Detholwyd y gwelliannau canlynol: gwelliant 1 yn enw Gareth Bennett, a gwelliant 2 yn enw Rhun ap Iorwerth.

Sy'n caniatáu inni nawr symud i gynnal y ddadl ar drafodaethau ymadael â’r Undeb Ewropeaidd, a dwi'n galw ar y Cwnsler Cyffredinol a'r Gweinidog Brexit i wneud y cynnig—Jeremy Miles. 

Cynnig NNDM6985 Rebecca Evans, Rhun ap Iorwerth

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

1. Yn ailadrodd ei wrthwynebiad i’r cytundeb niweidiol ar gyfer ymadael â’r UE y cytunwyd arno gan Lywodraeth y DU.

2. Yn cytuno y byddai canlyniad o ddim-cytundeb yn dilyn y negodiadau presennol ar ymadael â’r UE yn hollol annerbyniol ar 29 Mawrth 2019 neu ar unrhyw adeg.

3.  Yn galw felly ar Lywodraeth y DU i gymryd camau ar unwaith i atal y DU rhag ymadael â’r UE heb gytundeb ac yn cytuno y dylai proses Erthygl 50 gael ei hestyn fel bod modd dod i gytundeb ar y ffordd orau ymlaen er mwyn diogelu buddiannau Cymru, yr Alban a’r Deyrnas Unedig gyfan.

Cynigiwyd y cynnig.

Llywydd, am y tro cyntaf mewn 20 mlynedd o ddatganoli, bydd dwy Senedd—ein Senedd ni a Senedd yr Alban—yn trafod ac yn pleidleisio ar yr un cynnig ar yr un pryd. Mae hyn yn ei hun yn arwyddocaol, ond mae hefyd yn rhywbeth mwy. Mae'n arwydd o ba mor ddifrifol yw'r bygythiad sy'n wynebu Cymru, yr Alban a'r Deyrnas Unedig yn gyfan, sef bod Llywodraeth y Deyrnas Unedig wedi ein harwain at bosibilrwydd o Brexit heb gytundeb ar ôl bron i ddwy flynedd o ymddygiad cwbl ddi-glem yn y trafodaethau. Gobeithio y gallwn ni a'n cyfeillion yn yr Alban anfon neges glir fod modd osgoi'r bygythiad hwn a bod yn rhaid gwneud hynny.

Llywydd, mae hi'n amlwg bod Prif Weinidog y DU wedi colli ymddiriedaeth y Senedd. Mae hi wedi bod yn gwyro o un ochr y ffordd i'r llall, yn ceisio plesio yn gyntaf y Brexitwyr yna'r arhoswyr yn ei rhengoedd ei hun yn hytrach na gosod cwrs cyson. Mae'r ffordd y mae hi yn ein gyrru ni ar ei hyd yn dal i arwain at ymyl dibyn.

Yn gyntaf fe gawsom ni'r oedi gyda'r bleidlais ystyrlon ym mis Rhagfyr, yna cytundeb y Prif Weinidog yn cael ei drechu mewn modd na welwyd ei debyg erioed o'r blaen. Yna, yn hytrach nag estyn allan mewn gwirionedd ar sail drawsbleidiol, mae'r Prif Weinidog yn ceisio tawelu'r eithafwyr yn ei rhengoedd ei hun, a mynd ar drywydd strategaeth o ganiatáu i amser ddirwyn i ben. Ac yn fwy enbyd na dim, cytunodd i welliant Brady, sydd mewn gwirionedd yn torri'r cytundeb yr oedd hi wedi dod iddo gyda'n 27 partner yn yr UE—cytundeb yr oedd hi wedi dweud dro ar ôl tro ac mewn pob difrif calon wrth Dŷ'r Cyffredin oedd y gorau a oedd ar gael. Pan yr oedd Prif Weinidog Cymru ym Mrwsel yr wythnos diwethaf roedd yn gwbl grediniol fod y tro pedol llwyr yma wedi tanseilio nid yn unig hygrededd personol Prif Weinidog y DU, ond ewyllys da tuag at y Deyrnas Unedig yn ei chyfanrwydd. Yna, yr wythnos diwethaf, yn wyneb gwrthryfel gan rai o aelodau mwy rhesymol ei chabinet, taflodd lwch unwaith eto i lygaid ei ASau, gan addo pleidlais gyfrwymol ar estyniad i Erthygl 50 ar yr unfed awr ar ddeg dim ond petai ei chytundeb yn cael ei wrthod unwaith eto, a phetai'r Senedd yn ailadrodd ei barn sy'n berffaith glir fod ymadael heb gytundeb yn annerbyniol.

Llywydd, onid yw hi'n dweud cyfrolau, er i Brif Weinidog y DU roi ei gair ar y gyfres hon o bleidleisiau, bod Aelodau Seneddol yn dal yn teimlo rheidrwydd i bleidleisio ar welliant sy'n dweud yr un peth yn union er mwyn pwyso ar y Prif Weinidog i anrhydeddu ei haddewid? Ac onid yw hi'n fwy arwyddocaol, er gwaethaf y Llywodraeth a meinciau blaen y gwrthbleidiau yn cefnogi'r gwelliant hwn, y pleidleisiodd 20 o Frecsitwyr Ceidwadol yn ei erbyn, ac i fwy nag 80 o Aelodau Seneddol Ceidwadol a phawb ond un o Aelodau'r DUP ymatal. Pe byddai angen mwy o dystiolaeth fod yr eithafwyr hyn yn barod i dynnu'r carped o dan y Prif Weinidog ar adeg o'u dewis eu hunain, dyna'r dystiolaeth.

Ac eto mae'r Llywodraeth yn dal i ddiystyru ymadael heb gytundeb. Gallai Prif Weinidog y DU roi'r ymrwymiad hwnnw ac mae hi wedi gwrthod. Sut all y Prif Weinidog gyfiawnhau'r datganiad y bydd y Llywodraeth yn y pen draw yn gwneud llwyddiant o ymadael heb gytundeb? Hyn ar yr un diwrnod ag yr oedd Llywodraeth y DU yn cyhoeddi ei hasesiad o beth fyddai ymadael heb gytundeb yn ei olygu—dadansoddiad sy'n ei gwneud hi'n gwbl glir nad yw Llywodraeth y DU yn agos o gwbl i fod yn barod ar gyfer canlyniad o'r fath. Yn ôl eu hasesiad eu hunain, dim ond dwy ran o dair o brosiectau mwyaf allweddol Llywodraeth y DU o ran ymadael heb gytundeb sydd ar y trywydd iawn. Mae llai na chwarter y busnesau hynny sydd ar hyn o bryd yn allforio i'r UE wedi gwneud cais am y ddogfennaeth fydd ei hangen arnyn nhw i barhau i wneud hynny mewn sefyllfa o ymadael heb gytundeb. O ran masnach, mae sicrwydd yr Ysgrifennydd masnach y byddai holl gytundebau masnach presennol yr UE ar waith erbyn 29 Mawrth yn deilchion. Ni fydd cytundebau ar waith ar gyfer rhai o'r prif wledydd masnachu y tu allan i'r UE, gan gynnwys Japan a Thwrci. Rydym ni'n dal i aros, gyda thair wythnos ar ôl, i'r Llywodraeth gyhoeddi ei chynigion ar gyfer tariffau'r DU mewn achos o ymadael heb gytundeb. Heb gefnogaeth seneddol ar gyfer y rhain, nid yn unig bydd cwmnïau yn y DU yn wynebu rhwystrau tariff a di-dariff newydd mor uchel ag 87 y cant ar allforion cig eidion wedi'u rhewi, o leiaf 45 y cant ar allforion cig oen, a 10 y cant ar gerbydau gorffenedig yn y diwydiant ceir, gallent hefyd fod ar eu colled oherwydd cystadleuaeth mewnforion di-dariff o bob math o nwyddau o bob rhan o'r byd.

Nid yw'n syndod bod holl sefydliadau busnes y DU wedi galw ar y Llywodraeth i ddiystyru ymadael heb gytundeb. I ddyfynnu Adam Marshall o Siambrau Masnach Prydain, Mae'n bryd, dywedodd, bod yn onest. Nid yw'r Llywodraeth a'i hasiantaethau yn barod i ymadael heb gytundeb ar 29 Mawrth. Nid yw llawer o fusnesau chwaith.

Aiff yn ei flaen:

Y brif flaenoriaeth o bell ffordd yw sicrhau busnesau, gweithwyr, buddsoddwyr a chymunedau na chaiff y sefyllfa nad oes mo'i heisiau o ymadael heb gytundeb ddigwydd yn ddiofyn ar 29 Mawrth.

Ond mae'r cynnig ger ein bron heddiw yn gwneud mwy na dim ond galw am ddiystyru ymadael heb gytundeb. Mae'n mynnu bod yn rhaid diystyru ymadael heb gytundeb fel strategaeth dderbyniol ar unrhyw adeg. Oherwydd nid yw difrod ymadael heb gytundeb dim ond ynglŷn â'r risg o anhrefn tymor byr yn ein porthladdoedd, amharu ar gyflenwadau bwyd a meddyginiaethau a chadwyni cyflenwi i'r funud, nid yw dim ond ynglŷn â phroblemau gofal iechyd dramor ar gyfer pobl sy'n mynd ar eu gwyliau, colli pasbortau anifeiliaid anwes neu sicrwydd yswiriant awtomatig i yrwyr yn yr UE, nid yn unig am ysgytiadau economaidd tymor byr, er mor sylweddol y bydd y rhai hynny; mae'r bygythiad o ymadael heb gytundeb yn un o ddifrod strwythurol hirdymor i'n heconomi. Mae pob dadansoddiad economaidd credadwy yn dangos y bydd difrod economaidd hirdymor sylweddol yn sgil Brexit heb gytundeb, gyda'r economi tua 10 y cant yn llai nag y byddai fel arall. Mae graddfa'r effaith hon yn debyg i'r math o ganlyniadau a welsom ni yn dilyn yr argyfwng ariannol, ond y tro hwn, yn anhygoel, bydd yn ganlyniad dewis ymwybodol gan Lywodraeth y DU.

Ac nid yw economi llai ynglŷn ag ystadegau a modelau a graffiau, mae'n ymwneud â swyddi a bywoliaethau. Bydd incwm pobl hefyd yn is nag y byddai wedi bod—tua £2,000 y pen yng Nghymru. Bydd llai o refeniw treth i ariannu gwasanaethau cyhoeddus, a fydd yn gwaethygu effeithiau'r degawd coll ers y dirwasgiad. Ac, os cawn ni ein gyrru dros ddibyn Brexit, mae perygl inni danseilio ein heconomi yn hirdymor a chwalu'r diwydiant ar raddfa na welwyd ers y dad-ddiwydiannu y gwyddom ni y distrywiodd cymunedau ledled Cymru yn y 1980au.

Ac ni ellir osgoi hyn gyda thactegau ac ystrywiau Seneddol, fel mae Prif Weinidog y DU yn gobeithio. Mae angen arweinyddiaeth. Mae angen newid mewn strategaeth. Nid yw hi'n fawr o gysur osgoi ymadael heb gytundeb mewn tair wythnos ond i orfod wynebu hynny eto mewn tri mis. Ac er na fydd ar unrhyw un yn yr UE eisiau canlyniad o ymadael heb gytundeb, bydd sefyllfa o'r fath yn llai niweidiol i 27 gwlad yr UE ar ôl yr etholiadau Ewropeaidd nag y byddai cyn y rheini. Felly, rydym ni'n galw ar y Llywodraeth i ddiystyru ymadael heb gytundeb yn llwyr. Ac mae hyn yn fater o frys. Eisoes mae effeithiau rhagweld ymadael heb gytundeb i'w teimlo, gyda buddsoddwyr yn ymadael â'r DU neu'n terfynu cynlluniau buddsoddi, a bydd yr effeithiau yn gwaethygu bob dydd y caniateir i'r ansicrwydd hwn barhau. Drwy fethu â diystyru ymadael heb gytundeb, mae Llywodraeth y DU yn gweithredu'n fyrbwyll â bywoliaeth aelwydydd ym mhob cwr o'r DU.

Nid yw estyniad i erthygl 50, ar ei ben ei hun, yn ddigonol, ond mae'n angenrheidiol i sicrhau nad oes gennym ni Brexit heb gytundeb drwy ddamwain ymhen tair wythnos, a'r amser i atal hynny yw nawr. Mae 27 gwlad yr UE yn glir, er y byddent yn cefnogi estyniad, rhaid i Lywodraeth y DU roi rheswm clir ar ei gyfer. Ni fydd amser ychwanegol er mwyn gwamalu ac amwysedd yn perswadio ein partneriaid ac ni fydd yn llesol i'r DU. Yr hyn y mae'n rhaid i'r Prif Weinidog ei wneud yw rhoi awgrym clir o'i bwriad i weithredu'n bendant, naill ai i ailysgrifennu'r datganiad gwleidyddol a gwneud ymrwymiad statudol i'r berthynas economaidd agosaf bosib â'r UE sy'n gydnaws â pheidio â bod bellach yn aelod-wladwriaeth—sefyllfa y credwn y gall hawlio mwyafrif sefydlog yn Nhŷ'r Cyffredin a chefnogaeth 27 gwlad yr UE—neu, yn absenoldeb hynny, i gynnal pleidlais gyhoeddus ar y ffordd ymlaen.

Ni fyddwn yn cefnogi gwelliant UKIP ac, am wahanol resymau, ni fyddwn yn cefnogi gwelliant Plaid Cymru. Nid yw cefnogi'r cynnig hwn mewn unrhyw fodd yn tanseilio ein safbwynt fel plaid nac fel Llywodraeth Cymru o ran cael refferendwm. Rydym ni wedi dweud ar goedd fel plaid a Llywodraeth ein bod yn cefnogi refferendwm fel ffordd o ddatrys hyn. Mae'r cynnig hwn, fodd bynnag, wedi'i ddrafftio mewn ffordd sy'n ein galluogi i anfon neges syml ac unedig rhwng Cymru a'r Alban nad ydym ni eisiau Brexit heb gytundeb a bod yn rhaid dileu'r bygythiad yn awr.

