnw rwy'n gobeithio, gan weithio gyda'r Comisiwn a'r Llywydd yn y dyfodol.
Wel, rwy'n siŵr bod y Prif Weinidog hefyd yn ymwybodol o is-adran (6) o adran 37, sy'n dweud, os bydd y Cynulliad yn pasio cynnig yn ei gwneud yn ofynnol i gyflwyno dogfen, caiff y Prif Weinidog neu'r Llywodraeth roi cyfarwyddyd i gyfarwyddo'r person y mae'r gofyniad hwnnw'n berthnasol iddo i beidio â chydymffurfio ag ef. Byddai hynny, wrth gwrs, yn rhoi'r Llywodraeth mewn sefyllfa annifyr iawn, ond byddai'n amddiffyn rhag y canlyniadau cyfreithiol, yr oedd y Prif Weinidog yn eu hamlinellu yn gynharach. Byddai'n ymddangos yn ganlyniad rhyfedd iawn unwaith eto, o ran yr hyn a ddywedodd am sut y byddai hyn yn torri cyfrinachedd masnachol, o bosibl, a goblygiadau ehangach yr hyn y mae hyn i fod i'w beryglu, pe byddai modd celu unrhyw beth yr oedd y Prif Weinidog yn ymdrin ag ef neu y gellid atal ei gyhoeddiad, ond bod unrhyw beth y mae unrhyw Weinidog arall yn ei wneud yn hollol agored i graffu, pa un a fyddai hynny mewn llys, yn llys barn y cyhoedd neu yn y Cynulliad democrataidd hwn, sy'n cynrychioli holl bobl Cymru.
Ceir dau fater: yn gyntaf, pa un a yw swyddogaethau'r Prif Weinidog yn rhan o weithrediad adran 37 mewn gwirionedd, ac, yn ail, y bocs Pandora ehangach sydd wedi ei agor erbyn hyn, sef pa ddogfennau y mae modd eu cyhoeddi o dan adran 37. Os oes modd cyhoeddi'r holl ddogfennau, ni allaf weld sut y gall Llywodraeth barhau, yn blwmp ac yn blaen. Mae cynddrwg â hynny. Mae'n rhaid cael rhyw derfyn, siawns. Mae gweithrediad y Ddeddf Diogelu Data, gweithrediad y Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth—. Gwn nad yw'r Torïaid wedi meddwl mor bell â hyn, ond gweithrediad y Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth—ni fyddent yn berthnasol. Ni fyddent yn berthnasol yn yr—. Mae'n rhaid cael rhyw derfyn i hyn.
Ar hyn o bryd, ni all y Llywodraeth roi sicrwydd o gyfrinachedd i neb, ac mae hwnnw'n ddehongliad na allwn ni ei dderbyn, yn amlwg. Mae o fudd i bawb gael yr eglurder hwnnw. Yn ail, darllenodd ran gyntaf yr is-adran yn unig—is-adran (6). Ydy, mae'n bosibl rhoi cyfarwyddyd nad oes angen i'r person hwnnw gydymffurfio â'r hysbysiad, ond mae'n rhaid nodi unigolyn arall wedyn y mae'n rhaid iddo gydymffurfio â'r hysbysiad. Nid yw'n ddisgresiwn absoliwt. Felly, cymerwch olwg ar ail ran yr adran, a bydd yn rhoi syniad da i chi o sut y mae'r is-adran yn gweithio. Ydy, mae'n bosibl cyfarwyddo'r person hwnnw i beidio â chydymffurfio, ond mae'n rhaid rhoi rhywun arall yn ei le. Felly, mewn gwirionedd, nid yw'r disgresiwn mor absoliwt ag y mae'r Aelod yn ei ddisgrifio.