Trown yn awr at gwestiynau'r llefarwyr, ac yn gyntaf y prynhawn yma mae llefarydd y Ceidwadwyr, Darren Millar.

Weinidog, a wnewch chi amlinellu safbwynt Llywodraeth Cymru ar Brexit?

Safbwynt Llywodraeth Cymru ar Brexit yw bod unrhyw fersiwn o Brexit yn gytundeb gwaeth i Gymru na pharhau i fod yn rhan o’r Undeb Ewropeaidd, ac mai’r unig ffordd y gall pobl yn y DU ddweud eu dweud yn y ddadl hon yw pleidleisio dros Lafur yn yr etholiad nesaf a chael refferendwm, lle byddwn ni yng Nghymru yn ymgyrchu dros aros.

Rwy'n falch o glywed neges gyson yn dod o'ch ceg y tro hwn, o leiaf, oherwydd, wrth gwrs, rydym wedi clywed pob math o newid meddwl gan Lywodraeth Cymru dros y misoedd diwethaf. Nawr, rydych wedi ceisio mynegi safbwynt Plaid Lafur y DU ar Brexit, ond y gwir amdani yw nad oes gan Blaid Lafur y DU safbwynt ar Brexit. Yr hyn sydd gennych yw safbwynt ar gynnal ail refferendwm, gan nad yw eich arweinyddiaeth, arweinyddiaeth Plaid Lafur y DU, yn ddigon dewr i ddweud sut y byddant yn ymgyrchu yn y refferendwm hwnnw. Nawr, mae fy mhlaid yn glir iawn. Mae gennym bolisi i gyflawni Brexit. Mae pleidiau eraill, a bod yn deg iddynt, hefyd yn glir iawn eu bod yn dymuno aros. Ond mae Plaid Lafur y DU yn gwneud yr hoci coci ar hyn, gydag un droed i mewn ac un droed allan o ran gadael neu aros.

Nawr, Weinidog, rwy'n siŵr y byddech yn cytuno ei bod yn hanfodol fod y cyhoedd yn gwybod beth yw safbwynt unrhyw Lywodraeth yn y DU yn y dyfodol ar Brexit. Felly, a ydych yn cytuno ei bod yn bryd i'ch cymheiriaid ym Mhlaid Lafur y DU ddweud y gwir wrth y cyhoedd, nodi safbwynt clir ar Brexit, a rhoi cyfle i bleidleiswyr ledled Cymru ddweud eu dweud ar 12 Rhagfyr, gan wybod beth yn union rydych chi'n sefyll drosto?

Credaf fod y sgwrs hon braidd yn drist mewn gwirionedd, a chredaf fod ei ddiddordeb yng ngwleidyddiaeth San Steffan yn arbennig o drist. Mae'n sôn am newid meddwl—dylwn gydymdeimlo ag ef; mae'n amlwg ei fod yn ymwybodol o effaith newid meddwl ei gyd-Aelod etholaethol David Jones, ac felly cydymdeimlaf ag ef ynglŷn â hynny. Rwy'n siŵr bod newid meddwl a thorri addewidion ar flaen ei feddwl yn y cwestiynau hyn.

Mae'n ddrwg gennyf, ni chlywais gennych beth yw safbwynt eich plaid. Ond edrychwch, dyma’r sefyllfa: mae’r syniad o ail refferendwm y mae eich plaid yn ei gynnig yn hollol hurt. Pam fyddai unrhyw un yn disgwyl i'r Blaid Lafur barchu canlyniad ail refferendwm os nad ydych wedi parchu'r cyntaf? Y gwirionedd yw, a gwn ei fod yn wirionedd anghyfleus i chi, ond pleidleisiodd Cymru i adael yr UE yn y refferendwm ar Brexit, gan gynnwys 57 y cant o'ch etholwyr eich hun. Ac eto, er hyn, rydych chi a llawer o bobl eraill yn y Siambr hon wedi gwneud popeth yn eich gallu i rwystro'r cyfarwyddyd a gawsom gan bobl Cymru a gweddill y Deyrnas Unedig. Felly, nid oes gennych unrhyw barch at ddemocratiaeth, nid oes gennych unrhyw barch at y rheini a bleidleisiodd i adael, ac nid oes bwriad o gwbl gennych i gyflawni'r hyn y pleidleisiodd pobl Cymru drosto.

Felly, gofynnaf i chi: sut y gall unrhyw un ymddiried yn y Blaid Lafur i gyflawni canlyniad ail refferendwm os nad ydynt wedi trafferthu cefnogi canlyniad y cyntaf?