Rwyf wedi dethol y ddau welliant i'r cynnig, a dwi'n galw ar Neil Hamilton i gynnig gwelliant 1, a gyflwynwyd yn enw Gareth Bennett. Neil Hamilton. 

Gwelliant 1—Gareth Bennett

Dileu popeth a rhoi yn ei le:

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

1. Yn dwyn i gof fod Llywodraeth y DU, cyn y refferendwm ym mis Mehefin 2016, wedi anfon llyfryn at bob aelwyd yn y Deyrnas Unedig, yn datgan, o dan y pennawd 'Penderfyniad Unwaith Mewn Cenhedlaeth', 'Cred y Llywodraeth mai pleidleisio dros aros yn yr Undeb Ewropeaidd yw’r penderfyniad gorau i’r D.U.', ond hefyd, 'Chi sydd i benderfynu. Bydd y Llywodraeth yn gweithredu ar eich penderfyniad.'.

2. Yn credu mai modd drefnus o adael yr Undeb Ewropeaidd ar 29 Mawrth 2019 fyddai orau, ond yn penderfynu, os na ellir cael cytundeb rhwng y Deyras Unedig a'r Undeb Ewropeaidd, na ddylid ymestyn proses Erthygl 50, gan y byddai hyn yn parhau'r ansicrwydd ac yn bradychu ewyllys ddemocrataidd pobl Cymru a'r Deyrnas Unedig, a bleidleisiodd yn bendant dros adael yr UE.

3. Yn galw ar Lywodraeth y DU a Llywodraeth Cymru i dderbyn y tebygolrwydd y byddwn yn gadael yr UE ar delerau Sefydliad Masnach y Byd ar 29 Mawrth 2019, a chanolbwyntio ein holl ymdrechion erbyn hyn ar baratoi ar gyfer y canlyniad hwn.

Cynigiwyd gwelliant 1.

Diolch yn fawr, Llywydd. Gofynnaf am gael cynnig y gwelliant yn enw Gareth Bennett.

Rwy'n credu bod y Cwnsler Cyffredinol yn gyfeiliornus yn y bôn yn ei araith yn trin o ddifrif rhai o'r pethau a ddywedodd Prif Weinidog y DU. Nid wyf yn credu y bu hi erioed eisiau ymadael heb gytundeb; nid wyf yn credu y bu hi erioed mewn gwirionedd eisiau gadael yr UE mewn unrhyw fodd ystyrlon o gwbl, a bod yr holl adlamu a ddisgrifiodd a'r holl ddatganiadau diystyr a difeddwl a gafodd eu llyncu cyn gynted ag y daethon nhw allan o'i cheg yn ddim byd ond castiau i gael ei hun drwy'r argyfwng gwleidyddol diweddaraf a ddaeth iddi drwy ei hanghymhwysedd ei hun.

Ond gadewch inni fynd yn ôl i'r adeg cyn y refferendwm yn 2016 ac edrych ar y ddogfen a anfonodd y Llywodraeth, ar ein cost ein hunain, i bob un cartref yn y wlad, y ddogfen hon a ddarluniodd pob math o erchyllterau ynglŷn â gadael yr UE, a gynlluniwyd i geisio dychryn pobl i bleidleisio yn y refferendwm i aros. Ar un dudalen, o dan y pennawd, 'penderfyniad unwaith mewn cenhedlaeth'—mae cenhedlaeth yn 25 mlynedd—refferendwm unwaith mewn cenhedlaeth, dywedodd hyn:

Mae'r Llywodraeth yn credu mai'r peth gorau i'r DU yw aros yn yr UE.

Ac yna mae'n dweud,

Eich penderfyniad chi yw hwn. Bydd y Llywodraeth yn gweithredu'r hyn y byddwch chi yn ei benderfynu.

Fe wnaeth y bobl benderfynu: fe wnaethon nhw bleidleisio i adael yr UE, a dyna ddiwedd arni. Nid oedd unrhyw amwysedd yn y cwestiwn. Roedd hi'n berffaith amlwg: roeddem ni naill ai i aros neu i adael, ac fe bleidleisiodd y bobl i adael. Nid wyf yn credu bod Theresa May mewn gwirionedd erioed wedi derbyn y penderfyniad hwnnw, ddim mwy nag y mae Llywodraeth Cymru yn ei dderbyn, ddim mwy nag y mae Llywodraeth yr Alban yn ei dderbyn, ddim mwy, mewn gwirionedd, nag y mae 500 o Aelodau Seneddol yn Nhŷ'r Cyffredin sydd eisiau aros—neu y rhan fwyaf ohonyn nhw, ar unrhyw gyfrif—wedi derbyn y canlyniad hwnnw. A'r hyn yr ydym ni wedi'i weld yn y ddwy flynedd a hanner diwethaf yw twyll bwriadol wedi ei gynllunio nid yn unig i danseilio canlyniad y refferendwm, ond mewn gwirionedd i'w rwystro'n gyfan gwbl.

Yn etholiad cyffredinol 2017, dywedodd maniffesto'r Blaid Geidwadol:

o dan arweinyddiaeth gref a sefydlog Theresa May, gallwn negodi'r cytundeb gorau posibl ar gyfer ein gwlad... Byddwn yn sicrhau bod gennym ni sicrwydd ac eglurder o ran ein dyfodol, rheolaeth o'n cyfreithiau ein hunain, a Theyrnas Unedig fwy unedig, cryfach...ni fyddwn ni bellach yn aelodau o'r farchnad sengl nac undeb tollau...Rydym ni eisiau negodiadau teg, trefnus, fydd yn tarfu cyn lleied â phosibl ac yn rhoi cymaint o sicrwydd â phosibl, a, rydym ni'n parhau i gredu bod dim cytundeb yn well na chytundeb gwael ar gyfer y DU.

Eto mae gennym ni bellach gytundeb honedig gan Theresa May sydd, yn rhyfeddol, yn penderfynu cadw'r rhan fwyaf o gostau aelodaeth o'r UE gan wfftio'r rhan fwyaf o'r manteision. Mae hefyd yn ei gwneud hi'n ofynnol i Brydain ildio rhan o'i thiriogaeth, mewn gwirionedd, i awdurdodaeth tramor, Gogledd Iwerddon, ac mae'n caniatáu i Frwsel reoli ein masnach â gwladwriaethau nad ydyn nhw'n aelodau o'r UE hyd yn oed ar ôl inni, yn dechnegol, adael yr Undeb Ewropeaidd. Ni fydd gennym ni unrhyw bleidlais; unrhyw feto; dim grym unochrog i adael os derbynnir y cytundeb hwn. Mae'n sarhad ar rai sy'n credu mewn sofraniaeth seneddol; Mae'n sarhad ar rai sy'n credu yn undeb y Deyrnas Unedig; ac yn sicr mae'n sarhad ar unrhyw un sy'n credu yn egwyddor masnach rydd.

Ac, wrth gwrs, gwraidd hyn i gyd yw agwedd negodwyr yr UE eu hunain i'r negodiadau hyn—Michel Barnier, a ddywedodd yn 2016,

Byddaf wedi gwneud fy ngwaith os, yn y pen draw, bydd y telerau ymadael mor ddrwg fel y byddai'n well gan bobl Prydain aros yn yr UE.

Felly, yr hyn a welsom ni yw ymosodiad deublyg dros y ddwy flynedd diwethaf gan negodwyr yr UE ar y naill law a negodwyr Prydain ar y llall. Mae'r prif negodwr, wrth gwrs, yn was sifil yn y ddau achos: nid oes unrhyw wleidydd yn gyfrifol am y broses hon oherwydd bod Theresa May wedi cytuno na fydd hynny'n digwydd. Yr hyn yr ydym ni wedi ei weld yw ymosodiad deublyg wedi ei gynllunio o'r ddwy ochr, mewn gwirionedd, i gael yr un canlyniad, sef, i bob pwrpas, ein cadw yn yr UE.

Ac mae'r amrywiol gonsesiynau a roddwyd i'r Grŵp Ymchwil Ewropeaidd, wrth gwrs, yn eithaf diystyr, oherwydd bu'n rhaid iddyn nhw dderbyn y bydd swyddogaeth barhaus i Lys Cyfiawnder Ewrop ar ôl inni adael; maen nhw wedi gorfod derbyn y bydd gennym ni aelodaeth heb bleidlais o'r UE, dull cymrodeddu unochrog hurt sydd wedi'i greu, a bydd yn rhaid inni dalu o leiaf £39 biliwn i'r Undeb Ewropeaidd am ddim byd o gwbl. Ac mae hynny hyd yn oed heb y cytundeb masnach yr ydym ni i fod i'w gael ar ddiwedd y broses negodi hon.

Yn erthygl 50 o Gytuniad Lisbon, sef Cytuniad yr Undeb bellach, cynlluniwyd y cyfnod dwy flynedd i gwmpasu a chrynhoi'r negodi am berthynas fasnachu Prydain gyda'r UE yn y dyfodol. Os derbynnir y cytundeb hwn, nid ydym ni mewn gwirionedd hyd yn oed wedi dechrau'r broses honno eto, fwy na dwy flynedd ar ôl i'r bobl benderfynu y dylem ni adael. Does dim byd o gwbl yn cael ei gynnig yn gyfnewid am unrhyw beth y mae Theresa May wedi ei ildio.

Dywedodd Llywydd Cymdeithas Ffermwyr Iwerddon, Joe Healy, yr wythnos diwethaf,

Mae hi'n bwysig iawn na fydd y DU mewn unrhyw gytundeb yn gallu mynd ati i wneud eu cytundebau masnach ei hun â gwledydd eraill.

Dyna hanfod hyn i gyd, yn y pen draw: mewn gwirionedd clymu breichiau Prydain y tu ôl i'w chefn yn ei pherthynas â gwledydd eraill yn y byd fel na fyddwn ni'n gallu manteisio ar y rhyddid o adael yr UE. A chyn belled â bod yr UE dan sylw, datgymalu'r Deyrnas Unedig, gadael y farchnad sengl ar gyfer Gogledd—. Gwahanu Gogledd Iwerddon o'r Deyrnas Unedig yw'r pris y mae'n rhaid inni ei dalu am ein hymadawiad technegol.

Felly, mae hyn, mewn gwirionedd, rwy'n credu, yn sarhad ar bobl Prydain ac ar y penderfyniad a wnaethon nhw ddwy flynedd a hanner yn ôl. Fe wnaeth y Senedd gontractio'r penderfyniad hwnnw i'r bobl, a bellach rydych chi, y gwleidyddion etholedig a roddwyd yma ganddyn nhw a'u pleidlais, yn ceisio tanseilio pobl Prydain eu hunain. Fe allaf i ddweud hyn wrthych chi, os nad ydym ni mewn gwirionedd yn gadael yr UE, yna bydd ffydd pobl mewn gwleidyddiaeth a gwleidyddion ar ei isaf erioed, ac, yn wir, efallai y bydd pethau'n mynd gryn dipyn yn waeth na hynny.

Adam Price i gynnig gwelliant 2 a gyflwynwyd yn enw Rhun ap Iorwerth. Adam Price.

Gwelliant 2—Rhun ap Iorwerth

Ychwanegu pwynt newydd ar ddiwedd y cynnig:

Yn credu mai'r ffordd orau ymlaen yw cynnal pleidlais y bobl, er mwyn galluogi dewis democrataidd rhwng cytundeb y Prif Weinidog ar gyfer ymadael â'r UE ac aros yn yr UE , ac yn galw ar Lywodraeth y DU i amlinellu ei chynlluniau i gynnal pleidlais o'r fath ar unwaith.

Cynigiwyd gwelliant 2.

Diolch, Llywydd, ac rydw i’n symud y gwelliant yn enw fy nghyd-Aelod Rhun ap Iorwerth. Rŷn ni, wrth gwrs, yn gyd-lofnodion i’r cynnig sydd wedi’i gosod gan y Llywodraeth, ac rŷn ni’n croesawu’r cyfle i gydweithio â’n cefndryd Celtaidd yn yr Alban. Mae’n arbrawf arloesol y dylid, efallai, ei efelychu yn y dyfodol mewn cyd-destunau eraill. Rŷn ni, wrth gwrs, yn cyd-fynd yn hollol â'r hyn mae’r cynnig yn ei ddweud ynglŷn â’r ddêl mae Llywodraeth y Deyrnas Gyfunol yn ei chyflwyno a’r difrod byddai hynny’n cynrychioli o ran sefyllfa Cymru, ond, wrth gwrs, yn fwy na hynny hyd yn oed, y gyflafan fyddai’n deillio o ganlyniad ein bod ni’n gadael yr Undeb Ewropeaidd mewn ychydig ddyddiau heb gytundeb o gwbl.

Ond, wrth gwrs, y rheswm pam rŷn ni wedi gosod y gwelliant lawr yw y byddem ni wedi dymuno i’r cynnig fynd yn bellach. Un o’r gwersi, dwi’n meddwl, buaswn i’n cynnig i’r Llywodraeth yw y dylid bod wedi ein cynnwys ni yn y trafodaethau yn amlwg a oedd wedi digwydd er mwyn llunio’r cynnig. Dwi’n cymryd yr oedd y trafodaethau yna wedi digwydd yn yr Alban—neu dyna dwi'n dehongli o’r sefyllfa—ond doedden nhw ddim wedi digwydd fan hyn. Felly, mae’n anodd iawn i ni fod yn rhan o’r broses, felly, a chreu’r math o undod mae’r Llywodraeth yn dyheu am weld oni bai ein bod ni’n cael ein cynnwys yn y trafodaethau hynny.

