Cwestiynau nawr gan lefarwyr y pleidiau. Llefarydd y Ceidwadwyr Cymreig, Russell George.

Diolch, Lywydd. Ysgrifennydd y Cabinet, croesawaf y cynnydd o 1.6 y cant yn allforion Cymru. Fodd bynnag, mae’n peri pryder i mi, wrth edrych yn fanylach ar y ffigurau, fod masnach i Ogledd America wedi gostwng yn sylweddol o dros chwarter allforion Cymru yn 2012 i 15 y cant yn unig yn 2016. Yn yr un cyfnod, mae nifer yr allforion wedi gostwng 15 y cant. Ar ben hynny, dros y pedair blynedd diwethaf, mae’r Prif Weinidog wedi gwneud nifer o deithiau proffil uchel i’r Unol Daleithiau, gyda’r daith ddiweddaraf ym mis Medi. A ydynt wedi bod yn llwyddiant?

Ydynt, maent wedi bod yn llwyddiant, gan fod data’n dangos bod yr enillion ar fuddsoddiad y teithiau masnach hynny oddeutu 40:1. Felly, llwyddiant mawr o ran yr enillion i’r trethdalwr. Rydym yn cynllunio dwy daith fasnach arall i’r Unol Daleithiau yn ystod gwanwyn y flwyddyn nesaf, i San Francisco ac i Efrog Newydd. Credaf ei bod yn eithaf clir y bydd y £5 miliwn ychwanegol a sicrhawyd ar gyfer Croeso Cymru, o ganlyniad i’r cytundeb cyllideb gyda Phlaid Cymru, hefyd yn gymorth i hyrwyddo Cymru ym marchnad allweddol yr Unol Daleithiau, ond byddwn yn dweud wrth yr Aelodau fod yr Unol Daleithiau yn wlad enfawr a bod yn rhaid i ni ganolbwyntio ein hadnoddau a’n gweithgaredd mewn ardaloedd allweddol. Felly, efallai’n wir y byddwn yn canolbwyntio ar ddinasoedd neu daleithiau penodol yn yr Unol Daleithiau wrth i ni geisio manteisio ar gyfleoedd i gynyddu ein potensial allforio yno.

Rwy’n falch o glywed y bydd rhagor o deithiau masnach i’r Unol Daleithiau—mae hynny i’w groesawu—ond wrth gwrs, yr hyn sy’n bwysig yw llwyddiant y teithiau hynny. Ar hyn o bryd, mae Llywodraeth Cymru, wrth gwrs, yn datblygu strategaeth economaidd newydd, sydd hyd yn oed yn fwy o flaenoriaeth, yn fy marn i, o ystyried y bleidlais i adael yr Undeb Ewropeaidd. Rydym eisoes wedi gweld gostyngiad mewn allforion i Ogledd America. Er bod twf cymedrol mewn allforion yn gyffredinol, byddwn yn dweud y dylai eich Llywodraeth fod yn gweithio’n rhagweithiol i chwilio am y cyfleoedd newydd hynny. Felly, a wnewch chi ymrwymo i wneud hyn yn flaenoriaeth yn 2017 a chynnwys hybu masnach gyda Gogledd America yn y strategaeth honno?

Gwnaf, yn wir. Bydd allforion, fel rydym wedi’i ddweud ar sawl achlysur, yn nodwedd allweddol o’n gwaith yn y blynyddoedd i ddod. Byddwn yn cynyddu buddsoddiad a gweithgarwch yn y maes hwn, nid yn lleiaf am fod cyfraddau cyfnewid arian yn rhoi mantais gystadleuol glir i ni mewn nifer o farchnadoedd ar hyn o bryd. Dylwn ddweud hefyd, o ran allforion, fod y ffigurau y cyfeiriodd yr Aelod atynt yn dangos mai mewn pump yn unig o 12 gwlad a rhanbarth y DU y bu cynnydd mewn gwerthoedd allforio. Roedd Cymru’n un ohonynt. Bu gostyngiadau yn y cyfnod hwn yn y saith arall gyda’r Alban yn dioddef y gostyngiad canrannol mwyaf. Mae Cymru mewn sefyllfa dda i adeiladu ar ei llwyddiant diweddar o ran allforion, ac rwy’n bwriadu gwneud hynny.