A daw hyn gan blaid a ymgyrchodd yn San Steffan yn erbyn y Cynulliad ar ôl canlyniad y refferendwm. Credaf fod eich safbwynt ar y ddadl hon yn eithaf rhyfeddol, Darren. Gadewch imi ddweud wrthych yn syml iawn—[Torri ar draws.] Rwy'n fwy na pharod i ateb y cwestiwn; efallai y gallwch adael imi wneud hynny. Mae polisi'r Blaid Lafur yn un o barch at etholwyr y Deyrnas Unedig y gwnaed addewidion iddynt, addewidion a gafodd eu torri, a chawsant eu torri i raddau helaeth gan bobl sy'n rhedeg Llywodraeth ei blaid yn San Steffan. Mae'n gwbl amlwg i ni mai'r unig ffordd o dynnu llinell o dan hyn—tair blynedd o dorri addewidion gan ei blaid—yw rhoi cyfle i bobl Prydain ddweud eu dweud, ac i wneud hynny ar gytundeb Boris Johnson, ac rydym yn hyderus y dangosir ei fod yn ganlyniad llawer gwaeth na pharhau i fod yn aelod o'r Undeb Ewropeaidd.

Llefarydd Plaid Cymru, Delyth Jewell.

Diolch. Weinidog, hoffwn ofyn i chi ynghylch cynlluniau Llafur ar gyfer negodi cytundeb Brexit newydd. Rwy'n ymwybodol eich bod wedi bod ym Mrwsel yn ddiweddar yn cwrdd â chynrychiolwyr o'r Undeb Ewropeaidd. A allwch chi ddweud wrtha i os gwnaethoch chi gynnal trafodaethau gyda nhw ynglŷn â chynlluniau'ch plaid i negodi cytundeb newydd wedi ei seilio ar greu undeb dollau newydd? Ac a wnaethoch eu holi a fydden nhw'n barod i rhoi estyniad arall i erthygl 50 er mwyn caniatáu amser i negodi'r cytundeb hwn ac yna i alw refferendwm?

Diolch am y cwestiwn. Roedd y cwestiwn o safbwynt Llywodraeth Cymru ar Brexit ar dop yr agenda, ac fe wnaethom ni'n glir bod ein Llywodraeth ni yma o blaid aros yn aelod o'r Undeb Ewropeaidd. Wrth gwrs, roedd pobl roeddwn i'n cwrdd â nhw yn disgwyl i fi ddweud hynny. Wnaethon ni ddim trafod, wrth gwrs, mewn manylder y cwestiwn o'r math o gytundeb y byddem ni'n ei negodi. Ond, ar achlysuron ac ymweliadau arall yn y gorffennol, rŷn ni wedi cyflwyno iddyn nhw ddogfen 'Securing Wales' Future', sydd wedi ei chytuno ar y cyd â Phlaid Cymru, ac felly mae ganddyn nhw ddarlun clir o'r math o Brexit, pe baem ni'n gorfod gadael, rŷn ni'n meddwl y byddai'n gwneud y lleiaf o niwed i ni yma yng Nghymru.

Diolch am yr ateb yna. Hoffwn ofyn, o ganlyniad, a fydd Llywodraeth Cymru yn cynnal asesiad effaith economaidd o effaith debygol bargen newydd Jeremy Corbyn ar economi a phorthladdoedd Cymru. Wrth gwrs, does dim llawer o fanylion penodol ynglŷn ag union natur y cytundeb hwn ar gael yn gyhoeddus, ond rwy'n cymryd, fel Gweinidog Llafur mewn Llywodraeth Lafur, eich bod yn gwybod union fwriad eich plaid o ran y cytundeb newydd rydych eisiau ei negodi. Byddwch yn ymwybodol bod Michael Gove wedi dweud wrthyf fi nad yw'r Llywodraeth Brydeinig bresennol wedi cynnal asesiadau effaith ar gyfer porthladdoedd Cymru chwaith, sy'n bryderus iawn o ystyried pwysigrwydd porthladd Caergybi yn enwedig. Allwch chi gadarnhau, felly, mai bwriad eich Llywodraeth fyddai cynnal asesiadau manwl o effaith bargen Brexit Jeremy Corbyn ar economi a phorthladdoedd Cymru, o flaen unrhyw refferendwm, os yw'ch plaid mewn llywodraeth ar ôl yr etholiad?