Ac rwy'n credu bod hynny'n ddyletswydd—. Rydym ni mewn oes beryglus ym mhob ystyr: 24 diwrnod o'r hyn y credaf y byddai'r rhan fwyaf ohonom ni'n ei dderbyn sy'n drychineb—trychineb i'n heconomi, ond hefyd yn drychineb i'n gwleidyddiaeth a'n sefydliadau gwleidyddol. Mae ymddiriedaeth ar ei hisaf erioed. Mae Neil Hamilton yn gywir yn hyn o beth, o leiaf—nid geiriau y byddwn yn eu dweud yn aml iawn. Ond mae'n ganlyniad, wrth gwrs, i'r math o gelwyddau a oedd wrth wraidd yr ymgyrch refferendwm ac yna, wedyn, y parlys llwyr yr ydym ni wedi ei weld yn San Steffan.

A'r rheswm yr ydym ni'n cynnig y gwelliant hwn yw: nid yw'n ddigon dweud ein bod yn gwrthwynebu ymadael heb gytundeb—wrth gwrs ein bod ni—ond ni allwn ni chwaith fod mewn sefyllfa o hwyluso dim cynnydd yn dawel. Felly, mae dadlau'n unig—. Yn wir, fel y dywedodd y Cwnsler Cyffredinol ei hun, bydd yr Undeb Ewropeaidd yn disgwyl, wrth gwrs, i unrhyw gais am estyniad i Erthygl 50 fod yn gysylltiedig â diben. Rydym ni ers tro byd wedi dod i'r casgliad mai'r unig ddiben, yr unig ddatrysiad realistig i'r sefyllfa y cawn ni ein hunain ynddi, yw pleidlais y bobl. Gan fod amser bellach yn brin rydym ni mewn sefyllfa lle mae'n rhaid i natur dyngedfennol yr eiliad hon fod yn gyfrifol am yr hyn yr ydym ni'n ei ddweud ac yn ei wneud, a dyna'r rheswm pam yr oeddem ni'n teimlo ei bod hi'n ddyletswydd arnom ni i osod y gwelliant hwn, sydd, yn ddigamsyniol, yn galw am bleidlais y bobl. Ac rydym ni, wrth gwrs, wedi gwneud cam bach i'r cyfeiriad hwnnw ym mis Ionawr drwy alw am baratoi ar unwaith—mae'r gwelliant hwn yn mynd ymhellach na hynny oherwydd bod rhaid inni wneud hynny. Mae'n rhaid inni fynd ymhellach na hynny oherwydd mae amser yn brin.

Rwy'n croesawu'r dröedigaeth lwyr a welsom ni gan arweinydd y Blaid Lafur yn San Steffan yn ystod y dyddiau diwethaf, ond rwy'n poeni oherwydd ymddengys i mi ein bod ni bob amser mewn sefyllfa o un cam ymlaen, dau gam yn ôl. Felly, hyd yn oed heddiw, dyfynnwyd John McDonnell, mewn ymateb i gwestiwn, 'Beth wnewch chi, o ran chwipio Aelodau Llafur yn San Steffan, yn hollbwysig, er mwyn cefnogi'r polisi o bleidlais y bobl?' Dywedodd y cânt eu trin gyda'r 'hwyliau da a'r cyfeillgarwch' arferol. Felly, ni fydd unrhyw oblygiadau o gwbl, ac yn hynny o beth—. Os yw hwn i fod yn ymrwymiad gwirioneddol, yna mae'n rhaid i ni, pob un ohonom ni, uno mewn difrif calon, gyda dim ond wythnosau i fynd i gefnogi'r unig ddatrysiad posib i'r mater hwn ar gyfer ein gwledydd. 

Dyna pam ein bod ni yn gwahodd Aelodau yma—. Rwy'n deall efallai bod gan arweinydd Plaid Lafur yr Alban a'r grŵp Llafur yn yr Alban safbwynt gwahanol ynglŷn â hyn, ond yn y Senedd hon, gyda'r gwelliant ychwanegol hwn—mae'n welliant 'ychwanegol', er mwyn inni allu cytuno ar y testun cyffredin o hyd, ond gadewch i ni, mewn gwirionedd, yn y Senedd hon ddweud yr hyn yr ydym ni i gyd yn ei feddwl, rwy'n credu, ym Mhlaid Cymru ac, rwy'n credu, ar y meinciau Llafur hefyd, a galw'n ddigamsyniol am bleidlais y bobl, oherwydd dyna'r unig ffordd ymlaen.

Llywydd, nid wyf yn cefnogi Brexit, ond rwyf yn derbyn awdurdod refferendwm 2016 ac nid wyf yn credu y gallwch chi wrthdroi refferendwm. Mae'n rhaid ichi ei weithredu, ac yna gall pobl yn fy sefyllfa i wedyn weithio i graffu arno, ei addasu a hyd yn oed ceisio diddymu'r penderfyniad hwnnw—dyna sut mae democratiaeth yn gweithio.

Ond, nid wyf yn dibrisio difrifoldeb y sefyllfa yr ydym ni ynddi ar hyn o bryd. O glywed Neil Hamilton yn sôn fod datgymalu'r DU wedi ei ddylunio gan yr UE, y Brexitwyr hynny yn yr elît a'n gyrrodd i sefyllfa pan bleidleisiodd dwy ran o dair o bobl yr Alban yn erbyn gadael yr UE ac i fwyafrif clir bobl Gogledd Iwerddon wneud yn yr un modd—y tro cyntaf yn eu hanes iddyn nhw wneud dewis cyfansoddiadol sylfaenol yn Ulster a oedd yn fwy tebyg i Weriniaeth Iwerddon na'r Deyrnas Unedig.

Mae angen yn awr imi droi at gytundeb Mrs May, gan fy mod i'n credu'n ddiffuant mai dyna yw'r dewis gorau, oherwydd ei fod, i ryw raddau, rwy'n credu, ac yn sicr o'r holl ddewisiadau sydd ar gael, i'r graddau mwyaf posib, yn adlewyrchu canlyniad refferendwm 2016, sef i'r ochr 'ymadael' ennill, ond bod pleidlais sylweddol—sylweddol iawn—dros aros yn yr UE. Mae cytundeb Mrs May yn Brexit clir, gan ei fod yn sicrhau bod y DU yn gadael strwythurau gwleidyddol ac economaidd yr UE, yn rhoi terfyn ar awdurdodaeth y Llys Ewropeaidd ac yn rhoi terfyn ar ryddid i symud. Nid wyf yn hoffi unrhyw agwedd ar hynny, mae'n rhaid imi ddweud—dyna pam roeddwn i o blaid 'aros'—ond mae yn anrhydeddu, rwy'n credu, bwriadau'r rhai a bleidleisiodd i adael.

Fodd bynnag, mae cytundeb Mrs May hefyd yn cydnabod mai'r UE fydd ein partner economaidd mwyaf ar gyfer y dyfodol rhagweladwy o leiaf ac mae angen inni geisio cael cytundeb masnach cynhwysfawr. Unwaith eto, dywedaf wrth bobl o'r un anian â Mr Hamilton ar yr union adeg y mae Llywodraethau Tsieina a'r Unol Daleithiau yn negodi ffyrdd o danseilio mecanwaith datrys anghydfod Sefydliad Masnach y Byd oherwydd nad ydyn nhw'n hoffi ei wrthrychedd. Dyna'r byd y byddwn ni'n byw ynddo—y blociau pŵer enfawr hyn yn tra arglwyddiaethu, a bydd hyd yn oed pwerau canolig yn gorfod derbyn y telerau gorau a roddir iddyn nhw. Nid yw'n ddarlun dedwydd.

Mae cytundeb Mrs May hefyd yn osgoi'r ffin galed rhwng Gogledd Iwerddon a'r UE wrth geisio datblygiadau technolegol arloesol sy'n gwneud e-ffin yn bosib. Y datblygiadau technolegol arloesol hyn—yr e-ffin hon—y dywedwyd wrthym ni gan Mr Hamilton a'i debyg y byddan nhw'n hawdd eu sefydlu. Nawr, mae'r trefniadau pontio y maen nhw'n yn pryderu a fydd yn ein clymu i'r UE yn cael eu hystyried oherwydd eu bod yn sylweddoli bod y datblygiadau technolegol hynny yn parhau i fod flynyddoedd ar y gorwel, er gwaethaf eich sicrwydd didaro iawn yn gynharach. Rydych chi wedi chwarae gwleidyddiaeth yn llac iawn gyda'r broses heddwch o ganlyniad i beidio â chymryd yr agwedd hon o'r penderfyniad a wnaethom ni o ddifrif.

Yn gryno, mae cytundeb Mrs May yn ddigon o Brexit i hynny allu dal dŵr ac yn rhywbeth a all lunio ein polisi masnachu yn y dyfodol i ryw raddau, pa mor gyfyngedig bynnag, a bod yn sail i berthynas barhaus gyda'r UE. Ar y sail honno, rwy'n ei gefnogi yn llwyr.

Os edrychaf yn gyflym ar y dewisiadau cliriaf eraill, mae Brexit caled ar sail rheolau Corff Masnachu'r Byd ac o bosib wedyn cytundeb masnach rydd gyda'r UE, un ai fel Brexit heb gytundeb i ddechrau fel rhyw fath o ymadawiad wedi'i reoli, yn rhywbeth rwy'n ei dderbyn sy'n dal dŵr. Ond byddai'r therapi sioc a'r risg ynghlwm wrtho yn sylweddol iawn, a byddai'n creu perygl gwirioneddol i'r tlotaf mewn cymdeithas. Ac ni fydd gennym ni unrhyw syniad pa fath o Brydain y byddwn ni'n ei chreu—Singapore-ar-Dafwys, fel y mae rhai wedi ei disgrifio—ond nid wyf yn credu y pleidleisiodd pobl Blaenau Gwent a Sunderland dros hynny.

Byddai Norwy plws, ym mha fodd bynnag, yn ddewis a fyddai'n ein cadw yn y farchnad sengl. Byddem yn cadw elfen o awdurdodaeth y Llys Ewropeaidd, a byddem hefyd yn gwneud taliadau i'r UE. Crynhowyd hyn yn aelodaeth o'r UE heb hawliau pleidleisio, sydd rwy'n ofni, fwy na thebyg yn ddisgrifiad cywir. Nid wyf yn credu y byddai hynny'n adlewyrchu canlyniad refferendwm 2016. Byddem yn gadael yr UE dim ond mewn enw ac mae cytundeb Mrs May yn amlwg yn well na hynny.  

Diolch i'r Aelod am dderbyn ymyriad. Rydych chi newydd sôn y gallai model Norwy plws o bosib ein cadw mewn gwirionedd yn Llys Cyfiawnder Ewrop, ond byddai mewn gwirionedd yn ein cadw yn Llys Cyfiawnder Gwladwriaethau Cymdeithas Masnach Rydd Ewrop, yn hytrach na Llys Cyfiawnder Ewrop, ac, fel y cyfryw, bydd yn sefydliad gwahanol, yn llys gwahanol a dyfarniadau gwahanol.

Ond maen nhw yn gweithredu awdurdodaeth—cyfreitheg, yn hytrach—y Llys Ewropeaidd. Dyna'n amlwg yr hyn y maen nhw'n ei wneud, ond mae materion technegol, rydych chi'n gywir—maen nhw'n cwrdd mewn partneriaeth yn y ffordd yr ydych chi'n ei ddisgrifio ond, mewn gwirionedd, llys yr UE sy'n penderfynu ar bethau.

O ran ail refferendwm, beth fyddai wedi ei ennill? A fyddem ni'n cael canlyniad pendant a gwahanol? Wel, mae hynny'n annhebygol yn ôl Syr John Curtice, a byddai'n achosi niwed mawr i'n democratiaeth ni, ac nid wyf yn barod i beryglu hynny. Mae cytundeb Mrs May yn cynnig diwedd i'r ansicrwydd sy'n ein hwynebu. Mae'n caniatáu inni fynd drwy'r drws hwnnw sydd wedyn yn caniatáu inni negodi trefniadau gwirioneddol yr UE. Yr eironi yn hyn i gyd yw bod y cytundeb hwn dim ond yn mynd â ni at y man cychwyn, mewn gwirionedd, ac mae'n rhaid inni gofio bod y gwaith hwnnw o'n blaenau. Ond mae ei chytundeb yn anrhydeddu'r refferendwm, ac mae'n cynnig posibilrwydd o berthynas adeiladol yn y dyfodol gyda'r UE, sef yr hyn a ddylai fod yn orchwyl inni bellach, nid y cynnig anffodus hwn sy'n dibrisio'r UE yn sylweddol drwy alw'r hyn sydd ger ein bron yn gytundeb niweidiol. 

Nid oeddwn yn bwriadu siarad heddiw oherwydd fy mod i wedi gwneud fy marn ynglŷn â Brexit yn glir iawn ar sawl achlysur yn y Siambr hon, gan gynnwys yn gynharach yng nghwestiynau'r Prif Weinidog, ond rwyf bellach wedi penderfynu gwneud cyfraniad byr.

Rwy'n croesawu'n fawr y cynnig sydd wedi ei gyflwyno gan fy mhlaid a gan Blaid Cymru heddiw, ac sy'n cael ei drafod ar y cyd â Senedd yr Alban. Mae'n hollol briodol bod y ddwy Senedd yn anfon neges glir a diamwys i Lywodraeth y DU ein bod yn unedig yn ein gwrthwynebiad i Brexit heb gytundeb.

Rwy'n gwbl glir y byddai Brexit heb gytundeb yn drychineb i Dorfaen—i'n miloedd o weithwyr gweithgynhyrchu, i'n gwasanaethau cyhoeddus sy'n dibynnu ar staff o'n partneriaid Ewropeaidd, ac i'n pobl ifanc na chawson nhw unrhyw farn ar benderfyniad mor sylfaenol a fydd yn effeithio ar eu dyfodol, ac y bydd yn rhaid iddyn nhw fyw ag ef am flynyddoedd.