Er fy mod yn cydnabod hefyd fod yr UE yn farchnad bwysig i Gymru, dylid rhybuddio, wrth gwrs, yn erbyn gorddibyniaeth ar fasnachu gydag un ardal. Rhwng 2012 a 2016, mae cyfran yr UE o farchnad allforio Cymru wedi codi o 44 y cant i 67 y cant. Mae hynny’n ddwy ran o dair o allforion Cymru. Cyfartaledd y DU, mewn cyferbyniad, yw 49 y cant, sef oddeutu’r un faint ag yr oedd bedair blynedd yn ôl cyn i fasnach Gogledd America ddechrau dirywio. Mae’r darpar-Arlywydd wedi mynegi ei barodrwydd i fasnachu gyda’r DU. Pa drafodaethau a gawsoch ynglŷn â hyn ac a fyddwch yn derbyn y gwahoddiad hwnnw ac yn sicrhau bod Cymru ar flaen y ciw?

Nid wyf wedi cael unrhyw sgyrsiau hyd yn hyn gyda’r darpar-Arlywydd nac unrhyw wahoddiad i fynychu unrhyw ddigwyddiadau masnach yn yr Unol Daleithiau. Wrth gwrs, byddem yn eu hystyried, pe baent yn dod i law. Do, mae’r darpar-Arlywydd wedi mynegi y byddai’n dymuno creu cytundebau ffafriol â’r Deyrnas Unedig. Wedi dweud hynny, drwy gydol ei ymgyrch, roedd yn dweud ei fod yn dymuno cau’r pontydd codi, yn hytrach nag estyn llaw i bartneriaid ledled y byd. Felly, bydd angen i ni aros tan fis Ionawr i weld mewn gwirionedd a yw ei barodrwydd neu ei frwdfrydedd ymddangosiadol i gofleidio peth o’r Deyrnas Unedig yn ddilys.

Llefarydd UKIP—David Rowlands.

Diolch, Lywydd. Gan droi at faterion mwy cyffredin, ond pwysig ynddynt eu hunain serch hynny, a all Ysgrifennydd y Cabinet roi gwybod i ni pwy sy’n gyfrifol am glirio ysbwriel oddi ar y cefnffyrdd yng Nghymru?

Gallaf. Llywodraeth Cymru.

Wel, diolch am eich ateb, Ysgrifennydd y Cabinet, ond y rheswm dros fy nghwestiwn yw bod cyflwr cyffredinol y lleiniau ar ymylon ffyrdd o’r fath, a bod yn onest, yn ofnadwy. Soniodd Nick Ramsay am fater yr A449 wrth eich rhagflaenydd, a chliriwyd y ffordd dros dro. Fodd bynnag, yn fuan wedyn, dychwelodd i’w chyflwr echrydus arferol. Nawr, gwn fod Ysgrifennydd y Cabinet yn gwbl ymrwymedig i’r diwydiant twristiaeth yng Nghymru, felly o ystyried bod llawer o’r cefnffyrdd hyn naill ai’n croesi neu’n arwain at ardaloedd o harddwch naturiol eithriadol, a yw Ysgrifennydd y Cabinet yn cytuno na ellir goddef y sefyllfa, yn enwedig gan fod yr holl ysbwriel nid yn unig yn annerbyniol yn amgylcheddol, ond hefyd yn hynod o beryglus?

Cytunaf fod taflu ysbwriel yn hollol annerbyniol, ond ni ddylid ymateb i broblem o’r fath drwy glirio ysbwriel yn unig, dylid perswadio pobl i newid eu hagweddau, eu hymddygiad a’u diwylliant. Yn wir, o dan Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015, mae’n hanfodol ein bod yn dod o hyd i ffyrdd o atal problemau o’r fath rhag codi yn y dyfodol. Felly nid yw hyn yn ymwneud â chlirio’r cefnffyrdd yn unig; rydym yn ei chael hi’n anodd iawn dod o hyd i’r adnoddau i wneud hynny, yn union fel y mae awdurdodau lleol yn ei chael hi’n anodd, o ystyried y cyfnod parhaus hwn o galedi. Ond yn y tymor hwy, mae angen i bobl newid eu hymddygiad er mwyn i ni gadw ein tirweddau’n daclusach ac yn fwy deniadol, nid yn unig ar gyfer ymwelwyr ond ar gyfer y bobl sy’n byw yno.