Wel, dwi ddim yn siarad ar ran Jeremy Corbyn, nac unrhyw aelod arall o'r meinciau yn San Steffan, ond rwy'n gallu siarad ar ran Llywodraeth Cymru ar y cwestiwn yma. Mae'r broses rŷn ni wedi ymwneud â hi, o'r cychwyn cyntaf, wedi bod yn un yn seiliedig ar dystiolaeth a ffeithiau a gwybodaeth byd go iawn, yn hytrach na sloganau a gobeithion. Ac rwy'n falch ein bod ni wedi llwyddo, gyda Phlaid Cymru, i gyhoeddi dogfen sy'n cynnwys y dystiolaeth hynny. Ond bydd yr Aelod yn gwybod, wrth gwrs, ar ôl hynny, ein bod ni wedi cyhoeddi sawl papur arall sy'n dangos impact o bob mathau—economaidd ac eraill—o safbwyntiau polisi Llywodraeth Cymru yn ymwneud â Brexit.

Yn olaf, Weinidog, rwyf am droi at y newyddion fod Alun Cairns wedi ymddiswyddo o'r diwedd fel Ysgrifennydd Gwladol Cymru, yn dilyn y newyddion ei fod wedi helpu i gynorthwyo ffrind a danseiliodd achos llys ar drais yn fwriadol. Rwy'n siŵr eich bod yn cytuno â mi fod ymddygiad Alun Cairns yn warthus, yn anamddiffynadwy ac yn arwydd o bydredd dwfn wrth wraidd y Blaid Geidwadol yng Nghymru. Mae'n eithaf amlwg fod Alun Cairns, ac uwch aelodau eraill o'r Blaid Geidwadol yng Nghymru, yn ymwybodol o'r hyn roedd Ross England wedi'i wneud cyn iddynt ei ddewis a'i gymeradwyo fel eu hymgeisydd. A hoffwn wybod a fyddech yn cytuno fod angen cynnal ymchwiliad i ddarganfod pwy oedd yn gwybod beth a phryd—

Cwestiynau i'r Cwnsler Cyffredinol ynghylch Brexit yw'r rhain.

—ac y dylai pawb mewn sefyllfa o bŵer sy'n gysylltiedig â'r sgandal honno ymddiswyddo. O ran—

Mae'n ddrwg gennyf. Na, mae eich meicroffon wedi'i ddiffodd. Mae'n ddrwg gennyf, Delyth, mae eich meicroffon wedi'i ddiffodd. Cwestiynau am Brexit yw'r rhain; nid ydynt yn ymwneud ag unrhyw beth a allai fod wedi'i ddweud am hynny ar Twitter. Mae'n ymwneud â Brexit. Fe ddechreuoch chi'n iawn, ond credaf eich bod wedi crwydro, felly os gallwch ei gysylltu â chwestiwn am Brexit, byddai hynny'n iawn.

Iawn. O ran eich dyletswyddau fel Gweinidog Brexit, hoffwn ofyn i chi sut y bydd ymddiswyddiad Alun Cairns yn effeithio ar waith eich Llywodraeth gyda Llywodraeth y DU? A ydych yn disgwyl iddynt benodi rhywun yn ei le fel Ysgrifennydd Gwladol Cymru cyn yr etholiad, o ran y dyletswyddau a oedd ganddo ar y Cyd-bwyllgor Gweinidogion (Negodiadau’r UE)? Ac a yw hyn yn creu anawsterau mewn unrhyw fodd i waith rhynglywodraethol mewn perthynas â pharatoadau Brexit?

Yng nghyd-destun cwestiynau am Brexit, nid wyf am roi sylw i'r pwynt ehangach, ond credaf fod y Prif Weinidog wedi egluro ein safbwynt yn glir mewn perthynas â materion sy'n ymwneud â chyn Ysgrifennydd Gwladol Cymru. Mewn perthynas â chwestiynau sy'n berthnasol i Brexit, yn fy mhrofiad i, y man lle rydym wedi gwneud y cynnydd mwyaf mewn trafodaethau â Llywodraeth y DU yw lle rydym wedi gallu ymdrin â hwy'n uniongyrchol. Hyd yn oed wedyn, mae wedi bod yn her sylweddol mewn nifer fawr o ffyrdd. Ond mae'n amlwg yn wir mai'r cysylltiadau uniongyrchol hynny yw'r ffordd orau o amddiffyn buddiannau Cymru yn y dyfodol.