Rwyf hefyd, fodd bynnag, yn bwriadu pleidleisio o blaid gwelliant Plaid Cymru ar bleidlais y bobl heddiw. Rwy'n deall y rhesymau pam nad yw Llywodraeth Cymru yn cefnogi'r gwelliant hwnnw, ond yn bersonol nid wyf yn barod i bleidleisio yn erbyn rhywbeth yr wyf wedi galw amdano dro ar ôl tro yn y Cynulliad hwn, a'r tu allan iddo, ers misoedd. I mi, mae hwn yn fater mwy na gwleidyddiaeth plaid. Mae hwn yn fater mawr i'n gwlad a fydd yn effeithio ar ein dyfodol am flynyddoedd, ac mae'n rhaid i mi bleidleisio yn unol â fy egwyddorion yn hynny o beth. Am y rheswm hwnnw, byddaf yn parhau i gefnogi pleidlais y bobl ar gytundeb Brexit. Rydym ni'n gwybod na ellir cyflawni'r addewidion a wnaed yn 2016. Nid yw ond yn deg ac yn ddemocrataidd bellach bod pobl yn cael y gair olaf ar rywbeth a fydd yn effeithio ar eu bywydau a'u dyfodol am flynyddoedd i ddod. [Torri ar draws.] Fe gawson nhw fynegi eu barn, David, ar rywbeth nad oedd neb yn glir yn ei gylch. Rydym ni'n gwybod bellach beth yw cytundeb Brexit. Rydym ni bellach hefyd yn gweld yn glir mai'r cytundeb gorau sydd gennym ni yw'r un sydd gennym ni ar hyn o bryd sy'n rhoi inni holl fanteision aelodaeth o'r UE, gyda'r cyfle i'w ddiwygio o'r tu mewn, gyda sedd wrth y bwrdd. Dyna pam fy mod i'n gwthio am bleidlais y bobl a dyna pam y byddaf yn cefnogi gwelliant Plaid Cymru heddiw a hefyd cynnig y Llywodraeth i anfon neges glir i Lywodraeth y DU ynglŷn â Brexit.

Rydym bellach 24 diwrnod i ffwrdd o adael yr Undeb Ewropeaidd ac mor bell ag erioed o sicrhau datrysiad o ran y ffordd ymlaen o fan hyn. Fel mae Adam Price eisoes wedi’i ddweud, does dim yn y cynnig hwn rydym ni’n anghytuno ag ef, ond mae’n destun siom bod yr ymrwymiad dros gynnal pleidlais y bobl i weld wedi cael ei ollwng gan y Blaid Lafur unwaith yn rhagor. Dyna pam mae Plaid Cymru wedi gosod gwelliant yn galw am gefnogaeth y Siambr hon dros wneud trefniadau i gynnal pleidlais o’r fath cyn gynted â phosib.

Dyma'r unig ffordd allan o'r cyfyngder paradocsaidd hwn trwy ba un yr ydym ni'n parhau i wibio ymlaen ac eto yn gwneud dim cynnydd. Os nad ydym ni'n gwneud cynnydd ar y mater hwn, yn fuan, bydd yn gyfle a gollwyd. 'Yn gyfle a gollwyd'. Rydym ni'n defnyddio'r ymadrodd hwnnw gryn dipyn. Mor aml, yn wir, fel y credaf ein bod ni wedi colli golwg ar yr hyn y mae'n ei olygu mewn gwirionedd, sef ymdeimlad o frys, o golled. Dros y ddwy flynedd a hanner diwethaf, mae cyfleoedd wedi eu colli. Nid yw gwelliannau cadarnhaol a allai fod wedi digwydd, wedi digwydd. Ac, i mi, dyna graidd Brexit.

Mewn economeg, rydym ni'n sôn am gost cyfle—bod gan bopeth a wneir gost o ran yr hyn na wneir. Mae pob maes o wariant cyhoeddus y mae'r Llywodraeth yn dewis dyrannu arian tuag ato yn golygu bod meysydd eraill yn cael llai. Ond sut ydych chi'n mesur cost y cyfleoedd hyn: o'r holl bethau na wnaed; o anwadalu; o addewidion na chawson nhw mo'u hanrhydeddu; yr holl bentyrrau deddfwriaeth; y cyllid y gallem ni fod wedi ei godi; gweithrediadau nad ydyn nhw wedi digwydd; y cyffuriau nad ydym ni wedi gallu eu prynu; bywydau ffrindiau Ewropeaidd sydd efallai wedi byw yn ein plith; yr ymdeimlad o berthyn, y cyfeillgarwch a'r perthnasoedd y gallem ni fod wedi eu datblygu gyda phobl sydd naill ai wedi gadael yr ynysoedd hyn neu erioed wedi dewis dod; y gallai a'r byddai a'r dylai; a'r pethau a allai fod wedi bod nad ydyn nhw wedi bod, gan fod Brexit wedi mynd â'n holl sylw?

Felly bydd, bydd yn gyfle a gollwyd os nad yw San Steffan yn gweithredu ar gorn y ddadl hon a'r ddadl y mae ein partneriaid yn yr Alban yn ei chynnal. Ac mae cost y cyfle hwnnw yn fwy trychinebus nag y gall unrhyw ystrydebau—'cyfleoedd a gollwyd'—byth eu cyfleu. Os nad oedd bygythiadau o ddim cytundeb yn ddim mwy na gêm barlwr i arweinyddiaeth y Ceidwadwyr yn San Steffan, cywilydd arnyn nhw. Maen nhw wedi costio mwy inni o ran adnoddau, amser, straen a cholli ffydd ac ewyllys da nag y gellir byth ei fesur.

Dyna pam y dylai'r Senedd hon ailddatgan heddiw ei hymrwymiad i gynnal pleidlais y bobl, cyn gynted ag y bo'n ymarferol. Os nad ydym ni, ni fyddwn ni wedi symud ymlaen o gwbl, a pha arwydd y bydd hynny yn ei roi? Dylem ni wneud hynny i ddwyn y maen i'r wal ar y mater hwn unwaith ac am byth, ac fel y gallwn ni mewn gwirionedd ddechrau'r gwaith o ymdrin â'r rhesymau sylfaenol pam y digwyddodd y bleidlais hon mewn gwirionedd, gan sicrhau adfywio economaidd a chyfiawnder i bobl sy'n byw mewn ardaloedd sydd wedi eu hesgeuluso gan benderfyniadau Llywodraethau olynol yn San Steffan. Diolch.

Dechreuais gymryd rhan yn y ddadl am yr UE ar y cychwyn cyntaf oherwydd, i mi, nid y materion mwyaf sylweddol oedd y materion economaidd erioed, y materion masnach ac ati, ond y cyfraniad y mae'r UE wedi ei wneud i heddwch Ewropeaidd a pha mor anodd fyddai amgyffred, pan ddatgymalodd yr Undeb Sofietaidd ac y dechreuodd cyn-wledydd cytundeb Warsaw ddatblygu systemau democrataidd, pa mor anodd fyddai amgyffred y gallai hynny fod wedi digwydd heb ryfela a thrychineb mawr iawn oni bai am y ffaith fod yna gorff y gallen nhw glosio ato sydd wedi sefydlu egwyddorion amrywiol rheol y gyfraith a llywodraethu.

Wrth gwrs, nid oedd dim yn berffaith. Rwyf wedi bod yn feirniad o'r UE yn y gorffennol oherwydd iddo yn gynyddol roi budd corfforaethol ar draul yr agwedd gymdeithasol, ond, fel y dywedodd Vaclav Havel unwaith—un o arweinwyr y symudiadau anghydffurfiol o ddwyrain Ewrop—os ydych chi eisiau newid sefydliad mewn gwirionedd, mae'n rhaid ichi fod yn rhan ohono ac mae'n rhaid ichi weithio gyda phobl eraill i wneud hynny. Yr hyn sydd wedi bod yn wirioneddol anesmwyth yw'r datblygiad, nid yn unig yn y DU yn sgil y refferendwm, ond mewn rhannau eraill o Ewrop, o dwf cenedlaetholdeb asgell dde, a chenedlaetholdeb mewnblyg ac eithaf ymosodol ac annymunol y gwelwn ni'n cael ei ran-ariannu a'i gefnogi gan bobl fel Putin drwy'r cyfryngau cymdeithasol, drwy gyllid, ac rydym ni'n gweld y cysylltiadau rhwng y sefydliadau hynny megis y Wawr Euraid, trwy Le Pen, a thrwy sefydliadau asgell dde eithafol a ffasgaidd. Ac felly, nid yw'n syndod o gwbl ein bod yn gweld UKIP yn awr, gyda phobl fel Tommy Robinson, i bob pwrpas yn dod yn awr yn blaid ideolegol broto-ffasgaidd, oherwydd dyna yw UKIP bellach, ac nid oes unrhyw amheuaeth am hynny a'r cynghreiriau sydd ganddyn nhw yn rhan o'r agenda fewnblyg asgell dde honno. Dyna sy'n fy nychryn. Dyna sy'n beryglus iawn.

Yr hyn sy'n glir yn awr—. [Torri ar draws.] Wnaf i ddim derbyn unrhyw neges gan Neil Hamilton—rhywun sydd wedi bod yn gwneud esgusion dros apartheid De Affrica, yn gwneud esgusion dros y gyfundrefn ffasgaidd â Pinochet. Mae wedi'i gofnodi, ac nid oes unrhyw syndod eich bod wedi dod o hyd i gartref cysurus yn yr hyn sydd bellach yn blaid broto-ffasgaidd yn y Deyrnas Unedig.

Yr heriau mawr sy'n effeithio arnom ni yn awr yn ystod yr wythnos nesaf fydd y mater o adael heb gytundeb, ac yn arbennig estyniad i Erthygl 50, gan fod un peth yn glir, a hynny yw na all Llywodraeth y DU hyd yn oed gwblhau'r agenda ddeddfwriaethol angenrheidiol o fewn yr amserlen sydd ar ôl. A byddai unrhyw lywodraeth gyfansoddiadol gyfrifol yn awyddus i geisio'r estyniad hwnnw i alluogi hynny i ddigwydd mewn gwirionedd. Ond, i ni, mae problem fwy byth, sef y sefyllfa o adael heb gytundeb oherwydd y difrod economaidd y bydd hynny yn ei achosi i Gymru ac i lawer o'r DU os nad oes trefniadau o ran masnach. Beth ydym ni'n ei ddweud wrth yr 20,000 o weithwyr ceir sydd eisiau allforio 95 y cant o'u cydrannau i'r Undeb Ewropeaidd pan fo rhwystrau a phan fo anawsterau, a phan yn sydyn, bydd bygythiad i'w swyddi oherwydd anallu'r Llywodraeth i negodi cytundeb masnach priodol? Beth ydym ni'n ei ddweud wrth ddinasyddion yr UE nad yw cytundeb Theresa May yn eu diogelu—rhai sydd wedi rhoi eu bywydau, wedi talu eu trethi, ac wedi gweithio yn y wlad hon? A beth ydym ni'n ei ddweud o ran yr holl addewidion hynny a wnaed am amddiffyn hawliau gweithwyr, sy'n hollbwysig i unrhyw gytundeb arbennig? Gwnaed yr addewidion hynny. Pleidleisiodd llawer o'r bobl hynny, llawer o'r gweithwyr hynny—[torri ar draws.] Ymyriad? Ie.

Diolch i'r Aelod am ganiatáu imi ymyrryd. Os ydych chi'n teipio'r geiriau 'Neil Hamilton' a 'South Africa', y peth cyntaf sy'n ymddangos yw erthygl o The Independent ym 1998, pan anerchodd rywbeth o'r enw Clwb y Sprinbok. Mae cofnod o'r cyfarfod yn dweud,

Rhoddodd Mr. Hamilton araith gyweirnod afaelgar lle soniodd am ei atgofion melys ei hun o Dde Affrica yn ystod yr oes o reolaeth wâr. Mynegodd bleser mawr hefyd o weld gwir faner De Affrica— hynny yw, yr hen faner— yn cael ei harddangos â balchder...a mynegodd y gobaith un diwrnod y byddid yn ei gweld yn cyhwfan yn Cape Town a Pretoria unwaith eto.

Dyna un canlyniad; Rwy'n siŵr bod mwy i ddod.

Wel, diolch ichi am yr ymyriad yna ac rydych chi wedi gwneud y pwynt yna yn huawdl iawn, iawn—

Mae ymyriad arall. Ydych chi'n derbyn ymyriad gan Neil Hamilton?

Fe wnaf i dderbyn yr ymyriad, gwnaf.

Nid fy ngeiriau i oedd y rhai hynny; fe'u hysgrifennwyd gan rywun arall. Welais i erioed mohonyn nhw nes iddyn nhw ymddangos yn The Independent ac rwy'n gwadu'n llwyr defnyddio'r geiriau sydd newydd gael eu defnyddio.

Rwy'n credu mai'r pwynt yw nad oes angen ichi mewn gwirionedd fod wedi eu hysgrifennu nhw, oherwydd bod eich esgusion dros apartheid De Affrica, eich esgusion dros gyfundrefn Pinochet a'r degau o filoedd a gafodd eu llofruddio a'u harteithio yn gwbl hysbys ac wedi eu cofnodi.