Wel, unwaith eto, diolch i Ysgrifennydd y Cabinet am ei ateb, ond mae hyn yn rhan mor hanfodol o sut yr hoffem werthu Cymru i’r twristiaid a ddaw yma. Ac nid yw gweld y lleiniau ar ymyl y ffyrdd yn y fath gyflwr yn annog neu’n rhoi argraff dda o Gymru yn gyffredinol. Dylid gwneud rhywbeth am hyn, ac ar frys.

Mae ansawdd lleoliad yn gwbl hanfodol wrth sicrhau bod pobl yn ymfalchïo yn lle y maent yn byw, a chytunaf â’r Aelod fod angen ei wella, nid yn unig o ran y lleiniau ar ymylon cefnffyrdd, ond o ran strydoedd yn gyffredinol a chanol trefi. Mae llawer o awdurdodau lleol yn ei chael hi’n anodd gyda chynnydd, mewn rhai ardaloedd, mewn taflu ysbwriel ac ymddygiad gwrthgymdeithasol. Ond yr hyn sy’n allweddol, yn y tymor hir, i wella ein hamgylchedd adeiledig yw sicrhau bod pobl yn newid eu hymddygiad, ac rydym yn ceisio gwneud hynny. Yn wir, o’r ysgol gynradd ymlaen, gyda chyflwyno’r cwricwlwm newydd, gobeithiwn y bydd pobl yn dod yn oedolion mwy cyfrifol a pharchus ac yn rhoi’r gorau i daflu ysbwriel.

Rwy’n teimlo’n rhwystredig iawn yn fy etholaeth i, lle y mae man gwerthu bwyd brys adnabyddus ar ochr un o’n cefnffyrdd. Rydym yn aml yn gweld llawer o ysbwriel yn cael ei daflu, ond mae’n rhaid i mi ddweud bod y man gwerthu bwyd hwnnw’n gyfrifol iawn gan eu bod yn talu am, ac yn aml yn trefnu, sesiynau casglu ysbwriel. Wrth gwrs, ni allant fynd ar y gefnffordd, ond yn y mannau cyfagos. A hoffwn weld rhagor o gyfrifoldeb corfforaethol o’r math hwnnw yn ein trefi a’n dinasoedd, ac yn wir, ar y ffyrdd, lle y ceir problem ar hyn o bryd gydag ysbwriel, yn enwedig gyda bwyd brys.

Llefarydd Plaid Cymru, Adam Price.

Diolch, Lywydd. Roedd disgwyl i’r ffigurau gwerth ychwanegol crynswth rhanbarthol gael eu cyhoeddi heddiw gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol, ond cawsant eu gohirio am wythnos—efallai am eu bod yn sylweddoli bod Llywodraeth Cymru eisoes wedi cael wythnos ddigon anodd gyda chanlyniadau PISA ddoe. Fodd bynnag, hoffwn dynnu sylw Ysgrifennydd y Cabinet at adroddiad a gyhoeddwyd gan Ernst and Young yr wythnos hon ar ragamcanion twf rhanbarthol ar gyfer y tair blynedd nesaf. Rhagwelir twf arafach ar draws y DU, gyda thwf cyfartalog o 1.5 y cant ar gyfer y DU. Mae Cymru, fodd bynnag, hyd yn oed yn waeth, a disgwylir y bydd twf yn 1 y cant yn unig—twf mewn gwerth ychwanegol gros y dros y tair blynedd nesaf. Os ydych yn cynnwys y gyfradd twf a ragwelir, yna byddai gwerth ychwanegol gros Cymru yn gostwng yn is na’r cyfartaledd o 70 y cant, o gymharu â gwerth ychwanegol gros y DU, am y tro cyntaf ers dechrau cadw cofnodion economaidd. Onid hon yw llinell Maginot polisi economaidd Cymru, os mynnwch—llinell na ddylid ei chroesi? Ar hyn o bryd, nid oes gennym darged uchaf gan Lywodraeth Cymru o ran gwerth ychwanegol gros. Roedd gennym un ar un adeg; targed o 90 y cant. Fe’i diddymwyd. A allem gael targed is, o leiaf, ffin dlodi genedlaethol na ddylem byth ei derbyn? Ac os croesir y ffin honno—a gobeithiaf na fydd hynny byth yn digwydd—a fydd gennym ymrwymiad cyhoeddus y bydd rhywun yn Llywodraeth Cymru yn cymryd cyfrifoldeb am hynny yn y pen draw?