O ran y cynnig heddiw, rwy'n credu, yn amlwg, na chaiff y penderfyniad ei wneud yma, ond mae'r undod y gallwn ni ei fynegi o ran ein pryder ledled Cymru ac yn yr Alban o ran ymadael heb gytundeb yn bwysig iawn. Efallai mai symbolaidd ydyw, ond mae'n sylfaenol bwysig i fynegi'r undod hwnnw ar hyn o bryd. Felly, rwy'n croesawu'r cynnig hwn, a ategir gan Lafur Cymru, Democratiaid Rhyddfrydol Cymru, Plaid Genedlaethol yr Alban, Plaid Lafur yr Alban, Plaid Werdd yr Alban a Phlaid Cymru, oherwydd ei fod yn anfon neges glir iawn, iawn o undod—cwlwm o undod sydd wedi tyfu o ddiddordeb cyffredin, amhlwyfol, trawsbleidiol, ond sy'n adlewyrchu'r diddordeb cyffredin yn y ffaith bod lles dinasyddion Cymru yn cael lle blaenllaw iawn yn ein meddwl ym mhob peth, ac ar bob cam a gymerwn. Rwy'n credu bod y gwelliant yn siom oherwydd ei fod yn tynnu sylw, felly nid wyf i am dorri'r cwlwm hwnnw o undod sydd wedi'i sefydlu. Byddaf yn canolbwyntio, fel y mae'r cynnig hwn yn canolbwyntio arno, ar y mater o ymadael heb gytundeb, ac rwy'n gobeithio y bydd gennym ni gefnogaeth mor gref ag y bo modd i'r cynnig arbennig hwn, nid dim ond yr wythnos hon ond hefyd ar gyfer y cynigion hynny yr ydym ni'n mynd i'w cael yr wythnos nesaf a'r wythnos ganlynol. Nid oes gennyf i unrhyw amheuaeth y bydd estyniad—

Rwy'n amyneddgar iawn. Rydych chi wedi disbyddu fy amynedd yn awr. Rydych chi wedi cael eich amser.

—i erthygl 50 ac rwy'n gwrthod gwelliant UKIP.

Mae'n drueni nad oes gennym ni fwy o undeb ac undod â phobl Cymru, sydd wedi cael pleidlais y bobl ac wedi pleidleisio i adael. Eto, yn hytrach, gwelwn Lywodraeth Cymru sy'n honni ei bod yn eu cynrychioli ac yn llywodraethu drostynt, yn ymuno â'r SNP sydd eisiau darnio'r Deyrnas Unedig a phan yn yr Alban—rhoddwyd y ffigur anghywir o ddwy ran o dair yn gynharach—pleidleisiodd 62 y cant o bobl yn yr Alban, fel 56 y cant yng Ngogledd Iwerddon, dros aros. Fodd bynnag, pleidleisiodd dros 53 y cant o bobl yng Nghymru, fel yn Lloegr, i adael ym mhleidlais y bobl a gawsom ni ar 23 Mehefin 2016. Fodd bynnag, mae gormod o wleidyddion yn y fan yma a thu hwnt yn credu eu bod yn gwybod orau ac yn credu y dylid gwneud i bobl bleidleisio eto oherwydd nad ydynt yn cytuno â nhw.

Yna mae gennym ni yn y cynnig hwn, bwynt 2:

Yn cytuno y byddai canlyniad heb gytundeb i'r negodiadau presennol o ran ymadael â'r UE yn gwbl annerbyniol ar 29 Mawrth 2019 neu ar unrhyw adeg.

Yr hyn y mae'r pwynt yna yn ei awgrymu yw na ddylem ni adael yr Undeb Ewropeaidd oni bai fod yr Undeb Ewropeaidd yn cytuno y dylem ni. At hynny, dylem ni adael ar ddyddiad y maen nhw'n ei ddewis yn unig a pha bynnag delerau y maen nhw'n eu dewis mae'n rhaid inni ufuddhau. Os ydych chi i gyd yn barod i gerdded ymaith, os nad oes unrhyw amgylchiadau pryd y byddech yn derbyn ymadael heb gytundeb, yna canlyniad hynny yw y bydd yn rhaid ichi wneud yn union fel mae'r Undeb Ewropeaidd yn ei ddweud yn y trafodaethau hynny, cymryd yr hyn a gewch chi, oherwydd ni allwch fynnu dim byd arall gan eich bod wedi dweud ymlaen llaw na fyddwch chi'n derbyn ymadael heb gytundeb.

A wnewch chi dderbyn ymyriad?

Rydym ni eisoes wedi cael saith munud gennych chi, Mick, ac nid oedd llawer ohono yn ymwneud â'r testun. Felly, wnaf i ddim, os gwnewch chi faddau imi.

O, dyna ni.

Diolch.

Roeddwn yn credu Theresa May pan ddywedodd ein bod yn gadael yr undeb tollau, ein bod yn gadael y farchnad sengl, y byddem yn gadael awdurdodaeth Llys Cyfiawnder Ewrop. Roeddwn yn ei chredu pan ddywedodd dros 100 o weithiau, dim ond yn Nhŷ'r Cyffredin, y byddem yn gadael yr Undeb Ewropeaidd ar 29 Mawrth 2019. Canlyniad hynny yw os na all hi gael cytundeb all gael sêl bendith Tŷ'r Cyffredin, oherwydd ei fod mor wael, oherwydd ei fod yn ein rhwymo i gytundeb wrth gefn, oherwydd yn ôl ei ddatganiad gwleidyddol bydd yn adeiladu ar y diriogaeth tollau sengl a ddarperir ar ei gyfer yn y cytundeb ymadael—ymadrodd a gafodd ei gynnwys heb i'r Ysgrifennydd Brexit ar y pryd fod yn ymwybodol o hynny, pan oedd gennym ni adran Potemkin o'r blaen a oedd yn honedig yn negodi Brexit, ond mewn gwirionedd roedd y trafodaethau gwirioneddol yn digwydd y tu ôl i'w cefnau—rydym ni bellach yn cyrraedd sefyllfa lle na all y cytundeb hwnnw fynd drwy Dŷ'r Cyffredin, felly naill ai yr ydym ni'n gadael heb gytundeb neu'n ymestyn erthygl 50.

Hyd at ddydd Llun diwethaf, safbwynt Llywodraeth y Deyrnas Unedig, safbwynt y Prif Weinidog, oedd y byddem ni'n gadael yr UE ar 29 Mawrth gyda neu heb gytundeb. Newidiodd hynny yn anffodus yr wythnos diwethaf gyda datganiad Prif Weinidog y DU ddydd Llun. Ceir Gweinidogion sydd o blaid aros yn ysgrifennu erthyglau yn ymosod ar bolisi canolog y Llywodraeth, ac yna'n parhau'n weinidogion, tra bo Gweinidogion sydd o blaid gadael ac yn anghytuno â'r Llywodraeth bob amser yn gorfod ymddiswyddo, beth mae hynny'n ei ddweud wrthych chi am safbwynt y Prif Weinidog? Felly, yr wythnos nesaf, er gwaethaf y gyfraith yn dweud y byddwn yn gadael yr UE ar 29 Mawrth gyda neu heb gytundeb—

Nid oes cyfraith.

Oes, mae un, caiff ei alw yn Ddeddf yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael) 2018 a basiwyd gan Senedd San Steffan.

Yn lle hynny, rydym ni'n cael dadl a phleidlais, a drefnwyd gan Lywodraeth Prydain yn amser y Llywodraeth yn Nhŷ'r Cyffredin, ynghylch a yw Tŷ'r Cyffredin eisiau gadael heb gytundeb, ac yna a yw Tŷ'r Cyffredin yn dymuno ymestyn Erthygl 50, ac yna dywed y Llywodraeth y byddai'n cael ei rhwymo gan y cynnig, er gwaethaf y gyfraith sy'n nodi'r sefyllfa. Felly, yn hytrach na chael 17.4 miliwn o bobl a bleidleisiodd 'gadael' yn pennu cwrs Llywodraeth Prydain, awgrymir bellach y bydd 500 o ASau sydd eisiau aros yn penderfynu, fel y gwelwn ni gyda'r cynnig hwn, y rhai sydd erioed wedi derbyn y canlyniadau hyn, y rhai sydd wedi sleifio at Michel Barnier i geisio tanseilio sefyllfa Llywodraeth y DU yn ei negodiadau gyda'r Undeb Ewropeaidd—ac rwy'n ildio i un o'r amlycaf yn eu plith.

Fe wnaf i gymryd hynny fel canmoliaeth, ac rwy'n diolch i'r Aelod am ganiatáu imi ymyrryd. Onid yw'n derbyn bod democratiaeth yn golygu bod yr Aelodau Seneddol sy'n eistedd yn Nhŷ'r Cyffredin bellach wedi eu hethol ar ôl y refferendwm ac felly yn arwydd gwell o ddymuniadau pobl ynghylch yr hyn y maen nhw ei eisiau yn y dyfodol?

Wyf yn wir, ac fel gyda'ch plaid chi, fe gawsant eu hethol ar sail ymadael â'r Undeb Ewropeaidd. Eto nawr rydych chi'n ceisio cael pleidlais arall. Fe wnaethoch chi addo eich bod yn mynd i barchu'r refferendwm. Fe wnaethoch chi ddweud yn y maniffesto hwnnw y byddem ni'n gadael yr Undeb Ewropeaidd, ac eto nawr, mae eich Aelodau Seneddol yn Nhŷ'r Cyffredin—neu ormod ohonyn nhw, gwaetha'r modd—yn ceisio rhwystro'r hyn y gwnaethon nhw addo y bydden nhw'n ei gyflawni adeg y refferendwm hwnnw, yn dilyn y refferendwm hwnnw, ac yn yr etholiad cyffredinol. A dyna sy'n tanseilio ein democratiaeth, yn tanseilio ein gwlad. Os oes gennym ni'r cynnig hwn, ac os dywedwn ni na fyddwn ni byth yn gadael ac eithrio fel mae'r Undeb Ewropeaidd yn ei ddweud wrthym ni, yna bydd hynny'n ymwrthodiad â democratiaeth, o refferendwm sydd eto i'w weithredu, ac nid yw'n dderbyniol—nid yw'n dderbyniol i Gymru, nac yn dderbyniol i'r Deyrnas Unedig.

Rai wythnosau yn ôl roeddwn yn gwylio rhaglen deledu. Rhaglen hanes naturiol am greaduriaid rhyfedd iawn sy'n byw yn yr Arctig, a bob hyn a hyn maen nhw'n mudo mewn niferoedd i wahanol leoedd, ac mae eu greddf ymfudo mor gryf fel eu bod yn aml yn syrthio oddi ar ymyl clogwyn yn credu bod yna rhyw lwybr iddyn nhw ei groesi—rhyw gof mae'n debyg sy'n mynd yn ôl i oes yr iâ. Maen nhw'n barod i neidio oddi ar y clogwyn yna waeth beth fo'r canlyniadau oherwydd maen nhw'n credu eu bod yn mynd i rywle gwell. Pa ddisgrifiad gwell y gallem ni ei roi i'r rhai sy'n cefnogi Brexit yn ddigyfaddawd na'r enw a roddwn ni ar y creaduriaid hyn, 'lemingiaid'?

Gadewch i ni ddweud eu bod yn gywir, a gadewch i ni ddweud nad yw disgyrchiant yn bodoli. Gadewch i ni ddweud mai mynd oddi ar ymyl y clogwyn yw'r ffordd orau ymlaen. Gadewch i ni ddweud wrth bobl, 'Wel, efallai na wyddom ni i ble'r ydym ni'n mynd, efallai nad ydym ni'n gweld ble'r ydym ni'n mynd, ond bydd yn well na lle'r ydym ni'n awr.' Ac i ble mae'r lemingiaid gwleidyddol wedi ein harwain? Wel, 29 Mawrth yw'r dyddiad a fydd yn ein gweld o bosib yn gadael yr Undeb Ewropeaidd heb gytundeb. Nid yw'n ddyddiad terfynol. Ni phleidleisio neb dros 29 Mawrth fel y dyddiad y byddwn yn gadael. Mae hynny'n ddyddiad sydd wedi'i bennu yn artiffisial gan Lywodraeth y DU ac y gellid ei ymestyn gan Lywodraeth y DU ac, yn wir, yr Undeb Ewropeaidd. Felly, nid yw'r dyddiad hwnnw o 29 Mawrth yn rhywbeth y pleidleisiodd pobl drosto. Gadewch i ni beidio â'i drin fel rhyw fath o efengyl, oherwydd dydy e' ddim.

Ac os edrychwn ni ar 2016, ni allaf gofio—[Torri ar draws.]. Wrth gwrs.

Rwy'n credu ein bod ni'n sôn am ein diwylliant democrataidd yn y fan yma a'r hyn y mae rhan fwyaf o bobl yn ei feddwl. Mae'r rhain yn ddyddiau o brysur bwyso. Byddant yn penderfynu sut y mae pobl yn meddwl, ac rwy'n credu bod y rhan fwyaf o bobl a bleidleisiodd dros Brexit, yn credu y byddem ni wedi gadael amser maith cyn hyn. Dyna'r gwir amdani. Nid wyf yn hoffi hynny, ond rydym ni wedi cael llawer o amser i wneud penderfyniad, ac yn anffodus, dyna sydd mewn gwirionedd yn niweidiol iawn inni ar hyn o bryd.

Rwy'n parchu'n fawr iawn, wrth gwrs, yr Aelod a'i farn, ond mae'n rhaid imi ddweud, gwelais y ffordd y gweithredodd y Llywodraeth Geidwadol o 2016 ymlaen, fel y gwnaeth eraill yn y Llywodraeth bresennol. Gwnaeth David Davis, hyd y gwelaf i, affliw o ddim am flwyddyn a hanner. Dim byd o gwbl. Boris Johnson: dim byd am flwyddyn a hanner, ar wahân i ambell sylw bachog o bryd i'w gilydd. Collwyd llawer o amser, ac rwy'n talu teyrnged i agwedd pobl fel David Lidington a Greg Clark. Efallai bod gennyf fy ngwahaniaethau gwleidyddol â nhw, ond maen nhw'n llawer mwy ymarferol, ac yn llawer haws i siarad â nhw, nag yr oedd David Davis a Boris Johnson erioed, ac maen nhw'n gwneud pethau, nad oedd y ddau arall.

Yn 2016 nid wyf yn cofio unrhyw Aelod yn y Siambr hon neu yn wir unrhyw un yn ymgyrchu yn yr ymgyrch Brexit, ar un ochr neu'r llall, yn ymgyrchu o blaid ymadael heb gytundeb. Ni ymgyrchodd neb o blaid ymadael heb gytundeb. Dywedodd pawb ar yr ochr Brexit, 'Bydd cytundeb masnach rydd. Dyna fydd y cytundeb hawsaf mewn hanes. Bydd gweithgynhyrchwyr ceir Yr Almaen yn camu i mewn. Byddwn yn gorfodi'r Almaen a'r UE i ddod i gytundeb gyda'r DU. Bydd gennym ni 70 cytundeb wedi eu hefelychu, i gyd yn barod erbyn inni adael.' Nid oedd unrhyw agwedd ar hyn yn wir. Dywedodd Liam Fox wrthyf i, 'y cwbl wnawn ni yw efelychu'r cytundebau masnach rydd sydd gan yr UE â gwledydd eraill.' Nid yw hynny wedi digwydd. Dywedodd y Siapaneaid, 'Ydych chi o ddifrif? Pam fyddem ni'n cael cytundeb â chi, sydd wyth gwaith yn llai na'r farchnad Ewropeaidd, ar yr un telerau â'r farchnad Ewropeaidd?' Ymgyrchodd neb i adael heb gytundeb. 

A dyna'r rhai, wrth gwrs, a ddywedodd y cawn ni gytundeb gyda'r Unol Daleithiau. Wel, mae'r rhai ohonoch chi sydd wedi darllen sylwadau agoriadol yr Unol Daleithiau ar gyfer cytundeb masnach rydd yn deall bod cytundeb masnach rydd yr Unol Daleithiau yn cynnwys mynediad at farchnad y DU i gwmnïau Americanaidd ond nid y gwrthwyneb, gostwng ein safonau bwyd, gostwng ein safonau hylendid, gan leihau ein rheoliadau i ganiatáu mynediad i nwyddau Americanaidd a gallu Llywodraeth yr Unol Daleithiau i fod â llais yn y ffordd y mae ein harian yn gweithredu. Felly, byddwn yn cyfnewid yr hyn y mae cefnogwyr Brexit yn ei ddweud yw rheolaeth yr UE i reolaeth yr Unol Daleithiau, ac nid yw hynny'n dderbyniol. Ond dyna realiti cytundeb masnach rydd pan rydych chi'n wlad ganolig ei maint, yn hytrach nag mewn bloc mawr. Po fwyaf ohonoch chi sydd yna, y mwyaf o bŵer sydd gennych chi.

Does dim amheuaeth y bydd rhai yn dweud fy mod i'n dadlau yn erbyn Brexit, dydw i ddim; rwy'n dadlau yn erbyn ymadael heb gytundeb. Bydd rhai a fydd yn dweud mai'r cwbl yw hyn yw codi bwganod—Honda: codi bwganod yw hynny, 3,500 o swyddi. Nissan: codi bwganod; nid yw hynny'n mynd i ddigwydd, yw e'? Mae Ford yn dweud yr un peth. BMW yn dweud heddiw efallai y bydd yn rhaid iddyn nhw symud cynhyrchu Mini allan o—[Torri ar draws.] Mewn eiliad. Allan o'r DU. A yw'r cwmnïau hyn yn cymryd arnyn nhw? A yw'r cwmnïau hyn yn cymryd arnyn nhw pan fo nhw'n dweud y byddan nhw'n gadael y DU os nad oes unrhyw gytundeb?

Wrth gwrs, David.

Dywedodd pob un o'r cwmnïau hynny yn union yr un peth ynglŷn â pha un a fyddem ni'n ymuno â'r ewro neu ddim yn ymuno â'r ewro. Pob un o'r cwmnïau yr ydych chi newydd eu henwi. Nawr, rydych chi'n gwybod ac rwyf i'n gwybod bod Nissan yn buddsoddi mwy. Maen nhw'n adeiladu'r Corolla, sef y car sy'n gwerthu fwyaf. Maen nhw newydd fuddsoddi arian o'r fath yna. Nid yw'r cwmnïau hynny'n mynd i adael y DU.

Mae Honda wedi dweud eu bod nhw'n cau yn Swindon—3,500 o swyddi. Wrth gwrs fe wnaethon nhw ddweud eu bod nhw'n mynd i adael. Mae BMW wedi dweud hynny heddiw. Oni bai eich bod yn dweud bod yr holl gyflogwyr hynny yn dweud celwydd, yna rywsut nad ydym i gymryd unrhyw sylw o'r hyn y maen nhw'n ei ddweud ac mai geiriau gwag yw'r cwbl. Pam fyddech chi'n aros yn y DU pan mai Ewrop yw eich marchnad? Pam na fyddech chi'n gweithgynhyrchu yn Ewrop a thrin y Deyrnas Unedig yn farchnad lai o lawer, oherwydd nid yw'r economi mor fawr â hynny o'i chymharu â'r UE?

Rwy'n gwybod bod amser ar fy ngwarthaf, ond rwyf wedi derbyn rhai ymyriadau, Llywydd.

Mae yna rai sy'n dweud y dylem ni adael heb gytundeb. Ydym ni wedi sylwi bod y rhai sy'n eiriol gryfaf dros ymadael heb gytundeb yn ddynion cyfoethog? Maen nhw'n ddynion cyfoethog. James Dyson, Jacob Rees-Mogg, pobl fel Boris Johnson. Maen nhw'n bobl sy'n gallu symud eu hasedau o'r DU—ac wedi dechrau gwneud hynny—os ydyn nhw'n credu bod y DU mewn trafferth. Nhw yw'r bobl gyda'r arian i fynd i fyw yn rhywle arall. Nhw yw'r bobl sy'n dadlau dros economi marchnad rydd heb ei rheoleiddio na wnaeth pobl yn sicr bleidleisio drosti, yn arbennig ac nid yn unig, ym Mlaenau Gwent. Dyma bobl, rhai ohonyn nhw, sy'n dadlau mai economi wedi ei dadreoleiddio sydd orau: Singapôr yng ngogledd yr Iwerydd, gan anghofio wrth gwrs na fyddai unrhyw hawliau gweithwyr, dim rheoliadau a byddai bodau dynol yn gallu gwneud dim mwy na gwylio economi marchnad rydd ryddfrydol heb ei rheoleiddio—ffurf ar dotalitariaeth economaidd, a bod yn onest, yn fy marn i. 

Yn olaf, Llywydd, a gaf i ddweud hyn: gadewch inni anfon y neges heddiw oddi yma nad oes a wnelo'r ddadl hon â Brexit, mae a wnelo hi ag ymadael heb gytundeb. Gadewch i ni gael sefyllfa lle gallwn ni eistedd a dweud wrth ein gilydd, waeth beth yw ein barn am Brexit, y dylid rheoli'r hyn sy'n digwydd yn y dyfodol gyda synnwyr nid cyflymder, gyda chytundeb nid trychineb, a thrwy gytuno yn hytrach na syllu dros y dibyn. Nid yw ymadael heb gytundeb yn dda i ddim i Gymru.

Sut allaf i ddilyn hynny?

Ac nid ydych chi'n cael mwy o amser heddiw, er mai chi yw'r Cadeirydd. [Chwerthin.]

Gallwn drafod hynny. [Chwerthin.]

Llywydd, yr hyn a glywsom ni heddiw yn amlwg yw'r hyn a glywsom ni o'r blaen, ac mae Carwyn Jones, yr Aelod dros Ben-y-bont ar Ogwr, yn llygad ei le: mae'r drafodaeth hon ynglŷn â Brexit heb gytundeb, ac rydym ni'n anghofio hynny weithiau. Ac mae wedi'i ddyfynnu heddiw gan nifer o bobl sy'n pleidleisio bob amser dros Brexit fod maniffesto'r Blaid Lafur yn 2017 mewn gwirionedd ynglŷn ag anrhydeddu canlyniad y refferendwm, ac fe wnaf i ei ddyfynnu, dim ond i'w hatgoffa am ambell beth.

Mae'r Blaid Lafur yn derbyn canlyniad y refferendwm a bydd llywodraeth Lafur yn rhoi budd cenedlaethol yn gyntaf. Byddwn yn rhoi blaenoriaeth i swyddi a safonau byw, yn magu perthynas newydd â'r UE, yn amddiffyn hawliau gweithwyr a safonau amgylcheddol, yn rhoi sicrwydd i wladolion yr UE ac yn rhoi swyddogaeth ystyrlon i'r Senedd drwy'r holl drafodaethau.

Mae hefyd yn dweud y byddai'n cael gwared ar y Papur Gwyn Brexit ac yn ei le yn cael blaenoriaethau negodi ffres sydd â phwyslais cryf ar gadw manteision y farchnad sengl ac undeb tollau.

Nawr, cyn i neb ddweud beth aeth i mewn i'r maniffesto, maen nhw'n bethau y mae Plaid Lafur y DU wedi eu cyflwyno i'r Llywodraeth hon—y pum pwynt a gyflwynodd Jeremy Corbyn i'r Llywodraeth a Phrif Weinidog y DU. Dyna'r hyn y mae'n ei ddweud. Felly, yr hyn yr ydym ni'n ei ailadrodd, gyda llaw—. Cyn i unrhyw un ddweud ei bod ni'n gwadu hynny, rydym ni'n cyflawni ar faniffesto 2017 y Blaid Lafur ac yn rhoi buddiannau'r genedl cyn buddiannau plaid, sef yr hyn y mae Llywodraeth y DU yn ei wneud ar hyn o bryd. Gadewch inni wneud hynny'n gwbl glir nawr.

A phan rydym ni'n sôn am ymadael heb gytundeb, rydym ni'n sôn am reolau Sefydliad Masnach y Byd, ac os yw unrhyw un yma yn cefnogi hyn, rhoddais y cynnig y tro diwethaf iddyn nhw ddweud wrthyf sut mae Sefydliad Masnach y Byd yn well i Gymru na'r hyn sydd gennym ni ar hyn o bryd. Fe wnaeth Neil Hamilton ymyrryd. Wnaeth o ddim rhoi enghraifft i mi. Dim ond ceisio amddiffyn ei ddadleuon wnaeth e. Os oes rhywun eisiau ymyrryd eto a rhoi un enghraifft imi o sut mae Sefydliad Masnach y Byd yn well i Gymru na'r hyn sydd gennym ni, gwnewch hynny yn nawr, fe wnaf i dderbyn yr ymyriad. Unwaith eto, nid oes neb yn cynnig. Felly, yn amlwg, mae pawb yn cydnabod nad yw Sefydliad Masnach y Byd er y budd gorau i—[torri ar draws.]

A wnaiff yr Aelod ildio?

Dim problem. Diolch.

Yr enghraifft y byddwn i yn ei chrybwyll fyddai'r sector cig eidion. Dywedwyd wrthym o'r blaen am dariff o 87 y cant, ond, wrth gwrs, pe byddai gennym ni y mathau hynny o dariffau, byddai cyfle enfawr i ffermwyr Cymru ddisodli rhywfaint o'r cig eidion o Iwerddon sy'n dod i'n marchnad ar hyn o bryd ymhell uwchlaw prisiau marchnad y byd.

Fe wnaf i ymateb i hynny. Soniasoch am gig eidion o Iwerddon: wnaethoch chi ddim sôn am gig eidion o'r Ariannin; wnaethoch chi ddim sôn am gig eidion o Brasil; wnaethoch chi ddim sôn am gig eidion o'r Unol Daleithiau. Mae'n niweidiol i economi Cymru ac ni fydd y marchnadoedd hynny yn agored i ni o dan reolau Sefydliad Masnach y Byd. Felly, mae'n eithaf clir nad oes unrhyw un wedi rhoi arwydd hyd yn hyn y byddai rheolau Sefydliad Masnach y Byd yn well ar gyfer sectorau Cymru.

Nawr, mae hynny'n hollbwysig pan fyddwn ni'n sôn am Brexit 'dim cytundeb', oherwydd rydym ni'n sôn am economi ein gwlad. Rydym ni'n sôn am fywoliaeth ein dinasyddion; rydym ni'n sôn am fywydau ein hetholwyr. Dyna beth y bydd 'dim cytundeb' yn ei niweidio. Yn gwbl briodol, nodwyd bod llawer o bobl a fu'n hyrwyddo Brexit o'r lefelau uchel wedi symud eu busnesau dramor, wedi symud eu buddsoddiadau dramor. Ni all fy etholwyr i wneud hynny. Maen nhw'n byw o ddydd i ddydd yn fy etholaeth i. Dur: rydym i'n sôn am geir. Wel, dur sydd mewn gwirionedd yn darparu deunydd crai ar gyfer gwneud ceir. Nawr, efallai nad oes tariffau ar ddur ei hun, ond mae tariffau ar y cynhyrchion y maen nhw'n eu gwerthu a bydd hynny'n effeithio ar y diwydiant dur. Bydd y diwydiant dur, felly, yn dioddef goblygiadau difrifol. Mae hynny'n golygu miloedd o swyddi yng Nghymru, ynghyd â'r gadwyn gyflenwi. Mae hynny'n mynd i niweidio ein heconomi. Nawr, os oes unrhyw un yn dymuno pleidleisio o blaid 'dim cytundeb' a niweidio'r economi, os gwelwch yn dda byddwch yn onest â phobl a dywedwch wrthyn nhw, 'rwy'n pleidleisio o blaid niweidio'r economi.' Nid oes neb yn dweud hynny, ac mae'n hen bryd i bobl fod yn onest a dweud mai dyna eu dymuniad nhw. Os nad ydych chi eisiau hynny, yna gwrthwynebwch Brexit 'dim cytundeb', oherwydd dyna'r unig ffordd y gallwn ni ddiogelu ein heconomi i fod yn gryfach.