Wel, mae’r Aelod yn nodi nifer o bwyntiau pwysig. Yn gyntaf, roeddwn yn siomedig iawn fod yr ystadegau hynny wedi cael eu gohirio. Roeddent y tu hwnt i’n rheolaeth, fel y gŵyr yr Aelod, ond roeddwn yn gobeithio’n fawr y byddent yn cael eu cyhoeddi yr wythnos hon. Ni allaf roi sylwadau ar yr hyn rwyf wedi ei weld yn y datganiad ystadegol. Wedi dweud hynny, mae rhagamcaniadau yn aml yn seiliedig ar wyddoniaeth a brofir yn anghywir yn ddiweddarach. Gwyddom hynny o etholiadau a refferenda diweddar. Yr hyn y gallwn ei wneud yw dibynnu ar y ffigurau sydd gennym eisoes ac maent yn dangos, ers datganoli, fod Cymru wedi gweld y pumed cynnydd uchaf o ran gwerth ychwanegol gros y pen o gymharu â 12 gwlad a rhanbarth y DU. Ers y dirwasgiad, mae gwerth ychwanegol gros y pen wedi cynyddu’n gyflymach yng Nghymru nag yn y DU. O ran gwerth ychwanegol gros am bob awr o waith, Cymru oedd â’r pedwerydd cynnydd canrannol mwyaf mewn gwerth ychwanegol gros. O ran y mynegai cynhyrchu yn y pedwar chwarter diwethaf, mae allbwn cynhyrchu wedi cynyddu’n gyflymach yng Nghymru nag yn y DU yn ei chyfanrwydd: 3.9 y cant o gymharu ag 1 y cant. Ar sail ar ein perfformiad hyd yn hyn, credaf y dylem fod ychydig yn hapusach gyda’r rhagfynegiadau. Ond wedi dweud hynny, ni allwn fod yn hunanfodlon, a dyna pam yr ydym wedi gweithio’n ddiflino eleni i ddenu cwmnïau gwerth uchel, fel Aston Martin, i Gymru, gan fuddsoddi hefyd mewn cyfleusterau megis parc gwyddoniaeth Menai a’r sefydliad gweithgynhyrchu uwch i dyfu ac ehangu’r cwmnïau brodorol presennol ac i sicrhau y gallant gydweithio er mwyn cystadlu ar y lefel uchaf.

Rwyf o blaid optimistiaeth a brwdfrydedd ac angerdd. Edmygaf Ysgrifennydd y Cabinet yn hynny o beth, ond mae’n rhaid i ni atgoffa ein hunain ein bod ar 71.3 y cant o gyfartaledd y DU yn barod. Y cam cyntaf i wella ein perfformiad economaidd ofnadwy yw ystyried realiti ein sefyllfa ar hyn o bryd.

Wrth iddo ddyfeisio ei strategaeth economaidd newydd, a gaf fi ei annog i ddarllen adroddiad diweddar Cydffederasiwn Diwydiant Prydain ar ddatgloi twf rhanbarthol? Un o’r meysydd allweddol y maent yn canolbwyntio arno yw mater seilwaith trafnidiaeth a’i rôl gwbl allweddol. A gaf fi ddweud wrtho fy mod yn credu bod hyn yn un o’r cyfyngiadau allweddol ar ein perfformiad economaidd ar hyn o bryd? Nid oes ond angen darllen y cyfryngau cymdeithasol yn ddyddiol ar hyn o bryd i weld bod ein seilwaith trafnidiaeth yn gwegian: teithwyr ar Drenau Arriva Cymru yn cwyno am brofiadau ofnadwy. Dywedodd Jac Larner, am 8.58 a.m. y bore yma,

Am yr ail dro eleni mae fy nhrên ar dân. Mae’n debyg ei bod yn dda fod hynny ond wedi digwydd ddwywaith, ond teimlaf fod hynny’n dal yn rhy aml.

Leon Williams: Y bore yma. Yn llythrennol, heb orliwio, dyma’r tro cyntaf mewn 11 mis i mi gael sedd wrth gymudo i Gastell-nedd Port Talbot.

Hannah, ddoe:

Mae rhywun wedi llewygu eto ar y trên 07.42 rhwng Pen-y-bont ar Ogwr ac Aberdâr.

A fyddai Ysgrifennydd y Cabinet yn derbyn bod hwn bellach yn argyfwng cenedlaethol a bod angen i Lywodraeth Cymru weithredu ar frys? Mae hyn yn gwbl annerbyniol. Ni ddylai unrhyw un mewn unrhyw wlad oddef hyn.

Mae’r ffordd y mae’n rhaid i rai pobl oddef trafnidiaeth gyhoeddus ar hyn o bryd yn annerbyniol, ac rydym wedi bod yn llym iawn gyda’r gweithredwyr. Rydym hefyd yn llym gyda Network Rail, sydd wedi tanariannu rhwydwaith Cymru yn fawr yn ystod y blynyddoedd diwethaf. Rydym hefyd yn credu’n gryf mai nawr yw’r amser i ddatganoli pob cyfrifoldeb am wasanaethau rheilffyrdd, er mwyn i ni allu sicrhau bod y buddsoddiad yn mynd lle y mae ei angen. Yn y tymor hwy, pan fydd y fasnachfraint newydd ar waith, bydd gennym wasanaeth rheilffyrdd newydd a fydd wedi ei drawsnewid yn llwyr. Ond yn y cyfamser, mae’n bwysig fod y gallu yno i ddiwallu anghenion y teithwyr. Am y rheswm hwnnw, mae Llywodraeth Cymru wedi buddsoddi a bydd yn parhau i fuddsoddi mewn gwasanaethau, ac fel yr amlinellais yn fy natganiad ar 9 Tachwedd, rydym yn archwilio ffyrdd o gynyddu’r ddarpariaeth o gerbydau hefyd.

Un o’r problemau mawr rydym yn eu hwynebu ar hyn o bryd yw nad oes digon o arian yn cael ei wario ar dorri’r coed ger y rheilffyrdd. Nid ein cyfrifoldeb ni yw gwneud hynny. Mae’n fater nad yw wedi’i ddatganoli ac mae’n annerbyniol, gan ei fod wedi arwain at drenau’n cael eu gohirio, yn enwedig—gwn fod Mark Isherwood wedi codi’r mater hwn yn y gorffennol—yn y gogledd, ac ar reilffyrdd y Cymoedd hefyd. Mae’n achosi problemau sylweddol o ran oedi a gwasanaethau’n cael eu gohirio, a phroblemau capasiti. Un peth sy’n gyfrifol am hyn: tanariannu rhwydwaith y rheilffyrdd. Byddaf yn cyfarfod â Network Rail yfory i amlinellu fy siom, unwaith eto, ynglŷn â’r diffyg gweithredu. Ond mae’n hollol iawn, wrth i ni symud ymlaen, ein bod yn datganoli’r cyfrifoldebau hyn a’n bod yn buddsoddi yn yr hyn y mae’r teithwyr yn disgwyl i ni fuddsoddi ynddo.

Y maes arall y mae adroddiad Cydffederasiwn Diwydiant Prydain yn ei amlygu yw sgiliau. Mae’n gwbl hanfodol ein bod yn sicrhau bod hyfforddiant yn y gweithle yn cael ei wneud yn iawn, ac ni allwn wneud hynny oni bai ein bod yn siarad â’r cyflogwyr. Mae’n peri cryn bryder fod diffyg gwybodaeth ac eglurder ar hyn o bryd ynglŷn â sut y caiff yr ardoll brentisiaethau ei gweithredu. Cynhaliwyd ymgynghoriad cychwynnol gan Lywodraeth y DU, mae’r Alban a Gogledd Iwerddon wedi cynnal eu hymgynghoriad ffurfiol eu hunain, ond ychydig iawn y mae Llywodraeth Cymru wedi’i wneud mewn gwirionedd. Cafwyd ymgynghoriad sgiliau oddeutu dwy flynedd yn ôl. A allwn ni gael deialog go iawn gyda’n cyflogwyr?

Y quid pro quo, pan fo ardollau hyfforddi gorfodol wedi cael eu cyflwyno, boed hynny drwy’r hen fyrddau hyfforddi diwydiannol, neu ar y cyfandir mewn gwirionedd, yw eu bod yn cael eu harwain gan gyflogwyr—yn yr achos hwnnw gan y siambrau masnach—ac eto nid ydym yn gweld yr ymgysylltiad hwnnw. Dylem fod yn cyflwyno system lle y dylem o leiaf fod yn gofyn i gyflogwyr, os ydym yn cymryd arian ganddynt, lle y dylem ei fuddsoddi.