A wnewch chi dderbyn ymyriad?

Gwnaf.

Mae eich dadl yn dod â ni, mewn gwirionedd, at un o'r dadleuon mawr sydd wedi ei chyflwyno gan y bobl sy'n cefnogi Brexit, sef 'Wel, wrth gwrs, yr hyn yr ydym ni wir ei eisiau yw cytundeb masnach ardderchog gydag America.' A ydych chi wedi dechrau cael blas gwych ar gyw iâr wedi'i olchi mewn clorin eto?

Diolch i'r Aelod am yr ymyriad. Tynnodd yr Aelod dros Ben-y-bont ar Ogwr sylw at rai o'r problemau gyda'r Unol Daleithiau y mae ef eisoes wedi sôn amdanyn nhw, cyw iâr wedi'i olchi mewn clorin, cig eidion gyda hormonau ynddo, mae un eisoes yno. Rydym ni'n gwybod—a gadewch inni fod yn onest â'n hunain—mae Donald Trump wedi dweud, 'America yn gyntaf'. Bydd unrhyw gytundeb masnach yn 'America yn gyntaf', ac mae'n hollol iawn, fel cenedl sengl, bydd gennym ni lai o bŵer bargeinio nag fel bloc, a byddwn ni'n dioddef. Ac yn anffodus, nid yw Liam Fox, wedi gwrthwynebu'r Unol Daleithiau eto i ddweud nad yw'n dderbyniol. Mae'n ymddangos ei fod yn gobeithio cael cytundeb dim ond i arbed ei enw da.

Nawr, tra ein bod ni'n sôn am hyn hefyd, rydym ni'n sôn am lawer o safbwyntiau, ond mae'r pwyllgor wedi cyfarfod ac wedi cymryd tystiolaeth gan wledydd ledled Ewrop, gwledydd y tu allan i'r UE mewn gwirionedd. Mae'r dystiolaeth a'r trafodaethau yr ydym ni wedi'u cael, mae pawb—pawb—wedi dweud wrthym y byddai 'dim cytundeb' yn drychinebus. Maen nhw'n derbyn y bydd yn drychinebus ar gyfer yr UE, ond maen nhw hefyd yn dweud y bydd yn waeth ar gyfer y DU, a dyna'r agwedd hollbwysig. Rydym ni'n anwybyddu'r goblygiadau ar gyfer ein pobl os derbyniwn ni 'dim cytundeb'. Mae'r cynnig hwn yn dweud, 'Nid yw'n dderbyniol. Nid ydym ni'n fodlon rhoi'r pwysau hwnnw ar ein pobl ni.' A dylem ni barchu'r safbwynt hwnnw. Nid yw hynny'n gwrthod Brexit: mae'n dweud yn syml, 'Rydym ni'n amddiffyn pobl Cymru', a gallaf weld y Llywydd yn amneidio, felly fe wnaf i orffen gyda hynny.

Fel llawer o bobl, mae'n rhaid imi ddweud, rwyf i wedi gweld yr ychydig flynyddoedd diwethaf fel rhai digalon iawn, iawn. Credaf nad yw Brexit wedi gwella ein democratiaeth, David: mae wedi torri ein democratiaeth. Mae wedi torri ein gwleidyddiaeth, a'r eironi aruthrol yw i lawer o'r imperialwyr hen-ffasiwn hynny sydd yn gweld dyfodol ymerodrol i Brydain, rwy'n credu bod Brexit wedi torri Prydain hefyd. Credaf ei fod wedi torri undod cymunedau. Mae wedi torri y bobl yr ydym ni, ac mae wedi torri y bobl y gallem ni fod wedi bod. Fe wnaethom ni gerdded o amgylch cangellfeydd Brwsel rai wythnosau yn ôl, a chlywsom dro ar ôl tro bod enw da y Deyrnas Unedig—yng ngeiriau'r Prif Weinidog—wedi ei faeddu. Roedd ei henw da yn llai nag yr oedd ac yn llai nag y gallai fod. Mae Prydain wedi arwain yn y gorffennol, ond mae hi'n rhedeg i ffwrdd yn y presennol. Ac nid yw'n rhedeg i ffwrdd fel Teyrnas Unedig, mae'n rhedeg i ffwrdd fel cymuned sydd wedi chwalu a chymdeithas sydd wedi chwalu.

Gadewch imi ddweud hyn wrthych chi—a gwrandewch chi, David. Gwrandewch chi. Rwyf i wedi bod yn y lle hwn am ryw 13 mlynedd a dim ond ers i'r criw hwnnw o ryfelwyr yn y gornel gael eu hethol yr wyf i wedi clywed pobl yn y wlad hon yn cael eu gwahaniaethu—y gair 'tramorwyr' yn cael ei ddefnyddio yn ein dadleuon, y gair 'mewnfudwyr' yn cael ei ddefnyddio i ddiffinio pobl sy'n cyfrannu at ein cymdeithas. Y geiriau yn cael eu defnyddio i ymosod ar bobl sy'n gwneud ein cymdeithas yn well, ac rwy'n gresynu hynny yn arw iawn. A gadewch imi ddweud wrth Neil Hamilton—bydd e'n dysgu hyn yng Nghasnewydd fis nesaf—ni ddaeth democratiaeth i ben ym mis Mehefin 2016, ac nid yw democratiaeth yn golygu nad ydych chi'n gallu mynd ar drywydd yr hyn yr ydych chi'n credu ynddo, yr hyn sy'n annwyl i chi. Pe byddech chi wedi colli'r refferendwm hwnnw, byddech chi'n dal i ymgyrchu i adael yr Undeb Ewropeaidd. A byddaf innau yn dal i ymgyrchu i beidio â gadael yr Undeb Ewropeaidd. Ac wrth wneud hynny, nid wyf i'n dilorni'r refferendwm na hawl pobl i bleidleisio i adael, ond rwy'n ymgyrchu dros yr hyn yr wyf i'n credu ynddo. Rwy'n credu mewn fersiwn wahanol o'r gymdeithas, barn wahanol ar bwy y gallwn ni fod. Rwy'n credu yn y wlad hon, ac rwy'n credu yn ein pobl. Ac rwy'n credu yn ein democratiaeth, a'r hyn yr ydym ni wedi'i weld dros y blynyddoedd diwethaf hyn yw Prydain yn cael ei thorri a democratiaeth Prydain yn cael ei thorri, ac rydym ni wedi gweld hynny ym mhob un o'n pleidiau.

Gadewch imi ddweud hyn hefyd: nid oes unrhyw sofraniaeth mewn banc bwyd; nid oes unrhyw sofraniaeth mewn byw os nad oes gennych chi gyflog byw yn dod i mewn; nid oes unrhyw sofraniaeth os nad ydych chi'n gwybod pryd y bydd y pecyn cyflog nesaf yn cyrraedd; ac nid oes unrhyw sofraniaeth pan fo dyfodol eich swydd a'ch teulu yn cael ei benderfynu ym mhrifddinasoedd y byd lle nad yw eich gwleidyddion eich hun yn gallu cael dylanwad. Fe wnaf i ildio i Mark Reckless.

Diolch. Roeddwn i yn y cyfarfodydd â'r cangellfeydd hynny ym Mrwsel a chlywais yr Aelod yn ymddiheuro dros ein gwlad i'r bobl hynny. A meddwl ydw i tybed: a oes unrhyw sofraniaeth i bobl ym Mlaenau Gwent a bleidleisiodd i adael yr Undeb Ewropeaidd o fwy nag unrhyw etholaeth arall yng Nghymru sy'n cael eu hanwybyddu gan eu AC?

Mark, rwyf i'n un o'r bobl hynny; rwyf i'n un ohonyn nhw. Ymwelydd ydych chi.

Rydych chi yn y lleiafrif.

Ymwelydd ydych chi.

Chi yw'r lleiafrif. Fi yw'r mwyafrif, chi yw'r lleiafrif.

Rydych chi'n ymwelydd â'm cymuned i—[Torri ar draws.] Rydych chi'n ymwelydd—nid un rheolaidd iawn, ond yn ymwelydd. A gadewch imi ddweud hyn—[Torri ar draws.] Na, ni wnaf ildio eto. Ni wnaf ildio. Gadewch imi ddweud hyn—[Torri ar draws.] Anaml y gwelwn ni chi, Mark. Dyna yw'r realiti, nid yw'n ddadansoddiad beirniadol; ond nid ydym ni'n eich gweld chi.

Gadewch imi ddweud hyn: beth sy'n rhwygo Blaenau Gwent ar wahân, a beth sy'n rhwygo teuluoedd ar wahân a bywydau ym Mlaenau Gwent? Cyni, proses y gwnaethoch chi bleidleisio drosti a phroses nad yw wedi mynd yn ddigon pell, yn ei farn ef. Gadewch imi ddweud hyn wrthych chi: cyni sydd wrth wraidd yr hyn a arweiniodd at bobl Blaenau Gwent yn pleidleisio o blaid Brexit. Cyni sydd wrth wraidd yr hyn sy'n torri'r wlad hon a chyni sydd wrth wraidd yr hyn sydd wedi gwahanu'r cymunedau hyn ac at wrthdaro.

A gadewch imi ddweud hyn, Llywydd, buoch chi'n hael iawn, ni fyddaf i'n pleidleisio o blaid gwelliant Plaid Cymru heddiw oherwydd nad wyf i'n credu y dylem ni fod yn chwarae y math hwnnw o wleidyddiaeth y prynhawn yma. Credaf y dylem ni fod yn dangos undod â'n cyfeillion yn yr Alban. Ni fyddwn yn gwneud hynny ddydd Sadwrn, ond fe fyddwn ni heddiw. A dylem ni ddangos y gallwn ni godi uwchlaw y demtasiwn i chwarae'r gemau hynny a phleidleisio o blaid y darlun mwy a'r weledigaeth fwy, a dweud wrth Lywodraeth y Deyrnas Unedig y gallwch chi gerdded i lawr coridorau gwych San Steffan, ond os ydych chi eisiau cynrychioli pobl y wlad hon mewn gwirionedd, mae'n rhaid i chi wneud mwy na dim ond rhoi sglein ar eich bathodynnau a rhoi sglein ar eich areithiau. Mae'n rhaid i chi wrando ar yr hyn y mae pobl yn ei ddweud.

Prif Weinidog, rwy'n gobeithio—[Torri ar draws.] Rwy'n gobeithio y byddwn ni'n gallu ymestyn erthygl 50, galw refferendwm, ac yn y refferendwm hwnnw, adnewyddu ein democratiaeth a herio'r gwerthwyr neidr olew a welwn yn y Siambr hon, y gwerthwyr oel nadroedd a welsom yn gwerthu eu celwyddau i bobl y wlad hon, eu herio nhw a'u rhoi yn eu lle a dweud wrth bobl Cymru mai dyma ein democratiaeth ac nad ydych chi'n mynd i'w ddwyn oddi arnom ni.

Y Prif Weinidog i ymateb i'r ddadl.

Llywydd, diolch yn fawr. A diolch i'r holl Aelodau sydd wedi cymryd rhan yn yr hyn sydd wedi bod yn ddadl ragorol ac angerddol, yn fy marn i. Mae Brexit wedi bod yn beiriant ar gyfer arloesedd cyfansoddiadol. Y prynhawn yma, am y tro cyntaf, rydym ni ar y cyd, yn ein gwahanol leoedd, yn trafod â Senedd yr Alban gynnig sydd yn union yr un fath a gyflwynwyd gan y ddwy Lywodraeth gerbron y ddwy Senedd. Rydym ni'n gwneud hynny am reswm pwysig iawn, oherwydd drwy weithredu'n unigryw yn y modd hwn, rydym ni'n gobeithio y bydd ein pleidleisiau heno yn rhoi mwy o bwysau ar Brif Weinidog y DU i wneud y peth iawn, i gadw at y cyfrifoldebau sydd wedi'u rhoi yn ei dwylo ac i weithredu mewn modd sy'n amddiffyn buddiannau teuluoedd a phobl sy'n gweithio yn yr Alban ac yng Nghymru.

Yn ystod y misoedd diweddar, mae Llywodraeth Cymru a Llywodraeth yr Alban wedi bod yn glir y byddai 'dim cytundeb' yn ganlyniad trychinebus. Ac fel y mae'r Aelodau wedi'i wneud yn glir yn y fan yma y prynhawn yma, dyna'r cynnig yr ydym ni'n ei drafod y prynhawn yma—dyna'r posibilrwydd yr ydym yn unedig o ran yr hyn yr ydym yn galw amdano, yn yr Alban ac yng Nghymru, i ddweud wrth Lywodraeth y DU i gymryd camau pendant i sicrhau na all 'dim cytundeb' fod y ffordd y byddwn ni'n gadael yr Undeb Ewropeaidd.

Fe wnes i ddatganiad ar y cyd â Phrif Weinidog yr Alban y mis diwethaf. Fe wnaethom ni alw ar Brif Weinidog y DU i dynnu 'dim cytundeb' oddi ar y bwrdd a gofyn am estyniad ar unwaith i'r broses erthygl 50. Dywedodd Aelodau yn y Siambr hon, pan gawsom ddadl arno ar 7 Chwefror, nad oedd amser ar gael i'w wastraffu, ond mae'r Prif Weinidog wedi gwneud yn union hynny—mae hi wedi dibynnu ar y dacteg o oedi i orfodi dewis rhwng ei chytundeb niweidiol hi a dim cytundeb. Mae hi wedi llwyddo i argyhoeddi hyd yn oed unigolyn mor rhesymol â David Melding mai dyma'r dewis a wynebwn, ond nid dyna'r dewis, Llywydd—nid dyna'r dewis y mae'n rhaid inni ei wynebu. Nid yw'n ddewis y mae carfan helaeth o Gabinet Mrs May ei hun yn barod i'w gymryd—nid ydyn nhw'n credu mai ei chytundeb hi yw'r cytundeb gorau ac nid ydym ninnau ychwaith.