Mae hyn yn ymwneud i raddau helaeth â’r strategaeth sgiliau a’r gwaith a wnaed gan y Gweinidog Sgiliau a Gwyddoniaeth. Weithiau, mae rhagamcanion yn dod yn wir; rhagwelsom y gallai hyn godi heddiw, y cwestiwn hwn, felly fe’ch trosglwyddaf at sylw’r Gweinidog.

O, mae gennym dîm tag. Mae hwnnw’n beth newydd. Rwyf o blaid hynny. [Chwerthin.]

Rydym yn mynd i ddechrau gamblo os yw hyn yn iawn.

Julie James.

Diolch, Lywydd. Mae’r ardoll brentisiaethau yn rhan bwysig o fy mhortffolio, ac felly roeddwn yn credu y byddai’n ddefnyddiol—

Gallwch eistedd i lawr, Ysgrifennydd y Cabinet. [Chwerthin.]

Roeddwn yn credu y byddai’n ddefnyddiol, pe bai’r cwestiwn hwn yn codi, i mi fod mewn sefyllfa i allu rhoi’r wybodaeth ynglŷn â’r sefyllfa ddiweddaraf. Mae’r Trysorlys wedi cyhoeddi £13.7 miliwn yn ychwanegol, ar ôl ailgyfrifo’r setliad ar sail ychydig yn wahanol i sail y setliad gwreiddiol, a oedd yn rhan o fformiwla Barnett. Maent yn awgrymu mai dyma’r arian ychwanegol i gyd, ond nid dyna’r sefyllfa mewn gwirionedd. Rwyf wedi mynd drwy’r ystadegau o’r blaen, a byddaf yn gwneud hynny eto. Yn fras—[Torri ar draws.] Na, mae’n syml iawn, fel y dywedais. Yn fras, yr hyn a ddigwyddodd yw ein bod wedi cael £114 miliwn i Gymru o ganlyniad i fformiwla Barnett ar gyfer yr ardoll brentisiaethau, a diddymwyd £90 miliwn o hwnnw ar unwaith am ei fod wedi cael ei roi yn y llinell sylfaen ar gyfer fformiwla Barnett, a £90 miliwn yw’r gostyngiad mewn cyllid prentisiaeth yn Lloegr o ganlyniad i’r symud rhwng yr ardoll brentisiaethau a threthiant cyffredinol. Cafwyd cyhoeddiad o £13.7 miliwn arall o ganlyniad i ailgyfrifo’r fformiwla, yn seiliedig ar yr arian a ddaw o Gymru, wedi llawer o lobïo o Gymru gan fusnesau a’r Llywodraeth. Fodd bynnag, y sefyllfa yw bod hon yn dal i fod yn dreth ar gyflogwyr a godir gan CThEM heb ymgynghori â Llywodraeth Cymru.

Nid yw CThEM, fel y gwyddoch, wedi ei ddatganoli i Gymru mewn unrhyw ffordd, ac mae’r arian yn mynd yn hollol groes i’n hardoll brentisiaethau. Rydym wedi bod yn glir iawn fod yr ymgynghoriad helaeth a gynhaliwyd gennym, ychydig cyn i’r ardoll gael ei chyhoeddi, ac a groesawyd gan bob cyflogwr yng Nghymru, yn dal i sefyll. Rydym wedi gohirio cyhoeddi ein polisi prentisiaeth terfynol—gobeithiaf wneud hynny tuag at ddiwedd mis Rhagfyr—o ganlyniad i geisio deall beth yn union sy’n digwydd. Ond diwedd y gân yw nad yw’r arian hwn yn dod yn ôl i Gymru ar y ffurf y byddai’r cyflogwyr yn ei ddymuno. Treth yw hi, yn syml iawn. Nid yw trethi wedi’u datganoli, fel y gwyddoch, ac nid ydynt wedi’u neilltuo yn Lloegr chwaith—nid yw trethi yn cael eu neilltuo—felly polisi’r Llywodraeth bresennol yw ei wario yn y ffordd hon. Gallai hynny newid yfory. Byddwn yn dal ein gafael ar ein rhaglen brentisiaeth yr ymgynghorwyd yn drylwyr arni ac a brofwyd yn drwyadl.