Nawr, mae'r Prif Weinidog yn dweud bod cadw 'dim cytundeb' ar y bwrdd yn cryfhau ei hochr hi yn y trafodaethau. Mae'r modd y mae hi'n gallu dal ei gafael ar y syniad hen ffasiwn hwnnw sydd wedi methu yn fater o syndod i lawer, ac yn sicr nid yw'n wir ei fod yn gwneud unrhyw ddaioni i ni yn awr. Dywedodd Jeremy Miles, wrth agor y ddadl, y bûm i ym Mrwsel ac ym Mharis yr wythnos diwethaf yn cynnal digwyddiadau Gŵyl Dewi ar ran Cymru. Cefais fy synnu gan gynifer y bobl sy'n ffrindiau i'r Deyrnas Unedig a ddywedodd wrthyf bod penderfyniad Prif Weinidog y DU i bleidleisio o blaid gwelliant Brady wedi chwalu pa bynnag hygrededd yr oedd ganddi ar ôl. Dyma Brif Weinidog a ddaeth i gytundeb—a ddaeth i gytundeb—gyda'r Undeb Ewropeaidd ac a oedd wedyn yn barod i bleidleisio yn erbyn y cytundeb yr oedd hi ei hun wedi ei gytuno. Nid oes unrhyw deimlad bod cadw 'dim cytundeb' ar y bwrdd rywsut yn cryfhau ei llaw hi yn yr amgylchiadau hynny yn cyd-fynd â realiti'r sefyllfa mewn unrhyw ffordd o gwbl.

Beth sydd yn wir yw bod perygl dim cytundeb yn cryfhau. Clywsom wir lais Brexit 'dim cytundeb' yn y Siambr yma y prynhawn yma. I Mark Reckless, mae penderfyniad pobl mewn refferendwm yn 2016 mor absoliwt fel y byddai ef, fel y dywedodd Carwyn Jones, yn hapus i fynd â ni oddi ar glogwyn yn y tywyllwch, a hynny heb olau.

Rwy'n ymddiheuro i'r Prif Weinidog am ymyrryd, ond mae un pwynt sydd wedi fy nghythryblu—rhywbeth a ddywedodd Mark Reckless, a oedd yn fy synnu i, mae'n rhaid imi ddweud, pan ddywedodd ef y dylem ni gael y cyfle i osod tariffau mawr ar gig eidion o Iwerddon. Os mai dyna'r achos, mae hynny'n golygu tariffau rhwng y DU ac Iwerddon, mae'n golygu tollau, mae'n golygu ffin galed, mae'n golygu dod â chytundeb Gwener y Groglith i ben a pheryglu heddwch ar ein hynys gyfagos. A ydych chi'n cytuno nad yw hynny'n bris sydd unrhyw beth tebyg i fod werth ei dalu er mwyn gweithredu Brexit?

Rwy'n cytuno'n llwyr, Llywydd, â'r hyn y mae'r Aelod dros Ben-y-bont ar Ogwr wedi'i ddweud. Ac mae rhyfyg y math hwnnw o gynnig yn dangos i chi beth fyddai Brexit 'heb gytundeb' yn ei olygu: diofalwch ynghylch heddwch ar ynys Iwerddon; parodrwydd i aberthu rhannau cyfan o economi Cymru wrth fynd ar drywydd yr ideoleg—

A wnaiff ef ildio?

Rwy'n credu i chi ddweud wrth Aelod arall faint o weithiau yr oedd wedi siarad yn y ddadl ac rwy'n credu bod llawer mwy o benrhyddid—

Ni allwch chi ganiatáu i hynny gael ei ddweud amdanaf fi a pheidio rhoi cyfle imi.

—wedi'i ganiatáu yn y fan yna. Yn hytrach, Llywydd—[Torri ar draws.] Yn hytrach, Llywydd—[Torri ar draws.] Yn hytrach, Llywydd—[Torri ar draws.] Caiff yr Aelod fod ar ei draed yn gweiddi arnaf, ond nid wyf yn gwneud unrhyw beth i gymodi ag ef yn y ddadl hon.

Yn hytrach, Llywydd, rwy'n cytuno'n llwyr â'r hyn a ddywedodd fy nghyd-Aelod Alun Davies. Democratiaeth yw'r hawl i anghytuno; yr hawl i fod mewn lleiafrif ac i barhau i ddadlau dros eich achos; mae'n gwbl groes i'r farn absoliwtaidd bod yr enillydd, mewn un bleidlais yn unig, yn cymryd popeth a'r enillydd yn cadw popeth am byth. Negyddu democratiaeth yw hynny, ond y—

A wnaiff y Prif Weinidog ildio?

—ond y farn absoliwtaidd honno sy'n golygu, ein bod, yn nwylo'r rheini sydd o'r farn honno, yn mynd tuag at y clogwyn hwnnw, a dim ond 24 diwrnod i ffwrdd y mae ymyl y clogwyn hwnnw erbyn hyn.

Llywydd, fel yr ydych chi wedi'i glywed, bydd y Llywodraeth yn pleidleisio yn erbyn gwelliant Plaid Cymru, nid oherwydd y dadleuon a wnaed o'i blaid, ond oherwydd fy mod i'n credu ei fod yn rhoi tactegau o flaen strategaeth. Y gêm strategol heddiw ar gyfer pleidiau ar chwith flaengar gwleidyddiaeth Cymru a'r Alban yw pleidleisio o blaid cynigion sydd eisoes wedi'u cymeradwyo yma yn y Cynulliad hwn ac sy'n dod yn fwy o frys bob dydd. Bydd grym y ddadl honno yn sylweddol gryfach os bydd y ddwy Senedd yn cymeradwyo cynnig sydd yn union yr un fath. Dyna pam y byddwn yn pleidleisio yn erbyn gwelliant Plaid Cymru, oherwydd, pe byddai'n cael ei gymeradwyo, byddai'n glastwreiddio effaith unfrydedd seneddol. Byddai'n cael ei ddefnyddio gan y Lywodraeth Geidwadol i awgrymu nad yw Cymru a'r Alban, wedi'r cyfan, yn unedig y tu ôl i'r cynigion a roddwyd gerbron y ddwy Senedd gan ddwy Lywodraeth wahanol iawn ond Llywodraethau sydd o'r un farn ar y materion a roddwyd gerbron yr Aelodau yn y fan yma heddiw.

Rwy'n cytuno â Lynne Neagle bod angen inni fod yn glir a bod angen inni fod yn ddiamwys. Dyna pam na ddylem ni bleidleisio o blaid gwelliant sy'n cyflwyno amwysedd rhwng y Cynulliad Cenedlaethol hwn a'r bleidlais a gynhelir yn Senedd yr Alban. Rwy'n cytuno ag Alun Davies mai dyma ein cyfle ni i ddangos undod yn wyneb bygythiad a fyddai fel arall yn peryglu creu Prydain doredig. Yn yr Alban, mae gwrthbleidiau â chymaint o gred mewn ail refferendwm â Phlaid Cymru wedi bod yn barod i wneud y pwyntiau hynny yn y ddadl, ond heb geisio gwneud grym un cynnig yn aneglur drwy gynnig gwelliant.

Dyma'r hyn a ddywedodd fy nghyd-Aelod, Richard Leonard, yn y ddadl honno, pan soniodd am y llwybr y mae Mrs May wedi ei ddilyn, gan ddweud wedyn, pan fydd hi yn methu, nad oes unrhyw ddewis heblaw mynd yn ôl at y bobl mewn pleidlais gyhoeddus, gyda dewis 'gadael' credadwy yn ogystal â dewis i aros ar y papur pleidleisio. Nid yw hyn oherwydd ein bod ni'n anghytuno â'r safbwyntiau, ond oherwydd ein bod ni eisiau anfon un neges unedig ar y materion hyn gan y Senedd hon a chan Senedd yr Alban hefyd.

A wnaiff y Prif Weinidog ildio? Oni ddywedodd arweinydd Plaid Lafur yr Alban hefyd mai ei ddewis ef fyddai cytundeb wedi'i ddiwygio? Ac ai dyna yw safbwynt Plaid Lafur Cymru?

Wel, safbwynt Plaid Lafur Cymru yw'r safbwynt y cytunodd ein plaid ni a'i blaid ef arno gyda'n gilydd. Dyna'r safbwynt. Nid yw'n fater mor anhygoel bod eisiau i arweinydd Plaid Cymru ysgwyd ei ben arnaf fi, ar gyfres o gynigion y gwnaeth ei blaid ef gytuno iddynt yn y Cynulliad hwn pryd y nododd ef—

A wnaiff y Prif Weinidog ildio?

Gwnaf, fe wnaf. Un waith eto.

Y cwestiwn a ofynnwyd i arweinydd y Blaid Lafur oedd: beth fyddai ei ddewis ef—pleidlais i'r bobl neu gytundeb wedi'i ddiwygio? Cytundeb wedi'i ddiwygio ddywedodd ef. Rydym ni'n glir mai ein dewis ni yw pleidlais i'r bobl. Beth yw eich safbwynt chi?

Fy safbwynt i yw'r safbwynt y cytunodd eich plaid chi a'm plaid i arno gyda'n gilydd. Dyna fy safbwynt i. Nawr, nid dyna eich safbwynt chi, oherwydd rydych chi wedi symud oddi wrth y safbwynt hwnnw, ond fy safbwynt i yw bod yna gytundeb i'w wneud, cytundeb a fyddai wedi diogelu economi a swyddi Cymru. Mae'n gytundeb y gwnaethoch chi gytuno iddo—cytunodd eich plaid iddo. Efallai nad yw'n addas i chi erbyn hyn, ond roedd yn addas i chi ar y pryd. Heddiw, rydych chi wedi newid eich meddwl. Mae hynny'n iawn—nid oes ots gen i am hynny o gwbl.

Democratiaeth mae nhw'n galw hynny—[Anghlywadwy.]

Yn hollol, democratiaeth y mae'n nhw'n ei alw, ac mae gennych chi hawl i newid eich meddwl. Yr hyn nad oes gennych chi'r hawl i'w wneud yw awgrymu nad yw ein safbwynt ni, rywsut, sef y safbwynt a oedd gennych chi, i'w gefnogi rywsut neu'i gilydd. Fy safbwynt i yw'r safbwynt yr wyf i wedi'i ddatgan dro ar ôl tro, Llywydd, a dyna pam na fyddwn ni'n pleidleisio o blaid ei welliant, oherwydd, mewn gwirionedd, yn y pen draw, yr hyn y mae ganddo ef ddiddordeb ynddo yw y math hwn o sgorio pwyntiau gwleidyddol dibwys—y math hwn o lol tactegol y mae'n ymbleseru ynddo yma ar lawr y Cynulliad. Fy safbwynt i yw hyn: gadewch i gytundeb gael ei wneud. Os na ellir gwneud cytundeb, yna mae'n rhaid iddo fynd yn ôl at y bobl—yna rydym ni o blaid pleidlais y bobl. Dyna'r safbwynt yr ydym ni'n ei gefnogi. Fe'i dywedaf eto: nid oes gen i unrhyw anhawster â hynny o gwbl.

Llywydd, gadewch imi ddirwyn i ben drwy ddyfynnu'r hyn a ddywedodd fy nghyd-Aelod, Prif Weinidog yr Alban am y ddadl heddiw. Dywedodd hi:

Mae'n werth pwysleisio mai dyma'r tro cyntaf mewn 20 mlynedd o ddatganoli pan fo Senedd yr Alban a Llywodraeth y Cynulliad wedi gweithredu ar y cyd yn y modd hwn. Rydym ni wedi ein dwyn ynghyd gan ein siom—sy'n ymylu bellach ar anobaith—gydag ymagwedd Llywodraeth y Deyrnas Unedig tuag at...Brexit.

Mae'r cynnig yn darparu'r sail, hyd yn oed mor ddiweddar â hyn, ar gyfer dull mwy synhwyrol a llai niweidiol. Drwy wneud hynny, mae'n caniatáu i ni weithredu er budd nid yn unig ein hetholwyr ein hunain ond y DU yn ei chyfanrwydd—yn wir, Ewrop yn ei chyfanrwydd. Dywedodd Nicola Sturgeon ei bod yn ei gymeradwyo. Gobeithio y bydd Aelodau, o Senedd yr Alban a'n ffrindiau yn y Cynulliad, yn pleidleisio o blaid hyn heno. Llywydd, rwyf innau yn ei gymeradwyo hefyd. Rwy'n cytuno â Delyth Jewell: nid gêm barlwr yw hon. Gadewch i ni siarad ag un llais ar un cynnig cyffredin, ac, wrth i Lywodraeth y DU symud at gyfres o bleidleisiau tyngedfennol yr wythnos nesaf, gadewch i ni beidio â gadael neb mewn unrhyw amheuaeth o farn yr Alban a Chymru. Pleidleisiwch o blaid y cynnig a gyflwynwyd gan y Llywodraeth hon gerbron y Cynulliad hwn, gan Lywodraeth yr Alban gerbron Senedd yr Alban, a gadewch i ni siarad â'r llais cyffredin hwnnw ar achos cyffredin, oherwydd dyna'r ffordd y byddwn yn manteisio i'r eithaf ar ein dylanwad ac yn rhoi'r pwysau hwnnw y mae angen i ni ei roi ar y Prif Weinidog i wneud y peth iawn ac i sicrhau bod buddiannau ein pobl yn cael eu rhoi wrth wraidd y cytundeb y bydd hi'n ei wneud â'r Undeb Ewropeaidd.

Yn unol â Rheol Sefydlog 11.15, penderfynodd y Llywodraeth fod yn rhaid cynnal pleidlais ar yr eitem yma. Felly, dwi'n gohirio'r bleidlais tan y cyfnod pleidleisio.

Gohiriwyd y pleidleisio tan y cyfnod pleidleisio.